Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
01-06-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
28-05-2024
Sara Kamela
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ferhad Merdê
25-05-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Lenînîsm
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Felsefeya marks
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
07-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
01-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
01-05-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 518,734
Wêne 105,968
Pirtûk PDF 19,356
Faylên peywendîdar 97,452
Video 1,396
Kurtelêkolîn
Çêkirina tevnan di Kelepûra...
Cih
Qamişlo
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI ...
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi...
مكانة المرأة في الدين اليارساني (1)
Kurdîpêdiya bûye Kurdistana mezin, hevkar û arşîvkarên wê ji her alî û zaravayan hene.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

مكانة المرأة في الدين اليارساني

مكانة المرأة في الدين اليارساني
مكانة المرأة في الدين اليارساني (1)
مهدي كاكه يي
الحوار المتمدن-العدد: 6887 - 2021-05 -03
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات
مكانة المرأة في الأديان الكوردية (14)

حقوق المرأة اليارسانية ومساواتها مع الرَجُل
جاء في الكتاب المقدس اليارساني (سەرئەنجام Serencam) أنّ الأنثى والذَكَر تمّ خلقهما من عجينة واحدة، وبذلك فأنّ المرأة والرجُل متساويتان في الواجبات والحقوق(1) .
كما أنّ أركان العقيدة اليارسانية مبنية على العفّة والتسامح وتقديس الأم، حيث أن تقديس الأم ومكانتها يأتيان بالمرتبة الثانية بعد تقديس ومكانة (يزدان) أي الإله.
تقمّصْ الإله (يزدان) على هيئة بشر على كوكبنا الأرضي، حصلَ من خلال امرأة إسمها (دايه ره‌زباری پاكیزه) التي هي من ضمن مجموعة الملائكة السبعة التي يؤمن بهم اليارسانيون. هذا الحدث يُشير الى الدور الريادي للمرأة اليارسانية والمكانة المرموقة التي تتمتع بها في الدين اليارساني.
إختلاط النساء مع الرجال وحضورهن في الاجتماعات والمراسم الدينية، تؤكد على تمتع المرأة اليارسانية بحقوقها، إلا أنّ المرأة اليارسانية لا يحق لها المشاركة في جلسات الاجتماعات الدينية وهذه نقطة سلبية، تُقلّل من حقوق المرأة اليارسانية ولذلك يجب القيام بِتصحيح هذا الخلل الذي هو قانون مُستحدَث، حيث كانت المرأة تشترك في الإجتماعات الدينية في بداية تجديد الدين اليارساني وأنّ ظهور الكثير من النساء اليارسانيات المُقدّسات والشاعِرات خلال المراحل التاريخية التي مرّ بها هذا الدين، يُثبِت حداثة حرمان المرأة من المشاركة في جلسات الاجتماعات الدينية، حيث سيتم ذكر الكثير منهنّ خلال هذه السلسلة من المقالات. كما أنّ المرأة والرجُل لهما نفس الحقوق في التمتّع بإقامة المراسيم الدينية لهما لِغرض التعميد والتسمية وعقد القِران.
بالنسبة الى الزواج، في الدين اليارساني يجب أن يتم الزواج بِرضا طرَفي الزواج ووالدَيهما، حيث يتم عقد القران من خلال إجتماع ديني، يتم فيه تقديم نذر وقراءة دعاء خاص بهذه المناسبة الذي هو عبارة عن نصائح للعرّيس والعروس لكي يعيشان في حب متبادل ويتمتعان بحياة سعيدة (2). بعد هذا الاجتماع الديني الخاص بِعقد الزواج، تصبح البنت والولد زوجَين بشكل رسمي في الدين اليارساني.
في الدين اليارساني هناك (4) أربع طبقات دينية وهي حسب المرتبة الدينية من الأعلى الى الأقل مرتبة: 1. پیر. 2. باوه. 3. مام. 4. اليارسانيون العاديون. لا يجوز الزواج بين أفراد طبقة (پیر) وطبقة اليارسانيين العاديين، حيث ينحصر الزواج بين أفراد نفس الطبقة (3). هذا النظام هو نظام تمّ إستحداثه في العقد السابع من القرن العشرين، حيث أنه قبل ذلك كان لا يجوز الزواج بين (پیر) ومريده فقط، حيث أنّ هناك (7) مجموعات مختلفة من طبقة (پیر) ولكل مجموعة منها مريدون. كما أن هناك الكثير من اليارسانيين بمختلف طبقاتهم، متزوجون من أشخاص ليسوا يارسانيين، حيث أنه ليس هناك نص ديني يارساني واضح يمنع زواج معتنقي الدين اليارساني من الإقتران بأفراد غير يارسانيين [4]. كما أنّه جاء في الكتاب المقدّس اليارساني (سەرئەنجام Serencam) بأنه لا يجوز للرجل أن يقترن بأكثر من إمرأة واحدة، بل يجب أن تكون له زوجة واحدة فقط (5).
يحدد الدين اليارساني ثلاث شروط ليتم الطلاق بين الزوجَين (6):
1. قيام أحد الزوجين بالزنا أو السرقة.
2. عند موت أحد الزوجَين.
3. عندما يكون أحد الزوجَين عقيماً.
عند إفتراق الزوجَين، تكون حضانة الأطفال للمرأة لأنّ القدّيسة (دایه‌ ره‌زبار) كان لها دور كبير في تقمّص (يزدان) على هيئة بشر، فلولا هذه الإمرأة القدّيسة لَما كان يتم تقمّص (يزدان) على شكل بشر ولذلك فأنّ المرأة أحقّ بحضانة الأطفال من الرجُل.
