Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
25-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 526,303
Wêne 106,528
Pirtûk PDF 19,796
Faylên peywendîdar 99,735
Video 1,450
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,467
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,781
هەورامی 
65,762
عربي 
29,006
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,357
فارسی 
8,571
English 
7,175
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,119
Pend û gotin 
24,602
Kurtelêkolîn 
4,869
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,011
Pirtûkxane 
2,706
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,229
Cih 
1,134
Belgename 
289
Wêne û şirove 
133
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
MP3 
311
PDF 
29,992
MP4 
2,354
IMG 
194,717
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergê...
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
الدين اليارساني
Kurdîpêdiya û hevkarên wê çavkanî û referansên pêwîst pêşkêşî xwendekarên zanîngehan û xwendina bilind dikin!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

مهدي كاكه يي

مهدي كاكه يي
الدين اليارساني
#مهدي كاكه يي#
الحوار المتمدن-العدد: 5683 - 2017-10-29 - 19:46
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات
نبذة تأريخية عن الكورد والآشوريين والعلاقة بينهم (45) – أسلاف الكورد: الميديون
ديانة الميديين ومعتقداتهم
الفروع اليزدانية الرئيسية الثلاث
يذكر الپروفيسور إيزادي بأن الأديان الإيزدية واليارسانية والهلاوية (العلوية) هي إمتداد للدين اليزدانيw. يتم إعتناق هذه الديانات الثلاث التي تندرج تحت الدين اليزداني في مجتمعات معزولة نسبياً في المنطقة الممتدة من خراسان إلى الأناضول وجنوب إيران. إزدادت أسلمة معتنقي الدين اليزداني في غضون القرن الثاني عشر الميلادي.w
هناك تشابه كبير بين الديانة الإيزدية واليارسانيةx وهذا التشابه يعود الى عناصر الإيمان القديمة التي كانت مهيمنة على الآريانيين الغربيبنy. بعض شعائر وطقوس ومعتقدات الإيزديين واليارسانيين مشابهة لتلك التي كانت سائدة في الديانة الميثرائية التوحيدية التي كان الآريون يعتنقونها قبل ظهور الديانة الزردشتيةz.
الدين اليارساني
الفروع الرئيسية للديانة اليزدانية هي الإيزدية واليارسانية والهلاوية. يارسان والذي يُسمّى أيضاً (أهل الحق) عبارة عن أحد فروع الديانة اليزدانية القديمة التي كانت معتنقة من قِبل معظم الكورد قبل المد الإسلامي في كوردستان. هناك إعتقاد شائع بأن معظم الكورد كانوا يعتنقون الديانة الزردشتية قبل إعتناقهم الإسلام ولكن الوثائق التأريخية تشير إلى ان معظم الكورد كانوا من أتباع الديانة اليزدانية التي إختلطت كثيراً مع الزردشتية ولكنها حافظت على خطها العام المستقل عن الزردشتية، حيث أنّ الزردشتية نفسها أخذت الكثير من فلسفتها وطقوسها من الديانة اليزدانية. العقيدة الدينية لليارسانيين مشابهة للعقائد الدينية للهلاويين والدروز والإيزديين.
منذ القرن الرابع عشر قبل الميلاد، ظهر مصطلح (سان) الميتاني في وثائق حتوشا بمعنى (المسؤول أو السيد) حينما أطلق السائس (كيككولي) على نفسه (أسپا سان Aspa San) أي (سيد الخيول)23. الديانة اليارسانية هي فرع من فروع الديانة الميثرائية التي كان أسلاف الكورد الخوريون – الميتانيون يعتنقونها، لذلك من المرجح جداً أنّ إسم (يارسان) له علاقة بالكلمة الميتانية (سان) التي تعني (مسئول أو سيد) و تعني أيضاً (إله) وكلمة (يار) تعني بالكوردية (صديق، حبيب، صاحب) وبذلك يعني (يارسان) (عاشق أو حبيب الإله) أو (عاشق أو عابد اليزدان).
