Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Narin Gûran
09-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
09-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
04-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
04-09-2024
Sara Kamela
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
25-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Erdal Kaya
24-08-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Xelîlê Çaçan Mûradov
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Sîsa Mecîd
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mecîdê Silêman
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şêrko Fatah
20-08-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet
  535,568
Wêne
  109,212
Pirtûk PDF
  20,183
Faylên peywendîdar
  103,313
Video
  1,518
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,945
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,627
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,950
عربي - Arabic 
30,099
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,736
فارسی - Farsi 
9,355
English - English 
7,523
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,635
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
346
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
69
Polski - Polish 
54
Español - Spanish 
53
Italiano - Italian 
51
Հայերեն - Armenian 
50
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
26
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
19
Norsk - Norwegian 
17
Ελληνική - Greek 
15
עברית - Hebrew 
15
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Тоҷикӣ - Tajik 
7
Esperanto - Esperanto 
4
Čeština - Czech 
4
ქართველი - Georgian 
4
Catalana - Catalana 
3
Srpski - Serbian 
3
Kiswahili سَوَاحِلي -  
2
Hrvatski - Croatian 
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
Cebuano - Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,990
Kurtelêkolîn 
5,072
Şehîdan 
4,217
Enfalkirî 
3,285
Pirtûkxane 
2,746
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,247
Cih 
1,151
Belgename 
291
Wêne û şirove 
162
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
31,233
MP4 
2,498
IMG 
200,052
∑   Hemû bi hev re 
234,106
Lêgerîna naverokê
Kurtelêkolîn
Bûn an nebûn - pirsa hebûna...
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere...
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BI...
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Piştî 19 rojan ji lêgerînê ...
محاولات إيران السيطرة على كركوك والموصل لِإستكمال الهلال الشيعي
Hevkarên Kurdîpêdiya êş û serkeftinên jinên Kurd ên hevdem di databasa xwe ya neteweyî de arşîv dike.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي - Arabic
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî0
English0
کرمانجی0
هەورامی0
لوڕی0
لەکی0
Zazakî0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Français0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Catalana0
Cebuano0
Čeština0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Lietuvių0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
балгарская0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ترکمانی0
हिन्दी0
ქართველი0
中国的0
日本人0

د. مهدي كاكه يي

د. مهدي كاكه يي
محاولات إيران السيطرة على كركوك والموصل لِإستكمال الهلال الشيعي
د. مهدي كاكه يي

إيران مستمرة في جهودها لِخلق وحدة جغرافية مترابطة، تضّم الشيعة في منطقة الشرق الأوسط، والتي هي على شكل هلال، يمتد من إيران، ماراً بالعراق وسوريا وينتهي بِلُبنان. لهذا السبب نرى الدفاع المستميت لإيران عن النظام السوري وإستقدام قوات عسكرية تابعة لِحزب الله وميليشيات شيعية عراقية للدفاع عن النظام العلوي في سوريا والمحافظة على هذا الجزء المهم من الهلال الشيعي.
أهداف الهلال الشيعي
1. ربط لبنان وسوريا والعراق وإيران والمناطق الشيعية في دول الخليج واليمن وأذربيجان و أفغانستان وباكستان والهند، لتكوين جغرافية شيعية مترابطة، تُشكّل قوة سياسية وإقتصادية وعسكرية كبرى في المنطقة والعالم، حيث تُقدّر نفوس الشيعة في العالم بِحوالي 400 مليون نسمة، أي ما يعادل ربع نفوس المسلمين في العالم.
2. منع إستقلال وتحرر كوردستان، بشكل خاص أجزاء كوردستان المحتلة من قِبل إيران والعراق وسوريا.
3. السيطرة على الثروات الطبيعية للدول والمقاطعات ذات الأكثرية الشيعية.
4. قيام الفرس بِقيادة العالم الشيعي وسيطرتهم على المرجعية الدينية في النجف وعلى المراقد الشيعية في العراق وسوريا.
