لە بارەی ڕۆمانی بەفر
جەمال حەمید-کولتوری زەمەن
ڕەنگە سەرماوسۆڵەی ئەم بەفرە بێت، وای لەمن کردبێت، جارێکی دیکە، دەست بەرمەوە بۆ خۆێندنەوەی ئەم شاکارەی پاموک...ئەم ڕۆمانە لەمێژە نووسراوە، بۆ ئەوانەی کە نەیانخوێندبێتەوە هێشتا نوێیە، بۆ ئاشنابوون بە کولتوور و بەکۆمەڵگاو بەگەلانی دیکەی دونیا، دەگوترێت ڕۆمان باشترین ژانەرێکە کە میللەتانی دیکەمان پێ بناسێنێت٫ بۆشارەزابوونیش لە کۆمەڵگای تورکیا، ئەگەر ئەم ڕۆمانە بخوێنیتەوە، ڕەنگە یارمەتیدەرت بێت ! ئەوە حاشا هەڵنەگرە، کە لەهەر کۆمەڵگایەکدا ژن بکوژرێت و ژنکوشتن ببێتە دیاردە، ئەوە گومانی تێدا نییە، کە خەلەلێک هەیە، ئەو خەلەلەش، خراپ کەڵک وەرگرتنە لەهەژموونی ئاین و دەسەڵاتی سیاسیش.
پاموک لە ڕێگەی بەفرەوە، ئاوڕی لەم کێشەیە داوەتەوەو ڕەخنەی هەم لەدەسەڵاتی سیاسی گرتووە و هەمیش ئاین و پارتە ئیسلامییەکانیش، لەوڵاتی تورکیادا!
تورکیا سەرزەمینێکی بەرینە بۆ پێکەوە ژیان، بەڵام دەسەڵاتی عەسکەرتارییەت، ڕێگا بە ئەو پێکەوە ژیانە نادات، بەڵکو هەمیشە لەکار وچالاکیشدایە بۆ سڕینەوەی ناسنامەی نەتەوەکانی دیکەش، بەتایبەت کوردی ستەملێکراو.
هەتا تورکیا خاوەنی ئەم عەقڵێتەش بێت، دەبێت خەون بەو ڕۆژەوە ببیێنێت کە یەکێتی ئەوروپا گڵۆپی سەوزی بۆ ڕۆشتنە ناوی یەکێتییەکەوە بۆ هەڵ بکات !
تورکیا دەبێت بەتەواوەتی پشت بکاتە کەلەپوور و ڕووی گەشی بکاتە برا مرۆڤدۆستەکانی ڕۆژئاوا، دەبێت ملکەچی ئەو واقیعە ببێت، کە پاموک بانگەشەو باسی لێوە دەکات،
هەتا بڕوات بە فرەڕەنگی و فرەدەنگی نەبێت، نابێت بانگەشە بۆ دیموکراسیی و پێکەوە ژیان بکەیت، پاموک بە شێوەیەکی ناڕاستەوخۆ تەواوی ئەو کێشەو گرفتانەی بەسەرکردۆتەوە کە تورکیا گیرۆدەی بووە و دەشبێت !
بەفر, ڕومانێکی فرە کارەکتەر و فرە پاڵەوانیشە، بەڵام پاموک چونکە هونەری پێکەوە گونجاندن و پەیوەندی نیوان کارەکتەرەکانی بەباشی وەکەڕخستووە، هەست بە زیادی یان کەمیی پاڵەوان ناکەیت لە ڕۆمانەکەدا، تەکنیکێکی جوانی گێڕانەوەی ڕەچاو کردووە، خاوەنی فەنتازیایەکی داهێنەرانەشە، بەفر شیاوی خوێندنەوەیە...
٭ پاموک خاوەنی ڕۆمانی(بەیاز قەڵا و کتابی ڕشیشە) چەند ڕۆمانێکی دیکەشی هەیە..
٭ چێژیشم وەرگرت، لە زمانی وەرگێڕانەکەی کاک #بەکر شوانی#ش..
بەڵام نازانم بۆ کاک بەکر لە هەندێک دێڕدا، لەبری وشەی (تێکڕا) وشەی (پێکڕا)ی بەکارهێناوە ![1]