Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 523,899
Wêne 106,046
Pirtûk PDF 19,737
Faylên peywendîdar 99,014
Video 1,437
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
300,552

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,728

هەورامی 
65,707

عربي 
28,768

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,136

فارسی 
8,298

English 
7,141

Türkçe 
3,564

Deutsch 
1,455

Pусский 
1,119

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
19

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

Jiyaname
Elî Şemdîn
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911...
Wêne û şirove
Di sala 1955an de dîlaneke ...
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergê...
Weşanên
Şerq û Kurdistan
حرية المرأة في كوردستان – لا فرق بين ما تم في مدينة السليمانية، وما يجري في أفغانستان
Xebatên xwe bi formateke baş ji Kurdipediyayê re bişînin. Emê wan ji bo we arşîv bikin û ji bo we biparêzin!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

د. محمود عباس

د. محمود عباس
=KTML_Bold=حرية المرأة في كوردستان – لا فرق بين ما تم في مدينة السليمانية، وما يجري في أفغانستان=KTML_End=
د. محمود عباس

كنا نفتخر بثقافة مجتمعنا الكوردي أمام البشرية، طوال القرون الماضية، وبمفاهيمنا الحضارية، رغم سيادة الإسلام على الأديان الكوردية القديمة، والتخلف الاقتصادي، والضعف السياسي، وهشاشة الارتباط مع المجتمعات الأوروبية، أصبحنا اليوم نصمت عند المقارنة مع ثقافة الشعوب المجاورة.
فقد خسرنا الكثير من ثقافتنا، بعد انتشار الإنترنيت، والموجات الإسلامية الراديكالية، وأصبحنا ننتقل من تحت نير الاستعمار السياسي- العسكري، إلى الاستعمار الثقافي الإسلامي الراديكالي المرعب، والذي لم يكن بهذا الثقل منذ انتشاره بثقافته العربية بحد السيف أو عن قناعة كما يقال، والذي أدى إلى العشرات من الفرمانات بأمتنا، لكن شعبنا حافظ على أسسه الثقافية طوال القرون الماضية.
نلاحظ أن حرية النساء أصبحت مهددة في مجتمعنا وخاصة في العقد الأخير، والمجتمع بأجمعه يتجه نحو هاوية التخلف. ولم نعد ندرك أنه بدون صون المرأة لا حصانة للعائلة الكوردية، وإذا لم نحد من هذا التراجع الثقافي ليس فقط المرأة معرضة للخطر، بل المجتمع بأكمله.
علينا أن نتعلم من الحضارة قيمها نحو المرٍأة، والتي يحق فيه للفتيات ما يحق للشباب، من الدراسة إلى اللباس، إلى حرية الكلام، إلى العلاقات الاجتماعية، وهلمجرا.
في الوقت الذي كان يجب على أجيالنا الحاضرة والقادمة النهل من الحضارة والتطور الفكري، من خلال الإنترنيت، تشربوا موجات الفكر الإسلامي الراديكالي الداعشي، وأصبحوا رعايا منظمات الفكر الظلامي، واتبعوا مفاهيم القوى الإقليمية التي تنافس بعضها في نشر مذاهبها ضمن كوردستان، من الوهابية إلى الشيعية، ومن السنية التكفيرية إلى مفاهيم مرجعية ولاية الفقيه الإثنى عشرية. وكان الأولى التمسك، على الأقل، بالإسلام الصوفي الليبرالي وليس المتشدد، فقد كان فقهاء الكورد روادها.
من المؤسف القول بأنه لا فرق بين ما تم في مدينة السليمانية، وما يجري في أفغانستان تحت حكم الطلبان، أو ما كان يحدث في السودان وحيث جلد المرأة. والفرق أنه في السليمانية كان الجلد بالأيادي والأرجل في وضح النهار. وهي من نتائج بناء أكثر من خمسة ألاف مسجد، مقابل أقل من نصف العدد من المدارس والجامعات والمعاهد العلمية، خلال العقدين الأخيرين، ووجود أكثر من ثلاثة ألاف إمام جامع يحصلون على رواتب وينشرون الفكر الراديكالي الظلامي.
فما يحصل من الاعتداءات المتكررة على المرأة في الإقليم، وكانت أخرها ما نحن بصدده، وما حدث قبلها في هولير، هي من نتائج التغيير الكارثي في المفاهيم والقيم، والتراجع الثقافي المرعب. فما شاهدناه في الفيديو، جريمة بكل المقاييس، أي كان خطئ الفتاة، فالاعتداء عليها وهي دون السابعة عشرة من العمر، في وسط الشارع، بشكل جماعي، دلالة الجهل وهيمنة الثقافة التكفيرية، وضحالة الوعي الإنساني، وتقاعس الحراك السياسي-الثقافي.
المعتدون كانوا من الجيل الشاب، الذين يجب أن يكونوا أكثر وعيا وتقبلا لحرية المرأة، لكن وللأسف بينوا على أن منظمة داعش نجحت ثقافيا، في كوردستان كغيرها من المناطق، حتى ولو أنها خسرت عسكريا، والدليل ما يجري من الانتشار المرعب لثقافة الإسلام الراديكالي في الإقليم الفيدرالي الكوردستاني عامة، وفي مناطق حلبجة والسليمانية وهولير بشكل خاص.
انتشار هذه الثقافة هي من الأسباب التي أدت إلى زيادة لبس الحجاب بشكل غريب بين النساء الكورد، وهي غريبة عن المجتمع الكوردي. لا نود أن ندخل في نقاشات عقيمة حول اللباس الإسلامي، فجدلية الفقه فيه متضارب مثل غيرها من القضايا الدينية. وقد يقول البعض وماهي المشكلة فيما لو كانت للحرية حدود؛ تيمننا بثقافة الإسلام، مثل السعودية أو الدول الإسلامية الأخرى، فهل تدمر المجتمع هناك، وهل الحد من حرية المرأة، قضى على المجتمع، نقول، لا، لكن نصف المجتمع بدون رأي، ومثل هذه الحجج تصدر عادة من المجتمع الذكوري، فحتى لو وافقت عليها المرأة يكون حكمها كحكم العبيد أمام الأسياد، التبعية في القول.
أتذكر في الستينات والسبعينات وحتى نهاية القرن الماضي، كيف كانت أمهاتنا وأخواتنا، يلبسون اللباس الكوردي بحشمة ودون تكليف إسلامي راديكالي كما يتم اليوم، ونحن هنا لا نتحدث عن حكم العادة في اللباس، كغطاء الرأس للمرأة والرجل، وكانت على أنواع، من الغطاء العام بدون تكلف، إلى القبعة وغيره، بل عن فرض إسلامي مدعوم بفقه مطعون فيه، دون سند، والتي يعتبرونها تغطية لعورة المرأة.
نلاحظ أن هذه الثقافة تسود ضمن المخيمات الكوردية، بل وحتى بين اللواتي هاجرن إلى أوروبا، ونلاحظها في شوارع قامشلو وهولير والسليمانية، وحتى ضمن الكونفرانسات والمحاضرات السياسية أو الثقافية.
لسنا هنا بصدد الانتقاص من اللواتي يلبسنها قناعة لا أكراها ولا رهبة، بل من باب الحشمة وتقدير المجتمع الديني، واحترام تقاليد عائلات كوردية متدينة، بل نقولها للموجات التي رضخت رهبة غير مباشرة للموجة الثقافية التي نشرتها المنظمات التكفيرية، وتحولت إلى شبه ثقافة سائدة بين المجتمع الكوردي.
ثقافتنا الاجتماعية في خطر.
أتيت على ذكر الحجاب كمثال، لم يكن السبب في الاعتداء على الفتاة.
فتاة السليمانية، هي في حكم مهسا أميني، لكن في كوردستان.
المرأة – الحياة – الحرية
Jin – Jiyan – Azadî
نثمن ما قامت به إدارة بوليس السليمانية، بإلقاء القبض على بعض الشباب، ونتمنى أن يكون القصاص رادعا، لئلا تتم جرائم مشابهة، كالتي كانت تحدث في ساحة التحرير أثناء انتفاضة القاهرة. لكن يظل من واجب الإقليم دراسة الظواهر هذه، والقيام بندوات توعية، وحوارات ثقافية، والحد من نشر ثقافة الإسلام الراديكالي، ووضع أحكام قاسية دستورية، تحد من الاعتداءات وتصون حرية المرأة.
د. محمود عباس
الولايات المتحدة الأمريكية
mamokurda@gmail.com
[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 530 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://kurd-online.com/ - 18-09-2023
Gotarên Girêdayî: 11
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 06-01-2023 (1 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Jinan
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 18-09-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 23-09-2023 hate nirxandin û weşandin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 530 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Kurtelêkolîn
Kurd û Eskîlstuna, xîçek dîrok
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Jiyaname
AYNUR ARAS
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Ferhad Merdê
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Çand û Civak
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî

