Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Resul Geyik
16-08-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
16-08-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
11-08-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Kurdgalnamek(Kurdbêjname)
11-08-2024
Evîn Teyfûr
Cih
Getap
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Nalbandyan (Mets Şirar)
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Gai
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Şenkanî
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
TliK
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Jamuşvan
09-08-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet
  531,067
Wêne
  107,589
Pirtûk PDF
  20,018
Faylên peywendîdar
  100,988
Video
  1,471
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
303,155
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,915
هەورامی 
65,847
عربي 
29,357
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,077
فارسی 
8,979
English 
7,418
Türkçe 
3,605
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,483
Pусский 
1,133
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
45
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
ترکمانی 
1
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,094
Pend û gotin 
24,576
Kurtelêkolîn 
4,908
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,124
Pirtûkxane 
2,716
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,230
Cih 
1,150
Belgename 
289
Wêne û şirove 
139
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
30,524
MP4 
2,395
IMG 
196,596
Lêgerîna naverokê
Pirtûkxane
DÎROKA TEVGERA JINA AZAD
Kurtelêkolîn
Salnameya Zerdeştî
Kurtelêkolîn
Bûn an nebûn - pirsa hebûna...
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere...
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BI...
مراحل التمدد العربي في جغرافية جنوب غرب كردستان- الجزء الخامس
Wêneyên dîrokî dewlemendiya netewî ye! Ji kerema xwe re, bi logokên xwe, nivîs û rengên xwe, nirxa wan kêm nekin!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Cebuano0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ქართველი0
中国的0
日本人0

محمود عباس

محمود عباس
مراحل التمدد العربي في جغرافية جنوب غرب كردستان- الجزء الخامس
#محمود عباس#
الحوار المتمدن-العدد: 6411 - #17-11-2019# - 09:38
المحور: القضية الكردية

من الغزو الإسلامي العربي، إلى توطين الغمريين، إلى خطة أردوغان في نقل 3 مليون مهاجر ولاجئ سوري إلى المنطقة الكردية.
تم تكليف كل كاتب من الشريحة الموظفة من قبل البلاط العروبي، لإثارة قضية كردية معينة أو الطعن فيها، منهم من ركز على تحريف تاريخ الجزيرة، وقد شاهدنا الكثير من المنشور حولها خلال العقدين الأخيرين، ومنهم من تخصص في عرض إحصائيات مطعونة في مصداقيتها، عن ديمغرافية الكرد والعرب في المنطقة، كالذين: نشروا خريطة توزع القرى الكردية والعربية (والتي من السهل جدا وفي عصر النت تغيير الألوان على الخريطة حسب الرغبة) والنسب السكانية (أكتب باسم الجمع لأن العملية تقف ورائها مؤسسة كلفت بها مجموعة من الكتاب العروبيين حتى ولو أنها نشرت تحت أسم واحد، والكل يحصلون على رواتبهم من دولة قطر) وحرفوا خريطة مسيرة الليدي آن بلنت (1837-1917)، ابنة إيرل لافليس وحفيدة اللورد بايرون؟؟ البريطانية، مؤلفة كتاب (قبائل بدو الفرات) وكتبوا أسماء عشائر عربية على خريطتها في مناطق غير مناطقها ضمن الجزيرة، في الفترة الزمنية التي لم تكن تلك العشائر تملك الإمكانيات التقنية لاجتياز الفرات حينها، مع الأعداد الكبيرة من المواشي والجمال، ولا بعد مرحلة رحلة اللوردة بأكثر من ثلاثة عقود وأكثر.
