Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Şîrîn Xelef Hesen
11-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Şîrîn Xedir Xedir Elî
11-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Şîrîn Heyder Seîd Xedr
11-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Menal Ilyas Meco
11-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Soniya Elî Qasim Cerdo
11-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Suwara Silêman Hisên Elî
11-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Sehîla Eto Elî Mûrd
11-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Semîra Hemed Temir Xelef
11-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Semîr Yûsiv Krnûs Elî
11-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Salim Elî Silêman Beşar
11-10-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet
  535,413
Wêne
  110,335
Pirtûk PDF
  20,295
Faylên peywendîdar
  104,336
Video
  1,566
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
302,345
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,296
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,078
عربي - Arabic 
31,071
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,571
فارسی - Farsi 
10,092
English - English 
7,613
Türkçe - Turkish 
3,671
Deutsch - German 
1,746
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,967
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,212
Şehîdan 
4,247
Enfalkirî 
3,508
Pirtûkxane 
2,752
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,514
Cih 
1,164
Belgename 
291
Wêne û şirove 
184
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
31,469
MP4 
2,567
IMG 
202,024
∑   Hemû bi hev re 
236,383
Lêgerîna naverokê
Jiyaname
Mîna Acer
Cih
Koço
Wêne û şirove
Li bajarê Rihayê dikaneke h...
Kurtelêkolîn
Kurtedîroka zimanê kurdî
Kurtelêkolîn
Feylî
هل نطلب الكثير من الإدارة الذاتية في المنطقة الكوردية - الحلقة الثالثة
Kurdîpêdiya dîroka duh û îro ji bo nifşên siberojê arşîv dike!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي - Arabic
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

محمود عباس

محمود عباس
هل نطلب الكثير من الإدارة الذاتية في المنطقة الكوردية - الحلقة الثالثة
#محمود عباس#
الحوار المتمدن-العدد: 6815 - #16-02-2021# - 09:34
المحور: القضية الكردية

