Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
25-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 526,208
Wêne 106,517
Pirtûk PDF 19,793
Faylên peywendîdar 99,725
Video 1,450
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,423
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,780
هەورامی 
65,761
عربي 
28,952
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,323
فارسی 
8,571
English 
7,175
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,119
Pend û gotin 
24,602
Kurtelêkolîn 
4,869
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,011
Pirtûkxane 
2,706
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,229
Cih 
1,134
Belgename 
289
Wêne û şirove 
133
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
MP3 
311
PDF 
29,990
MP4 
2,353
IMG 
194,689
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergê...
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
مكانة المرأة الإيزيدية (1)
Her wêne ji sed peyvan bêtir dibêje! Ji kerema xwe re wêneyên me yên dîrokî biparêzin.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

مكانة المرأة الإيزيدية

مكانة المرأة الإيزيدية
مكانة المرأة الإيزيدية (1)
مهدي كاكه يي
الحوار المتمدن-العدد: 6964 - 2021-07-20 - 18:42
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات
مكانة المرأة في الأديان الكوردية (20)

قبل الحديث عن مكانة المرأة الإيزيدية وحقوقها، يجب التطرق الى بعض الأمور التي لها علاقة بالموضوع الذي نحن بِصدده. كان للدين الإيزيدي في القرن الثاني عشر الميلادي كتابان، كتاب (الجلوة لِأهل الخلوة) الذي هو من تأليف الشيخ (حسن بن الشيخ أبو البركات آدي الثاني)، أي من تأليف إبن أخ الشيخ (آدي بن مسافر هَكاري)، وكتاب (مصحف رَش) الذي مؤلفه غير معروف. تم فقدان وحرق هذين الكتابَين خلال حملات الإبادة التي تعرض لها الايزيديون في القرون الماضية، حيث أنّ الايزيديين في تراثهم الشفهي يذكرون ويؤكدون على وجود هذَين الكتابَين. تذكر الباحِثة (E. S. Drower) في كتابها المعنون (طاؤوس ملك) المطبوع في لندن في سنة 1941، أنّ الكتابَين المذكورَين هما من الكتب الدينية الإيزيدية وأنه تم تأليف كتاب (الجلوة) من قِبل أحد أولياء الإيزيديين في سنة (1161) ميلادية، وأنّه تمّ تأليف كتاب (مصحف رَش) في سنة (1342) ميلادية، دون ذكر أسماء الأولياء الإيزيديين الذين ألّفوا الكتابَين.
لقد تمّ إصدار كتابَين بِنفس الإسمَين المذكورَين، (الجلوة لأهل الخلوة) و (مصحف رَش) باللغة الكوردية، بحروف خاصة تُشبه الحروف الآرامية الى حدّ ما. يذكر الدكتور (خليل جندي) في مقابلة له تمّ نشرها في (موقع ومنتديات ولاتي مه) في كوتنكن / المانيا بتاريخ 9 مايس/أيّار سنة 2007، أنه بالإستناد الى لغات ولهجات أقوام المنطقة، من المُرجّح جداً أنّ مؤلف الكتابَين المذكورَين هو شخص مسيحي، كلداني أو آشوري أو سرياني، كان يعيش بين الإيزيديين ويعرف معتقدهم بشكل لا بأس به، ومُطّلع بهذا الشكل أو ذاك على أدبهم الديني الشفاهي، وقام بالتالي بِتأليف الكتابَين. يستطرد الدكتور (خليل جندي) في حديثه قائلاً بأنّه يشكّ في كَوْن هذين الكتابَين هما الكتابان الأصليان بسبب مضمون الكتابَين من ناحية البلاغة والصياغة والحجم وعدم وقوع الكتابَين الحقيقيين في متناول اليد، حيث أنه ليس من المعقول أنّ متصوّفاً كبيراً بِدرجة الشيخ (آدي) الذي قال عنه المتصوّف الكبير (الشيخ عبدالقادر گيلاني) (لو كانت النبوة بالمُجاهدة لَنالها الشيخ آدي بن مسافر) ولا شخصية بِمقام (الشيخ حسن بن أبي البركات آدي الثاني)، يقوما بتأليف كتاب أو كتابَين عدد صفحات الأولى (الجلوة) (7) سبع صفحات فقط، موزّعة على خمسة فصول، وعدد صفحات الثانية (مصحف رش) (14) أربعة عشر صفحة فقط، حيث يقول (ابن خلكان) وغيره من الأعلام المشهورين أن (الشيخ حسن) كان شاعراً وأديباً وفيلسوفاً وداهية عصره، ويقول عنه (ابن طولون) {لقد اختلى الشيخ حسن (6) ست سنوات، فألّف كتاباً سمّاه الجلوة لأهل الخلوة}. كيف بإنسان بهذا المقام والمنزلة العلمية والذكاء، يخرج بعد (6) ست سنوات من خلوته بِكتاب من (7) سبع صفحات فقط؟! الى جانب ذلك، مَن يقرأ الكتابَين المنشورَين، يجدهما مكتوبَين بِلغة كوردية ركيكة. لقد تمّت ترجمة الكتابَين الى لغات عديدة، منها الإنگليزية والعربية.
مما سبق، نرى أنّ الدين الإيزيدي مبني على التراث الشفاهي غير المدوّن وعلى ما يُسمّى عندهم بِ(عِلْم الصدر). لذلك ستكون المعلومات عن مكانة المرأة في الدين الإيزيدي والأدوار التي لعبتها المرأة الإيزيدية التي أتحدث عنها، مُستندة الى التراث الشفاهي الإيزيدي والذي هو بِدوره متأثر بِأديان وعادات وتقاليد المجتمعات المُحيطة بالمجتمع الإيزيدي، وخاصةً المجتمع الإسلامي، حيث أنّه ليس للإيزيديين شريعة دينية تتضمن أحكام شرعية كاليهود والمسيحيين والمسلمين ولذلك من الصعب جداً الإستناد الى موقف رسمي للدين الإيزيدي بخصوص مكانة المرأة، إذ لا توجد هناك نصوص دينية تُحددها بسبب إعتماد الإيزيدين على التراث الشفاهي غير المدوّن وعلى ما يُسمّى عندهم بِ(عِلْم الصدر). لذلك فيما يتعلق بِمكانة المرأة وحقوقها في الدين الإيزيدي، فأنّ معظم المعلومات التي يتم ذكرها في هذه السلسلة من المقالات هي معلومات لا تُعبّر عن المكانة الحقيقية للمرأة الإيزيدية، بل أنّ معظم المعلومات عن الموضوع، هي إنعكاس للعادات والتقاليد التي إكتسبها الإيزيديون من المجتمعات المحيطة بهم، وخاصةً المجتمع الإسلامي.
