Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Lenînîsm
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Felsefeya marks
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
07-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
01-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
01-05-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefekirin û zarok
29-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û hevoksazî
28-04-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 519,028
Wêne 106,621
Pirtûk PDF 19,280
Faylên peywendîdar 97,250
Video 1,392
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Kurtelêkolîn
Xişr û bedewiyên jinên Kurd...
Pirtûkxane
Lenînîsm
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية (6)
Bi rêya kurdîpêdiya hûnê bizanin ku her roj ji rojên salnameyê çi bûyer diqewime!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية

الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية
الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية (6)
مهدي كاكه يي
الحوار المتمدن-العدد: 6850 - 2021-03-25 - 19:26
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات

79. دين: الرمز الكتابي السومري (ديگيرDIĜIR ) الذي يُرمَز على شكل نجمة، يعني بشكل عام (إله)، أو يعني الإله السومري (آن An) الذي هو الأب الأعلى للآلهة السومرية. كما نرى أنّ هذه الكلمة قريبة من كلمة (دين) من حيث النطق والمعنى. الكلمة السومرية (دينگيرDINGIR ) تعني (السماء) أو (الجنّة)، والتي لها علاقة أيضاً بالإله والدين، حيث يوجد الإله في السماء وأنّ الإله هو خالق الجنّة. من المرجح أن اليهود إقتبسوا كلمة (دين) في كوردستان خلال السبي الآشوري لهم ونفيهم الى هناك، فدخلت هذه الكلمة الى اللغة العبرية. بعد ذلك قد تكون هذه الكلمة إنتقلت من اليهود الى العرب خلال إختلاطهم مع البعض وبذلك إقتبستها اللغة العربية. كما أن كلمة (دين) في اللغة الميدية هي بِصيغة (دەئێنە Deêne) و في اللغة الپهلوية هي (دين Dîn).
80. ديوان: هذه الكلمة مأخوذة من الكلمة الكوردية القديمة (دێوان Dêwan) التي كانت تعني (محل القيادة التي كان الناس يتوجهون إليها لتمشية أعمالهم). كلمة (دێوانDêwan) بِدورها متأتية من الكلمة الكوردية (دیپی پانه Dipi pane)، حيث كانت تُطلق على مكتب الحكومة. كلمة (ديوان) هي نفسها في اللغة الپهلوية .
81. رشّ: هذه الكلمة العربية متأتية من الكلمة الكوردية (ڕژان Řijan)
82. رفّ: هذه الكلمة مقتبسة من الكلمة الكوردية (ڕەپ Řep).
83. ريباس: مأخوذة من الكلمة الكوردية (ڕێواس). دخلت هذه المفردة الكوردية الى اللغة الفارسية بِصيغة (رواس).
84. زب: هذه الكلمة تعني العضو التناسلي الذكري (القضيب)، متأتية من الكلمة الكوردية (زاو Zaw) التي لها نفس المعنى. كما أنّ الكلمة الكوردية (زێ Zê) تعني (العضو التناسلي الأنثوي). هاتان الكلمتان تُكوّنان معاً الكلمة المُركّبة (زاو و زێ Zê û Zaw) والتي تعني (إنجاب الأطفال) في حالة الإنسان، وتعني (الإفراخ تكوين الأفراخ) في حالة الحيوانات والطيور.
85. زعل: مأخوذة من الكلمة الكوردية (سل Sil) التي لها نفس المعنى.
86. زَفاف: أصل هذه الكلمة العربية هو الكلمة الكوردية المركبة (زەماوەند Zemawend) التي تتألف من كلمة (زەما Zema) التي هي صورة أخرى لكلمة (زاما Zama) و (زاڤا Zava) التي تعنيان (عرّيس)، وكلمة (وەند wend) تعني (الإرتباط بشئ ما). في اللغة الميدية (لغة آڤيستا)، هناك كلمة مرادفة لكلمة (زاما Zama) وهي (زاماتەر Zamater) و في اللغة الپهلوية موجودة بصيغة (زامات Zamat) والتي تعنيان (الإنسان الذي يولِد) أي (الإنسان الذي يستطيع أن يُخلّف أطفالاً). تم تحوير هذه الكلمة الكوردية الى زاف حسب الآتي: (زەماوەند Zemawend) (زەڤاڤەند Zevavend) (زەفافەند Zefafend) (زەفافە Zefafe) (زەفاف Zefaf) أي (زَفاف) بالكتابة العربية.
87. زلّ، زلقَ، تزحلق: هذه الكلمات العربية متأتية من الكلمة الكوردية (دەڵ Deł) التي بِدورها متحورة من الكلمة الكوردية (زەل Zel) التي تعني (خروج الرطوبة من شيء ما).
88. زلم: هذه الكلمة أصلها هو الكلمة الكوردية المركبة (زەلام Zelam) التي تتكون من كلمة (زەل Zel) التي تعني (كبير) و(ئام am) التي تعني (إنسان أي آدم) وبذلك (زەلام Zelam) تعني (الإنسان الكبير)، وهي تُستعمل للرَجُل.
89. زَمان: أصل هذه الكلمة هو الكلمة الكوردية (زەمانە Zemane). هذه الكلمة موجودة في اللغة الآريانية القديمة بِصيغة (جەمانە cemane) و في اللغة الپهلوية بِصيغة (زەمان Zeman). دخلت هذه الكلمة الكوردية الى اللغة الآرامية بِصيغة (جيمان Cîman) والى اللغة الفارسية والتركية بالصيغة العربية.
90. زواج: هذه الكلمة العربية مُقتبَسة من الكلمة الكوردية (زووج Zûc) التي هي كلمة كوردية قديمة تعني (زَوج) أو العدد (2) (إثنَين).
91. ساذج: هذه الكلمة مأخوذة من الكلمة الكوردية (ساوێلكە Sawêlke) المتأتية من الجذر (ساو Saw) . هذه الكلمة في اللغة الپهلوية هي بِصيغة (ساذگ).
92. السبت: هذا الإسم مأخوذ من اللغة الخورية التي عبّرت السنسكريتية عنه بِصيغة (ساپتا Sapta)، وتقابلها في اللغة الميدية صيغة (هاپتا Hapta)، بتحوّل حرف السين الى حرف الهاء، والتي كانت تعني قديماً الرقم (7) سبعة، ثم إتخذت صيغة (هەفت Heft) في اللغة الكوردية الحديثة والتي تعني (سبعة) على أساس أنه يرمز الى اليوم السابع من الأسبوع الذي إرتاح فيه الإله بعد خلقه للإنسان الأول (گیان مردوو Gyan mirdû) أي (الجسد الميّت) وجاءت هذه التسمية لأن الإنسان جسدٌ حيّ يموت.
93. سراب: مأخوذة من الكلمة الكوردية (سەراو Seraw). هذه الكلمة الكوردية دخلت في القرآن أيضاً (أعمالهم كسرابٍ بقيعةٍ يحسبها الظمآن ماءً....) (سورة النور 39/24).
94. سرداب: أصل هذه الكلمة هو الكلمة الكوردية (سەرداو Serdaw).
95. سَروال: هذه الكلمة مُقتبسَة من الكلمة الپهلوية (شەروال Şerwal)، و في اللغة الكوردية هي (شەرواڵ Şerwał). هذه الكلمة الكوردية دخلت اللغة الفارسية أيضاً بِصيغة (شلوار).
[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 56 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://www.ahewar.org/- 11-03-2024
Gotarên Girêdayî: 15
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 25-03-2021 (3 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Ziman zanî
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 11-03-2024 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 11-03-2024 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 11-03-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 56 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Mezopotamya û şaristaniyetek bo hemû mirovahiyê
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Kerim Avşar
Kurtelêkolîn
Gelo pirsa Kurd, pirsek navdewletiye?
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Jiyaname
Necat Baysal
Jiyaname
RONÎ WAR
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Pirtûkxane
Felsefeya marks
Jiyaname
Viyan hesen
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
Pirên pêwendiya di navbera Başûr û Rojhilat û nebûna baweriyê
Pirtûkxane
Lenînîsm
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Kurtelêkolîn
Xebateke kesk di rêya Kurdistanê de Êko-nasyonalîzma Şerîf Bacwer û hevalên wî
Cihên arkeolojîk
Dalamper

