Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 523,701
Wêne 105,970
Pirtûk PDF 19,729
Faylên peywendîdar 98,906
Video 1,422
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîr...
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî...
Jiyaname
Elî Şemdîn
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911...
Wêne û şirove
Di sala 1955an de dîlaneke ...
الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية (4)
Kurdîpêdiya derfetên (mafê gihandina agahiyên giştî) ji bo her mirovekî kurd vedike!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية (4)

الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية (4)
الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية (4)
مهدي كاكه يي
الحوار المتمدن-العدد: 6836 - 2021-03-10 - 15:44
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات

47. جُند: هذه الكلمة مأخوذة من الكلمة الكوردية القديمة (گوند Gund) التي تعني (قرية)، حيث أنه في الأزمنة القديمة، كان الجيش النظامي تتألف وحداته أساساً من السكان المزارعين في القرى ولذلك سُميّت الوحدات الكبيرة من الفِرق العسكرية بهذا الإسم .
48. جنزير: هذه الكلمة أصلها هو الكلمة الكوردية (زنجير Zincîr) التي هي باللغة الپهلوية بِصيغة (زەنجیل Zencîl) .
49. جهبذ، جمعها (جهابذة): هذه الكلمة تعني بالعربية (شخص صاحب مكانة عالية وذكي) والتي متأتية من الكلمة الپهلوية (گەهبەت Gehbet) التي كانت تُطلَق على أصحاب الخزائن. مصدر الكلمة الكوردية هو (پەتی Petî) الذي يعني (فريد) .
50. جهنم: تتألف من الكلمتَين الكورديتَين (جەه جێ Cê Ceh) التي تعني (مكان) وكلمة (نم Nim) التي تمّ إختزالها من كلمة (نزم Nizim) التي تعني (منخفض) وبذلك فأنّ كلمة (جهنم) متأتية من الكلمة الكوردية المركبة (جەهنزم Cehnizim) التي تعني (المكان المنخفض) أو (العالَم السفلي). في العقيدة السومرية، كانت السماء محصورة حصرياً للآلهة، وعند وفاتهم، كان يُعتقد أن جميع أرواح البشر، بِغضّ النظر عن سلوكهم أثناء حياتهم، يذهبون إلى (Kur) الذي هو كهف بارد ومظلم تحت أعماق الأرض، والذي حكمته الإلهة (Ereshkigal) وكان الطعام الوحيد المُتاح هناك هو الغبار الجاف. يتضح من ذلك أن (جهنم) ككلمة لغوية وكإعتقاد، مستوحاة من الميثولوجيا السومرية. هذه الكلمة الكوردية دخلت الى اللغة الفارسية بِصيغة (جهنم) أيضاً.
51. جوز: متأتية من الكلمة الكوردية (گوێز).
52. جَوْلَق: مأخوذة من الكلمة الكوردية (جەواڵ Cewał) التي تعني (كيس مفتوح وغير عميق). هذه الكلمة المركبة تتألف من كلمة (جە Ce) التي تعني (مكان) وكلمة (واڵ wał) التي تعني (مفتوح وقليل العُمق). هذه الكلمة الكوردية دخلت اللغة التركية بِصيغة (Çuval) .
53. جَوْهَر: هذه الكلمة العربية مٌقتبسَة من الكلمة الپهلوية (گەوهەر Gewher) وتحتفظ اللغة الكوردية بهذه الكلمة الى الآن.
54. حانة: مأخوذة من الكلمة الكوردية (خانه Xane) التي تعني (بيت). أصل هذه الكلمة الكوردية هو (بيانى Biyanî) التي دخلت الى اللغة التركية بعد تغيّر مواقع بعض حروفها فأصبحت فيها بِصيغة (Yebanî).
55. حانوت: مأخوذة من الكلمة الكوردية (خانووتك Xanûtik) التي تعني (بيت صغير)، حيث أن (خانوو Xanû) تعني (بيت) و(تكtik ) لاحقة للتصغير، أي (محل بيع صغير).
56. حُجّة: هذه الكلمة العربية تُطلق على الإنسان الذي يُعتبَر عالِم وكلامه يُستشهَد به كإثبات وبُرهان، متأتية من الكلمة الكوردية (خواجە Xwace) التي تُستعمَل كلقب للأُستاذ. هذه الكلمة الكوردية إقتبسها الأتراك بِصيغة (Huce) ويستخدمونها للأستاذ بِصيغة (حونجه Ĥunce) .
57. حركة: أصل هذه الكلمة العربية هو الكلمة الكوردية (هەڕەك Heřek).
58. حقيبة: هذه الكلمة متأتية من الكلمة الكوردية (هەگبە Hegbe) التي تعني (حقيبة صغيرة). في قديم الزمان كانت عبارة عن كيس يوضع فيه أشياء، يُحمَل على ظهر الحيوانات عند السفر.
