کتېبخانە کتېبخانە
گېڵای

کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا


ھۊرچنۍ گېڵای





ورڎ گېڵای      کیبۆردە


گېڵای
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
ئامرازۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
زۋانۍ
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
ھەژمارو من
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
گېڵای تۊمارکەرڎەی بابەتۍ ئامرازۍ زۋانۍ ھەژمارو من
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 چە بارەو ئېمە
 بابەتۍ ڕېکۆتییە!
 مەرجو بەکاربەرڎەی
 ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
 چنین دېیەی تۊ
 گلېرۆکریێ بەکاربەری
 کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
 چالاکیۍ - کوردیپێدیا
 یارڎی
تۊماری تازە
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
26-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
20-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
17-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەفوەت
13-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ مستەفا تەختەیی
06-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
خان ئەڵماسی لوڕستانی
03-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەدی مەلا کەریم
02-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
ئەحمەدی خانی
26-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
12-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
حاجی عەباسی جەڕاح
05-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ 518,496
ۋېنۍ 105,194
کتېبۍ PDF 19,480
فایلی پەیوەڼیدار 97,495
ڤیدیۆ 1,394
ژیواینامە
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی
ژیواینامە
سەفوەت
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
كيف تتحول الأحلام والحوادث التاريخية إلى عقائد دينية!!
کوردیپێدیا، بېیەن بە کورڎەسانی گۆرە! چە گرڎ لێۋ و شېۋەزۋانېۋو کورڎەسانی ئەرشیڤەکەر و ھامکارېش ھەنۍ.
پېڕە: کوڵەباس | زۋانو بابەتۍ: عربي
ھامبەشیکەرڎەی
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
ھۊرسەنگنای تۊماری
نایاب
فرە خاسە
خاسە
خرابە نېیەنە
خرابە
ۋزەش دلۍ ڕیزبەڼیی گلېرۆکریێکاو وېم
پەیلۋاو وېت چە بارەو ئی بابەتۍ بنۋیسە!
ۋەڵینەو دەستکاریی بابەتۍ
Metadata
RSS
چە گوگڵ پەی ۋېنە پەیۋەستا بە بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە
چە گوگڵ پەی بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