هؤلاء المتناسين أن الوجود العربي في المنطقة ظهر على المرحلتين اللتين ذكرناهما في الحلقات السابقة ولن نكررها هنا، وهي حقيقة تاريخية أصبحت أكثر من معروفة لكل باحث نزيه. وهنا وفي هذه المسيرة لا بد أن ننبه الشرفاء الوطنيين من الإخوة العرب، للحذر من البعض الذين نشروا بعض التصريحات المبتذلة على الإعلام أو على مواقع التواصل الاجتماعي بحق الكرد، بعدما وجدوا أنهم أضعف من أن يتمكنوا من مواجهة الحراك الكردي بالأبعاد الوطنية (وجلهم من الذين يعرضون ذاتهم قادة المعارضة السورية وأسمائهم أصبحت أكثر من معروفة بدونيتها والطعن في العلاقات الوطنية).
كل من نوهنا إليهم من مخلفات البعث والمربعات الأمنية، الحزب المتنبه للقادم منذ بدايات القرن، والمدرك لما قد تؤول إليه الواقع الكردي، والمتوقع أن المارد الكردي سيستيقظ يوما ما، خاصة بعد المواجهة الحادة لإحصاء 1962م والمخطط المنشور في كراس محمد طلب هلال، أصبحوا ينشرون بأمر الحزب من حينها، أي في مرحلة تنفيذ مخططات الإحصاء وبناء المستوطنات، العديد من الأرقام والنسب والإحصائيات المفبركة عن الديمغرافية الكردية، ودعمت بدراسات مبطنة، تحت عنوانين المشاريع الاقتصادية الوطنية، مثلما يفعلونها الآن على خلفية الارتزاق من دولة كقطر وتركيا، للتغطية على الهدف الرئيس أمام الهيئات الدولية والمنظمات الإنسانية في حال تم إحالة هذه القضايا إلى المحاكم الدولية تحت بند التمييز العنصري ضد المكون الكردي.
وفي الواقع، تلك الإحصائيات والدراسات إلى جانب أخرى تاريخية مماثلة، لم تكن سوى بحوث استباقية خصصت لها سلطة البعث مراكز أبحاث اقتصادية تاريخية وقانونية على مدى عقدين من الزمن، وبين فترة وأخرى كانت تنشر دراسات جديدة وإحصائيات ونسب مختلفة تتلاءم والمرحلة الزمنية، ولذلك فعلى سبيل المثال، الأرقام الواردة في كتاب محمد جمال باروت عن تاريخ الجزيرة، تختلف في بعضه عما أورده الكاتب العروبي-الوطني الحديث أبن الجزيرة، وما نشره البعض من الكتاب البعثيين السابقين، علما أن المصادر هي ذاتها، وما قاله بشار الأسد قبل أيام عن أن نسبة العرب في الجزيرة تقارب ال 70 % وليس العكس، يستند على المدرسة الفكرية ذاتها ويتبع المنهجية نفسها، التي أستقى منها كتبة البعث ثقافتهم، ومثلهم يتناسى تاريخ السلطات العروبية الحافلة بالأوبئة، فلا عتب على العدو، ولا عجب من بشائعه، ففي الصراعات تستخدم كل الأساليب والأسلحة.
وعلى الأغلب، وبغض النظر على تناسي الكاتب المنوه إليه مسيرة التعريب والتهجير الممنهج ضد الكرد والممتدة على مدى عقود إن لم تكن قرون، يستند الكاتب المنوه إليه، في أرقامه ونسبه، إلى ما تم نشره في منشور بعثي غير الذي استند عليه سابقوه، أو لربما يستند على إحصائية عدد القرى التي هي بالأصل من ضمن منطقة سد الفرات ولم تغمر أراضيها، أو لم تكن ضمن مخطط النقل والاستيطان، كما وعلى الأغلب يستند على أسماء القرى الكردية التي تمت تعريبها، وبدلت أسماؤها إلى أسماء عربية، وبالتالي فرزت كقرى عربية، وهنا وفي البعد التحليلي يقلد دراسة محمد جمال باروت، ويستشهد به وبأفكاره، إلى أن أصبح مرجعا له ولربما لبشار الأسد، وللعديد من الكتاب العروبيين، ومنها حول الوجود الكردي وليس فقط نسبتهم السكانية ضمن الوطن الواحد الذي أشركوا فيه مع الغمريين، مثلما فعلها باروت بعملية خلقه لمسألة الهجرة، مع تناسيه والأخرين مثله وعلى رأسهم مجرم سوريا الأول لهجرة القبائل العربية الحديثة أو القادمة مع الغزوات.
