Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
25-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Erdal Kaya
24-08-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Xelîlê Çaçan Mûradov
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Sîsa Mecîd
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mecîdê Silêman
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şêrko Fatah
20-08-2024
Sara Kamela
Cih
Talek
18-08-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
16-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Resul Geyik
16-08-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
16-08-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet
  534,702
Wêne
  108,977
Pirtûk PDF
  20,134
Faylên peywendîdar
  102,931
Video
  1,508
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,623
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,614
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,927
عربي - Arabic 
30,020
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,564
فارسی - Farsi 
9,229
English - English 
7,489
Türkçe - Turkish 
3,664
لوڕی - Kurdish Luri 
1,691
Deutsch - German 
1,631
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
343
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
66
Español - Spanish 
51
Հայերեն - Armenian 
50
Polski - Polish 
49
Italiano - Italian 
48
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
26
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
18
Norsk - Norwegian 
16
Ελληνική - Greek 
14
עברית - Hebrew 
14
Fins - Finnish 
12
Тоҷикӣ - Tajik 
7
Português - Portuguese 
7
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
5
Catalana - Catalana 
3
ქართველი - Georgian 
3
Čeština - Czech 
2
Kiswahili سَوَاحِلي -  
2
Srpski - Serbian 
2
Hrvatski - Croatian 
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
Cebuano - Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
25,032
Kurtelêkolîn 
5,047
Şehîdan 
4,217
Enfalkirî 
3,260
Pirtûkxane 
2,746
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,245
Cih 
1,151
Belgename 
291
Wêne û şirove 
159
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
31,128
MP4 
2,473
IMG 
199,482
∑   Hemû bi hev re 
233,406
Lêgerîna naverokê
Kurtelêkolîn
DI Çarçoveya Teoriya Perfor...
Kurtelêkolîn
Salnameya Zerdeştî
Kurtelêkolîn
Bûn an nebûn - pirsa hebûna...
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere...
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BI...
ماذا حل بالأدب الكوردي بعد الإسلام - الجزء الخامس عشر
Wêneyên dîrokî dewlemendiya netewî ye! Ji kerema xwe re, bi logokên xwe, nivîs û rengên xwe, nirxa wan kêm nekin!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي - Arabic
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî0
English0
کرمانجی0
هەورامی0
لوڕی0
لەکی0
Zazakî0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Français0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Catalana0
Cebuano0
Čeština0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Lietuvių0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
балгарская0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ترکمانی0
हिन्दी0
ქართველი0
中国的0
日本人0

محمود عباس

محمود عباس
ماذا حل بالأدب الكوردي بعد الإسلام - الجزء الخامس عشر
#محمود عباس#
الحوار المتمدن-العدد: 6758 - #11-12-2020# - 10:56
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات

مقابل الخلافتين، والمملكة السامانية، والسلاطين العثمانيين، وحيث تطوير، وإحياء، وتكريس لغاتهم، بغض النظر عن أن العربية كانت لغة النص، لم تقوم الأمارتين الأيوبية والزندية الكورديتين بأي عمل ثقافي-سياسي لأحياء لغتهم، رغم ما ورد عند بعض المؤرخين على أنها كانت لغة الحديث الدارجة في دواوينهم، أمثال أبن خلكان، وأبن الأثير، والمقريزي، وجرجس ابن العميد، وشهاب الدين النويري، الذين أخذ منهم جرجي زيدان معلوماته عند كتابة روايته عن صلاح الدين الأيوبي. ولا شك لهذه أسبابها، منها: صدق الإيمان بالدين الجديد إلى درجة تقديس لغة القرآن، والخلافة. وثانيها الخلفية الفكرية المستقاة من البيئة الحضارية التي لم تغب عن الأسر الكوردية رغم اندثارها سياسيا وسلطة، وهي ما حضت لتكون الأولوية للسلطة العربية الإسلامية بلغتها وثقافتها رغم تناقضها مع ثقافتهم، والمؤدية إلى ظهور مذاهب داعمة للدين وكالتفاف على الثقافة العربية المهيمنة تحت غطاء الإسلام.