د.خليل جندي

د.خليل جندي
د.خليل جندي

أثناء مراجعتي وترجمتي للنص الديني الايزيدي (قەولێ ئێزی و مەدەهێ) المتعلق بالملك البابلي نبوخذنصر، حسب رواية رجل الدين (فقير خدر بركات كسو)، جلب إنتباهي ما ورد في (السبقات4، 15، 16، 17) عن رمزية: نجمة الصبح (ستێرا سبەهێ)، والمِصْعَدُ (السُّلُّمُ)/ (سێلم) المسند على جدار القصر، ذلك القصر الساكن فيها (عزير/أو عزيز)!… السؤال الذي قفز للذهن: عن أية نجمة صباح، وعن أي قصر، وعن أي (عزير) يتحدث النص الديني؟!
فهل يمكن التوفيق بين بعض النصوص الدينية والحوادث التاريخية؟
تقول (سبقات) النص:
4- بستێرا سبەهێ ئەز خەلاتكرم /بنجمة الصباح أكرمني
بسێ حەرفا خەبیركرم /وجعلني خبيراً بثلاثة أحرف (معاني)
هاتیمەو ڕابوهرم /قادم أنا لأكمل المشوار
15- پەدشایێ منی دەلیل عێلم (1) /إلهي العليم العارف
ئەز بەر بوێ ڕم (2) /أنا ذاهب (مَعَرجُ) إلى هناك
بقەسرێ ڤەنا سێلم /أُسند (السُّلُّمُ) على جدار القصر
16- سێلم بقەسرێ ڤەنیا /تم إسناد المِصْعَدُ (السُّلُّمُ) بجدار القصر
كولاڤە وە لێ شدیا / هكذا شدّ الأوتاد
ئیلاهیۆ! تویی مشوری لهەموو جیا/إلهي أنت مشهور في جميع الأماكن!
17- ئەو بوو قەسرا عزێری تێ (3) /كان ذلك القصر الساكن فيه (عزير)
دەستخەت و بێری تێ /وفيه المخطوطات والكتب القديمة
خولام و جێری تێ (4) /وفيه الخدم والجواري
بعد البحث بين العديد من المصادر، توقفت عند كتاب البروفيسور ارثر جفري، الفصل المخصص ل “الإسراء والمعراج” (5) . يرى ارثر جفري ان ميثة الإسراء لا علاقة لها مع سورة النجم، كما يقول معظم المسلمين، والتي تقول “*وَالنَّجْمِ إذَا هَوَى* مَا ضَلَّ صَاحِبُكُمْ وَمَا غَوَى*وَمَا يَنطِقُ عَنِ الْهَوَى..” إلى آخر السورة، كون سورة النجم تسبق سورة الإسراء بخمس سنوات على الأقل، في حين يجمع المسلمون عموماً على أن الإسراء والمعراج حدثا في وقت واحد (6) .
ويعتقد البروفيسور جفري ان المسلمون نقلوا سورة الإسراء والمعراج من الأدب الديني اليهودي- المسيحي، وتبنوا ميثة سلّم يعقوب الواردة في سفر التكوين:
“تك:28-10: وخرج يعقوب من بئر سَبْعَ ومضى إلى حاران. تك:28-11: واتفق أنه وجد مكاناً بات فيه، لأن الشمس قد غابت. فأخذ بَعضَ حجارة المكان. فوضعه تحت رأسه ونام في ذلك المكان. تك:28-12: وحَلَمَ حُلْماً، فإذا سُلَّمٌّ منتصب على الأرض ورأسه يلامس السماء، وإذا ملائكة الله صاعدون نازلون عليه، تك:28-13: وإذا الرَّبُّ واقف بالقرب من يعقوب، فقال: “أنا الرَّبّ إله إبراهيم أبيك وإله إسحق. إن الأرض التي أنت نائم عليها، لك أُعطيها” إلى أن يصل ما جاء في: تك:28-16:”فاستيقظ يعقوب من نومه وقال: “حَقَّاً إِنَّ الرَّبَّ في هذا المكان، وأَنا لم أَعلَمْ”. تك28-17: فخاف وقال: “ما أَرهَبَ هذا المكان! ما هذا إلاَّ بَيتُ الله! هذا باب السماء!”
إن (سلماً) في اللغة الاثيوبية تعني المعراج، كما قال الباحث هوروفيتس (كتاب حكايات الصعود)، ويقول إن اللغة الإثيوبية كانت طاغية، بعد السريانية طبعاً، في كتاب المسلمين المقدّس. ورد في لسان العرب:
مِعراج: (اسم)
الجمع: مَعَارِجُ ومَعارِيجُ
المِعْرَاجُ: المِصْعَدُ والسُّلَّمُ
المِعْرَاجُ: ما عرجَ عليه الرسول ليلة الإسراء
ليلة المعراج:
ليلة السابع والعشرين من رجب، ليلة صعود الرسول إلى السماء. وهذا يعني أن النبي صعد على سلّم وليس على البراق الأسطوري. ويضيف البروفيسور بأنه ليس من الضروري أن يكون المسلمون أخذوا ميثة المعراج عن النص الإثيوبي لسفر التكوين؛ فثمة عمل مدراشي معروف للغاية يهودياً-مسيحياً اسمه “سلّم يعقوب” بغض النظر عن العمل المسمى “سفر أخنوخ-إدريس) الإثيوبي، الذي يتقاطع في كثير من نصوصه مع ميثة المعراج الإسلامية (7) .
ما يهمني من هذه الإشارات، هو تضمين النص الديني الايزيدي (ئێزیدو مەدەهێ) على ثلاثة عناصر(رموز) مرتبطة مع قصة واسطورة (الإسراء والمعراج) وهم:
أ- نجمة الصبح (بستێرا سبەهێ ئەز خەلاتكرم = أكرمني بنجمة الصبح).
ب- المِصْعَدُ (السُّلُّمُ) (سێلم بقەسرێ ڤەنیا /تم إسناد المِصْعَدُ (السُّلُّمُ) بجدار القصر).
ج- عزير/أو عزيز (ئەو بوو قەسرا عزێری تێ= كان ذلك القصر الساكن فيه عزير).
إستناداً إلى رواية وقناعة رجل الدين (فقير خدر بركات كسو) إن النص الديني الايزيدي المشار إليه أعلاه له علاقة بفتح مدينة القدس من قبل الملك نبوخذنصر، في حين إن هذا النص يتضمن عناصر من اسطورة (الإسراء والمعراج)، وهنا تقفز العديد من الأسئلة المحيرة للذهن، أولها:
هل ان بناء هذا النص متأثر بالميث اليهودي-المسيحي، أم بالميث الإسلامي، أم انه بناء خاص بموضوع آخر لا علاقة بالإثنين؟
هل ان (السُّلُّم) المذكور في النص الديني، هو (سلُّم يعقوب) الصاعد من الأرض إلى السماء، أم هو السلُّم المسنود إلى (سور القدس) أو (جدار قصر القدس) كما ذكرها الراوي في قصة نبوخذنصر؟
السؤال الآخر: مَنْ هي شخصية (عزير/أو عزيز) في النص الديني؛ هل هي إشارة إلى (اوزيرا- اوزوريس- ايزيس) المَلِك المصري الذي اكتشف الزراعة والصناعة والأبجدية، أو هو مَلك الموت (عوزرائيل-عزرائيل)، أم هو (عزيز) مصر، ملك الهكسوس (آسيس Assis) أو (كرتوس-ساليتس- شيشي)؟
السؤال الأكثر حيرة هو، لو افترضنا ان الرموز الواردة في النص الديني الايزيدي هي إشارات إلى (سلُّم يعقوب) أو (الإسراء والمعراج) الإسلامي، فلماذا يأتينا النص مكتوباً باللغة الكرمانجية- الكردية؟ علماً (سبقات) أخرى من النص تتحدث عن قضايا قبل ظهور الدعوة الإسلامية. هذا ما يتضمنه كتابي الجديد ( البحث عن الدين الايزيدي التاريخي) تحت عنوان: (نبو خذ نصرو “قەولێ ئێزیدو مەدەهێ”).
الهوامش والمصادر:

