Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 523,059
Wêne 105,777
Pirtûk PDF 19,704
Faylên peywendîdar 98,652
Video 1,420
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîr...
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî...
Jiyaname
Elî Şemdîn
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911...
Wêne û şirove
Di sala 1955an de dîlaneke ...
صورة «العربي» في التراث الشفاهي الكردي
Kurdîpêdiya û hevkarên wê çavkanî û referansên pêwîst pêşkêşî xwendekarên zanîngehan û xwendina bilind dikin!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

صورة «العربي» في التراث الشفاهي الكردي

صورة «العربي» في التراث الشفاهي الكردي
=KTML_Bold=صورة «العربي» في التراث الشفاهي الكردي=KTML_End=
مروان محمود
العدد الثاني من مجلة كردستان نوفمبر 2023

• الإمام جلال الدين السيوطي: الكُرد شعب شديد الغيرة وقوي المراس… وهم “فرسان الشرق” بمعنى الكلمة
• مثل شعبي دارج بين كُرد منطقة “الجزيرة السورية”: أيها “العربي النافع” أنت حقًا أفضل من الأب والأخ
• شخصية “حاتم الطائي” الذي اشتهر بكرمه وجوده تحتل مكانة مهمة في المرويات الشفهية الكُردية
تؤكد الأدبيات التاريخية أن العلاقة بين العرب والكُرد، هي إحدى أقدم العلاقات المتشكِّلة في منطقتي الشرق الأوسط وشمال أفريقيا، على مدار طويل من التعايش، تشارك خلالها الطرفان فى أمور كثيرة، وامتزجت ثقافتهما مرات متعددة.
وبينما التجأ العرب قرونًا في صحرائهم، فإن الكُرد اعتصموا بجبالهم المنيعة، ومع ظهور الإسلام كان العرب يخرجون ليحسموا الصراع على هذه المنطقة بصورة نهائية، ووجد الكُرد أنفسهم في حلف تاريخي مع العرب، فالجنود الكُرد لم يصنفوا يومًا خارج العباءة العربية، كما كانت الحالة القائمة مع الفرس والأتراك، ولم تكن مسألة قبول القيادة الكُردية مشكلة لدى العرب في زمن صلاح الدين الأيوبي.
كذلك، لم يجد الكُرد مشكلة في الاندماج مع العرب ضمن الحضارة الإسلامية، وفي حالة تحديد أي الشعوب يمثل الإسلام مكونًا أساسيًا في الهوية يمكن أن يسمو على النزعة العرقية، فالعرب والكُرد يأتون أولًا، بمعنى أنهم تشربوا الدين بصورة كبيرة قياسًا ببقية الشعوب، مع التأكيد على وجود التمايز الفردي الذي يؤسسه الحديث الكريم في قضية الإيمان وليس الانتماء العرقي دليلًا على وجود ذلك الإيمان أو ضمانة له.
ولا شك أن العرب والكُرد مكونان أساسيان في تاريخ المنطقة، وكان التعايش القائم بينهما نموذجًا يحتذى، وما كان يحدث في السنوات الماضية يجب أن يعتبر طارئًا تاريخيًا يجب تجاوزه ففي النهاية تقوم رسالة الإسلام على إلغاء الفوارق العرقية وتبديدها، وأحد شروط ذلك هو الخروج من الأساطير العرقية وليس الترويج لها وتبنيها لتتحول إلى أساس ثقافة التعصب والكراهية.
وبلغت هذه العلاقة الممتدة أوجها فى التاريخ الإسلامي؛ وتأصلت في عهد الدولة العثمانية، واستمرت ضمن إطار طبيعي بعد سقوط العثمانيين، حيث اتسمت العلاقات بين الكُرد والعرب بحسن الجوار والتآلف، في أغلب الأحيان، وقد نجد من الغريب، أنّ هنالك أحلاف قبلية نشأت في فترات تاريخية سابقة بين قبائل كردية وعربية، تناحرت مع أحلاف أخرى تضم عربًا وكُردًا آخرين، بحسب مقتضيات المصلحة والنفوذ.
تاريخ واحد.. وتراث مشترك
هذا التجاور الجغرافي ووحدة الحال، أديا إلى تشكّل صور نمطية وقاموس لفظي وقصص وأمثال ومحكيات شفهية، تنحو في مدلولاتها المباشرة والمضمرة نحو تكريس صور نمطية عن الآخر، فهنالك محكيات للكُرد حيال العرب وأخرى للعرب تجاه الكُرد، وهي في عمومها إيجابية.
في منطقة الجزيرة في سوريا، على المستوى الثقافي، هناك اختلاف بين العرب والكُرد لجهة أنماط المعيشة والحياة الاجتماعية، إذ يميل الجيل الجديد من الكُرد إلى تحديد النسل والاكتفاء بعدد محدود من الأطفال، إلا أن العرب ما زالوا يكثرون من إنجاب الأطفال، وهناك تشابه من جهة أخرى.
