Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Şervanên Êzidî di sala 1909’an de ji Heleb, Erzirom û Kerkûkê
27-06-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Çand û Civak
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Zanista Civakê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Mîtolojiya sumer
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Hûnera Empatîyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Civaknasî, dîrok û felsefe
26-06-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 519,742
Wêne 105,222
Pirtûk PDF 19,552
Faylên peywendîdar 97,925
Video 1,414
Kurtelêkolîn
Kurmancî_Horamî
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Mirî Ranazin
Pirtûkxane
MEMÊ BÊ ZÎN
Pirtûkxane
Li ser hebûna malatê
من أين تأتي القيادات الحزبية الكردية - الجزء الثالث
Mebesta me ew e ku em wek her gelî bibin xwedî bingeheke niştimanî û netewî.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

محمود عباس

محمود عباس
من أين تأتي القيادات الحزبية الكردية - الجزء الثالث
محمود عباس
الحوار المتمدن-العدد: 6610 - #05-07-2020# - 11:48
المحور: القضية الكردية

تتمة لمجرى التفاهمات، وكنداء للأخوة في هيئتي المفاوضات الكوردية-الكوردية، محاولة فتح حوار بينكم كطرف موحد مع اللجنة الأمريكية، والفرنسية إن كانت موجودة، وتقديم طلب رسمي بذلك، بعدما تكونوا قد وضعتم مشروعكم، حول الاعتراف، بكم كهيئة سياسية، وبالمنطقة الكوردية من البعد السياسي الجغرافي، والحصول على ضمانة مستقبلية في المجالين العسكري والسياسي، وبعدها الاستمرار فيما بينكم.
بنينا هذا الطلب على ما نستشفه من مجريات الأحداث السياسية، وما تجري في الأروقة الدبلوماسية الأمريكية من مباحثات بين اللجان الأمريكية والتركية، وعلى خلفية مصالحها وعلاقاتها مع تركيا كدولة في حلف الناتو ومع الدول العربية كمصالح، وما يتوجب علينا ألا نعيد تجارب الماضي، وننغرز في نفس المستنقع الذي وقعنا فيه مرارا، أثناء صراعاتنا مع القوى الإقليمية، وبعدما كنا نحصل على مؤشرات بدعم خارجي، وعند المحنة كنا نجد ذاتنا وحيدون في ساحة المواجهة، وهو ما أدى بنا أن نتهم الأخرين بعدم المصداقية، ولم نحكم على ذاتنا بالسذاجة وضحالة المعرفة السياسية والدبلوماسية.
وهذه السذاجة هي التي رافقتنا حتى عندما أنتقل بعضنا إلى الخارج، وعشنا في المهجر، وحاولنا تشكيل لجان دبلوماسية مع الدول الكبرى، حينها شكلت السلطات إدارات ضمن سفاراتها، كانت من مهماتها مراقبة الكورد، ووظفت شخصيات قريبة من الوسط الكوردي، للقيام بمتابعة الذين نشطوا في الخارج، وعلينا ألا نجامل فقد كان بينهم مثقفون وسياسيون كورد، بينهم شخصيات معروفة، وكثيرا ما تمكنوا من قطع الدروب علينا بمساعدة النظام، في الوقت الذي لم تكن الدول الكبرى تعيرنا أهمية تذكر، ومن الغرابة أنه لم نبين ما فعله الوسط الكوردي بالكوردي تحت مسوغات لا تقل عن المسوغات التي نواجهها اليوم بين بعضنا، وبالألبسة التي نقدم فيه بعضنا للقوى الكبرى والإقليمية، حيث الخيانة أو إزالة الأخر غير المستحب منهم.
ولولا أن الإنسان الكردي لا يزال يحمل صفة نبيلة، نابعة من الثقافة والأخلاقيات التي غرزتها فيهم الروحانيات الكوردية، وشذبت علاقاتهم الاجتماعية حتى بادت تعرف وكأنها جينات وراثية، قبل أن تزاح كثيره تحت تأثير ظهور الثقافة الروحانية الغريبة عنهم، أي ثقافة البداوة والمجتمع الصحراوي، المتعارض مع ثقافة المجتمع الحضاري، لواجهنا بعضنا إلى الدرجة النهائية، وهذه الجدلية الخاصية جلية في تعملنا مع كبارنا، إن كانوا زعماء عشائر غدروا بشعبهم، أو قيادات سياسية خانوا قضيتهم، والأمثلة عديدة في هذا المجال، لكنها تعرت في المجالات الحزبية على خلفية تأثير القوى الإقليمية، وإرضاخ القيادات للإملاءات الخارجية، وبعضها ناتجة من مصالح حزبية أو لنقل شخصية.
