Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Şervanên Êzidî di sala 1909’an de ji Heleb, Erzirom û Kerkûkê
27-06-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Çand û Civak
26-06-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 522,161
Wêne 105,693
Pirtûk PDF 19,679
Faylên peywendîdar 98,573
Video 1,419
Pirtûkxane
Li ser hebûna malatê
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQER...
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîr...
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî...
Jiyaname
Elî Şemdîn
كيف تعقدت القضية الكوردستانية؟
Her wêne ji sed peyvan bêtir dibêje! Ji kerema xwe re wêneyên me yên dîrokî biparêzin.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

محمود عباس

محمود عباس
كيف تعقدت القضية الكوردستانية؟
#محمود عباس#
الحوار المتمدن-العدد: 7381 - #24-09-2022# - 10:59
المحور: القضية الكردية

تعقدت القضية الكوردستانية وتشعبت في العقود الأخيرة، لتأخذ منحنيات عدة، وتتجاوز البعدين القومي والمذهبي إلى المجالات السياسية والديموغرافية والثقافية والاقتصادية والاجتماعية، وبعدما كانت قضية جزأين محتلين من قبل الإمبراطوريتين الشيعية والسنية، تحولت إلى قضية بين عدة دول إقليمية، متشابكة مصالحها مع مصالح الدول الكبرى التي قد تتعرض إلى ضربات في حال تقسيمها وتحرير وتوحيد أجزاء كوردستان. وأصبحت إحدى أهم المعضلات التي تواجه الحراك الكوردي التحرري، السؤال التالي: هل ستتخلى الدول الكبرى عن مصالحها مع الدول المحتلة، وستساهم أو ستغض الطرف عند محاولة تحرير كوردستان، أو ستقف في طريقها، أي هل ستتغير مصادر مصالحها أم لا؟ ومن خلال عدة محاولات، وآخرها عملية الاستفتاء، تبينت على إنها لا تزال ترجح مصالحها على بقاء كوردستان محتلة، والحراك الكوردي أضعف من أن تتمكن على تغيير المعادلة.
كما ويجب ألا ننسى إشكاليات علاقات الحركات الكوردية مع حركات الشعوب التي ترفع شعارات الأوطان الحديثة، والحقوق على مبدأ الأنظمة الديمقراطية، أو حقوق المواطنة وغيرها من الطروحات التي تعرضه بديلا عن الطرح الكوردستاني إن كانت على مستوى الفيدراليات أو حق تقرير المصير. أي أن الشعب الكوردي يقف اليوم أمام قضايا معقدة ومتشابكة وليست قضية واحدة كما كانت عليه قبل قرن من الزمن.
الإشكاليات المنوهة إليها تعد من إحدى أسباب عجز الحراك الكوردي في حمل القضية بتشعباتها والمتجاوزة قدراتها، وهو ما يؤدي إلى الخلافات المتصاعدة بين أطرافها والمؤدية إلى تفاقم ضعفها، وعلى أثر ما تواجهها إما إنها تتناسى عمليات البحث عن الحلول المنطقية والمعقدة، أو تدرك إنها دونها معرفة وإمكانيات، فتتعثر بتأنيب الضمير، أو تتجه إلى منطق إتهام البعض، وبالتالي يتعمق التآكل الداخلي، من استخدام التخوين إلى التهم الشخصية، وهذا ما يسهل للأعداء ديمومة الاحتلال وسهولة تعقيد القضية لتصبح فوق طاقة الشعب الكوردي وحراكه، فتوهم الدول الكبرى على أن الحراك الكوردي دون القدرة على حمل مسؤولية الشعب.
ظهرت القضية قبل قرابة ستة قرون، على بنية الخلاف المذهبي بين الإمبراطوريتين السنية والشيعية والتي أدت إلى تقسيم كوردستان، جغرافية وديموغرافيا، وتحولت مع المراحل إلى قضية قومية سخرتها الإمبراطوريتين لمصالحهما مثلما سخرا المذهبين لدعم أنظمتهما السياسية، فكان لابد من تعميق الصراع بين طرفي كوردستان ليتم على أسسها تمتين تبعية الشعب الكوردي مع المركز، ومن ثم إضعاف الانتماء إلى الإمارات الكوردية، كما وعملوا على تهميشهم وتجهليهم من البعد السياسي والثقافي، وسخروهما كمنبعين للتغذية العسكرية والاقتصادية.
تعمقت الجدلية وتشعبت جذور القضية بعد انهيارهما، وظهور الاستعمار الأوروبي، فتطلبت مصالحهما إعادة تقسيم كوردستان، ومع غياب قوى أو شخصية كوردستانية مركزية، بعكس ممثلي الشعب العربي والفارسي والتركي (وهو ما يعانيه الشعب الكوردي حتى اليوم) تحكمت القوى المختلفة بمصير الكورد ونقلوا القضية من الخلاف المذهبي إلى صراع بين الحركات التحررية الكوردية والأنظمة التي عرضت ذاتها مسؤولة عن الشعب الكوردي، في فترة كانت قد قضيت فيها على جميع الإمارات الكوردية، وغيبت الشخصية القابلة أن تمثل كلية كوردستان، والذين ظهروا في المواجهة كان تمثيلهم لا يتجاوز مناطقهم أو جغرافية قبيلتهم وربما قبيلة مجاورة، أو مشيخة دينية، كما وأن مطالبهم لم تكن على مستوى كلية كوردستان.