وفيما يخص الحراك الاجتماعي، فقد كان ميل الكُرد أسرع في الانتقال من حالة البداوة إلى العيش في حواضر (قرى ومدن)، بينما تأخر العرب نسبيًا في ذلك، وهذا جعل من الكُرد متطورين في الزراعة وتربية الدواجن والأبقار، بينما بقيت تربية قطعان الغنم أكثر التصاقًا بالعرب.
من جهة ثانية، كان المجتمع الكُردي منذ القدم مجتمع زراعة وإقطاعات، بينما كان المجتمع العربي مجتمع مضارب وخيام وصيد وتربية إبل وغنم، وما تزال رواسب الثقافة المختلفة تنعكس على طرائق التفكير وأنماط الحياة والمعيشة. وفي الوقت الذي كانت نخبة المجتمعات الثقافية هي الملالي ورجال الدين، كانت هذه النخبة معدومة لدى عرب المنطقة، وكانوا يلجأون للشيوخ والملالي الكُرد في قضايا الدين والتحكيم الشرعي.
العربي النافع
لا يخلو الموروث الشفاهي الكُردي من مضامين إيجابية إزاء العرب الذين يعيشون معهم في بيئة واحدة، إذ يقول المثل الكردي “أيها العربي النافع، أنت أفضل من الأب والأخ”.
كان أبناء عشائر كردية بذاتها يتباهون بلبس الكلابية والعقال وكانوا يصفون الأشخاص ذوي المهابة والأناقة بأنهم يشبهون شيوخ العرب أو شيوخ شمر (قبيلة عربية كبيرة وذات نفوذ ولها امتداداتها في العراق والأردن والسعودية أيضًا، وعلاقاتها كانت مميزة مع الكُرد).
والشكل الأبرز للتراث الشفاهي الكُردي هي الأغاني الملحمية والشفاهيات المغناة والمواويل الكُردية القديمة، وفيها يتردّد التغزل بالفتيات العربيات من ذوات القامات الممشوقة والعيون الكحيلة وليس أجمل من صوت المغني الكردي شاكرو، وهو من أشهر مغني الفولكلور الكُردي المحكي، له أداء انفعالي ذو طبقات صوتية متعددة. هو من كُرد تركيا، وأصوله من منطقة سرحدا غير أنه استقر في ديار بكر لفترة طويلة، وهو يصدح في واحدة من أشهر الأغاني الفلوكلورية واصفًا محاسن (عربه) وجمالها.
كما يرد ذكر الخيام العربية المصنوعة من شعر الماعز كثيرًا في تلك الأغاني والمواويل، التي رافقت الكُرد في حلهم وترحالهم، ويرد ذكر مدن العرب وحواضرهم في هذا الشكل من التراث الشفاهي.
وتحتل شخصية حاتم الطائي العربية، وهو شاعر عربي جاهلي وأمير قبيلة طيء، توفي 605 م، اشتهر بكرمه وجوده، وشخصيات أخرى شهيرة مكانة مهمة في المرويات الكُردية، حتى أن أشهر قصائد الكُرد التي ألفها أحمدي خاني، وهي أولى الدعوات الواضحة للقومية الكُردية، يوازي فيها الشاعر الكُردي الأبرز، كرم الأمراء الكُرد بكرم حاتم الطائي.
ويتطلب التراث الشفوي للشعوب المتجاورة منهجية دقيقة في التوثيق والجمع، ولن يكون بمقدر أي كاتب أن يجمل مرويات عقود وقرون في مقالة أو ورقة، فمن المؤكد أنّ لدى عرب المنطقة أيضًا ما يروونه بشأن الكُرد سلبًا وإيجابًا.
ومن الضروري أن تظهر الصورة دومًا دقيقة وجريئة، وأن يستدرك ما فات دون توثيق بتشجيع أكبر على التوثيق والتسجيل الصوتي للمعمرين، الذين يعدون منجمًا حقيقيًا للمرويات والقصص والأمثال المتضمنة نظرة أجيال من الناس حيال بعضهم البعض، ومنبعًا لحكمة لا تنضب.
الكُرد “فرسان الشرق”
في المقابل، ثمة اتجاهان في التراث العربي تعريف الشعب الكُردي، الاتجاه الأول يلحق الكُرد بالعرب مثل المسعودي الذي ينسبهم إلى ولد كُرد بن مرد بن صعصعة بن هوازن، ولسكنهم في الجبال حالوا عن لسانهم وتكردوا، أو أنهم أولاد ربيعة بن نزار (الفرع العدناني) أو أولاد عمرو مزيقياء (الفرع القحطاني).
وحظي الكُرد باهتمام ثقافي بالغ على مر العصور، وكانت صورتهم في التراث العربي منذ القدم صورة إيجابية، خصوصًا أن منهم قادة عظام مثل صلاح الدين الأيوبي، وأنهم حافظوا على ارتباطهم التاريخي والثقافي مع العرب حتى هذه اللحظة.
وفي الماضي، كان ثمة آراء «متحاملة» على الشخصية الكُردية، مثل آراء المسعودي والجاحظ وغيرهما، بسبب جهلهم بطبيعة الكُرد، لكن ثمة آراء محايدة مثل رأي الإمام جلال الدين السيوطي الذي يذكر في أكثر من موضع أنهم شعب شديد الغيرة وقوي المراس، وأنهم “فرسان الشرق” بمعنى الكلمة.

