Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
25-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 526,800
Wêne 106,608
Pirtûk PDF 19,800
Faylên peywendîdar 99,756
Video 1,452
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,586
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,806
هەورامی 
65,781
عربي 
29,009
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,393
فارسی 
8,639
English 
7,180
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,119
Pend û gotin 
24,602
Kurtelêkolîn 
4,870
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,035
Pirtûkxane 
2,706
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,229
Cih 
1,134
Belgename 
289
Wêne û şirove 
133
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
MP3 
311
PDF 
30,001
MP4 
2,356
IMG 
194,830
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
Pirtûkxane
QÛRNA MIN
مكانة المرأة الإيزيدية (3)
Bi rêya kurdîpêdiya hûnê bizanin ku her roj ji rojên salnameyê çi bûyer diqewime!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

مكانة المرأة الإيزيدية

مكانة المرأة الإيزيدية
مكانة المرأة الإيزيدية (3)
مهدي كاكه يي
الحوار المتمدن-العدد: 6968 - 2021-07-24 - 16:23
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات
مكانة المرأة في الأديان الكوردية (22)

ليست هناك نصوص دينية في الأدب الشفاهي الإيزيدي التي تنتقص من دور المرأة وكرامتها. كما أنّ الدين الإيزيدي لا يفرض الحجاب على المرأة ولا يعزلها أو يمنعها من مخالطة الرجُل، حيث أنها تشترك مع الرجُل في حضور المناسبات المختلفة وتشارك بِنشاط في الطقوس الدينية ولها النصيب الأكبر في حمل مشاعل الفوانيس (چرا) والبخور في معبد (لالش) وغيره من الأماكن وكذلك تشارك بفعالية في إحتفالات نصب السنجق الطاووس و في الدبكات والرقصات التي تُجرى في المناسبات الدينية والإجتماعية.
الزواج
ينقسم الزواج عند الإيزيديين الى زواج طبيعي وزواج الخطف. الزواج الطبيعي يُراعي السسن الاجتماعية الإيزيدية، حيث أن المجتمع الإيزيدي هو مجتمع طبقي وأنّ الطبقات ظهرت بعد (شيخ آدي) (1). إذا كانت هناك معارضة لزواج الشاب أو الشابة، يجوز للشاب أن يختطف الفتاة، فيهرب بها الى إحدى القرى المجاورة، فيتزوجها شرعياً حسب السنن والآداب الإيزيدية (2) (3)، حيث أنّ خطف الفتاة ليس عاراً عند الإيزيديين ويبدو أنه يدخل في عادات وطقوس الزواج الإيزيدي.
في المجتمع الإيزيدي يُسمَح للرجُل أن يتزوج أربع نساء، كما هو الحال بالنسبة للمسلمين، رغم أنّ الشريعة الإيزيدية تعتبر الزواج من أكثر من إمرأة واحدة، أمراً مكروهاً. يسمح الدين الإيزيدي بالطلاق ويحقّ للرجُل أن يستعيد علاقته الزوجية بمُطلقته، إذا وافقت الزوجة. في حالة طلاقها، لا تتمتع المرأة الإيزيدية بحقوقها المشروعة، حيث يتم حرمانها من النفقة، لأنه ليس هناك نص شرعي يُلزِم الرجُل بِدفع نفقة لزوجته المُطلّقة. كما أنّ المرأة المُطلّقة لا يحق لها التمتع بِحق الأمومة وحضانة الأطفال وتربيتهم.
خيارات المرأة محدودة في الزواج بسبب تحريم الزواج بين الطبقات الدينية الإيزيدية (1)، بل يصل الأمر الى تحريم زواج المرأة الإيزيدية ضمن صفوف الطبقات الدينية نفسها. تحريم زواج الرجُل الإيزيدي والمرأة الإيزيدية من أفراد أتباع الأديان الأخرى، يُقلل أيضاً فرصة زواج المرأة الإيزيدية، حيث أنّ الدين الإيزيدي هو دين غير تبشيري. إذا خالفت الفتاة الإيزيدية هذا التحريم، فأنها يتم سلخها من الدين الإيزيدي، ولا يمكنها أن تعتنق الدين الإيزيدي من جديد حتى فيما لو فسخت عقد زواجها. نفس الحالة تكون بالنسبة للرجُل الإيزيدي الذي يتزوج من فتاة غير إيزيدية.
فيما يتعلق بتحديد المهر، جاء في الفقرة السادسة من قرارات إجتماع أحد المحافل الإيزيدية ما يلي (4):
فقرة 6. يكون المهر ثمانية مثاقيل ذهب، ثلاثة منها للأب وثلاثة للأم، ومثقال واحد للصندوق العام، ومثقال واحد لِمركز المقاطعة.
مع الأسف فأنّ المجتمع الإيزيدي لا يلتزم بِقرار إجتماع المحفل الإيزيدي أعلاه، حيث أنّ أهل الفتاة يطلبون مهوراً مرتفعة جداً، تؤدي الى حُرمان الفتيات الإيزيديات من فرص الزواج والذي بِدوره يرفع نسبة العنوسة في المجتمع الإيزيدي. لهذا السبب نرى هناك الكثير من النساء العانسات اللواتي يُشكلن نسبة كبيرة من المجتمع الايزيدي. إنّ ظاهرة العنوسة في المجتمع الإيزيدي تعود لِعدة أسباب، إلا أنّ أبرز هذه الأسباب هي المهور المرتفعة التي تدفع الشباب الى العزوف عن الزواج، خاصة في ظل الظروف الإقتصادية المتردية والوضع الأمني غير المستقر في البلاد والتي تتسبب في ترك آلاف الشباب الوطن، متوجهين الى الدول الغربية، بحثاً عن ملاذٍ آمن وحلاً لمشكلاتهم الاقتصادية، مولّين ظهورهم لمسألة الزواج، مُخلّفين وراءهم آلاف الشابات ومهورهن الغالية. على سبيل المثال، الكثير من الايزيديين الساكنين في ألمانيا يبالغون في طلب المهور والتي تبلغ مبالغ خيالية تتجاوز أحياناً (000 50) خمسين ألف يورو!! هكذا فأنّ ضخامة مبلغ المَهْر تأتي في مقدمة أسباب عنوسة الفتيات الإيزيديات، الى جانب تحريم الزواج بين أفراد الطبقات الدينية الإيزيدية وعدم جواز زواج الإيزيديين والإيزيديات من أفراد الأديان الأخرى. هذه الظواهر مجتمعةً تتسبب في بقاء الكثير من النساء الإيزيديات دون زواج ويفوتهّن قطار العُمر ويبقين عانسات.