كما يجب ألا ننسى دور الفقهاء والخلفاء في تجريم وتحريم كل ثقافة أو لغة خارج لغة النص العربية، معتمدين على تأويلاتهم لعدد من الآيات القرآنية في تفضيلها للغة العربية، كقوله تعالى ولو جعلناه قرآنا أعجميا لقالوا لولا فصّلت آياته أأعجمي وعربي وتصنيف اللغات الأخرى بلغة العجم ولغة الكفار، وثقافاتهم بثقافة دين المجوس، إلى درجة أصبحت هذه التوصيفات ترهب مثقفي وأدباء الشعوب المحتلة، خاصة بعدما تم معاقبة العديد من فقهاءهم وعلمائهم وأدباءهم بالكفر والزندقة، منهم من حرقوا وقتلوا بأساليب وحشية، وعرضت جثث البعض على أبواب المدن وأمام الجسور؛ وهي ممزقة.
وبما أن اللغة الفهلوية الساسانية أي الكوردية وآدابهم كانت أحد أهم اللغات المنافسة للعربية في بدايات الاحتلال العربي الإسلامي وروحانياتهم، وكانت أكبر عائق على نشر اللغة العربية وثقافتهم، أصبحت محاربتها في العقود الأولى من أولويات السلطة العربية الإسلامية، وبدأت بتعريب الدواوين، والتي كانت بعضها تكتب بالفهلوية ومنها باليونانية الإغريقية، والديوان أصلها كلمة فهلوية شرقية، وجميع من كان يقوم بهذه التغيرات هم من الموالي، أبناء نفس الشعوب الذين فرضت عليهم تعلم العربية. وقد عربت في البدايات دواوين الخراج، تم في العراق عام 78هجرية، وفي الشام عام 81، وفي مصر عام 87، وفي خراسان عام 124.
وفي هذه المرحلة لم تتم محاربة اللغة الفارسية لأنها لم تكن ذات أهمية ثقافية حينها، إلا لاحقا؛ بعدما غابت الفهلوية الشرقية عن الساحة، وبرزت الفارسية، وظلت السريانية أو الأرامية مسيطرة على قسم من المكتبات التي كانت تحفظ فيها الكتب بهذه اللغة، إلى نهايات موجة الترجمة والتي لحقتها تدمير الأصل أو ما تم النقل منه، ولهذا نجد اليوم غياب الأدب وإرث أحدى أوجه الحضارة الساسانية، ونعني الإرث المكتوب ليس فقط باللغة الكوردية بل السريانية والأرامية واليونانية والبيزنطية، في الوقت الذي خلفت الحضارات والمناطق التي لم تبلغه الغزوات، كاليونان وروما، والهند والصين، أرثا فلسفيا وثقافيا وعلميا أغنت البشرية جمعاء وتزهرها حتى يوما هذا.
الإيمان النقي لقادة السلطات الكوردية-الإسلامية، دعمت وكرست مفاهيم المثقفين الكرد وروادهم، حول كتاباتهم بلغة القرآن، والمؤدي إلى إهمال الكتابة باللغة الفهلوية الشرقية، والاستمرار في العطاء الأدبي والفكري والديني؛ وتطوير الثقافة الغازية ولغتهم، وبعد قرون من السلطة العربية، وظهور السلطات الفارسية انزاحت شريحة من الكتاب والزعماء الكورد نحو اللغة الفارسية، فكتب العديد منهم إبداعاتهم عن الثقافة والتاريخ الكوردي بالفارسية؛ وساهموا في تطويرها مثلما قام شريحة أخرى في إغناء وتطوير اللغة العربية وتكريسها بين الشعراء والكتاب الكورد، وتوسعت فيما بعد لتأخذ منحنيات كارثية، كإدراج القصص والأشعار والروايات والثقافة الاجتماعية الكوردية ضمن مسيرة الثقافة الإسلامية-العربية، وهناك الكثير من البحوث والدراسات والكتابات الأدبية والفكرية والفلسفية مكتوبة بيد الكورد وتعرف كأدبيات عربية.
وهكذا فقد أصبح العديد من الكتاب الكورد منظرين للشعبين العربي والفارسي وبلغاتهم، ولاحقا للشعب التركي ولغتهم، مع ذلك تم تغييب نفس الكتاب مثل مؤلفاتهم عن الساحة الثقافية ككتاب ذو أصول كوردية، لأن نتاجهم لم تكن باللغة الكوردية، وضاعت هوية شخصياتها وأصبحت غير معروفة خلفياتها القومية، على خلفية الأسماء التي خيمت عليها الصفات الإسلامية-العربية، ونحن هنا لا نتحدث فقط عن الإنتاج الفقهي أو في الدراسات القرآنية، بل في كل المجالات الأدبية والفكرية والعلمية.
