Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Şervanên Êzidî di sala 1909’an de ji Heleb, Erzirom û Kerkûkê
27-06-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Çand û Civak
26-06-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 522,052
Wêne 105,634
Pirtûk PDF 19,663
Faylên peywendîdar 98,520
Video 1,420
Pirtûkxane
Li ser hebûna malatê
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQER...
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîr...
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî...
Jiyaname
Elî Şemdîn
ماذا فعل المربع الأمني بغربي كردستان؟ الجزء العاشر
Xebatên xwe bi formateke baş ji Kurdipediyayê re bişînin. Emê wan ji bo we arşîv bikin û ji bo we biparêzin!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

محمود عباس

محمود عباس
ماذا فعل المربع الأمني بغربي كردستان؟ الجزء العاشر
#محمود عباس#
الحوار المتمدن-العدد: 4743 - #09-03-2015# - 02:05
المحور: القضية الكردية

يبقى موضع التساؤل، عدم استغلال زعماء العائلات المنتشرة في جنوب –غربي كردستان، وخاصة تلك التي واجهت الفرنسيين، في منطقة عفرين وكوباني، وآل دقوري في عاموده وآل عباس في منطقة الآشيتيين، وفي فترات متقاربة، خلق تحالف متكامل فيما بينهم وبين العشائر الأخرى. رغم وجود الشريحة الواعية سياسيا أو ثقافيا أو الاثنتين معا بين بعضهم، وفي تلك الفترة الزمنية، كالسادة: مصطفى البرازي وأخيه بوزان البرازي اللذان شاركا في خويبون الأول في دوكر، إلى جانب الحضور الدائم للأميرين جلادت وكاميران بدرخان، بين العشائر وفي العديد من المناسبات، بل ومشاركتهما الفعالة في اجتماعي خويبون. ورغم البنية الثقافية القومية الموجودة عفويا في كثيره لدى الأغلبية؛ لكن لم يرقَ إلى خلق التلاحم الملائم لتكوين القوة المناسبة لفرض الذات على الفرنسيين. كما لم تقم الشخصيات المثقفة بتنمية الوعي الثقافي القومي العفوي، ليكون دافعا لطموح رؤساء هذه العائلات إلى البت في كيان كردي-كردستاني أوسع من إطار العشيرة. وعلى الأغلب وحسب الإسقاطات الفكرية الحاضرة، يُلام المثقف الكردي الواعي للسياسات الدولية حينها، كالأميرين، قبل نقد أي زعيم من زعماء العشائر في هذا المجال.
وهذه تعيد بنا إلى مقارنة جدلية بين الأبعاد الفكرية التي كانت تؤثر على الوعي العام حينها، وعلى المتنفذين منهم، وهي أن البعدين الديني والوطني كانا أقوى بوجود الفرنسيين من البعد القومي، حتى عند الشريحة المثقفة ذاتها. ولا ينسحب هذا فقط على رؤساء العشائر الذين كانوا أميين أو شبه أميين، بل على الشريحة الواسعة من المجتمع الكردي وعلى رأسه المتنورون الكرد آنذاك. يُلاحظ أن نزعة استقلالية العشيرة ذاتها، وطغيانها قد حجبت، على العموم، نزعة الكيان الكردي. انطلاقا منها شارك بعضهم، باسم المنطقة بالاعتماد على العشيرة، في البرلمان السوري عند تشكله. ودون أي انقطاع لهذه المشاركة إلى بداية الستينات حين ظهور البعث. والغريب أن استقلالية العشيرة، وخلافاتهم، تلقفتها الأحزاب الكردية منذ نشأتها وحتى حاضرنا، وهي حقيقة تكاد تكون مرتبطة باستقلالية الفرد الكردي حتى في واقعه الوطني والقومي. مع إثباط ارتقاء البعد القومي ليطغي على استقلالية ذات العائلة أو العشيرة. وكثيرا ما يقال إن النزعة القومية المتطورة تترسخ في اللاشعور وتطفو بالشعور حين أي اصطدام بينها وبين الثقافات الأخرى المتواجدة، أو التيارات الفكرية المتضاربة معها، وهذا النقص لا يزال واضحاً بين مؤيدي الأحزاب السياسية، فمعظمهم يثورون عن نقد الحزب أو زعيمه دون الوطن.