وبالتالي أصبحنا أمام شريحة من الكتاب العروبيين يقلدون بعضهم البعض في الأفكار والتحليلات ويختلفون في تقديم الأرقام للتمويه ليس إلا، ويدعمون دراسات بعضهم لتوسيع التحريف وتزوير التاريخ، والتعتيم على المخططات العنصرية. فيصبح القارئ وكأنه أمام مسرحية مماثلة لتناسى الفقهاء الإسلاميون العرب عند ذكرهم الإشكاليات الكارثية للغزوات الأولى، والتعتيم على الاحتلال الجغرافي المتمدد عقد بعد عقد، وقرن بعد قرن، أو بلغة أخرى مراحل القضاء على كردستان.
دخلت الدولة التركية (والتي تتقاطع مفاهيمها ودولة قطر في البعدين العنصري والإسلام التكفيري) على محور التغيير الديمغرافي الكردي في جنوب غربي كردستان، بكل ثقلها السياسي والعسكري، ليس فقط في عمليات تهجير المكون الكردي، والتي بدأتها من مدينتي جرابلس والباب وفيما بعد في منطقة عفرين قبل عامين المرافقة لعمليات الخطف والاغتيالات، والتهجير القسري من البيوت، بل إلى دعم مرتزقتها من القوى التكفيرية الإسلامية لتدمير المنطقة والنهب الممنهج للمكون الكردي، وجلها لإفراغ المنطقة وإنجاح مخطط التوطين ما بين مليونين إلى ثلاثة ملايين سوري معظمهم من أبناء الداخل، الفارين من مآسي الحرب والمهاجرين الرافضين للعملية، لكنها مع ذلك تحاول الضغط عليهم من خلال القوات المسماة بالجيش الوطني السوري، ومحاولة نقلهم تحت حجة العودة برغبتهم، كما وتعمل تركيا على إقناع قرابة مليون لاجئ مستوطن في المدن الكردية بعدم العودة إلى مدنهم ومناطقهم.
لا شك للسلطات التركية وقبلها العثمانية خبرة واسعة في هذا المجال، فقد نفذت خطط عديدة في شمال كردستان وعلى مدى سنوات القرن الماضي، بل وبعضها تعود إلى نهايات القرن الثامن عشر، والمتأرجحة بين التصعيد والهدوء. وللتعمق في هذا الموضوع يمكن الاطلاع على دراسات الباحث (محمد علي أحمد) وخاصة العدد الثاني (الكرد والعشائر الكردية في الأرشيف العثماني) والمسنودة بوثائق الأرشيف العثماني. لا شك بعد انهيار الإمبراطورية العثمانية في 3 مارس 1924 تولى أتاتورك المهمة بأساليب أحدث، وبدأها بإصدار قانون حظر فيه استخدام اللغة الكردية، وبعدها تتالت التشريعات في هذا المجال، ومن بينها القانون رقم 2501 عام 1934 المستهدف للقضاء على الهوية الكردية، عن طريق تغيير أماكن التوطين لمواطني المنطقة الثالثة، ضمن الدولة التركية الحديثة بعد تقسيمها ديمغرافيا واجتماعيا واثنيا إلى ثلاث مناطق في عام 1932م، والمنطقة الثالثة كانت المناطق الكردية.
وتركيا الأردوغانية اليوم تحاول تكملة المسيرة العثمانية ذاتها، فمنذ موجات هجرة السوريين الأولى، وبدايات علاقاتها مع روسيا، تركز على وضع الأوربيين والعالم الحضاري أمام خيارين، لبلوغ مأربها، كما وضعت في الكفة صراعها الدامي مع القوات الكردية ال ب ك ك، على المحور، وحاورت أمريكا وروسيا عليها مراراً ولا تزال، وهما:
يتبع...
