Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
25-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 527,531
Wêne 106,701
Pirtûk PDF 19,811
Faylên peywendîdar 99,838
Video 1,455
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,803
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,810
هەورامی 
65,787
عربي 
29,011
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,555
فارسی 
8,702
English 
7,180
Türkçe 
3,576
Deutsch 
1,461
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,119
Pend û gotin 
24,602
Kurtelêkolîn 
4,872
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,035
Pirtûkxane 
2,706
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,229
Cih 
1,134
Belgename 
289
Wêne û şirove 
133
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
MP3 
311
PDF 
30,011
MP4 
2,359
IMG 
194,968
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
Pirtûkxane
QÛRNA MIN
السبي الآشوري لليهود (4)
Her wêne ji sed peyvan bêtir dibêje! Ji kerema xwe re wêneyên me yên dîrokî biparêzin.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

مهدي كاكه

مهدي كاكه
السبي الآشوري لليهود (4)
مهدي كاكه يي
الحوار المتمدن-العدد: 6107 - 2019-01-07 - 15:55
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات

بعد (تغلث پلاسر الثالث)، إستلم الحُكم الملك (شلمنصر الخامس) في عام 727 قبل الميلاد، وفرض جزية كبيرة على مملكة إسرائيل، إلا أنّ (هوشع) الذي كان آخر ملوك إسرائيل، إمتنع عن دفع الجزية لآشور، وحاول أن يعقد حلف دفاعي مع مصر ضد آشور (2مل17: 4). لم تكن حالة مصر في ذلك الوقت تسمح لها بِتقديم مساعدة حقيقية لِلملِك الإسرائيلي (هوشع). لذلك في عام 724 قبل الميلاد، هاجم (شلمنصر الخامس) إسرائيل، ولم تواجه قواته مقاومة كبيرة من جانب الإسرائيليين، فإحتل الأشوريون كل البلاد ما عدا العاصمة الإسرائيلية (السامرة) التي كانت حصينة وإستطاعت أن تقاوم الحصار لِثلاث سنوات. قبل أن ينجح في هذه الحملة العسكرية، توفي هذا الملِك وكان ذلك في سنة 722 قبل الميلاد، إلا أنّ قائد الحملة العسكرية الآشورية إستمر في العمليات العسكرية بعد وفاة الملِك الآشوري وإستطاع بعد حصارٍ دام ثلاث سنوات، أن يحتلّ العاصمة الإسرائيلية، (السامرة) في عهد الملِك الآشوري (سرجون الثاني) (722 - 705 ق.م.) الذي خلّف الملِك (شلمنصر الخامس). بإحتلال مدينة (السامرة)، تمّ القضاء على مملكة إسرائيل وكان ذلك في سنة 722 قبل الميلاد (2مل17: 6، 18: 9). بعد تدمير مدينة (السامرة) تمّت إعادة تنظيم إدارة إسرائيل وأصبحت البلاد مُجرد ولاية آشورية بإسم سامريا، يحكمها حاكِم آشوري.
حول الحملة العسكرية التي قام بها (شلمنصر الخامس) على مملكة إسرائيل، تذكر التوراة ما يلي: {(1) فِي السَّنَةِ الثَّانِيَةَ عَشَرَةَ لآحَازَ مَلِكِ يَهُوذَا، مَلَكَ هُوشَعُ بْنُ أَيْلَةَ فِي السَّامِرَةِ عَلَى إِسْرَائِيلَ تِسْعَ سِنِينَ، (2) وَعَمِلَ الشَّرَّ فِي عَيْنَيِ الرَّبِّ، وَلَكِنْ لَيْسَ كَمُلُوكِ إِسْرَائِيلَ الَّذِينَ كَانُوا قَبْلَهُ. (3) وَصَعِدَ عَلَيْهِ شَلْمَنْأَسَرُ مَلِكُ أَشُّورَ فَصَارَ لَهُ هُوشَعُ عَبْداً وَدَفَعَ لَهُ جِزْيَةً. (4) وَوَجَدَ مَلِكُ أَشُّورَ فِي هُوشَعَ خِيَانَةً، لأَنَّهُ أَرْسَلَ رُسُلاً إِلَى سَوَا مَلِكِ مِصْرَ وَلَمْ يُؤَدِّ جِزْيَةً إِلَى مَلِكِ أَشُّورَ حَسَبَ كُلِّ سَنَةٍ، فَقَبَضَ عَلَيْهِ مَلِكُ أَشُّورَ وَأَوْثَقَهُ فِي السِّجْنِ. (5) وَصَعِدَ مَلِكُ أَشُّورَ عَلَى كُلِّ الأَرْضِ، وَصَعِدَ إِلَى السَّامِرَةِ وَحَاصَرَهَا ثَلاَثَ سِنِينَ. (6) فِي السَّنَةِ التَّاسِعَةِ لِهُوشَعَ أَخَذَ مَلِكُ أَشُّورَ السَّامِرَةَ، وَسَبَى إِسْرَائِيلَ إِلَى أَشُّورَ وَأَسْكَنَهُمْ فِي حَلَحَ وَخَابُورَ نَهْرِ جُوزَانَ وَفِي مُدُنِ مَادِي. وفيها سُبي غالبية الشعب إلى أشور، وجاؤوا بِغرباء وأسكنوهم في إسرائيل (2مل17: 1- 6).
إتّبع (سرجون الثاني) نفس السياسة التي سار عليها الملِك (تجلث پلاسر الثالث) في إجلاء السكان اليهود من إسرائيل، حيث أجلى (27280) شخصاً يهودياً إلى منطقة (حرّان) ومناطق ضفة (الخابور) والبليخ في جنوب وغرب كوردستان الحالية ومناطق أخرى في شرق كوردستان وأحلّ محلهم آراميين من إقليم حماه. إندمج المنفيون الإسرائيليون مع الشعب الكوردي في منفاهم وقام المسبيون بِبناء قرى بين السُكّان الكورد.
الأسباط العشرة المفقودة