وبالتالي لم تجد الدول الاستعمارية أية مصلحة لها بالتعامل مع القضية على منهجية كوردستان موحدة، فرجحوا تجزئتها بين بعضهم، ليظهر التقسيم الجديد، وكانت بداية تعقيد القضية، وتحويلها من مجرد خلاف مذهبي، إلى صراعات سياسية ومذهبية، وثقافية، وديموغرافية، واقتصادية. منها داخلية كوردستانية، ومنها إقليمية ربطت مع الأبعاد القومية، وفيما بعد قامت الأنظمة المحتلة بترجيح الوطن الافتراضي على كوردستان، لتعميق وتوسيع الإشكاليات وتعقيد القضية قدر المستطاع.
بريطانيا وفرنسا الدولتين الأكثر معنية بالأمر، بعدما كانت الإمبراطوريتان، الأخيرة ربما ظهرت بشكل عفوي، بعكس الأولى القادمة إلى المنطقة بتخطيط مسبق، ودراسات إستراتيجية، واطلاع على تاريخ ومطامح الشعب الكوردي أو قياداتهم. المفاهيم والتجارب التي أورثوها للأنظمة التي حلت مكانهم بعد الاستقلال.
في الواقع الحالي، ومع ضعف الحراك الكارثي، والذي له دور فيما آلت إليه القضية من التشعبات والتعقيدات، إن كان على خلفية التآكل الداخلي والذي للقوى المحتلة الدور الأكبر فيه، أو على خلفية الجهالة التي فرضتها القوى المهيمنة على الحراك والمنطقة، أصبحت حل القضايا أكثر صعوبة، فهي ورغم ظهور الأبواب المتعددة الممكنة استخدامها للتحرر، لا تزال تتمسك بالقناعات المبنية على السذاجة الماضية، مستخدما المنهجية ذاتها، مبرراً الخلافات والأخطاء وعدم القدرة على إيجاد الحلول بحجج مقنعة للذات، ومدمرة لقادم الأمة، قبل إقناع الشعب، ولا شك جلها من نتائج الأساليب الخبيثة التي استخدمتها الأنظمة المحتلة لكوردستان، والثقافة التي غرزتها بين المجتمع.
وعلى خلفية تلك البنية؛ لا ينتبه الحراك، أن من أسباب معارضة القوى المحتلة لكوردستان للنظام الفيدرالي، أو لمطلب حق تقرير المصير تحت غطاء عدم تلائمه مع الوطن الافتراضي، نابع من الرهبة لما قد يأتي بعده، فالصور النمطية المركبة حول الكورد وعلى أن جميع مطالبهم تتجه إلى هدف واحد وهو تحرير وتوحيد كوردستان، لذلك يعتبرون أي طرح من الجانب الكوردي، بداية الطريق نحو كوردستان مستقلة، وهو في منطقهم تقسيم لدولهم؛ لا تحرير لجغرافية جزأت على خلفية مصالح بريطانيا وفرنسا، ولهذا فطروحاتهم البديلة، حتى من قبل القوى الوطنية والحركات الثقافية-السياسية الديمقراطية مبنية على الذهنية الشكوكية عن الكورد. وبما أن معارضتهم للقضية الكوردستانية، بشكل مباشر يعرضهم للمسائلة الضميرية أو الإنسانية، يبحثون عن إيجاد مخارج حديثة؛ كعرض دولة المواطنة، وهي أخر اختراعات المعارضة السورية لمواجهة الحراك الكوردي المطالب بالنظام الفيدرالي.
ومن المؤلم القول، أن الحراك الكوردي يقف اليوم أمام كم هائل من القضايا المعقدة، وقضية التحرير ليست سوى أخرها، حتى ولو كانت الرئيسة، وبدون دراستها بدراية سيزداد تيها وضياعا، وكلما تفاقمت الخلافات الداخلية ازدادت إشكاليات القضية وصعبت دروب الحل، وقد تصل إلى حد اللاعودة، لذلك لا بد من البحث في:
1- أسباب تفاقم التآكل الداخلي، ودور الأعداء فيه، قبل اتهام البعض.
2- إيجاد الحلول لإحداث تغيير جذري في الحراك، بحيث تخرج بإمكانيات عصرية تكون على مستوى مواجهة القضايا المعقدة، وإدراك مؤامرات القوى الإقليمية والمصالح الدولية.
3- القضية الكوردستانية، مع أو قبل قضايا أجزاء كوردستان ضمن الأوطان الافتراضية.
4- كيفية عقد حوارات متواصلة، حول القضايا العديدة المعقدة والتي تشعبت مع الزمن بعد مرحلة الاستعمار الذي رسخ التقسيم الجاري، ولوضع مشروع كوردي وكوردستاني واضح للقوى الدولية.
د. محمود عباس
الولايات المتحدة الأمريكية
[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 34 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
Gotarên Girêdayî: 2
Dîrok & bûyer
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 24-09-2022 (2 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Ramiyarî
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 05-05-2024 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 18-05-2024 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 17-05-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 34 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Zaro Axa di çapemeniya Swêdî de
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Kurtelêkolîn
Rastîhevhatina du waniyan: Feqiyê Teyran û Yaşar Kemal
Kurtelêkolîn
Têkilîya Nefs û Bedenê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Ferhad Merdê