بعد عودة الفرنسيين إلى المنطقة بدءا بالعشائر الآشيتية إلى بقية العشائر وصولا إلى ديركا حمكو (دوركا وحاجي سليمانا ودلممكا وكاسكا، وعشائر هسنا، وعشائر آباسا، وعشائر منطقة آليان، وآسافاتا وغيرها حتى ديركا حمكو) في عام 1927، والتي طردوا منها إثر معركتي بياندور ودياري توبي، قاموا بإضعاف بعض العائلات المقتدرة، كآل عباس، بتحريض مجموعات من ضمن منطقتهم، كالمطران (حبه) المتردد دائما على تلك القرى التي قطنت آل عباس فيها بعض العائلات المسيحية إثر نجاتهم من الإبادة بحقهم من قبل الاتحاد والترقي الطوراني، وكان القصد تقليص نفوذ العائلة بين العشيرة وفي المنطقة بشكل عام، مع إضعافها اقتصاديا.
نفذها الضباط الفرنسيون بعد عودتهم إلى المنطقة، كرد فعل على قتل ضباطهم في المعركتين المذكورتين، بالإضافة إلى قتل وطرد جنودهم. وبذلوا إمكانياتهم الموجودة في المنطقة لعزل العائلة، وهجرت عائلة الشهيد عباس محمد عباس من ضيعه التي استقبلت بعض العائلات المسيحية الهاربة من الفرمان الطوراني، ومعظمهم من عشيرة آل عباس نفسها، أو بينهم قرابة عشائرية وثيقة. وقد استوطنوهم في أملاكهم من القرى ليمنع من تطاول يد الاتحاد والترقي إليها لإعادة المجازر ثانية. ولم تكتفِ فرنسا ومعها هؤلاء الملتجئين إليهم بهذا فحسب، بل أجبروا بقية آل عباس على التنازل عن قراهم عنوة لهذه العائلات المسيحية. وامتد بطش القوات الفرنسية إلى تهجير الكرد المسلمين واليهود من ممتلكات العائلة التي تعود تاريخ ملكيتها إلى أكثر من قرنين من الزمن آنذاك. ولا زالت سنداتها العقارية الصادرة من الأستانة بحوزة العائلة (بالمناسبة قدمت نسخة من هذه السندات إلى ديوان حافظ الأسد حين تعريب المنطقة والاستيلاء على قرى آل عباس وسحب الجنسية السورية من عائلة أبن الشهيد (محمد عباس) عام 1967 مع وثائق تاريخية أخرى). كانت القرية المملوكة والمسكونة من قبل الشهيد نفسه، أول القرى التي سلبت من العائلة، وهي قرية (محركا) بالإضافة إلى كرشيران وغردوكا وغيرها، التي كان يملكها ويسكنها الآخرون من العائلة أو عائلات من عشيرته دوركا. فأغلبية هؤلاء المسيحيين هم من عشيرتهم وأسكنوهم في هذه الضياع تحت أسماء إسلامية متنوعة إلى أن زال خطر مجازر العثمانيين عنهم.
لم تأبه فرنسا للقضية التاريخية تلك ولا للقرابة بينهم، بقدر ما أثارتها عملية طردهم من المنطقة لمدة سنوات ثلاث، وقتل الضباط الفرنسيين والجنود أثناء المعركتين بعد مقتل عباس، وسجن عمه سليمان عباس. لدى أطلق سراح الأخير، وبفدية كبيرة حينها، أدرك أن فرنسا لن تستكين، وأنتبه لما يدور حوله من التآمر على نفوذ العائلة التي لم ترضَ بالفرنسيين، ولم ترغب في التصالح مع نفوذ المنتدب الجديد. ومن جانبهم لم يستكن الفرنسيون ولم يطمئنوا، لنفوذه ونفوذ العشيرة في المنطقة المعارضة لهم. لم يكن سليمان عباس كغيره على دراية بالعمل على إيجاد كيان كردي. ولم يستغل مثقفو الكرد، حينذاك، نفوذه كزعيم لعائلة متمكنة وقوية في المنطقة وترؤسه لبعض العشائر الشيتية، من تكوين تآلف عشائري موحد لسد الفراغ الحاصل في المنطقة بعد طرد العثمانيين. ولم يألُ جهدا المتنورون من الكرد لإتاحة تقارب بين القادمين الجدد وكرد المنطقة كقوة جديرة لتشكيل كيان كردي مستقل، على الأقل، كمنطقة ذات حكم ذاتي. كما لم يستفد زعماء العشائر وخاصة المثقفين بينهم كالأميرين جلادت وكاميران بدرخان، وآل شاهين البرازي وعشائر منطقة عفرين، وغيرهم الذين عقدوا مؤتمر خويبون الأول من تطوير تجمعهم ذاك إلى مستوى يطمح الفرنسيين بتشكيل كيانهم أسوة بالعلويين والدروز وحلب ودمشق. ليس هذا فحسب، بل لم يعرفوا بما فيه الكفاية كيف يحولوا تجمعهم لدفع القوى الاستعمارية، بتحريك طاقات تلك العشائر والأمراء لضرب القوة التركية من أجل كيان كردي.