مصطلح حق (كما في أهل الحق) كثيراً ما يُساء تفسيره كالمصطلح العربي لالحقيقة. المعنى الحقيقي يتم تفسيره بوضوح من قِبل نور علي إلهي (توفي سنة 1974 ميلادية) من خلال الصورة المعاصرة للروح في فرع الدين اليارساني الذي تمّ تمييزه عن المصطلح العربي و في واقع الأمر ينبغي أن يكون مكتوباً حَق بدلاً من حقّ وينبغي أن يتم فهم معناه الصحيح من حيث الدلالة والجوهرab. هكذا فأن كلمة (حق) تعني (الروح أو الإله).
يعتقد اليارسانيون بوجود خالق أعظم أساسي بالإضافة إلى 6 تجسدات للخالق في صور أو هيئات محددة ويتم تجسّد الخالق في هذه الهيئات في بداية عهد او فترة زمنية مهمة. من بعض هذه التجسدات حسب العقيدة اليارسانية هو المسيح وسان سَهاك والذي يُقال بأن ولادته كانت من عذراء. يؤمن أتباع الديانة اليارسانية بتناسخ الأرواح ويؤمنون أن الخالق الأعظم لا يدير شؤون العباد بصورة مباشرة بل عن طريق تجسدات ومنها 6 تجسدات لحد هذا العصر. إسم الكتاب المقدس لليارسانيين هو سەرەنجام وهو كتاب مكتوب باللغة الكوردية.
من وجهة نظر اليارسانيين، يتكون الكَون من عالَمَين متميّزَين مترابطَين، هما العالم الباطني والعالم الظاهري، ولكل منهما نظامه وقواعده الخاصة به. على الرغم من أن البشر يدركون فقط العالم الظاهري، إلا أن حياتهم تخضع لِقواعد العالم الباطني. من بين الركائز الهامة الأخرى لِنظام معتقدهم هي أن الجوهر الإلهي له مظاهر متتالية في شكل الإنسان والايمان بِتناسخ الأرواح (دۆناودۆن Donawdon باللغة الكوردية). اليارسانيون لا يتقيدون بالشعائر والطقوس الإسلاميةac.
يرتكز الدين اليزداني على خمس مرتكزات أساسية وهي:
1. النظافة: تعني نظافة الجسم والفكر وصدق الوعد وحُسن السلوك.
2. الصدق: يعني إختيار الطريق الصحيح والإبتعاد عن الأعمال السيئة.
3. الإبتعاد عن الأنانية وحب الذات والإنتصار على الرغبات الدنيوية.
4. مساعدة الآخرين والتضحية في سبيلهم والعمل على توفير الرفاهية للناس.
5. عدم إيذاء أو الإضرار بالنار والهواء والماء والتربة والطبيعة والإنسان والحيوانات والنباتات والأشجار والطُرق.
الدين اليارساني هو دين توحيدي وغير تبشيري. لا وجود للموت في هذا الدين، حيث يؤمن معتنقوه بتناسخ الأرواح. عند موت الإنسان تنتقل روحه الى جسد إنسان أو حيوان آخر. كما أن هذا الدين ليس له نبي أو رسول مُرسَل من الخالق لأن الرب يُظهر نفسه كإنسان في سبع مرات ويعيش بين البشر ويقوم بإدارة شؤونهم.
في هذا الدين هناك أربع طبقات دينية في المجتمع وهي إبتداءً من أعلى مرتبة دينية الى أدنى مرتبة: پیر، مام، باوه، العامة. يحتفظ معتنقو هذا الدين بالشوارب ولا يؤمنون بالشهادة الإسلامية ولا بالجنة والجهنم، حيث أن الجنة والجهنم موجودان في هذه الدنيا ولا يؤمنون بالثواب والعقاب في الآخرة. يقومون بالتعميد كما في المسيحية لتسمية أطفالهم عند الولادة. لا يصلّون، بل أنهم يقدمون النذور خلال إجتماعات دينية خاصة، تتم خلالها قراءة أدعية خاصة بهم. لا يصومون شهر رمضان، بل يصومون لمدة ثلاث أيام في منتصف الشتاء. لا يحجّون الى مكة، بل يحجّون الى ضريح (سان سهاك) الموجود في منطقة هورامان في الجانب الواقع في شرق كوردستان. لهم كتاب ديني مقدس إسمه (سَرَنجام) المكتوب باللغة الكوردية وجميعه عبارة عن أبيات شعرية. يؤمن اليارسانيون بوجود 7 قدّيسين ولا يلعنون الشيطان لأن الشيطان هو من مخلوقات اليزدان (الرب).