في مراسيم الزواج، كان من المعتاد في السابق أن تُقدّم عائلة الفتاة التي تتزوج، هدايا خاصة من ذهب وأموال لِبنتها والتي تكون مُلكاً لها لِوحدها ولا يحق للزوج التصرّف بها، التي هي بمثابة حصتها من الميراث بعد تركها عائلتها ودخولها كعضوة في أسرة زوجها. هذا الحق تمّ إغتصابه في الآونة الأخيرة بِحُكم العادات والمستجدات التي حصلت نتيجة التغيرات التي حدثت في محيط المجتمع الإيزيدي بمرور الزمن. مع ذلك، فإن ما يعود للزوجة من ممتلكات وأموال بعد وفاتها، يذهب لأولادها فقط ولا يحقّ للزوج التصرّف بها. أما في حالة عدم وجود أطفال للزوجة المتوفية، فتعود ممتلكاتها لِأفراد أسرة أبيها.
من الجدير بالذكر أنّ الدين الإيزيدي يُحرّم الزواج من أُخت الزوجة بعد وفاة الزوجة أو طلاقها وكذلك من زوجة الأخ بعد موته أو طلاقه وزوجة إبن العم بعد وفاته أو طلاقه.
من الأعراف التي يتمسك بها الإيزيديون هي عدم إجراء مراسيم الزفاف في ليلة الأربعاء، بالإضافة الى عدم جواز إجراء الزواج في شهر نيسان الذي يُعتبَر شهراً مُقدساً لأنه أبو الورود وأنّ الأنبياء قد تزوجوا في هذا الشهر (5)، كما أنه في الدين الإيزيدي، فأنّ ممارسة الجنس في أيام الأربعاء والجمعة، غير مسموح بها، ماعدا أفراد طبقة الكواجك، حيث أنهم يُباح لهم الزواج في أي وقت يشاؤون [6].
العزاء
تقوم المرأة الإيزيدية بإقامة المناحات حزناً على المتوفين من أهلها وتُقيم مجالس العزاء في بيتها، حيث يكون مجلس العزاء للنساء منفصلاً عن مجلس عزاء الرجال. تلتزم المرأة الإيزيدية بِترك الزينة والثياب الملونة والكحل والعطر مدة أربعين يوماً بعد وفاة قريب لها، والتي تعتمد على درجة قرابة المتوفي.
أختتم هذه الحلقة بِعرض نص رسالة صديقي الأستاذ (Pir Xi-dir- Çêlki) التي بعثها لي مشكوراً عن حقوق المرأة الإيزيدية. ينتمي (Pir Xi-dir-)، كما هو مُبيّن من إسمه، الى طبقة (پیر PÎR) التي هي إحدى الطبقات الدينية الإيزيدية.
نص الرسالة
(بالنسبة إلى حقوق المرأة الايزيدية..... ليس هناك شيء رسمي وموثوق، لكن المرأة محترمة وحُرّة في الملبس وحضانة أطفالها عند الترمّل وليست هناك شريعة أو فرض أن تتزوج من شقيق زوجها المتوفي مثل المسلمون..... ليست لها حصة رسمية من الميراث بعد الزواج بإستثناء قرارات فردية أو قرارات محاكم حكومية...... بالنسبة الى حرية الزواج..... هناك قيود ومحرّمات خطيرة لأنّ الايزيديين يتكونون من ثلاث طبقات وكل طبقة من عدة طبقات والزواج محرّم بينهم، مثلآ أنا من طبقة (پیر) وليس من حقي الزواج من طبقة الشيخ أو المُريد. هناك پیر الاپيار الذي لا يمكنه الزواج من البقية ومثلهم الشيوخ وطبقة المُريد من الجميع. بالنسبة الى الطلاق فهو شبيه بتقليد المسلمين..... تُطلّق بالثلاث وتُحرّم وسواء كانت في جلسة عشائرية أو المحاكم. الشهود..... تقبل شهادة جميع الحضور وسواء كانت امرأة أو رجُل. حضانة الأطفال...... 90% يتم أخذ الأطفال من المُطلّقة بإستثناء بعض الحالات).
المصادر
1. شيخ زيدو باعذري. نتف من المراسيم الاجتماعية لدى الايزيدية. مجلة لالش، العدد 1، 1993، صفحة 60.
2. صديق الدملوجي. اليزيدية. مطبعة الاتحاد، الموصل، 1949، صفحة 299.
3. الدكتور خلف الجراد. اليزيدية واليزيديون. دار الحوار. اللاذقية، سورية، 1995، صفحة 124.
4. الدكتور سامي سعيد الأحمد. اليزيديون - احوالهم ومعتقداتهم. الجزء الأول، بغداد 1971.
5. إسماعيل بيك چول. اليزيدية قديماَ وحديثاً. 1934، صفحة 81.
6. الأب أنطونيوس شبلي اللبناني. مقالة في اليزيدية. المشرق، السنة 45، ج1، كانون الثاني/جانفي – آذار/مارس 1951، صفحة 34.
[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 184 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://www.ahewar.org/ - 11-03-2024
Gotarên Girêdayî: 29
Dîrok & bûyer
Jiyaname
Kurtelêkolîn
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 24-07-2021 (3 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Jinan
Kategorîya Naverokê: Ol û Ateyzim
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 11-03-2024 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 11-03-2024 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 11-03-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 184 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Cihên arkeolojîk
Temteman
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Pirtûkxane
Çand û Civak
Jiyaname
AYNUR ARAS
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan

Rast
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
18-07-2024
Burhan Sönmez
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Ishaq Iskotî
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
25-07-2024
Burhan Sönmez
Tewfîq Wehbî
Pirtûkxane
QÛRNA MIN
25-07-2024
Sara Kamela
QÛRNA MIN
Babetên nû
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
25-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 526,800
Wêne 106,608
Pirtûk PDF 19,800
Faylên peywendîdar 99,756
Video 1,452
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,586
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,806
هەورامی 
65,781
عربي 
29,009
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,393
فارسی 
8,639
English 
7,180
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,119
Pend û gotin 
24,602
Kurtelêkolîn 
4,870
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,035
Pirtûkxane 
2,706
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,229
Cih 
1,134
Belgename 
289
Wêne û şirove 
133
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
MP3 
311
PDF 
30,001
MP4 
2,356
IMG 
194,830
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Cihên arkeolojîk
Temteman
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Pirtûkxane
Çand û Civak
Jiyaname
AYNUR ARAS
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Dosya
Şehîdan - Zayend - Nêr Şehîdan - Netewe - Kurd Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Pirtûkxane - Welat- Herêm - Tirkiya Şehîdan - Cureyên Kes - Leşkerî Pirtûkxane - Cureya belgeyê - Zimanî yekem Pirtûkxane - Bajêr - Stembol

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.516 çirke!