5. الإستحواذ على الكميات الضخمة من البترول والغاز الطبيعي والمعادن في محافظات كركوك والموصل وديالى (منطقة خانقين) وكذلك في غرب كوردستان.
بالإضافة الى منع قيام دولة كوردستان والسيطرة على الثروة الطبيعية في كل من غرب وجنوب كوردستان، فأنّ من الأسباب الأخرى لإختيار إيران أن يكون جنوب كوردستان ممراً للهلال الشيعي هي تواجد تجمعات شيعية (تركمانية والشبك) في جنوب كوردستان في المنطقة الممتدة من إيران الى سوريا، حيث تقوم إيران بإستغلال التركمان والشبك في هذه المناطق لتحقيق أهدافها وذلك بالتركيز على العامل الطائفي. المناطق الأخرى من العراق المجاورة لِسوريا يقطنها العرب السُنّة، حيث لا يستطيع الإيرانيون فتح ممر في مثل هذه المناطق التي تحمل سكانها العداء لإيران، سواء في الجانب العراقي أو السوري. كما أن أقصر مسافة بين إيران وسوريا تمر في جنوب كوردستان. سبب آخر لهذا الإختيار هو أنّ جنوب كوردستان يربط إيران بِمناطق العلويين من خلال إقليم غرب كوردستان المحاذي للمناطق العلوية في سوريا، حيث تستطيع إيران بهذه الطريقة إفشال التجربتَين الكوردستانيتَين في إقليمَي غرب وجنوب كوردستان. وقوع مناطق ديالى الكوردستانية وكركوك تحت نفوذ الإتحاد الوطني الكوردستاني الذي يحكم الجزء المحاذي لإيران من إقليم كوردستان وبذلك تستخدم إيران ضغوطاً على هذا الحزب للتعاون معها والسماح للحرس الثوري الإيراني وميليشيات الحشد الشعبي في العراق، التي تخضع للنفوذ الإيراني وحتى السماح لحزب الله اللبناني إذا تطلّب الأمر ذلك، بالتواجد في مناطق محافظة ديالى وكركوك التي تخضع لِسلطة الإتحاد الوطني الكوردستاني.
يلقى الهلال الشيعي التأييد والدعم من روسيا والصين في المنطقة لترسيخ نفوذها بالمنطقة والحفاظ على مصالحهما فيها و منع إحتكارها من قِبل الولايات المتحدة الأمريكية.
الموقف التركي من الهلال الشيعي موقف صعب وحرج، من جهة فأن المصالح التركية والإيرانية تلتقيان في الإستمرار في إغتصاب كوردستان ومنع تحررها، بينما تتعارض مصالح البلدَين في المنافسة بينهما على النفوذ السياسي والإقتصادي في المنطقة و كذلك في الإنتماء المذهبي والطائفي، بالإضافة الى العداء التاريخي الذي بينهما والذي يقف عقبة أمام تطبيع العلاقات بين الجانبَين. لِخلق توازن بين الجبهة الشيعية والسُنيّة في المنطقة، تم إنشاء حلف عسكري مؤخراً بقيادة المملكة العربية االسعودية، كما أن تركيا بدأت بإنشاء قاعدة عسكرية في دولة قطر. قد تقدِم تركيا أيضاً على إحتلال أجزاء من محافظة نينوى و مناطق من إقليم غرب كوردستان، لِمنع إستقلال كلٍ من إقليم غرب وجنوب كوردستان وإضعاف السلطة الكوردستانية وكذلك للتصدّي للتمدد الإيراني في المنطقة ومواجهة الخطر الذي يُشكله ظهور الهلال الشيعي على الأمن الوطني التركي.
