Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 524,619
Wêne 106,207
Pirtûk PDF 19,762
Faylên peywendîdar 99,338
Video 1,439
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
300,751

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,734

هەورامی 
65,720

عربي 
28,794

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,201

فارسی 
8,374

English 
7,162

Türkçe 
3,569

Deutsch 
1,456

Pусский 
1,123

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911...
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergê...
Weşanên
Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
أمثال كورديّة من بدرة:جمال في المبنى وحكم في المعنى/3
Hevalên Kurdîpêdiya arşîvên me yên neteweyî û welatî bi awayekî objektîv, bêalîbûn, berpirsiyarî û profesyonelî tomar dikin.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

احمد الحمد المندلاوي

احمد الحمد المندلاوي
أمثال كورديّة من بدرة:جمال في المبنى وحكم في المعنى/3
#احمد الحمد المندلاوي#
الحوار المتمدن-العدد: 4198 - #28-08-2013# - 20:03
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات

المقدمة:
المثل حكمة أطلقها انسان مرّ بتجربة في اكثر الاحيان كانت مريرة ،و من هنا كانت الحكمة وليدة التجربة التي هي مرآة العقل و لذا حمدت آراء الشيوخ حتى قالوا المشايخ أشجار الوقار، و لا يطيش لهم سهم و لا يسقط عنهم الفهم و عليكم بآراء الشيوخ فأنه إن عدموا ذكاء الطبع فقد أفادتهم الأيام حيلة وتجربة ،قال الشاعر:
ألم تر إنّ العقل زين أهله ولكن تمام العقل طول التجاربِ
من هنا جاءت الأمثال متنوعة زاهية بلون التجارب و تباريحها ،و تنتقل من بلد الى بلد دون جواز ،فهي سفيرة العقل البشري، بعد هذه المقدمة القصيرة لنا جولة أخرى مع أمثال كوردية من بدرة
مأخوذة من بيئتها الجميلة ونكهتا الخاصة لنلاحظ الجمال الفني في مبناها والحكمة الرائعة في معناها ،لما فيها من عبر و أثر،و هي باللهجة الكوردية الجنوبيةالفبلية :
15- (ئه كه ر كوربه بدانه ،خاك وه سه رى ميشانه).
ويعني: لو يعلم الهر ما أخفيَ له لأهال على نفسه التراب،يقال في حبك المؤامرات في الخفاء لشخص ما ،و هو يمرح و بلعب ،ولا يعلم بذلك ،أي الطعنة من الخلف.،و بالمناسبة نذكر هنا حادثة اسلامية ،حدّث حفيد عباس بن مرداس قال:إنَّ الرسول ص دعا لأمته عشية عرفة بقوله فأجيبت لهم بالمغفرة الا كان من مظالم العباد بعضهم لبعض فإني أخذمن المظلوم من ظالم إن شئت أعطيت للمظلوم من الجنة و غفرت للظالمفلم يجب في حينه .
فلما أصبح في المزدلفة أعاد الدعاء فأجيب لهم بما سأل فضك النبي ص أو تبسم فقال أبو بكررضبأبي أنت و أمي إن هذه لساعة ما كنت تضحك فيهاأو تبسمُ .فقال:إنَّ ابليس لما علم إنَّ الله غفر لأمتي،جعل يحثو التراب على رأسهو يدعو بالويل و الثبور،فضحكت من جزعه) 1و المثل يدعو الى الصراحة و عدم التآمر على الغير.
***
16- (ئه سب باشه وه رداشت ،وه خومبسانه هه م باشه وه رداشت ) . ويعني:الفرس رفعت رجلها للحدوة ،و الخنفساء رفعت رجلها أيضاً،يقال في المنافسات غير المتوازنة والناتجة عن الحسد والتقليد الاعمى والغيرة العمياء ،فأين الخنفساء من الفرس لتطلب الحدوة لرجلها،و يقابله قول الشاعر صفي الدين الحلي :
إن الزرارير لما قام قائمها توهمت أنها أمست شواهينا
***
17-( بوست خه ر ، هه م ئيسبيد ).
ويعني:جلد الحمار،كذلك أبيض،يقال في نبذ الجمال بلا عقل ،و تبيان الجمال الحقيقي في الاخلاق و النسب و الاصل ،ويقابله قول نبينا الاكرمص:اياكم و خضراء الدمن ...،والمثل البدراوي يدعو الى اختيار الزوجة الأصيلة ذات العقل و النسب و الحسب،ثم الجمالو يقول المثل السوري خذ الاصلية و لو على الحصيرة.
***
18-( كوفته ن به قرباقه له قله ق خوبيه ،كوفت :حالش ئه زمه ن بوبرس ، دوو دوو ئه ز ئيما قووت ميده ).
ويعني: قيل للضفدع : اللقلقُ طيب ،قال :إسأل حالي عنه إنه يبتلع منا اثنين اثنين ،يقال في بيان حال الظالم من المظلوم ،وعدم تصديق الظاهر والتأكد من فعل الشخص حين يكون ذا سلطة و جاه.
***
19-( فه همش كووره ).
ويعني:قليل الفهم ،أي انه غبي ،يقال في شخص لا يريد أن يستوعب الأمور بسهولة أو يطوي على غباء شديد بحيث لا يفرق بين الذكر و الانثى ،أويصرُّ على فهم خاطئ للكلام .و ثمة في العربية مثيل لذلك يقول المصريون :اقول له ثور ، يقول احلبه،و هو ضرب من العناد و الغرور والإصرار على الخطأ،و المثل يدعو الى ترك هذه العادة السيئة.
***
20-( بار خاوه ن خودش به زيرشه ).
ويعني:صاحب الحمل هو الذي يتحمل عبأه،ويضرب في تحمل المسؤولية من قبل الشخص نفسه لا غير، يقول الشاعربهذا المعنى :
لا يعرف الشوق الا من يكابده و لا الصبابة الا من يعانيها

احمد الحمد المندلاوي
الباحث في التراث الكوردي الفيلي
[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 1 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://www.ahewar.org/ - 05-07-2024
Gotarên Girêdayî: 9
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 28-08-2013 (11 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Çand
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 05-07-2024 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 20-07-2024 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 05-07-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 1 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Pirtûkxane
Çand û Civak
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
KUBRA XUDO
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê

Rast
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
13-07-2024
Aras Hiso
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
13-07-2024
Sara Kamela
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Weşanên
Şerq û Kurdistan
17-07-2024
Burhan Sönmez
Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
18-07-2024
Burhan Sönmez
Mahmûdê Kerem
Babetên nû
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 524,619
Wêne 106,207
Pirtûk PDF 19,762
Faylên peywendîdar 99,338
Video 1,439
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
300,751

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,734

هەورامی 
65,720

عربي 
28,794

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,201

فارسی 
8,374

English 
7,162

Türkçe 
3,569

Deutsch 
1,456

Pусский 
1,123

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Pirtûkxane
Çand û Civak
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
KUBRA XUDO
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Dosya
Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Çand - Mamik - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Çand - Mamik - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Kurtelêkolîn - Kategorîya Naverokê - Doza Kurd Kurtelêkolîn - Kategorîya Naverokê - Medya, Ragîhandin Kurtelêkolîn - Kategorîya Naverokê - Dîrok

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.485 çirke!