Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Avdel Elî Ebdo
15-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Çeto
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Ezêz
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Dawûd
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Azad Dexîl Tealo Xidir
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Benat
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Adî Cirdo Hisên
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Ado Îdo Qasim
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jimare
Babet
  536,828
Wêne
  109,413
Pirtûk PDF
  20,216
Faylên peywendîdar
  103,652
Video
  1,530
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,387
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,748
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,976
عربي - Arabic 
30,360
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,884
فارسی - Farsi 
9,609
English - English 
7,552
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,647
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,099
Şehîdan 
4,217
Enfalkirî 
3,367
Pirtûkxane 
2,749
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,262
Cih 
1,157
Belgename 
291
Wêne û şirove 
162
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
324
PDF 
31,274
MP4 
2,522
IMG 
200,568
∑   Hemû bi hev re 
234,688
Lêgerîna naverokê
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BI...
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Piştî 19 rojan ji lêgerînê ...
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azad...
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
من حول كردستان الوطن إلى حلم؟ الجزء الأول
Kurdîpêdiya û hevkarên wê çavkanî û referansên pêwîst pêşkêşî xwendekarên zanîngehan û xwendina bilind dikin!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي - Arabic
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî0
English0
کرمانجی0
هەورامی0
لوڕی0
لەکی0
Zazakî0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Français0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Catalana0
Cebuano0
Čeština0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Lietuvių0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
балгарская0
қазақ0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ترکمانی0
हिन्दी0
ქართველი0
中国的0
日本人0

محمود عباس

محمود عباس
من حول كردستان الوطن إلى حلم؟ الجزء الأول
#محمود عباس#
الحوار المتمدن-العدد: 4682 - #05-01-2015# - 10:06
المحور: القضية الكردية