بالنسبة الى الولايات المتحدة الأمريكية، فأنها قد تقف ضد مشروع الهلال الشيعي الذي قد يهدد مصالحها في منطقة الشرق الأوسط ، إلا أنه من الصعب التكهن بإستراتيجية أمريكا المتعلقة بمنطقة الشرق الأوسط وخاصة بعد الإتفاق المُبرَم مع إيران حول برنامجها النووي. قد تهدف إستراتيجيتها الى خلق توازن في ميزان القوى بين الطرفَين الشيعي بقيادة إيران والسُنّي بقيادة السعودية وتركيا لإستنزاف القوى البشرية والمادية لِدول المنطقة وبعد إنهاك دول المنطقة وإضعافها، القيام بإسقاط إتفاقية سايكس - بيكو ورسم خارطة سياسية جديدة للمنطقة، أو قد تكون إستراتيجية أمريكا تسليط إيران على الحكومات السُنيّة في المنطقة لإضعافها ومن ثمّ تقسيم دول المحور السعودي – التركي وإعادة رسم الخارطة السياسية لهذه الدول وبعد إنجاز هذه المُهمّة، ستنفرد أمريكا بإيران وتقوم بإسقاط حُكم الملالي وتقسيمها تبعاً لتركيبتها الإثنية. من المرجح أن تكون إستراتيجية إستنزاف الطاقة البشرية والمادية لِدول المنطقة، هي الإستراتيجية الأمريكية، حيث أن إستراتيجية تسليط إيران على دول المنطقة، هي إستراتيجية تحمل مخاطر تحالف إيران وحليفاتها في المنطقة مع روسيا والصين ضد أمريكا والدول الغربية الأخرى، بعد ضعف وتفكك الدول التي تحكمها حكومات سُنيّة مثل تركيا والسعودية. تطبيقات إستراتيجية الإستنزاف جارية الآن في كل من العراق وسوريا ولبنان واليمن ومصر وليببيا وتونس والإستنزاف المكثف للموارد البشرية والمادية والتسليحية لإيران في كلٍ من سوريا والعراق ولبنان والى حد ما في اليمن وكذلك تحطيم الطاقة البشرية والتسليحية لِحزب الله اللبناني في سوريا.
بكل تأكيد تقف إسرائيل بكل قوة ضد ظهور الهلال الشيعي في المنطقة، حيث أنه في هذه الحالة سيجاور دول الهلال إسرائيل من جهة لبنان وسوريا. إسرائيل ستكون العقبة الكبرى أمام نجاح المشروع الإيراني وستستخدم إسرائيل كل الوسائل المتاحة لديها لِمنع قيام الهلال الشيعي الذي يهدد أمنها الوطني.
الجهود الإيرانية الحثيثة لإستكمال الخارطة السياسية للهلال الشيعي تظهر بوضوح من خلال إيجاد نفوذ قوية في العراق، من خلال الأحزاب السياسية الدينية الشيعية العراقية وإستغلال الحشد الشعبي الذي تأتمر ميليشاته بأوامر قائد فيلق القدس الإيراني السيد قاسم سليماني. بشكل مباشر، عن طريق الحرس الثوري وبشكل غير مباشر، من خلال ميليشيات الحشد الشعبي، بدأت القوات العسكرية الإيرانية بالتمدد داخل إقليم كوردستان بِحجة محاربة المنظمة الإرهابية داعش، بادئةً من مناطق في محافظة ديالى التي تحت سيطرة القوات العراقية و پیشمەرگة الإتحاد الوطني الكوردستاني، ومارةً بِمدينة خورماتو وقرية البشير وستتمدد القوات الإيرانية وحليفاتها من القوات الشيعية العراقية لاحقاً الى كركوك ومنها الى الموصل، مُستغِلةً وجود تجمعات سكانية تركمانية شيعية في هذه المناطق. إنّ لإيران في الوقت الحاضر نفوذ عسكرية في منطقة شنگال من خلال حلفاء لها. كما أن الدعم العسكري الهائل للنظام العلوي في سوريا ولِحزب الله اللبناني، هو حلقة من حلقات إنجاح مشروع الهلال الشيعي في المنطقة.