إنّ رواية السبي الآشوري لليهود، هي قصة اليهود الذين سكنوا جبال كوردستان. طبقاً لسياسة الدولة الآشورية في تشتيت الأسرى في منافٍ نائية ومنعزلة عن أي تجمّع سُكّاني قريب لِمنعهم من التجمّع وممارسة تقاليدهم وثقافتهم ولكي لا يتمكنوا من لم شملهم وبالتالي العودة إلى المناطق التي جاؤوا منها، لذلك أبعدوهم إلى جبال كوردستان. لقد ورد في نص التوراة الأماكن التي توزع فيها اليهود، وهي: (صلح) و(خابور) و(هار)• لقد أطلق الباحثون على هؤلاء اليهود المنفيين من مملكة إسرائيل الى كوردستان إسم (الأسباط العشرة المفقودة) والذين سكنوا جبال وسهول كوردستان وإمتهنوا الزراعة، حيث أنّ هؤلاء قلّدوا الكورد في نمط معيشتهم وبنوا قرى وتجمّعات سُكّانية وصاروا مزارعين. لم يبق بعد سبيهم أثرٌ للأسباط العشرة للإسرائليين الذين تمّ ترحيلهم الى كوردستان من قِبل الآشوريين.
الغزو الآشوري لمملكة يهوذا
كانت مملكة (يهوذا) بلاد صغيرة حائرة بين الإنحياز الى جارتها الغربية، مصر أو جارتها الشرقية، آشور، المتنافستَين على النفوذ والسلطة في المنطقة. في النهاية، قرّر ملك مملكة (يهوذا) الإنحياز إلى مصر. هذا الإنحياز أغضب الملِك الآشوري (سنحاريب) (705 - 681 قبل الميلاد)، الذي قرّر القيام بحملة عسكرية على مملكة (يهوذا) لإخضاعها والقضاء عليها. لذلك قام ملِك مملكة (يهوذا) (حزقيا) بإرسال وفد إلى مصر، طلباً للمساعدة، فوعده المصريون بِتقديم المساعدة والعون العسكري للمملكة، إلا أنهم لم يُقدموا أية مساعدة لِمملكة (يهوذا). لقد إنتقد النبي (إشعياء) الملِك (حزقيا) في إعتماده على ملِك مصر بدلاً من إعتماده على الرب (إش30: 1-7، إش31: 1). إستطاع الآشوريون إحتلال مملكة (يهوذا) والقضاء عليها وقاموا بِسَبي سُكّانها.
يذكر الملِك الآشوري (سنحاريب) في كتاباته المنقوشة على جدران قصره في نينوى في الموصل عن حملته العسكرية على مملكة (يهوذا) وقضائه عليها ما يلي: {أما (حزقيا) اليهودي فلم يرضخ لِسُلطتي، فحاصرتُ (46) مدينة من مُدنه المُحصّنة، عدا القرى المجاورة التي لا يُحصى عددها، وإستوليتُ عليها كُلّها بإستخدام أنواع الآلات الحربية والمنجنيقات، مما ساعدنا على الإقتراب من الأسوار وإختراقها، وقد أخذنا منهم (مائتي ألف) نسمة رجالاً ونساءً وأطفالاً وشيوخاً مع حيواناتهم من الخيول، والبغال، والحمير، والجِمال كبيرة وصغيرة لا تُحصى. هذه كلها غنائم إستولينا عليها، وهو شخصياً جعلتُه حبيساً في (أورشليم) في قصرِه كالطير في القفص، وأحطتُه بأكوامٍ من الأتربة للتضييق على كل مَن حاول الخروج من المدينة}(1).
أما التوراة فتقول عن الحملة العسكرية لِ(سنحاريب) على مملكة (يهوذا) وأخذه الجزية، ما يلي: {وفي السنة الرابعة عشرة للملِك (حزقيا)، صعد (سنحاريب) ملِك آشور على مدن يهوذا إلى ملِك آشور في لاكيش وقال له لقد أخطأتَ فإنصرف عني، ومهما تضرب عليّ أنفّذ إليك، فضرب ملِك آشور على (حزقيا) ملِك يهوذا مئة قنطار فضة وثلاثين قنطار ذهب} (2مل 18: 14 – 16).
قام (سنحاريب ) بِترحيل المُسبيين وعوائلهم الى منطقة نهر الخابور الواقعة قرب نينوى. إنّ جمع المُسبيين اليهود في منطقة واحدة هو خِلاف سياسة الملوك الآشوريين الذين سبقوا (سنحاريب )، حيث كانوا يقومون بِتشتيت السبايا في أماكن نائية ومتفرقة ومنعزلة، بعيدة عن بعضها البعض لِمنعهم من التجمّع وممارسة تقاليدهم وثقافتهم والتكتّل على أمل العودة إلى مناطقهم التي تمّ إبعادهم منها.
هكذا تمّ القضاء على مملكتَي (إسرائيل) و(يهوذا). لقد دام حُكم (إسرائيل) 209 سنوات (سنة 931 - 722 ق.م.)، ودام حُكم (يهوذا) 245 سنة (سنة 931 - 686 ق.م.).
من الجدير بالذكر أن هؤلاء اليهود المنفيين، كانوا أول من هاجروا إلى إسرائيل بعد تأسيس دولة إسرائيل في عام 1948. لقد أكّد (بنيامين التطيلي) اليهودي الذي زار كوردستان في حوالي عام 1165 للميلاد، أنه شاهد في مدينة آميدي (العمادية) الواقعة في جنوب كوردستان، خمسة وعشرين ألف يهودي وتكلّم أيضاً عن أرض نهاوند، فقال أنّ فيها شيخ الحشّاشين (الإسماعيليين) ويُقيم معهم حوالى أربعة آلاف يهودي• نرى أنّ تاريخ العلاقات الكوردية – اليهودية يعود الى أكثر من 2700 سنة.
المصادر
1. ج.‏ پريتشارد. نصوص الشرق الادنى القديمة، 1974،‏ صفحة 288.[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 98 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://www.ahewar.org/ - 13-04-2024
Gotarên Girêdayî: 6
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 07-01-2019 (5 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Ol û Ateyzim
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 12-04-2024 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 14-04-2024 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 13-04-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 98 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Jiyaname
KUBRA XUDO
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Ferhad Merdê
Kurtelêkolîn
Ji lêkolîner Seîdê Dêreşî îdîaya yekemîn helbesvanê kurd
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
Em deyndarê raman û felsefeya Rêber Apo ne
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê

Rast
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
18-07-2024
Burhan Sönmez
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Ishaq Iskotî
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
25-07-2024
Burhan Sönmez
Tewfîq Wehbî
Pirtûkxane
QÛRNA MIN
25-07-2024
Sara Kamela
QÛRNA MIN
Babetên nû
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
25-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 527,531
Wêne 106,701
Pirtûk PDF 19,811
Faylên peywendîdar 99,838
Video 1,455
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,803
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,810
هەورامی 
65,787
عربي 
29,011
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,555
فارسی 
8,702
English 
7,180
Türkçe 
3,576
Deutsch 
1,461
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,119
Pend û gotin 
24,602
Kurtelêkolîn 
4,872
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,035
Pirtûkxane 
2,706
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,229
Cih 
1,134
Belgename 
289
Wêne û şirove 
133
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
MP3 
311
PDF 
30,011
MP4 
2,359
IMG 
194,968
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Jiyaname
KUBRA XUDO
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Ferhad Merdê
Kurtelêkolîn
Ji lêkolîner Seîdê Dêreşî îdîaya yekemîn helbesvanê kurd
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
Em deyndarê raman û felsefeya Rêber Apo ne
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Dosya
Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Kurtelêkolîn - Cureya belgeyê - Zimanî yekem Kurtelêkolîn - Cureya Weşanê - Born-digital Kurtelêkolîn - Kategorîya Naverokê - Danasîna pirtûkan Kurtelêkolîn - Kategorîya Naverokê - Helbest Kurtelêkolîn - Ziman - Şêwezar - Kurmanciya Bakur

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 1.937 çirke!