Rast
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Elî Şemdîn
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
13-07-2024
Aras Hiso
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
Wêne û şirove
Di sala 1955an de dîlaneke Kurdên Azerbaycanê
13-07-2024
Aras Hiso
Di sala 1955an de dîlaneke Kurdên Azerbaycanê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
13-07-2024
Sara Kamela
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Weşanên
Şerq û Kurdistan
17-07-2024
Burhan Sönmez
Şerq û Kurdistan
Babetên nû
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 523,899
Wêne 106,046
Pirtûk PDF 19,737
Faylên peywendîdar 99,014
Video 1,437
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
300,552

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,728

هەورامی 
65,707

عربي 
28,768

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,136

فارسی 
8,298

English 
7,141

Türkçe 
3,564

Deutsch 
1,455

Pусский 
1,119

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
19

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Kurtelêkolîn
Kurd û Eskîlstuna, xîçek dîrok
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Jiyaname
AYNUR ARAS
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Ferhad Merdê
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Çand û Civak
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Dosya
Jiyaname - Zayend - Nêr Enfalkirî - Zayend - Nêr Jiyaname - Netewe - Kurd Enfalkirî - Netewe - Kurd Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pirtûkxane - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Jiyaname - Cureyên Kes - Dengbêj

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 1.656 çirke!