من الجدير بالذكر أنّ أسلاف الكورد الهوريين (الخوريين) قاموا بِبناء مدينة خورماتو، حيث يذكر المؤرخ البروفيسور كمال مظهر أحمد بأن الهوريين قد بنوا عدة مدن في منطقة كركوك وكانت مدينة خورماتو من أهم هذه المدن. إسم مدينة خورماتو يتألف من كلمتَين هما خور أي الخوريون وكلمة ماتو التي تعني بالأكدية مدينة وبذلك فأن خورماتو تعني مدينة الخوريين / الهوريين1. يقول المؤرخ (سيتون لويد) بأن مدينة خورماتو إحتفظت بإسمها الأصلي الى مطلع القرن التاسع عشر2، حيث بعد ذلك أُضاف العثمانيون إليها كلمة دوز التركية التي تعني ملح لِتتريك إسم المدينة، فأصبح دوزخورماتو و بمرور الوقت تغيّر الإسم الى طوزخورماتو. كان يظن العثمانيون خطأً أن كلمة خورماتو مؤلفة من كلمتّي خورما وتو الكورديتَين والتي تعنيان تمر وتوت على التوالي ولذلك أضافوا كلمة دوز التركية الى إسم المدينة، حيث كانت كوردستان والعراق تحت الحكم العثماني آنذاك.
هذه هي صورة منطقة الشرق الأوسط والتحديات والمخاطر التي تواجهها كوردستان. هذه المخاطر تتطلب وحدة القوى الكوردستانية لحماية الأمن الوطني الكوردستاني الذي يتعرض الى تهديد خطير من قِبل الدول المُغتصِبة لِكوردستان. على القيادات الكوردستانية في جميع أجزاء كوردستان أن تفكر بهذه التحديات بِجدية وأن تتحمل مسؤولياتها الوطنية بأن تترك التناحر والتنافس الكوردي – الكوردي في الوقت الذي تتعرض كوردستان وشعب كوردستان، بما فيها القيادات السياسية الكوردستانية نفسها الى مؤامرات لها عواقب خطيرة وقد تتسبب في دفن الحلم الكوردستاني في الحرية والإستقلال. كما أود هنا أيضاً أن أذكّر القيادات السياسية في جنوب وغرب كوردستان بأن لا تكون قصيرة النظر ومغرورة، تفرح بالإنجازات والمكتسبات الوقتية المنجزة، فإذا تبقى القوى السياسية الكوردستانية غير موحدة في مرجعية سياسية مشتركة وتبقى القوات المسلحة الكوردستانية مجرد ميليشيات حزبية، فأنّ كل المكتسبات المتحققة ستختفي وتنهار الإدارتَين في غرب وشمال كوردستان. على هذه القيادات أن تستعيد وعيها الوطني وحسّها الإنساني وتترك أفقها الحزبي الضيق المُدمّر ومصالحها الشخصية والعائلية والعشائرية والحزبية جانباً وأن لا تُعرّض الشعب الكوردستاني العريق الى مزيد من الإبادة والأنفالات والأهوال والمآسي، حيث أنّ هذا الشعب له تاريخ مأساوي طويل، ينزف دماءاً ودموعاً.
المصادر
1. الدكتور كمال مظهر أحمد: كركوك وتوابعها - حكم التاريخ والضمير - دراسة وثائقية عن القضية الكردية في العراق، وزارة الثقافة، كوردستان، 2004، صفحة 8.
2. سيتون لويد: بلاد الرافدين. ترجمة الدكتور سامي سعيد الأحمد، دار الرشيد، بغداد، 1980، صفحة 208.
