Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 524,142
Wêne 106,101
Pirtûk PDF 19,750
Faylên peywendîdar 99,083
Video 1,438
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
300,567

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,732

هەورامی 
65,711

عربي 
28,769

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,152

فارسی 
8,349

English 
7,151

Türkçe 
3,567

Deutsch 
1,455

Pусский 
1,121

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911...
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergê...
Weşanên
Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
الأدب الكردي عربياً: تصحيحاً لخطأ شائع
Wêneyên dîrokî dewlemendiya netewî ye! Ji kerema xwe re, bi logokên xwe, nivîs û rengên xwe, nirxa wan kêm nekin!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الأدب الكردي عربياً: تصحيحاً لخطأ شائع

الأدب الكردي عربياً: تصحيحاً لخطأ شائع
الأدب الكردي عربياً: تصحيحاً لخطأ شائع.
#حلیم یوسف#
أجرت الروائية الكردية السورية مها حسن مؤخراً بعض الحوارات المتعلقة بالأدباء الكرد الذين يكتبون بالعربية، وقد تطرقت إلى موضوع الخطأ الفادح السائد في الأوساط الثقافية العربية بخصوص تقديم الأدب الكردي إلى القارئ العربي باختصار شديد. في هذا المقال أودّ التطرق إلى هذا الموضوع بشيء من التفصيل، إذ نشأ جيلي والجيل الذي يسبقني من الكتاب الكرد السوريين في أجواء عربية محضة، وفي ظل غياب تام للغة الكردية المكتوبة وللكتب والصحف والمجلات الورقية الكردية، فوق أن ما كنّا نتداوله بيننا هو مجموعة دواوين شعرية مطبوعة بسرية تامة، بطباعة رديئة غالباً، بالإضافة إلى بعض المجلات الحزبية الكردية التي كانت تطبع وتوزع في السر و بشكل “غير قانوني”.

ظلت سوريا بعيدة عن انتشار الإنترنيت ووسائل التكنولوجيا الحديثة حتى مطلع الألفية، وهو أول عام لي بعد الخروج من سوريا. والحال، أنني لم أعايش دخول شبكة الإنترنيت وتبعاتها من وسائل التواصل الاجتماعي والإلكتروني إلى سوريا، وفي ظل دكتاتورية عسكرية تقاد من قبل أجهزة أمنية تستقي توجهاتها الفكرية والسياسية من حزب شوفيني عربي هو البعث، وفي دولة كانت العربية هي لغتها الوحيدة الرسمية وتُمنع فيها اللغة الكردية منعا باتاً. كان البحث عن منفذ لانتعاش الأدب الكردي ضرباً من العبث.

في هذه الأجواء المشحونة بالكراهية والمحملة بهوس اللغة الواحدة، والعلم الواحد، والقومية واحدة، والدين الواحد، والشعب الواحد، واختزال كل ذلك في فرد واحد هو “الرئيس”، لم يكن أمام الكرد ولغتهم وثقافتهم وأدبهم سوى الانزياح إلى الهامش والإنكفاء على نفسهم في الظل، في محاولة مستميتة لمقاومة الاندثار والاستبسال في سبيل البقاء.

طوال عقود طويلة من غياب الثقافة الكردية في سوريا، لم يخلُ الأمر من محاولة بعض القائمين على المجلات الثقافية العربية، وخاصة من المنتمين إلى الأوساط اليسارية، إلى الإشارة إلى وجود ثقافة كردية مغيبة ولفت النظر إليها، إلا أن ما كان يقدم للقارئ العربي هو أدب عربي مكتوب من قبل كتاب ينحدرون من أصول كردية، ولم تكن لهذه النتاجات أية علاقة مع الأدب الكردي، أو الأدب المكتوب باللغة الكردية، ولا أنكر مساهمتي الشخصية في نشر هذا الخطأ الجسيم بحق الأدب الكردي، وخاصة في بداياتي، إنطلاقاً من اعتقاد ساذج يحيل هوية الأدب إلى الانتماء القومي لمنتجه، بغض النظر عن اللغة التي يكتب بها هذا الأدب. في حين أن اللغة هي العامل الحاسم في تحديد هوية الأدب، بغض النظر عن جنسية منتج هذا الأدب أو قوميته. كنت في ذلك الوقت أقرأ نتاجات يشار كمال المترجمة إلى العربية على أنها روايات وقصص من الأدب الكردي، ونعتبر كتابات سليم بركات، على سبيل المثال، كتابات تنتمي إلى الأدب الكردي. لكن، فيما بعد اكتشفنا بأن كل العالم يقرأ نتاجات يشار كمال ويقر على أنها أدب تركي وأن مسألة انتمائه إلى عائلة كردية لا قيمة “إبداعية” لها وهي مسألة هامشية ولا تلعب دوراً في تحديد هوية أدبه. كذلك الأمر بالنسبة لسليم بركات الذي كنّا نعتبر أن له دور في الشعر الكردي أو الرواية الكردية، تبين فيما بعد، وهذا هو الصواب، أن لا علاقة لبركات لا بالشعر الكردي ولا بالرواية الكردية، وهذا لا يعني التقليل من شأن الرجلين على الإطلاق؛ فمكانة كمال في الأدب التركي محفوظة، وكذلك فإن مكانة بركات في الشعر العربي وكذلك في الرواية العربية مصانة، ولها حضورها المرموق في هذا السياق.