كان عليها حل مشكلة الكورد المجردين من الجنسية السورية
رغم أن الحالات الناجحة المذكورة سابقاً، كانت قليلة جدا مقارنة بنسبة العائلات الذين جردوا من الجنسية، وهي تقترب من نسبة الأطفال الذين تم تسجيلهم في نهايات الستينات عند الولادات على أسم عائلات من الأقرباء، لإنقاذ أطفالهم من العدمية التي عانوه، وهنا لن نأتي على الحالات النادرة التي أدت إلى ظهور إشكاليات بين العائلتين فيما بعد.
رغم ذلك فهؤلاء الأطفال، وعلى خلفية معرفتنا لمجريات الأحداث كشهود على الواقع، كانوا في رهبة نفسية داخلية، في المدرسة أو عند مواجهة موظف حكومي أو حتى أمام المدرسين من غير الكورد، رغم ما كان يتم تلقينهم من قبل العائلتين على ما يشبه الكذب عن انتمائه العائلي، وهنا لا بد من التذكير أن العائلتين عانت من الإشكالية أكثر من الأطفال. فقد كانت السلطة البعثية في بداياتها تدرج الخدعة ضمن خانة جرم التزوير وخرق قوانين الدستور، كما وأننا نعلم أن العديد من هذه العائلات كانت تبتز وبشراهة من قبل مراكز الأمن والدوائر الحكومية التي كانت على دراية بالموضوع. أما الأطفال فالمعاناة النفسية كانت تخف عندهم مع الزمن بعد تعودهم على الواقع، وكانت تزول في فترة الشباب على خلفية إدراكهم للحقيقة، ومع النتائج التي كانوا يحصلون عليها مع الزمن، مقارنة بأصدقائهم الأخرين، وفي النهاية شريحة من هؤلاء في مرحلة الشباب وبعدها عاشوا معاناة تأنيب الضمير، ما بين العائلة الأصل والمنتسبة إليها، حتى ولو أنها طمرت في اللا شعور.
ظلت هذه المشكلة لم تخرج رسميا من جغرافية سوريا، رغم ما قامت به الحراك الكوردي من دعاوي سياسية وعلى الإعلام وفي دوريات، لكنها لم تصل إلى درجة تحفيز اللجان التنفيذية التابعة للمفوضية السامية للأمم المتحدة لشؤون اللاجئين، أو إلى منظمة حقوق الإنسان، المختصتين هذه الإشكاليات في جميع دول العالم، إلا مؤخرا في الواقع السوري، فقد كانت النظام يحذر ويحظر على المنظمات الدولية البحث فيها، وبالتالي وعلى خلفيات قوانين ودساتير دولية كانت هذه المنظمات أضعف من أن تتجاوز شروط السلطة السورية، وعليه فلم تتمكن القيام بأي عمل، وظلت هي وغيرها من المنظمات عاجزة أمام ما كانت تقدمه السلطات السورية من الحجج، مقابل عدمية المقدم من قبل الحراك الكوردي، والذي جلها كان فرديا، وعلى أثرها ظلت قضية التجريد من الجنسية السورية في العتمة، ولم تخرج من أروقة الدوائر الحكومية ودوائرها الأمنية، إلا القليل جداً، إلى أن ظهر الأنترنيت، وفضحت إعلاميا بعد عام 2011 أي مع بداية الثورة السورية، وانتشرت على المستويات الدولية، وبلغت مسامع المفوضيات المعنية، علما أن مفوضية الأمم المتحدة كانت قد أصدرت كتابا يعالج فيه إشكاليات انعدام الجنسية في العالم. وشرحتها في الفقرة 6(2) (أ) من النظام الأساسي له، والمادة 1(2) (أ) من اتفاقية عام 1951 المتعلقة بوضع اللاجئين. ومنذ ذلك الحين اتسع هذا التكليف بسلسلة من قرارات الجمعية العامة، وعلى وجه الخصوص القرارات 50/152 لعام 1995 و61/137 لعام 2006 والذي عهد للمفوضية بمسؤولية عديمي الجنسية بشكل عام، وللأسف لم يستفيد منه الكورد إلا القليل جداُ.
يمكن مراجعة (كتيب حول حماية الأشخاص عديمي الجنسية وفقا لاتفاقية عام 1954 بشأن وضع الأشخاص عديمي الجنسية جنيف، 2014 المفوضية السامية للأمم المتحدة لشؤون اللاجئين 2014)
https://www.refworld.org/cgi-bin/texis/vtx/rwmain/opendocpdf.pdf?reldoc=y&docid=5ae1a7e84
وهنا لا بد من التعرض إلى مسألة أخرى من المسائل المتعلقة بعدمية الجنسية، وهي في غاية الأهمية روجتها بعض الأطراف، وهي أن حصول المرأة الكوردية على حقوقها كاملة، وفي مقدمتها المجردة من الجنسية، على حق امتلاك الجنسية والمواطنة ضمن سوريا المستقبل، ستحل الكثير من القضايا العائلة بهذه المشكلة. لا خلاف على أن المطروح من الضروريات التي تبنى عليها العائلة، بل ومستقبل الوطن، إلا أنها ليست كافية ولن تحل القضية، فالإشكالية تتجاوز مجرد حق المواطنة، فما تم هو مخطط عنصري أستهدف من ورائه القضاء على حقوق الشعب الكوردي في سوريا، وتحريف تاريخهم في منطقتهم ضمن الجزيرة الكوردستانية، وبالتالي كانت غاية تجريد الكورد من الجنسية، الاستيلاء على أملاكهم وأرضهم، وحصرهم سياسيا وإضعافهم ثقافيا واقتصاديا وزيادة معاناتهم معيشيا وصحيا، وهو ما سمحت لشريحة من الكتاب العرب ذوي النزعة العنصرية وتحت سقف الوطنية المزيفة نشطوا في مسيرة تحريف التاريخ الكوردي، والطعن في حقائق ديمغرافية المنطقة، متغاضين عن مسيرة قرن من التعريب والتهجير والتجريد من الجنسية والحصار الاقتصادي-السياسي، وهم بكتاباتهم تلك لا يقلون عنصرية وكراهية للكورد من الأنظمة الشمولية، بل وهم أخبث وأخطر منها، مستغلين البعد الوطني للطعن.
ولعمق وضخامة الإشكالية تجاوزت مضارها الشعب الكوردي إلى المكون العربي الذي يعيش على الجغرافية الكوردستانية، ولهذا فحصر المرأة بهذا الحق، حق الجنسية السورية والمواطنة، طعنة في القضية الكوردية وخدعة للعائلات التي عانوا الويلات على مدى العقود الطويلة الماضية.
وللاستفادة من هذه القضية حاولت سلطة بشار الأسد وتحت غطاء التصليحات في سوريا بعد الثورة، حاول حل القضية الكوردية في سوريا، لكنه حصرها في إعادة الجنسية ولجزء من الذين جردوا منها في بداية الستينات، لكن الطرق والأساليب المستخدمة فاقمت من الإشكالية، والتي كان من المفروض إشراك الطرف الكوردي فيها، أو السماح للإدارة الذاتية القيام بها، وبما أنها لم تقدم على ذلك وتجاهلت الكورد في هذه القضية الحساسة، فكان على الإدارة الذاتية القيام بالخطوة، دون انتظار سلطة بشار الأسد، ووضع حل للجريمة المستمرة على مدى نصف قرن وأكثر.
وكان بإمكانهم كإدارة كوردية-سورية وبمساعدة الأطراف السياسية والقانونية ذوي التوجهات الوطنية، وبناء على بنود يدرجونها ضمن العقد الاجتماعي، إعادة الجنسية لجميع المواطنين الكورد، بل وكان عليها إضافة إلى ذلك تقديم بعض التعويضات لمعدومي الجنسية وعائلاتهم، على ما خسروه وتأذوا منه على مدى جيلين كاملين، من خلال إعادة الأراضي الكوردستانية التي استولت عليها سلطة الأسد وملكتها لأبناء مستوطنات الغمريين، وللأسف كانت هذه واحدة من النواقص التي لم تتداركها الإدارة الذاتية وحاولت سلطة دمشق الاستفادة منها، وأدت إلى ترسيخ الخطأ الذي لا يقل عن الأول، وهي استمرارية المستوطنات وعدم التعرض لما قامت بها سلطة الأسد من الاستيلاء على أراضي الشعب الكوردي.
الولايات المتحدة الأمريكية
mamokurda@gmail.com
[1]