تُقدّر نفوس اليارسانيين بِحوالي 4 ملايين نسمة. يعيش اليارسانيون في إقليم شرق كوردستان وبالتحديد في محافظة كرماشان وأيضاً في جنوب كوردستان، في مناطق كركوك و مندلي و خانقين و في بعض القرى التابعة لمحافظة الموصل و في مدينة بعقوبة في محافظة ديالى. كما أنّ هناك أعداداً كبيرة من اليارسانيين الساكنين في بعض مناطق آذربايجان الإيرانية. مدينة إلخيچي (İlxıçî) الواقعة على بُعد 87 كيلومتر جنوب غربي مدينة تبريز، مسكونة من قِبل اليارسانيين والذين هم من عشيرة گۆران الكوردية والتي أفرادها يعيشون أيضاً في إقليم شرق كوردستان الى جانب الكورد الزازا وأنّ أفراد هاتَين المجموعتَين يتكلمون اللهجة الهورامية.
المصادر
23. الدكتور جمال رشيد احمد. ظهور الكورد في التأريخ – دراسة شاملة عن خلفية الأمة الكوردية ومهدها. الجزء الثاني، الطبعة الثانية، 2005، حاشية صفحة 905.
المراجع
w. Izady, Mehrdad R (1992). The Kurds: A concise handbook. Washington, London, Taylor & Francis Publishers, p. 170. ISBN 978-0-8448-1727-9.
x. Kreyenbroek, Philip G. (1995). Yezidism—Its Background, Observances and Textual Tradition. Lewiston/Queenston/Lampeter: Edwin Mellen Press. pp. 54, 59, ISBN 0-7734-9004-3.
y. Foltz, Richard. Two Kurdish Sects: The Yezidis and the Yaresan. p. 219.
z. Foltz, Richard. Mithra and Mithraism. Religions of Iran: From Prehistory to the Present. p. 30. ISBN 978-1-78074-307-3.
ab. Elahi, Nurali (1975), Buhan-i Haq (in Persian), Teheran, pp. anecdote 1143.
ac. Z. Mir-Hosseini, Inner Truth and Outer History: The Two Worlds of the Ahl-e Haqq of Kurdistan, International Journal of Middle East Studies, Vol.26, 1994, p.267-268.
[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 77 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://www.ahewar.org/ - 15-04-2024
Gotarên Girêdayî: 2
Dîrok & bûyer
Jiyaname
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 29-10-2018 (6 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Ol û Ateyzim
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 15-04-2024 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 16-04-2024 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 15-04-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 77 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Ferhad Merdê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
AYNUR ARAS
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Pirtûkxane
Çand û Civak
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê

Rast
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
13-07-2024
Sara Kamela
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
18-07-2024
Burhan Sönmez
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Ishaq Iskotî
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
25-07-2024
Burhan Sönmez
Tewfîq Wehbî
Babetên nû
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
25-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 526,303
Wêne 106,528
Pirtûk PDF 19,796
Faylên peywendîdar 99,735
Video 1,450
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,467
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,781
هەورامی 
65,762
عربي 
29,006
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,357
فارسی 
8,571
English 
7,175
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,119
Pend û gotin 
24,602
Kurtelêkolîn 
4,869
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,011
Pirtûkxane 
2,706
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,229
Cih 
1,134
Belgename 
289
Wêne û şirove 
133
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
MP3 
311
PDF 
29,992
MP4 
2,354
IMG 
194,717
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Ferhad Merdê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
AYNUR ARAS
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Pirtûkxane
Çand û Civak
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Dosya
Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Peyv - Nav

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.812 çirke!