خلق الإنسان
على غِرار الديانات الكتابية الثلاث، تأثرت الديانة الإيزيدية، وإنْ بشكلٍ متأخر، أيضاً في قصة الخليقة، بِتغليب الأفضلية لِآدم (الذَكَرْ)، حيث حسب الدين الإيزيدي، أنه بعد خلقْ (آدم) و(حواء)، وقعَ جِدالٌ بينهما حول أحقية أيهما في إنجاب النسل، ولذلك قرّرا الإستمناء في جرّتَين منفردتَين. بعد مُضي (9) تسعة أشهر، تمخّضت جرّة (آدم) عن (شيت وحورية) ومنهما تناسلتْ الأمة الإيزيدية، أمّا جرّة (حواء) فتمخضتْ عن ديدان فقط! (1).
السلطة الدينية
تقتصر أعضاء المؤسسة الدينية أو الأميرية على الرجال فقط. لو نتمعن في أسماء رؤساء وأعضاء المجالس الروحانية للدين الإيزيدي عبر تاريخه، فأننا لن نجد إسم امرأة واحدة بينهم. كما أنّ مجموعة القوّالين تقتصر على الرجال فقط، دون النساء (2). هذا يُشير بوضوح الى إحتكار الرجال للسلطة والمراكز الدينية. من الجدير بالذكر أنّ مُهّمة القوّالين هي التثقيف الديني والإنشاد في الأحزان والأفراح. من جهة أخرى، يُسمح للنساء من طبقة الفقراء أن يُكرّسن أنفسهن لِخدمة ضريح الشيخ (عُدي بن مُسافر) والبابا (جاويش) وينذرن حياتهنّ له ولا يتزوجْنَ ويُحرّم عليهن الزينة أيضاً. هؤلاء النساء يقُمْنَ كذلك بإدارة شؤون الطبخ والتنظيف وتحضير الماء والمساهمة في جني الزيتون وخزنه وخزن الزيت وطبخ الحنطة وإستخراج مشتقاتها وغيرها من الأعمال التي تعارفت عليها النساء في المنطقة. كما أنهنّ يعملْنَ فتائل المصابيح الزيتية التي تضيء المعبد المُقدّس ويُشرفْنَ على إشعالها وإطفائها، حيث أنّ هؤلاء النساء المتفرغات لهذا العمل هُنّ نساء زاهدات ومتصوّفات، ممن تركْنَ الدنيا. وهن مثل الراهبات في الأديرة المسيحية.
المصادر
1. رشيد البندر. الايزيدية .. ديانة قديمة تأثرت بالمحيط وحافظت على هويتها. جريدة الحياة الصادرة في لندن عدد (12004) و (12005). تاريخ 05-01-1996؛ مجلة روز. العدد 2، صفحة 85.
2. https://www.ahewar.org/debat/show.art.asp?aid=31833&fbclid=IwAR0rg3Habwul5ArZq09msbLdWBFQxNrhZaYA25gBLeKmvhoS31-Ydvo3wrw
[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 125 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://www.ahewar.org/ - 11-03-2024
Gotarên Girêdayî: 29
Dîrok & bûyer
Jiyaname
Kurtelêkolîn
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 20-07-2021 (3 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Jinan
Kategorîya Naverokê: Ol û Ateyzim
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 11-03-2024 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 11-03-2024 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 11-03-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 125 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Ferhad Merdê
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
AYNUR ARAS
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Çand û Civak
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan

Rast
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
13-07-2024
Sara Kamela
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
18-07-2024
Burhan Sönmez
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Ishaq Iskotî
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
25-07-2024
Burhan Sönmez
Tewfîq Wehbî
Babetên nû
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
25-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 526,208
Wêne 106,517
Pirtûk PDF 19,793
Faylên peywendîdar 99,725
Video 1,450
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,423
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,780
هەورامی 
65,761
عربي 
28,952
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,323
فارسی 
8,571
English 
7,175
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,119
Pend û gotin 
24,602
Kurtelêkolîn 
4,869
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,011
Pirtûkxane 
2,706
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,229
Cih 
1,134
Belgename 
289
Wêne û şirove 
133
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
MP3 
311
PDF 
29,990
MP4 
2,353
IMG 
194,689
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Ferhad Merdê
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
AYNUR ARAS
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Çand û Civak
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Dosya
Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Çand - Mamik - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Çand - Mamik - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Şehîdan - Cih (Şehîdbûn) - Efrîn Şehîdan - Zayend - Nêr Şehîdan - Partî - Hêzên Sûriya Demokrat - HSD

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 1.531 çirke!