Kurdîpêdiya ne berpirsê naverokê vê tomarê ye, xwediyê/a tomarê berpirs e. Me bi mebesta arşîvkirinê tomar kiriye.
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 70 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://www.ahewar.org/ - 10-05-2024
Gotarên Girêdayî: 4
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 16-02-2021 (3 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Ramiyarî
Kategorîya Naverokê: Doza Kurd
Welat- Herêm: Rojawa Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 10-05-2024 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 10-05-2024 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Evîn Teyfûr ) ve li ser 30-06-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 70 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Kurtelêkolîn
Estetîka bedewiya jin
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Jiyaname
Erdal Kaya
Kurtelêkolîn
Kurdekî Hezarfen Mela Mehmûdê Bazîdî
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 44
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Kurtelêkolîn
Ew, ew Kes bû ku Dîrok li bendê bû
Jiyaname
Mîna Acer
Jiyaname
Resul Geyik
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 45
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Kurtelêkolîn
DANASÎNA NUSXEYÊN DESTXET ÊN BERHEMÊN FEQIYÊ TEYRAN ÊN KOLEKSÎYONA ALEXANDER JABA
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Kurtelêkolîn
Rexneyên pîskolojî li Ser Çîrokên Zarokan -beşa 2yem
Jiyaname
Narin Gûran
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Cihên arkeolojîk
Temteman

Rast
Jiyaname
Mîna Acer
20-09-2024
Sara Kamela
Mîna Acer
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Koço
Wêne û şirove
Li bajarê Rihayê dikaneke hirî - sala 1800
21-09-2024
Aras Hiso
Li bajarê Rihayê dikaneke hirî - sala 1800
Kurtelêkolîn
Kurtedîroka zimanê kurdî
22-09-2024
Evîn Teyfûr
Kurtedîroka zimanê kurdî
Kurtelêkolîn
Feylî
13-10-2024
Sara Kamela
Feylî
Babetên nû
Jiyaname
Şîrîn Xelef Hesen
11-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Şîrîn Xedir Xedir Elî
11-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Şîrîn Heyder Seîd Xedr
11-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Menal Ilyas Meco
11-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Soniya Elî Qasim Cerdo
11-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Suwara Silêman Hisên Elî
11-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Sehîla Eto Elî Mûrd
11-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Semîra Hemed Temir Xelef
11-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Semîr Yûsiv Krnûs Elî
11-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Salim Elî Silêman Beşar
11-10-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet
  535,413
Wêne
  110,335
Pirtûk PDF
  20,295
Faylên peywendîdar
  104,336
Video
  1,566
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
302,345
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,296
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,078
عربي - Arabic 
31,071
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,571
فارسی - Farsi 
10,092
English - English 
7,613
Türkçe - Turkish 
3,671
Deutsch - German 
1,746
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,967
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,212
Şehîdan 
4,247
Enfalkirî 
3,508
Pirtûkxane 
2,752
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,514
Cih 
1,164
Belgename 
291
Wêne û şirove 
184
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
31,469
MP4 
2,567
IMG 
202,024
∑   Hemû bi hev re 
236,383
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Kurtelêkolîn
Estetîka bedewiya jin
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Jiyaname
Erdal Kaya
Kurtelêkolîn
Kurdekî Hezarfen Mela Mehmûdê Bazîdî
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 44
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Kurtelêkolîn
Ew, ew Kes bû ku Dîrok li bendê bû
Jiyaname
Mîna Acer
Jiyaname
Resul Geyik
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 45
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Kurtelêkolîn
DANASÎNA NUSXEYÊN DESTXET ÊN BERHEMÊN FEQIYÊ TEYRAN ÊN KOLEKSÎYONA ALEXANDER JABA
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Kurtelêkolîn
Rexneyên pîskolojî li Ser Çîrokên Zarokan -beşa 2yem
Jiyaname
Narin Gûran
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Cihên arkeolojîk
Temteman

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.92
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.375 çirke!