Rast
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Di ziman de xêv û morfolojî
Kurtelêkolîn
Xişr û bedewiyên jinên Kurd li ber çavên geştyarên bîhanî
05-05-2024
Aras Hiso
Xişr û bedewiyên jinên Kurd li ber çavên geştyarên bîhanî
Pirtûkxane
Lenînîsm
15-05-2024
Sara Kamela
Lenînîsm
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
19-05-2024
Sara Kamela
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
MEDRESEYA QUBAHAN
Babetên nû
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Lenînîsm
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Felsefeya marks
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
07-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
01-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
01-05-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefekirin û zarok
29-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û hevoksazî
28-04-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 519,028
Wêne 106,621
Pirtûk PDF 19,280
Faylên peywendîdar 97,250
Video 1,392
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Mezopotamya û şaristaniyetek bo hemû mirovahiyê
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Kerim Avşar
Kurtelêkolîn
Gelo pirsa Kurd, pirsek navdewletiye?
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Jiyaname
Necat Baysal
Jiyaname
RONÎ WAR
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Pirtûkxane
Felsefeya marks
Jiyaname
Viyan hesen
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
Pirên pêwendiya di navbera Başûr û Rojhilat û nebûna baweriyê
Pirtûkxane
Lenînîsm
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Kurtelêkolîn
Xebateke kesk di rêya Kurdistanê de Êko-nasyonalîzma Şerîf Bacwer û hevalên wî
Cihên arkeolojîk
Dalamper

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.5
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 5.641 çirke!