من جهة أخرى فأنّ الدين اليارساني يساوي بين المرأة والرجُل في تقاسم الورثة، حيث تحصل المرأة نفس النسبة التي يحصل عليها الرجُل (7).
لا يفرض الدين اليارساني الحُجاب على المرأة، حيث أنها حُرة في إختيار ملابسها. تُشارك المرأة جنباً الى جنب في أداء الأعمال الزراعية وجني المنتوجات الزراعية وتعمل في الدوائر الحكومية وغير الحكومية وأنها تستقبل الضيوف، سواءً كانوا من الذكور أو الإناث وتخدمهم في بيتها حتى ولو كان زوجها أو إخوانها غائبين عن البيت.
مشاركة المرأة مع الرجُل لا تقتصر على الأعمال الزراعية وجني الثمار فقط، بل أنّ المرأة اليارسانية تُشارك الرجُل جنباً الى جنب في الحروب، وتُبدي البسالة والشجاعة في المعارك والحروب. على سبيل المثال، في عهد سلالة زَنْد الكُردية اليارسانية التي حكمتْ إيران الحالية بين سنة (1750 - 1794م)، شاركت النساء على نطاق واسع في الحملات العسكرية ضد القوات الأفغانية الغازية، وقاتلن جنباً إلى جنب مع الرجال، وكانت زوجة الملِك الزَنْدي (كريم خان) تُقاتل القوّات الأفغانية الغازية ببسالة الى جانب زوجها. لم يفهم الضبّاط الأفغان هذه السِّمة العريقة في التراث الكوردي اليارساني، فسَخِروا من الزَّنديين، واتّهموهم بأنهم يختبئون خلف تنّورات نسائهم
[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 82 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://www.ahewar.org/ - 11-03-2024
Gotarên Girêdayî: 21
Jiyaname
Kurtelêkolîn
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 03-05-2021 (3 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Jinan
Kategorîya Naverokê: Ol û Ateyzim
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 11-03-2024 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 11-03-2024 hate nirxandin û weşandin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 82 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Pirtûkxane
Lenînîsm
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Felsefeya marks
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
AYNUR ARAS
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Jiyaname
Kerim Avşar
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
Kurtelêkolîn
Encamnameya Hefteya Wêjeyî ya sala 2024 an li bajarî Dêrikê
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Kurtelêkolîn
Kurmancî_Horamî
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
Viyan hesen
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Ferhad Merdê
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
RONÎ WAR

Rast
Kurtelêkolîn
Çêkirina tevnan di Kelepûra Kobaniyê de
05-05-2024
Aras Hiso
Çêkirina tevnan di Kelepûra Kobaniyê de
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Qamişlo
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
30-05-2024
Sara Kamela
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
30-05-2024
Sara Kamela
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
01-06-2024
Sara Kamela
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Babetên nû
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
01-06-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
28-05-2024
Sara Kamela
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ferhad Merdê
25-05-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Lenînîsm
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Felsefeya marks
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
07-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
01-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
01-05-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 518,734
Wêne 105,968
Pirtûk PDF 19,356
Faylên peywendîdar 97,452
Video 1,396
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Pirtûkxane
Lenînîsm
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Felsefeya marks
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
AYNUR ARAS
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Jiyaname
Kerim Avşar
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
Kurtelêkolîn
Encamnameya Hefteya Wêjeyî ya sala 2024 an li bajarî Dêrikê
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Kurtelêkolîn
Kurmancî_Horamî
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
Viyan hesen
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Ferhad Merdê
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
RONÎ WAR

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 1.109 çirke!