أن تتحدث أم الكاتب أو أباه الكردية لا يجعل منه كاتباً كردياً بالضرورة، إذ إن ما يجعل من الكاتب أو من الأدب كردياً هو اللغة المكتوبة، واللغة فقط، بغض النظر عن لغة الأب أو الأم، وينطبق الأمر نفسه على شيركو فتاح الذي يعتبر كاتباً ألمانياً، رغم أصوله الكردية، كما أن كاروش طه ورونيا أوصمان كاتبتان تنتميان إلى الجيل الجديد في الأدب الألماني، رغم أصولهن الكردية.

بالعودة إلى موضوعنا الأساسي، فإن أول ملف متكامل عن الثقافة الكردية، على حد علمي، هو العدد الخاص من دراسات اشتراكية، مجلة الحزب الشيوعي السوري-جناح يوسف فيصل، كان ذلك في نهاية الثمانينيات وبداية تسعينيات القرن المنصرم، حين تم تكليف آحو يوسف بإعداد الملف، على ما أذكر. وقد استدعاني وقتها معدّ الملف مع صديق آخر هو الشاعر طه خليل، لفرز مواد العدد الصالحة للنشر واستبعاد المواد غير الصالحة للنشر، وقد تم الفرز في مكتب المجلة في دمشق بحضور رئيس التحرير وقتذاك ظهير عبدالصمد، إثرذاك تم نشر النتاجات العربية التي كتبها الكتاب الكرد على أنها نتاجات تنتمي إلى الأدب الكردي في سوريا. لا شك أن النية الحسنة هي التي تقف وراء إعداد و نشر هذه الملفات، لكن النيات الحسنة، مهما كانت صادقة، لا تكفي لأن تقدم للقارئ أدباً كردياً، خاصة إذا كان هذا الأدب قد كتب بلغة أخرى غير الكردية، وتتالى نشر مثل هذه الملفات في الكثير من المجلات والدوريات الثقافية العربية، وعلى الدوام تم تقديم الأدب العربي للقارئ وتسميته خطأ بالأدب الكردي، ولا بد من القول بأنها ظاهرة جميلة ويمكن الاستمرار في ترسيخها، لكن بشرط تقديم هذه النتاجات على أنها إسهامات الكتاب الكرد في الأدب العربي، وأن لا علاقة لكل هذا بالأدب الكردي الذي له سياق مختلف.

بناءً على ما سبق: أنقل أمنيتي إلى المعنيين بأمور الثقافتين الجارتين، العربية والكردية، بضرورة تصويب هذا الخطأ الشائع الذي يتكرر في حياتنا الثقافية منذ عقود، ووضع النتاجات الأدبية التي يكتبها الكتاب الكرد بالعربية في سياقها الصحيح.
[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 441 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://npasyria.com/ 18-12-2023
Faylên peywendîdar: 1
Gotarên Girêdayî: 6
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 18-12-2023 (1 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Rexneya Wêjeyî
Welat- Herêm: Sûrya
Welat- Herêm: Rojawa Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Burhan Sönmez ) li: 18-12-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 19-12-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( ڕۆژگار کەرکووکی ) ve li ser 19-05-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 441 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
KUBRA XUDO
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Cihên arkeolojîk
Temteman
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Kurtelêkolîn
Kurd û Eskîlstuna, xîçek dîrok
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
Çand û Civak
Jiyaname
Ferhad Merdê

Rast
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
13-07-2024
Aras Hiso
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
13-07-2024
Sara Kamela
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Weşanên
Şerq û Kurdistan
17-07-2024
Burhan Sönmez
Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
18-07-2024
Burhan Sönmez
Mahmûdê Kerem
Babetên nû
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 524,142
Wêne 106,101
Pirtûk PDF 19,750
Faylên peywendîdar 99,083
Video 1,438
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
300,567

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,732

هەورامی 
65,711

عربي 
28,769

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,152

فارسی 
8,349

English 
7,151

Türkçe 
3,567

Deutsch 
1,455

Pусский 
1,121

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
KUBRA XUDO
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Cihên arkeolojîk
Temteman
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Kurtelêkolîn
Kurd û Eskîlstuna, xîçek dîrok
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
Çand û Civak
Jiyaname
Ferhad Merdê
Dosya
Şehîdan - Zayend - Nêr Navên Kurdî - Zayend - Mê Şehîdan - Netewe - Kurd Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Şehîdan - Cureyên Kes - Leşkerî Şehîdan - Ziman - Şêwezar - Kurmanciya Bakur Navên Kurdî - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.312 çirke!