لم تَعِرْ فرنسا أهمية للقضية الكردية في المنطقة لعدة أسباب منها ضعف الثقل الكردي حيال الوجود الفرنسي، وغياب الشرط الذاتي الشبه تام، والتركيز على الجزء الشمالي من كردستان؛ بينما الواقع كان رحبا للتوجه نحو الجغرافية التي تشكلت منها سوريا. فالتهميش من قبل فرنسا، إلى جانب جهل استغلال القوة الذاتية الكردية، وتحويلها إلى عامل إرضاخ أو ترغيب للفرنسيين من أجل إيجاد كيان كردي، ليس ترك فرنسا في شكوكها تجاه الكرد. ما يستشف من تاريخ تلك الفترة أن الكرد أهملوا قوتهم وتركوا فرنسا تبددها عندما انتقمت من آل عباس والعشائر الشيتية أثناء عودتها ثانية إلى المنطقة.
أنقسم قادة الكرد في هذه الفترة إلى قسمين، عفوي ذاتي بالنسبة لقادة العشائر الأمية، ومخطط من قبل فرنسا بالنسبة للقادة شبه المثقفين والمثقفين، إلى جانب القلة الذين بحثوا عن مصالحهم الذاتية وساندوا مخطط الفرنسيين لتحويل المنطقة إلى إدارة ذاتية مشابهة لمارونية لبنان، تديرها مراكز عسكرية أمنية، لا تختلف في كثيره عن حاضر السلطة الشمولية السورية...
يتبع...[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 22 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://www.ahewar.org/ - 08-06-2024
Gotarên Girêdayî: 22
Dîrok & bûyer
Kurtelêkolîn
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 09-03-2015 (9 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Ramiyarî
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Doza Kurd
Welat- Herêm: Rojawa Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 08-06-2024 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 11-06-2024 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 08-06-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 22 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Jiyaname
Ferhad Merdê
Kurtelêkolîn
Sîma Semend: 'Qîza kurde aza, binivîse…'
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Kurtelêkolîn
Têkilîya Nefs û Bedenê
Pirtûkxane
Çand û Civak
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê

Rast
Pirtûkxane
Li ser hebûna malatê
26-06-2024
Burhan Sönmez
Li ser hebûna malatê
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
03-07-2024
Burhan Sönmez
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
05-07-2024
Sara Kamela
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
05-07-2024
Sara Kamela
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Elî Şemdîn
Babetên nû
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Şervanên Êzidî di sala 1909’an de ji Heleb, Erzirom û Kerkûkê
27-06-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Çand û Civak
26-06-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 522,052
Wêne 105,634
Pirtûk PDF 19,663
Faylên peywendîdar 98,520
Video 1,420
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
KURD Û ÇERKEZ DI ŞERÊ ENQERAYA TORANÎ Û STENBOLA ÎSLAMÎ DE (1918-1922)
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Jiyaname
Ferhad Merdê
Kurtelêkolîn
Sîma Semend: 'Qîza kurde aza, binivîse…'
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Kurtelêkolîn
Têkilîya Nefs û Bedenê
Pirtûkxane
Çand û Civak
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Dosya
Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Pirtûkxane - PDF - Erê Pirtûkxane - Kategorîya Naverokê - Dîrok Pirtûkxane - Kategorîya Naverokê - Helbest Pirtûkxane - Cureya belgeyê - Zimanî yekem Pirtûkxane - Cureya Weşanê - Belgeya Scanned Pirtûkxane - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Pirtûkxane - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.985 çirke!