رغم ذلك فالشعب الكردي مقارنة بالشعوب الأخرى، كالسرياني والأشوري، والأرامي، وغيرهم من شعوب المنطقة، تمكن من الحفاظ على الكثير، منها: اللغة الدارجة، والبنية الأدبية، وبعض الروحانيات كالتي حفظتها الديانة الإيزيدية، خاصة وأن نصوصها الروحانية؛ تلاوتها وتقديسها لا تتم إلا باللغة الكوردية، والإيزيدية كديانة في هذا البعد تمثل أحد أهم أركان الحفاظ على اللغة الكوردية؛ وهي لا تقل عما فعله الإسلام للغة العربية، إلا أنها لم تقدم شيئا على الساحة الأدبية الثقافية، لغياب السلطة وعدم وجود نص مكتوب غير الأدعية الشفاهية، في الوقت الذي دخلت العربية إلى الساحة الأدبية من أبوابها الواسعة مستندة على النص القرآني المكتوب أو الذي جمع ونسخ فيما بعد الوحي من قبل الخلفاء وولاتهم، وخاصة الأموية والعباسية، علما أن الثقافة الشعبية كانت تأثيراتها لا تقل عن أدعية الديانة الإيزيدية، في أبعاد الحفاظ على اللغة بكل مجالاتها، في الفن والأساطير والأمثلة الشعبية، والقصص والروايات الدارجة والتي كانت تسرد بشكل يومي ضمن العائلة الكوردية. هذه الركائز سهلت لرواد النهضة إحياء اللغة الثقافية ثانية من بين ركام القرون، والبدء بإعادة الكتابة بها وتصحيح ما تم تشويهها وتحريفها.
ففيما لو نظرنا إلى التاريخ من خلال تحريفاتها الهائلة، الجدلية التي لا يختلف عليها معظم النقاد، ودارسي التاريخ، وقارنا المكتوب عن تاريخ الشعوب المحتلة لكردستان، وما تظهر على ساحات البحوث، العملية التي سهلتها الطفرة الانترنيتية العالمية، لوجدنا غياب شبه مطلق عن الشعب الكردي وأدبهم وإسهاماتهم في التاريخ القديم، رغم ما كان لهم حضور ضمن معظم الحضارات في المنطقة، وهذا ما يفرض علينا طرح السؤال التالي:
لماذا يظهر الأدباء والشعراء الكورد كطفرات متباعدة ضمن حفرياتهم، والذين تم ذكرهم فرضوا ذاتهم، وطفوا على كل الموجود؟
لا يعقل أن يكون ذكر أبناء أمة تتجاوز الأربعين مليون إنسان بهذه الضحالة، وهم على مر التاريخ الوسيط والحديث شعب محتل، وحسب جدلية السلطة وهيمنة الشعوب يجب أن تتناقص الديمغرافية الكوردية، ولكننا نرى العكس، فهل يعقل أن يكون حضور هذا الشعب على سوية ما يورد في التاريخ؟ أم هناك عوامل أخرى؟ وبالتالي لغتهم وآدابهم، ليست كثقافة قبيلة عابرة، أو مجموعات كانت تعيش على حافة الإمبراطوريات، بل وحسب تأويلات منهجية لا بد وأن هذا الشعب كان مساهما رئيسا في بناء الحضارات، وأخرهم كان زعيم أحد عشائرهم: بابك أبن ساسان الكوردي باني الحضارة الساسانية، والذي لولا رسالة أخر ملوك الاشكانيين لما عرف ككوردي مثل العديد الذين يدرجون كفرس أو عرب، مع ذلك فهناك مؤرخون يحرفون أصول بابك الكوردية والحضارة الساسانية وأن اللغة الفهلوية الشرقية هي ركيزة اللغة الكوردية الحالية، مثلما يفعلونها مع أصول ولغة زرياب وأول الشعراء الكورد الذين كتبوا باللغة الكوردية (بابا طاهر الهمذاني) ...
يتبع...