[1]

Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 114 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://akhbaar.org/ - 17-03-2024
Gotarên Girêdayî: 5
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 06-05-2016 (8 Sal)
Bajêr: Kerkûk
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Ramiyarî
Welat- Herêm: Başûrê Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 17-03-2024 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 18-03-2024 hate nirxandin û weşandin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 114 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Nifûsa êzîdî ji biryara bidawîkirina mîsyona UNITAD li Iraqê bi fikar e
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Jiyaname
Erdal Kaya
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Kurtelêkolîn
Cezayên cihê serbilindiyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Trajediya windakirina jinên Êzidî metirsîdar e
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Şêwekar Rojîn Hac Husên pêşangekehe tabloyan li Hewlêr vekir
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Pirtûkxane
NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CİVAKÎ
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Resul Geyik
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Kurtelêkolîn
Piştî 19 rojan ji lêgerînê termê Narîna 8 salî hat dîtin
Pirtûkxane
FERHENGOKA NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CIVAKÎ
Jiyaname
Narin Gûran
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I

Rast
Kurtelêkolîn
Bûn an nebûn - pirsa hebûna Yazîdî
09-08-2024
Aras Hiso
Bûn an nebûn - pirsa hebûna Yazîdî
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
11-08-2024
Evîn Teyfûr
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
11-08-2024
Sara Kamela
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
09-09-2024
Sara Kamela
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Piştî 19 rojan ji lêgerînê termê Narîna 8 salî hat dîtin
09-09-2024
Sara Kamela
Piştî 19 rojan ji lêgerînê termê Narîna 8 salî hat dîtin
Babetên nû
Jiyaname
Narin Gûran
09-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
09-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
04-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
04-09-2024
Sara Kamela
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
25-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Erdal Kaya
24-08-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Xelîlê Çaçan Mûradov
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Sîsa Mecîd
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mecîdê Silêman
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şêrko Fatah
20-08-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet
  535,568
Wêne
  109,212
Pirtûk PDF
  20,183
Faylên peywendîdar
  103,313
Video
  1,518
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,945
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,627
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,950
عربي - Arabic 
30,099
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,736
فارسی - Farsi 
9,355
English - English 
7,523
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,635
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
346
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
69
Polski - Polish 
54
Español - Spanish 
53
Italiano - Italian 
51
Հայերեն - Armenian 
50
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
26
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
19
Norsk - Norwegian 
17
Ελληνική - Greek 
15
עברית - Hebrew 
15
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Тоҷикӣ - Tajik 
7
Esperanto - Esperanto 
4
Čeština - Czech 
4
ქართველი - Georgian 
4
Catalana - Catalana 
3
Srpski - Serbian 
3
Kiswahili سَوَاحِلي -  
2
Hrvatski - Croatian 
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
Cebuano - Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,990
Kurtelêkolîn 
5,072
Şehîdan 
4,217
Enfalkirî 
3,285
Pirtûkxane 
2,746
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,247
Cih 
1,151
Belgename 
291
Wêne û şirove 
162
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
31,233
MP4 
2,498
IMG 
200,052
∑   Hemû bi hev re 
234,106
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Nifûsa êzîdî ji biryara bidawîkirina mîsyona UNITAD li Iraqê bi fikar e
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Jiyaname
Erdal Kaya
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Kurtelêkolîn
Cezayên cihê serbilindiyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Trajediya windakirina jinên Êzidî metirsîdar e
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Şêwekar Rojîn Hac Husên pêşangekehe tabloyan li Hewlêr vekir
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Pirtûkxane
NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CİVAKÎ
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Resul Geyik
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Kurtelêkolîn
Piştî 19 rojan ji lêgerînê termê Narîna 8 salî hat dîtin
Pirtûkxane
FERHENGOKA NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CIVAKÎ
Jiyaname
Narin Gûran
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
Dosya
Navên Kurdî - Zayend - Nêr Şehîdan - Zayend - Nêr Enfalkirî - Zayend - Mê Şehîdan - Netewe - Kurd Enfalkirî - Netewe - Kurd Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Pirtûkxane - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 7.484 çirke!