الولايات المتحدة الأمريكية
mamokurda@gmail.com
[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 77 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://www.ahewar.org/ - 10-05-2024
Gotarên Girêdayî: 7
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 17-11-2019 (5 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Ramiyarî
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Welat- Herêm: Rojawa Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 10-05-2024 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 12-05-2024 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 10-05-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 77 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
Resul Geyik
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Rola rêberekî netewî ji bo gelê Êzidî
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Keyaniya Kûmû(h)/ Koma/ Kowa
Pirtûkxane
Kurdgalnamek(Kurdbêjname)
Pirtûkxane
Kurdên Çewisandî û Birayên Wan Ên Misilman
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Pirtûkxane
DÎROKA TEVGERA JINA AZAD
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Kurtelêkolîn
Ayda Xidir Nebî û Xidir Eylas
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
Hebûna êzdiyan li Ermenistanê: rewş û perspektîf
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)

Rast
Pirtûkxane
DÎROKA TEVGERA JINA AZAD
02-08-2024
Evîn Teyfûr
DÎROKA TEVGERA JINA AZAD
Kurtelêkolîn
Salnameya Zerdeştî
04-08-2024
Evîn Teyfûr
Salnameya Zerdeştî
Kurtelêkolîn
Bûn an nebûn - pirsa hebûna Yazîdî
09-08-2024
Aras Hiso
Bûn an nebûn - pirsa hebûna Yazîdî
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
11-08-2024
Evîn Teyfûr
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
11-08-2024
Sara Kamela
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
Babetên nû
Jiyaname
Resul Geyik
16-08-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
16-08-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
11-08-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Kurdgalnamek(Kurdbêjname)
11-08-2024
Evîn Teyfûr
Cih
Getap
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Nalbandyan (Mets Şirar)
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Gai
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Şenkanî
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
TliK
09-08-2024
Aras Hiso
Cih
Jamuşvan
09-08-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet
  531,067
Wêne
  107,589
Pirtûk PDF
  20,018
Faylên peywendîdar
  100,988
Video
  1,471
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
303,155
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,915
هەورامی 
65,847
عربي 
29,357
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,077
فارسی 
8,979
English 
7,418
Türkçe 
3,605
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,483
Pусский 
1,133
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
45
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
ترکمانی 
1
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,094
Pend û gotin 
24,576
Kurtelêkolîn 
4,908
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,124
Pirtûkxane 
2,716
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,230
Cih 
1,150
Belgename 
289
Wêne û şirove 
139
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
30,524
MP4 
2,395
IMG 
196,596
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
Resul Geyik
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Rola rêberekî netewî ji bo gelê Êzidî
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Şarî Antîk Pirîn(Perre/Pere)-Semsûr
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Keyaniya Kûmû(h)/ Koma/ Kowa
Pirtûkxane
Kurdgalnamek(Kurdbêjname)
Pirtûkxane
Kurdên Çewisandî û Birayên Wan Ên Misilman
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Pirtûkxane
DÎROKA TEVGERA JINA AZAD
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Kurtelêkolîn
Ayda Xidir Nebî û Xidir Eylas
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
Pirtûkxane
TEORÎYA HÎNKIRINA KURDÎ-KURMANCÎ
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Cihên arkeolojîk
Temteman
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
Hebûna êzdiyan li Ermenistanê: rewş û perspektîf
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Dosya
Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Pirtûkxane - Kategorîya Naverokê - Roman Pirtûkxane - Kategorîya Naverokê - Bîranîn Pirtûkxane - Cureya belgeyê - Zimanî yekem Pirtûkxane - PDF - Erê Pirtûkxane - Cureya Weşanê - Born-digital

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.75
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.438 çirke!