الولايات المتحدة الأمريكية
mamokurda@gmail.com
[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 83 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://www.ahewar.org/ - 10-05-2024
Gotarên Girêdayî: 9
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 11-12-2020 (4 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Ol û Ateyzim
Kategorîya Naverokê: Edebî
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 10-05-2024 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 13-05-2024 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 12-05-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 83 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CİVAKÎ
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Kurtelêkolîn
Nifûsa êzîdî ji biryara bidawîkirina mîsyona UNITAD li Iraqê bi fikar e
Jiyaname
Erdal Kaya
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
Rewşa dijwar a perwerdeyê di nav kêmîneya êzîdî ya Şengalê de
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Trajediya windakirina jinên Êzidî metirsîdar e
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Pirtûkxane
FERHENGOKA NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CIVAKÎ
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Pirtûkxane
ROJNAMEGERÊN BÊKAR LI PEY NÛÇEYÊN XWE NE
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Kurtelêkolîn
Rapora Yezda li ser vekirina gorên komî yên Êzdiyan di sala 2023an de
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Cihên arkeolojîk
Temteman
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Resul Geyik
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
Kurtelêkolîn
Şîdeta zayendî weke têkbirina namûs û şerefa gelê Êzidî ji aliyê terorîstên DAIŞ’ê ve
Jiyaname
AYNUR ARAS

Rast
Kurtelêkolîn
DI Çarçoveya Teoriya Performansê De Nirxandina Vegotinên Gelêrî
10-09-2022
Burhan Sönmez
DI Çarçoveya Teoriya Performansê De Nirxandina Vegotinên Gelêrî
Kurtelêkolîn
Salnameya Zerdeştî
04-08-2024
Evîn Teyfûr
Salnameya Zerdeştî
Kurtelêkolîn
Bûn an nebûn - pirsa hebûna Yazîdî
09-08-2024
Aras Hiso
Bûn an nebûn - pirsa hebûna Yazîdî
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
11-08-2024
Evîn Teyfûr
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
11-08-2024
Sara Kamela
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
Babetên nû
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
25-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Erdal Kaya
24-08-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Xelîlê Çaçan Mûradov
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Sîsa Mecîd
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mecîdê Silêman
22-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şêrko Fatah
20-08-2024
Sara Kamela
Cih
Talek
18-08-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
16-08-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Resul Geyik
16-08-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
16-08-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet
  534,702
Wêne
  108,977
Pirtûk PDF
  20,134
Faylên peywendîdar
  102,931
Video
  1,508
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,623
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,614
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,927
عربي - Arabic 
30,020
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,564
فارسی - Farsi 
9,229
English - English 
7,489
Türkçe - Turkish 
3,664
لوڕی - Kurdish Luri 
1,691
Deutsch - German 
1,631
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
343
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
66
Español - Spanish 
51
Հայերեն - Armenian 
50
Polski - Polish 
49
Italiano - Italian 
48
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
26
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
18
Norsk - Norwegian 
16
Ελληνική - Greek 
14
עברית - Hebrew 
14
Fins - Finnish 
12
Тоҷикӣ - Tajik 
7
Português - Portuguese 
7
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
5
Catalana - Catalana 
3
ქართველი - Georgian 
3
Čeština - Czech 
2
Kiswahili سَوَاحِلي -  
2
Srpski - Serbian 
2
Hrvatski - Croatian 
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
Cebuano - Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
25,032
Kurtelêkolîn 
5,047
Şehîdan 
4,217
Enfalkirî 
3,260
Pirtûkxane 
2,746
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,245
Cih 
1,151
Belgename 
291
Wêne û şirove 
159
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
31,128
MP4 
2,473
IMG 
199,482
∑   Hemû bi hev re 
233,406
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CİVAKÎ
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Kurtelêkolîn
Nifûsa êzîdî ji biryara bidawîkirina mîsyona UNITAD li Iraqê bi fikar e
Jiyaname
Erdal Kaya
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
Rewşa dijwar a perwerdeyê di nav kêmîneya êzîdî ya Şengalê de
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Trajediya windakirina jinên Êzidî metirsîdar e
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Pirtûkxane
FERHENGOKA NÛÇEGIHANIYA ZAYENDA CIVAKÎ
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Pirtûkxane
ROJNAMEGERÊN BÊKAR LI PEY NÛÇEYÊN XWE NE
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Kurtelêkolîn
Rapora Yezda li ser vekirina gorên komî yên Êzdiyan di sala 2023an de
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Cihên arkeolojîk
Temteman
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Resul Geyik
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
Kurtelêkolîn
Şîdeta zayendî weke têkbirina namûs û şerefa gelê Êzidî ji aliyê terorîstên DAIŞ’ê ve
Jiyaname
AYNUR ARAS
Dosya
Kurtelêkolîn - Bajêr - Sêrt Kurtelêkolîn - Cureya belgeyê - Zimanî yekem Kurtelêkolîn - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Kurtelêkolîn - Kategorîya Naverokê - Çand Kurtelêkolîn - Ziman - Şêwezar - Kurmanciya Bakur Kurtelêkolîn - Zimanê eslî - Kurdî - Kurmancî - Latînî Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Enfalkirî - Cihê jidayikbûnê - Mêrgesûr

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 1.093 çirke!