Rast
Pirtûkxane
Li ser hebûna malatê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Li ser hebûna malatê
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
03-07-2024
Burhan Sönmez
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
05-07-2024
Sara Kamela
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
05-07-2024
Sara Kamela
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Elî Şemdîn
Babetên nû
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Şervanên Êzidî di sala 1909’an de ji Heleb, Erzirom û Kerkûkê
27-06-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Çand û Civak
26-06-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 522,161
Wêne 105,693
Pirtûk PDF 19,679
Faylên peywendîdar 98,573
Video 1,419
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Zaro Axa di çapemeniya Swêdî de
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Kurtelêkolîn
Rastîhevhatina du waniyan: Feqiyê Teyran û Yaşar Kemal
Kurtelêkolîn
Têkilîya Nefs û Bedenê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Ferhad Merdê
Dosya
Şehîdan - Aliyê siyasî - Netevî Şehîdan - Cihê jidayikbûnê - Qers Şehîdan - Zayend - Nêr Şehîdan - Ziman - Şêwezar - Kurmanciya Bakur Şehîdan - Ziman - Şêwezar - Turkî Şehîdan - Cureyên Kes - Çalakwanê siyasî Şehîdan - Sedema mirinê - Karên terorîstî Şehîdan - Welat - Herêm (Şehîd) - Fransa Şehîdan - Netewe - Kurd Şehîdan - Welatê jidayikbûnê - Bakûrê Kurdistan

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.39 çirke!