فكم من الزعماء والقيادات وعلى مر التاريخ الكردي يتوجب إعادة كتابة صفحات تاريخهم، لكن وكما ذكرنا، النبالة الكردية كثيرا ما تحيد مؤرخونا وباحثونا عن المواجهة وعرض الحقائق، وأغلبية الكتاب يجمدون أقلامهم مفضلين الصمت على نقد التجاوزات في تاريخهم، وأنا من بينهم أملا في تنوير المفاهيم وتصحيح الدروب بالوعي وتوسيع المدارك، إلى درجة كثيرا ما يتم الطعن فيهم على خلفية سكوتهم، وبالمقابل هناك شريحة متشربة الثقافة الدخيلة يتعاملون مع تاريخنا والعلاقات الاجتماعية والسياسية بانتهازية؛ يسخرون أو سخروا أقلامهم لغايات شخصية وليست وطنية، يزيدون من التحريف والتشويه الحاصل في تاريخنا من أبعاد الارتزاق، والبعض يضع لهذه تبريراتها.
ومنذ نشأة أول حزب إلى اليوم، وبدون التمييز، أثرت عوامل متضاربة على ظهور القيادات الحزبية الكردية، معظمها ضارة، فجلهم كانوا من أبناء النخبة الاقتصادية القبلية في المجتمع الكوردستاني وليست على مستوى المنطقة فقط، فكما نعلم نحن الكورد مجتمع قبلي قبل أن نكون، جدلا، مجتمع إقطاعي، فيما إذا حللنا الواقع من أبعاد النظرية الاقتصادية الفلسفية الشيوعية، سنلاحظ أنه كان لشريحة أبناء الأغوات، فرصها في النجاح ومسك زمام القيادة، أو ما يمكن جدلا تسميتهم طبقة الإقطاع، ولا أظنها ناقصة، فالكل أبناء هذه الأمة، وجميعهم يحملون العاطفة القومية والوطنية ذاتها، لكن بحكم الإمكانيات المتوفرة على استمرارية التعلم؛ إلى جانب خاصية القيادة التي تربوا عليها منذ نعومة أظفارهم، برزوا في المجال الحزبي أيضاً. فالخيارات الحزبية بالأساليب التي تمت متأصلة من منابع المجتمع الكوردي القائم على العلاقات شبه الإقطاعية، من نزعة القيادة، إلى الصراع القبلي المنقول إلى الخلافات الحزبية، داخل الحزب الواحد أو خارجه.
وفي الواقع لم يكن هناك إقطاع في المجتمع الكردي، بالمفهوم الذي عرضه ماركس ولينين، ولا يمكن مقارنة الأغوات الكرد لا من حيث الذهنية ولا الملكية؛ بإقطاعي روسيا أو الدول الأوربية الذين تم إخراج النظرية بشكل عام على بنية علاقاتهم الاقتصادية والاجتماعية، باستثناء ما تم ترويجه من قبل الحزب الشيوعي ليجد لذاته مبررا في الظهور، عن الاعتداءات التي كان يقال أنها تمت بحق الفلاحين، علما لو تم مقارنة المجتمع الكوردي بجميع الشعوب الأخرى، سنجد أن الكورد أقل منهم اعتداء على فلاحيهم، لأن معظمهم كانوا من أبناء عشيرته، وعليهم كان يعتمد عليهم في جميع تصرفاته، والمجتمع الكوردي لربما هو الوحيد الذي لم يعرف العبودية، ولا فرض السخرة على الفلاحين دون مقابل، في الوقت الذي كانت العبودية منتشرة ضمن المجتمع الروسي والأوربي والعربي والتركي وغيرهم، وفي القرى الكوردية كان بإمكان الفلاح مواجهة الأغا، وكثيرا ما تم، وكان بإمكان الفلاح الانتقال من قرية إلى أخرى وكان دائما وأينما حل، يحصل على نسبة من الأرض، ولا يعني هذا أنه لم تحدث تجاوزات ولم تكن هناك فروقات، والتي ستظل وستستمر على مدى التاريخ، فقط ستتغير الأقنعة، وحتى في الإيديولوجية الاشتراكية، العلمية أو الطوباوية، عندما يزول الإقطاع يحل مكانه رئيس الإدارة وهو بمثابة الإقطاعي أو الرأسمالي ولكن بتعيين، والإتحاد السوفييتي خير مثال، فقد كان منتشرا فكرة، مات القيصر وحل مكانه المئات من القياصرة، فرئيس كل دائرة كان إقطاعيا وقيصرا، وتلمسنا هذه الحقيقة على أرض الواقع.