المصادر:
1- عن صورة العرب في الموروث الشفاهي الكردي، موقع أوبن ديمقركراسي، 03-08-2015.
2- عرب وكرد.. وئام أمْ خصام؟ موقع مجلس سوريا الديمقراطية، 18-02-2021.
3- محنة الأكراد.. دروس مستمرة ولا من معتبر، موقع رأي اليوم، 10-10- 2019.
[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 225 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://kurd-online.com/- 02-01-2024
Gotarên Girêdayî: 3
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 24-12-2023 (1 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Çand
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 02-01-2024 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 03-01-2024 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 02-01-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 225 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.162 KB 02-01-2024 Aras HisoA.H.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Kurtelêkolîn
Kurd û Eskîlstuna, xîçek dîrok
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Jiyaname
AYNUR ARAS
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Rastîhevhatina du waniyan: Feqiyê Teyran û Yaşar Kemal
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Bîranînek ji jiyana Ûsiv Beg
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
KUBRA XUDO
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Kurtelêkolîn
Zaro Axa di çapemeniya Swêdî de
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya

Rast
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
05-07-2024
Sara Kamela
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
05-07-2024
Sara Kamela
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Elî Şemdîn
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
13-07-2024
Aras Hiso
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
Wêne û şirove
Di sala 1955an de dîlaneke Kurdên Azerbaycanê
13-07-2024
Aras Hiso
Di sala 1955an de dîlaneke Kurdên Azerbaycanê
Babetên nû
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 523,059
Wêne 105,777
Pirtûk PDF 19,704
Faylên peywendîdar 98,652
Video 1,420
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Kurtelêkolîn
Kurd û Eskîlstuna, xîçek dîrok
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Jiyaname
AYNUR ARAS
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Rastîhevhatina du waniyan: Feqiyê Teyran û Yaşar Kemal
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Bîranînek ji jiyana Ûsiv Beg
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
KUBRA XUDO
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Kurtelêkolîn
Zaro Axa di çapemeniya Swêdî de
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Dosya
Çand - Mamik - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Çand - Mamik - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Şehîdan - Cihê jidayikbûnê - Dêrsim Şehîdan - Netewe - Kurd Şehîdan - Partî - PKK

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.484 çirke!