Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 525,707
Wêne 106,460
Pirtûk PDF 19,790
Faylên peywendîdar 99,665
Video 1,449
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,349
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,756
هەورامی 
65,744
عربي 
28,846
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,307
فارسی 
8,547
English 
7,168
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,119
Pend û gotin 
24,602
Kurtelêkolîn 
4,869
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
2,990
Pirtûkxane 
2,705
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,228
Cih 
1,134
Belgename 
289
Wêne û şirove 
132
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergê...
Weşanên
Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
الأكراد والأمازيغ: صور متقابلة!
Bi rêya kurdîpêdiya hûnê bizanin ku her roj ji rojên salnameyê çi bûyer diqewime!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الأكراد والأمازيغ: صور متقابلة!

الأكراد والأمازيغ: صور متقابلة!
توجد في العالم العربي جماعتان عرقيتان كبيرتان، ساهمتا في صناعة التاريخ العربي- الإسلامي في السابق، إلا أنهما خرجتا أو أُخرجتا من مسار هذا التاريخ في العصر الحالي.

والجماعتان هما الأكراد في مشرق العالم العربي والطوارق في مغربه. وتكاد كل منهما تكون صورة طبق الأصل عن الأخرى. فالأكراد والطوارق مسلمون وليسوا عرباً. وهم منتشرون في دول عدة.

ينتشر الأكراد في إيران والعراق وسوريا وتركيا. وينتشر الطوارق في الجزائر وليبيا ومالي والنيجر وبوركينا فاسو. والأكراد لعبوا دوراً مهمّاً في التاريخ عندما تبوأ صلاح الدين الأيوبي قيادة المنطقة، وقاد العرب المسلمين في معركة التحرير ضد قوات الفرنجة (الصليبيين) واستعاد القدس منهم.والطوارق لعبوا دوراً مماثلاً في مغرب العالم العربي عندما أقاموا دولة المرابطين في المغرب التي دافعت وحمت الأندلس وكانت عاصمتها مراكش.

وكان منهم يوسف بن تاشفين الذي أخّر سقوط غرناطة زمناً طويلاً، بعد أن تهاوت الدويلات الإسلامية في الأندلس الواحدة بعد الأخرى. وبعكس صلاح الدين الأيوبي الذي كان يجيد العربية، إلى جانب لغته الأم، فإن يوسف بن تاشفين كان يتحدث بالأمازيغية التماشقية التي يتحدث بها الطوارق اليوم، ولم يكن يعرف من العربية سوى ما يحفظه من آيات القرآن الكريم، لتلاوته أثناء الصلاة.ويسجل تاريخ الأكراد تآمراً دوليّاً عليهم (من بريطانيا ثم من الولايات المتحدة).

وكذلك فإن تاريخ الطوارق وهم من قبائل صنهاجة الأمازيغية، يعرف تآمراً دوليّاً، خاصة من فرنسا التي احتلت معظم منطقة الساحل وشمال إفريقيا.وثمة تماثل حتى في خيبات الأمل من بعض الحكام العرب. فالأكراد الذين عقدوا اتفاقاً مع صدام حسين بشأن حقوقهم الوطنية، خسروا كل هذه الحقوق عندما عقد صدام اتفاقاً مع شاه إيران بشأن اقتسام مياه شط العرب. ومنذ ذلك الوقت (1974) وجد الأكراد أنفسهم بين مطرقة صدام وسندان الشاه.وواجه الطوارق أيضاً في مالي الوضع ذاته تقريباً، عندما حاولوا انتزاع حقوقهم الوطنية في الستينيات من القرن الماضي. يومها كان على رأس الدولة في مالي موديبو كيتا الذي انضم إلى المعسكر الاشتراكي، مما مكنه من الحصول على دعم عبد الناصر الذي كان يتزعم هذا المعسكر في إفريقيا وفي العالم العربي. وتحت مظلة الدعم الناصري، تعرض الطوارق إلى مذابح واسعة النطاق على يد قوات الرئيس المالي كيتا، حتى إن مئات الآلاف منهم اضطروا إلى الهجرة إلى الدول المجاورة، ومن بينها الجزائر وموريتانيا (وكانتا تحت الحكم الفرنسي).حاول صدام استغلال الأكراد في صراعه مع شاه إيران محمد رضا بهلوي. وحاول الشاه استغلالهم أيضاً ضد صدام.

ولكن فشل الاثنين في ذلك دفعهما إلى التفاهم على حساب الأكراد. وحتى عندما سقط تفاهم الشاه وصدام، تحولت المناطق الكردية إلى مسرح لصراعهما. وكان الطوارق ضحايا لعبة صراع مماثلة أيضاً.فقد لعب القذافي دور صدام أثناء حربه على تشاد. وذلك عندما أغرى -بعطاءاته المالية- الطوارق للانضمام إلى قواته في الحرب الصحراوية التي يجيدونها إلى حد الاحتراف. ولكن عندما فشلت الحرب تخلّى عنهم كالليمونة المعصورة. إلا أنه أعاد توظيفهم في مواجهة الثورة الليبية عن طريق الإغراءات المالية أيضاً.ولا شك في أن دور هؤلاء المرتزقة أخّر سقوط القذافي لأسابيع عدة، ولكنه لم ينقذه، فكانت نهايته المأساوية.وبسبب هذه الخلفية، لم تعرف مناطق الأكراد في شمال العراق، ولا مناطق الطوارق في شمال مالي، أي مشروع تنموي، على رغم أن المنطقتين غنيتان بالمعادن، خاصة النفط واليورانيوم وتعود مأساة الطوارق في المغرب العربي إلى أن فرنسا التي احتلت شمال وغرب إفريقيا، قسمت المنطقة إلى دول، وحددت لها حدودها من دون أن تراعي حقوق الأمازيغ الذين وجدوا أنفسهم مقسمين وموزعين في دول عدة. وهذا ما فعلته بريطانيا للأكراد في المشرق العربي أيضاً.