( أتذكر في هذه المناسبة حوار جرى بيني وبين الأخ الدكتور غربي محمود أثناء دراستنا في موسكو، وكان حينها نائب رئيس جمعية طلبة الأكراد في الإتحاد السوفيتي، وذلك عندما قمنا نحن مجموعة من الطلبة الكرد القيام برحلة إلى عزبة كوركي المكان الذي قضى فيها لينين أخر أيامه مع زوجته كروبسكايا، وهي مزرعة رائعة بقصرها المنيف، كانت لأحدى كبار الإقطاعيين الروس زنييدا مَروزافا أرملة راعي الفنون الروسية الشهير سابا مَروزافا، وكانت تملك قرابة 35 ألف فلاح، وكما تعلمون فصلاحيات الإقطاعي الروسي كانت تصل إلى بيع وشراء الفلاحين مع الأرض، حتى بعدما أصدر قيصرهم الإسكندر الثاني وثيقة تحرير الأقنان في عام 1861م، لذلك فثروات إقطاعيهم كانت تقدر بعدد الفلاحين إلى جانب الأرض، والمكان تحول بعد موت لينين إلى متحف، وهو قصر في الحقيقة تحفة فنية معمارية رائعة الجمال من كل النواحي. وكنا أنا والأخ الدكتور غربي محمود لوحدنا في تجوال ضمن غرف وقاعات القصر، وفي لحظة توقفنا عند طاولة لينين ننظر ونتحدث عن التمثال الصغير الموجود على الطاولة، وهو لقرد ينظر إلى جمجمة إنسان يحملها في يده، وخلف الطاولة جدار زجاجي بيضوي التركيب، واسع ويشرف على برية مترامية جميلة، كانت حينها مزروعة بالقمح وفي نهاية فصلها. مال علي الأخ غربي وقال أنظر الفرق بين أقطاعينا وهذا الإقطاعي من حيث الثروة، أين هي وجه المقارنة، وجرى بعدها نقاش في هذا المجال).
مع ذلك ورغم غياب الإقطاع كمفهوم اقتصادي-سياسي وفلسفي-اجتماعي، إلا أنهم كانوا يحملون ثقافة القيادة، والمسؤولية، ولكن كثيرا ما حاولوا خلق التوازن بين مصالحهم وواقعهم من جهة، ومن جهة أخرى مواجهة السلطات الحاكمة والمربعات الأمنية التي كنت من أحد مهماتها الطعن في مكانة العائلات الكردية الكبيرة، اجتماعيا واقتصاديا...
يتبع...
الولايات المتحدة الأمريكية
mamokurda@gmail.com
[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 12 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://www.ahewar.org/ - 10-05-2024
Gotarên Girêdayî: 6
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 05-07-2020 (4 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Doza Kurd
Kategorîya Naverokê: Ramiyarî
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 10-05-2024 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 13-05-2024 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 12-05-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 12 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Pirjimarî di Kurmancî de
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Kurtelêkolîn
Hin sedemên nebûna nasnameya kurdî li sûriyê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
Ûsivê Hersan Nivêsakarê HAWAR ê yê dawî ye
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
Nêrînek derbarê tevgera Kurd li başûr rojavayê Kurdistanê û asoyên çareserkirina qeyrana heyî
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Rapora Bêkir û Hamilton ne tenê li dijî gelê Kurd de
Cihên arkeolojîk
Dalamper

Rast
Kurtelêkolîn
Kurmancî_Horamî
30-05-2024
Sara Kamela
Kurmancî_Horamî
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
23-06-2024
Sara Kamela
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Mirî Ranazin
25-06-2024
Burhan Sönmez
Mirî Ranazin
Pirtûkxane
MEMÊ BÊ ZÎN
25-06-2024
Burhan Sönmez
MEMÊ BÊ ZÎN
Pirtûkxane
Li ser hebûna malatê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Li ser hebûna malatê
Babetên nû
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Şervanên Êzidî di sala 1909’an de ji Heleb, Erzirom û Kerkûkê
27-06-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Çand û Civak
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Zanista Civakê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Mîtolojiya sumer
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Hûnera Empatîyê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Civaknasî, dîrok û felsefe
26-06-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 519,742
Wêne 105,222
Pirtûk PDF 19,552
Faylên peywendîdar 97,925
Video 1,414
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Pirjimarî di Kurmancî de
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Kurtelêkolîn
Hin sedemên nebûna nasnameya kurdî li sûriyê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
Ûsivê Hersan Nivêsakarê HAWAR ê yê dawî ye
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
Nêrînek derbarê tevgera Kurd li başûr rojavayê Kurdistanê û asoyên çareserkirina qeyrana heyî
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Rapora Bêkir û Hamilton ne tenê li dijî gelê Kurd de
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Dosya
Jiyaname - Zayend - Nêr Enfalkirî - Zayend - Nêr Enfalkirî - Zayend - Mê Jiyaname - Netewe - Kurd Enfalkirî - Netewe - Kurd Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Enfalkirî - Welat- Herêm - Başûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.297 çirke!