ملاحظة: هذه الحلقات هي أبحاث توضيحية في السلسة التي تصدر تحت عنوان (ماذا فعل المربع الأمني في غرب كردستان؟)
برزت النزعة الكردستانية) كوطن (في عصر الإمارات الكردية، ونمت حتى نهاية الثورات التي قادها المشايخ، وترسخت في بداية المرحلة القومية-السياسية بمفهومها العصري، تراجع بعدها وبسرعة كمطلب وغاية ومفهوم، وتدنى سقفها في زمن الانشقاقات الحزبية، التي عملت عليها السلطات الاستعمارية بدون هوادة، ظهرت هذه التطورات في مراحل زمنية متتالية، واتسمت كل فترة بخصوصيات معينة.
نبذة عن مراحل كردستان كوطن
بلغ المجتمع الكردي المقاد من قبل شريحة قومية، على أنقاض الإمارات التي غطت كردستان، والثورات، التي ملأت قرنين وأكثر من الزمن، مستويات عليا بمطالبهم وأهدافهم، ناضل قادته بكد ونقاء من اجل تحقيقها، إلى أن أرهبوا مستعمري كردستان، لكن الآمال خيبت على أثر الخسارات المتلاحقة، والمجازر والنزوح الجماعي ضمن أو خارج كردستان، وبعد أن تبعتها عصر من الظلام الثقافي والاقتصادي، وبعد تغييب القادة من كردستان توجه المجتمع إلى تأمين المعيشة اليومية والحفاظ على الحياة المهددة من قبل مستعمريهم بشكل مستمر. مع بداية الثلاثينات من القرن الماضي همدت المعنويات بشكل واضح وساد فراغ سياسي مع الجمود الثقافي المتعمد، فغاب معها الماهية الكردية التي تشكلت في القرنين السابقين، إلى أن صغر في عصرنا هذا الغاية القومية إلى مجرد مطالب مشابهة لمطالب أقلية مهاجرة أو نازحة، وزرعتها الأحزاب الكردية بين المجتمع كمطلب أساسي للشعب الكردي، وحصرتها ضمن الحقوق الثقافية، وتدريس اللغة الكردية، ورسختها كهدف نهائي لنضالهم في كل مناهجها.
قادت بعض العائلات الكبرى الذين لم تكن لهم سيطرة تذكر جماهيريا أو جغرافية مقارنة بقادة الكرد السابقين، انتفاضات لم تتجاوز محيط ديمغرافية القبيلة، على بنية شبه أمية أو جهالة بالسياسة القومية، على خلفية التعتيم المتعمد من قبل المستعمرين، ومحصورين منعزلين ضمن مناطق محددة، مع مخطط فعال لعدم تزايد سقف الإمكانيات الاقتصادية، والتي بقيت عدماً مقارنة بما كان يملكها الأمراء والمشايخ، من حيث الواقع الكردي، وعدم بالنسبة لقوة المستعمر، لكن هذا الواقع الثقافي والاقتصادي، لم تجردهم من حبهم لقوميتهم ووطنهم، ووجود كردستان كوطن في الشعور اليومي، وليس في الحلم، وبقي بينهم وبين الأمراء الكرد الذين جردهم السلاطين العثمانيين من حكم إماراتهم قبل أن يقضوا على الإمارات نفسها، خلفية فكرية مشتركة ورباط غريزي ما في اللاشعور تجاه كردستانهم.
دور الأمراء الكرد
الفروقات كانت شاسعة بين القيادتين (إذا سلمنا جدلا أن العائلات الكردية المتنفذة الإقطاعية بشكل خاص قيادات كردية في فترة حدوث الفراغ الكلي في كردستان بعد القضاء على آخر الثورات الكردية وقبل ظهور الأحزاب السياسية القومية) في الوعي العام والثقافة، والدراية بما كان يخطط له المستعمر، فالأمراء كانوا متمسكين بقومتيهم عن دراية علمية وتاريخية، معظمهم كانوا مثقفين كبار وعلماء، إما في الفقه الإسلامي، أو في الأكاديميات العسكرية أو العلمية، أمثال شرف خان البدليسي، وبعضهم شكلوا في عواصم إماراتهم مراكز ثقافية، شبه جامعات، أو معاهد، وجمعوا حولهم خبراء مقارنة بواقع السلطنة العثمانية، مع الإمكانيات الاقتصادية، والتي كانت تبلغ حد قدرات الدولة المتكاملة، وكانوا سياسيين على مستوى الإمبراطورية، ويدركون الألاعيب الدولية والعلاقات الدبلوماسية والصراعات التي كانت بين السلاطين والفرس، حتى ولو كانوا يغطونها بالبعد المذهبي. أغلب الأمراء كانوا على دراية بالخلفية القومية لصراع الدولتين، وهي التي دفعت بهم العمل على نوع من الاستقلالية الذاتية كخطوة أولى نحو التحرر، التحركات التي خلقت رهبة عند السلاطين من أن تتجزأ الإمبراطورية في الشرق، وتتشكل قوة ووطن يجمع الشعب الكردي، ويخلقون قوة منافسة في المنطقة، خاصة بعد أن خسرت الأستانة العديد من أراضيها في أوروبا، والتي كانت تصل أخبارها إلى الأمراء الكرد، المتيقظين والدارسين لها.
هذه الأبعاد السياسية والفكرية القومية، رغم القضاء على كياناتها، وقادتها، إلا أنها كانت بالقوة التي استمرت لتؤدي إلى قيام الثورات والعديد من الانتفاضات على السيطرة العثمانية المغطاة تحت عباءة الخلافة الإسلامية، كما وتمكن الأمراء من التمييز بينها وبين النزعة القومية واستندوا عليها كأحد الحوافز التي لم يعد يقبلون بالاستعمار العثماني-التركي، فنشروا بين الشعب الانتماء القومي، وواجهوا الدعاية العثمانية الإسلامية، وعمليات تكفير قادة الثورات والانتفاضات.
لاشك هذه المقومات لا يمكن مقارنتها بالأبعاد القومية التي انتشرت بين الشعوب بعد الموجات القومية التي اجتاحت العالم من منابعها الأوروبية، لكنهم استطاعوا أن ينموا المفاهيم العامة الغريزية عن الانتماء القومي الكردي بين العامة، ونشرت بشكل مدروس بين الشريحة المثقفة القليلة، وطبقها طبقة الأمراء الذين قادوا الثورات في أجزاء عديدة من جغرافية كردستان، من إمارة بابان إلى بدليس إلى آخر الإمارات الكردية، إمارة بوتان، ورغم أن جميعهم باءوا بالفشل، ولم يبلغوا مآربهم، ولم يحققوا كردستان دولة أو مملكة مستقلة، ما بين الدولتين الصفوية أو الفارسية والعثمانية التركية، للسببين واضحين، ذاتي كعدم تكوين القدرة الكلية المقارنة لقوة إمبراطورية واسعة وبجيوش متطورة، وموضوعية: عدم تمكنهم من استقطاب الدول الكبرى إلى جانبهم، ولم تكن لهم القدرات السياسية والدبلوماسية لخلق رباط مصالح بديلة عن مصالح الدول الكبرى مع الدولة العثمانية، أو الفارسية، لكنهم مع ذلك شكلوا بدايات جغرافية سميت ب(كردستان) وعملوا نهضة فكرية في مفاهيم الانتماء العرقي، المميز عن الدولتين الشيعية الفارسية والسنية التركية، وكانت حنكة منهم محاولات الفصل بين البعد القومي والمذهبي وبدراية، وهذه تعد ركيزة تاريخية، تأثيراتها حاضرة حتى اللحظة، بل وتعد أحد أهم عوامل تكوين أولي لجغرافية كردستان بديمغرافية ذاتية مميزة، وتاريخ منفصل، عن المذهبين، والدولتين القوميتين، رغم ما شابها العديد من الاجتياحات الفكرية الدينية، والدعاية المذهبية بين الكرد من قبل المستعمرين.
مرحلة نمو النزعة الكردستانية كوطن
بعد القضاء على القوى الكردية عن طريق تدمير الإمارات، بدأت الإمبراطورية العثمانية الإسلامية شكلاً، تبث المفاهيم المذهبية في كردستان، لتربطها بذاتها ليس فقط عن طريق الرباط الإسلامي العام، بل على بنية مذهب ذاتي خاص بالإمبراطورية تقف...
يتبع...
د. محمود عباس
الولايات المتحدة الأمريكية
mamokurda@gmail.com
[1]

Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 52 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://www.ahewar.org/ - 08-06-2024
Gotarên Girêdayî: 5
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 05-01-2015 (9 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Ramiyarî
Kategorîya Naverokê: Doza Kurd
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 08-06-2024 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 09-06-2024 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 08-06-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 52 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Erdal Kaya
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Armanca dewleta Tirk doza Efrînê tesfiye bike
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Meşa azadiyê û duriyanên 19’ê Tîrmehê
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Narin Gûran
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Şoreş û Parastina Cewherî
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Kurtelêkolîn
12 salên li ser xeta jina azad
Kurtelêkolîn
Aloziya Sûriyeyê derbasî sala xwe ya 14’an bû-1
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Resul Geyik

Rast
Pirtûkxane
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
11-08-2024
Sara Kamela
TU BI MAFÊN XWE ? DIZANÎ BIKAR TÎNÎ
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
09-09-2024
Sara Kamela
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Piştî 19 rojan ji lêgerînê termê Narîna 8 salî hat dîtin
09-09-2024
Sara Kamela
Piştî 19 rojan ji lêgerînê termê Narîna 8 salî hat dîtin
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
13-09-2024
Sara Kamela
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Babetên nû
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Avdel Elî Ebdo
15-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Çeto
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Ezêz
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Dawûd
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Azad Dexîl Tealo Xidir
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Benat
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Adî Cirdo Hisên
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Ado Îdo Qasim
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jimare
Babet
  536,828
Wêne
  109,413
Pirtûk PDF
  20,216
Faylên peywendîdar
  103,652
Video
  1,530
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,387
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,748
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,976
عربي - Arabic 
30,360
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,884
فارسی - Farsi 
9,609
English - English 
7,552
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,647
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,099
Şehîdan 
4,217
Enfalkirî 
3,367
Pirtûkxane 
2,749
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,262
Cih 
1,157
Belgename 
291
Wêne û şirove 
162
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
324
PDF 
31,274
MP4 
2,522
IMG 
200,568
∑   Hemû bi hev re 
234,688
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Erdal Kaya
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Armanca dewleta Tirk doza Efrînê tesfiye bike
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Meşa azadiyê û duriyanên 19’ê Tîrmehê
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Pirtûkxane
KURDGALNAMEK (KURDBÊJNAME) GENCÎNE Û ŞAHKAREKE HÊJA YA DÎROKA KEVN A KURD Û BELUÇAN، Cild: I
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Narin Gûran
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Şoreş û Parastina Cewherî
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Kurtelêkolîn
12 salên li ser xeta jina azad
Kurtelêkolîn
Aloziya Sûriyeyê derbasî sala xwe ya 14’an bû-1
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Resul Geyik

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.359 çirke!