59. حواء: مأخوذة من إسم الإلهة الخورية (هيپات Hepat). إستعار العبرانيون هذه الكلمة في زمن النبي إبراهيم وقاموا بتدوينها في العهد القديم بِصيغة (حوّا). اخذ العرب هذه الكلمة وحوّروها الى (حواء).
60. حيلة: متأتية من الكلمة الكوردية (فێڵ Fêł) التي أصلها هو (پیلە Pîle) التي تعني (شخص عنده مرض جلدي وأقرع ويتهم الناس).
61. خاص: هذه الكلمة مأخوذة من الكلمة الكوردية (خاس Xas) التي في الأصل هي (خواست Xwast) التي تعني (شيء يرغب فيه الناس). هذه الكلمة بمرور الزمن أصبحت في اللغة الكوردية (خواس Xwas) وثم متحولة الى (خاس Xas). هذه الكلمة في اللغة الميدية (لغة آڤێستا) هي بِصيغة (هووس Hûs). هذه الكلمة وكلمات عربية أخرى، مثل خَصّ، خصوصية، خاصية، خصوصاً، اختصاص، مختص، كلها من إشتقاقات الكلمة الكوردية (خاس).
62. خانة: مأخوذة من الكلمة الكوردية ((خانه Xane) التي تعني (بيت).
[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 127 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://www.ahewar.org/- 11-03-2024
Gotarên Girêdayî: 15
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 10-03-2021 (3 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Ziman zanî
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 94%
94%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 11-03-2024 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 11-03-2024 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 11-03-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 127 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Zaro Axa di çapemeniya Swêdî de
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Jiyaname
Ferhad Merdê
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
Kurd û Eskîlstuna, xîçek dîrok
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Kurtelêkolîn
Bîranînek ji jiyana Ûsiv Beg
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Pirtûkxane
Çand û Civak
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
AYNUR ARAS
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê

Rast
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
05-07-2024
Sara Kamela
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
05-07-2024
Sara Kamela
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Elî Şemdîn
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
13-07-2024
Aras Hiso
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
Wêne û şirove
Di sala 1955an de dîlaneke Kurdên Azerbaycanê
13-07-2024
Aras Hiso
Di sala 1955an de dîlaneke Kurdên Azerbaycanê
Babetên nû
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 523,701
Wêne 105,970
Pirtûk PDF 19,729
Faylên peywendîdar 98,906
Video 1,422
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Zaro Axa di çapemeniya Swêdî de
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Jiyaname
Ferhad Merdê
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
Kurd û Eskîlstuna, xîçek dîrok
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Kurtelêkolîn
Bîranînek ji jiyana Ûsiv Beg
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Pirtûkxane
Çand û Civak
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
AYNUR ARAS
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Dosya
Jiyaname - Zayend - Nêr Jiyaname - Netewe - Kurd Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Jiyaname - Cureyên Kes - Helbestvan Jiyaname - Cureyên Kes - Nivîskar Jiyaname - Ziman - Şêwezar - Kurmanciya Bakur Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.282 çirke!