ثم إن فرنسا أجرت تجاربها النووية الأولى في الصحراء الإفريقية، حيث ينتشر الطوارق. ولم تراع وجودهم الإنساني أو تعره أي اهتمام. وهو ما فعله صدام عندما قذف القرى والبلدات الكردية في شمال العراق بالغازات السامة دون أن يراعي وجودهم الإنساني، أو يوليه أي اعتبارلقد أدى سوء معاملة الأكراد في المشرق العربي، والأمازيغ -ومنهم الطوارق- في المغرب العربي إلى دفع كل منهم إلى التطرف في الإعراب عن هويته الذاتية. وذهب كل منهم إلى التمسك بالإسلام وقطع صلته بالعروبة. وأكثر ما تجلى ذلك في مطلع الثمانينيات من القرن الماضي، عندما قامت أول حركة تمرد في مدينة تيزي أوزو في الجزائر، على قاعدة نحن مسلمون ولسنا عرباً. وذلك للإعراب عن معارضة التعريب على حساب الثقافة الأمازيغية.لقد أدى التجاهل العربي للخصوصيات القومية للأكراد من جهة وللأمازيغ من جهة ثانية إلى تعميق هذه الخصوصيات وإلى الذهاب بعيداً في الإعراب عنها والتمسك بها، حتى أن اللغة الأمازيغية المحكية تحولت الآن إلى لغة مكتوبة.

وهنا تجدر الإشارة إلى أن مدينة تومكبتو التي أعلنها الطوارق عاصمة لهم بعد انفصالهم عن مالي إثر الانقلاب العسكري الذي أطاح الحكومة الشرعية، توجد فيها ثروة كبيرة من المخطوطات الإسلامية التي سبقت عصر النهضة في أوروبا.وتتجمع هذه الثروة في موقعين أساسيين، هما المسجد الكبير في تومكبتو الذي أعلنته منظمة اليونسكو جزءاً من التراث العالمي، ومركز أحمد بابا التنبكتي. وكان هذا التراث معرضاً للخطر من جراء زحف رمال الصحراء على المدينة، ومن جراء عدم توافر الصيانة العلمية الضرورية للمخطوطات في بيئة صحراوية شديدة الحرارة. أما الآن، فإضافة إلى ذلك تتعرض هذه الثروة الإسلامية- الإنسانية إلى الأخطار المترتبة عن الصراعات المسلحة التي تشهدها المدينة. إن قذيفة مدفعية قد تصيب المسجد (أو مركز أحمد بابا) كافية لإحراق ما فيهما من مخطوطات لا تقدر بثمن.واليوم يشهد شمال العراق ولادة كردستان. صحيح أن هذه الولادة تتم تحت مظلة الدستور الاتحادي العراقي، إلا أنها قد تشكل نواة لكيان قومي طالما تطلع الأكراد إليه. ولقد سارع الطوارق في شمال مالي أيضاً إلى القفز من الهيمنة الإفريقية الكاملة والمباشرة إلى إعلان استقلال أزواد.وكما يتطلع الأكراد إلى التواصل القومي وحتى السياسي مع المناطق الكردية في تركيا وإيران وسوريا، كذلك يتطلع الطوارق إلى التواصل القومي أيضاً مع المناطق الأمازيغية الأخرى في الجزائر وليبيا والمغرب، والنيجر، وحتى بوركينا فاسو.لقد أصبحت كردستان العراق مفتاح الاستقرار والاضطراب في المشرق العربي، فهل تصبح أزواد مفتاح الاستقرار والاضطراب في المغرب العربي؟
محمد السماك

عن الاتحاد الاماراتية.[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 274 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | kdp.info 16-05-2012
Gotarên Girêdayî: 5
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 16-05-2012 (12 Sal)
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 88%
88%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 21-12-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 23-12-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Hejar Kamela ) ve li ser 22-12-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 274 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Pirtûkxane
Çand û Civak
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Jiyaname
AYNUR ARAS

Rast
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
13-07-2024
Sara Kamela
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Weşanên
Şerq û Kurdistan
17-07-2024
Burhan Sönmez
Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
18-07-2024
Burhan Sönmez
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Ishaq Iskotî
Babetên nû
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 525,707
Wêne 106,460
Pirtûk PDF 19,790
Faylên peywendîdar 99,665
Video 1,449
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,349
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,756
هەورامی 
65,744
عربي 
28,846
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,307
فارسی 
8,547
English 
7,168
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,119
Pend û gotin 
24,602
Kurtelêkolîn 
4,869
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
2,990
Pirtûkxane 
2,705
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,228
Cih 
1,134
Belgename 
289
Wêne û şirove 
132
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Pirtûkxane
Çand û Civak
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Jiyaname
AYNUR ARAS
Dosya
Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Şehîdan - Zayend - Nêr Şehîdan - Partî - Hêzên Parastina Gel - HPG Şehîdan - Welatê jidayikbûnê - Bakûrê Kurdistan Şehîdan - Netewe - Kurd Şehîdan - Ziman - Şêwezar - Kurmanciya Bakur Şehîdan - Dereceya leşkerî - Leşker Şehîdan - Sedema mirinê - Karên terorîstî

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 1.157 çirke!