(1)پەدشایێ منۆ لدنێ عێلم
(2)ئەز گەلەكی بەرب وێرم
(3)قەسرا عه زيزی تێ
(4) ينظر كتابي: پەرن ژ ئەدەبێ دینێ ئێزدیان= صفحات من الأدب الديني الايزيدي، المجلد الثاني، الطبعة الأولى، سبيريز 2004، ص908-918، أو نفس الكتاب الطبعة الثانية، سبيريز 2013، ص 940-953.
(5) ارثر جفري، البحث عن محمد التاريخي، ترجمة وتعليق نبيل فياض، دار أبكالو، الطبعة الأولى 2020، ص 101 وما بعدها.
(6) ارثر جفري، ص 105.
(7) نفس المصدر ، ص 106-107.[1]
ئی بابەتۍ بە زۋانی (عربي) نۋیسیێنە، پەی ئەۋەکەرڎەی بابەتەکۍ بە زۋانېۋ کە نۋیسێنە، سەرو ئایکۆنو ی کلیک کەرە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئی بابەتۍ 145 جارۍ ۋینیێنە
ھاشتاگ
سەرچەمۍ
[1] پەڕیانە | کوردیی ناوەڕاست | http://www.bahzani.net/
بابەتۍ پەیۋەڼدریێ: 1
پېڕە: کوڵەباس
زۋانو بابەتۍ: عربي
جۊرو ۋەڵاکەرڎەی: دیجیتاڵ
زۋان - بنەزۋان: عەرەبی
کتېب - کوڵەباس: کولتۇر / فۆلکلۆر
کتېب - کوڵەباس: ئایین و ئاتەئیزم
کتېب - کوڵەباس: ۋەڵینە، تارېخ
تایبەتمەڼییۍ تەکنیکیۍ
چنینیی بابەتۍ: 99%
99%
ئی بابەتۍ جە لایەنو: ( هەژار کامەلا )یۆ جە: 24-09-2022 تۊمارەکریێنە
ئی بابەتۍ چە لایەنو: ( ئاراس حسۆ ) چە: 25-09-2022 پۊرەلۋای کریێنە و ئازاڎە کریێنە
ئی بابەتۍ پەی دمایین جاری جە لایەنو:( هاوڕێ باخەوان )یۆ جە:20-05-2024 خاستەرە کریێنە
لینکو بابەتۍ
ئی بابەتۍ 145 جارۍ ۋینیێنە
فایېلۍ پېۋەدریێ - ڤێرشن
جۊر ڤێرشن نامۊ تۊمارکەری
فایلو ۋېنەی 1.0.120 KB 24-09-2022 هەژار کامەلاهـ.ک.
کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا
کوڵەباس
عەبوولە (2)
کوڵەباس
ئایا چیٛوێوە هەن بەنامیٛ فەلسەفەی ئیسلامیۆ؟! (7)
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
کوڵەباس
تەنیایی
کوڵەباس
هەر جە ئەوەڵۆ گرکەس جیا بېیەن و هۆرامانیچ قوتبو زەمانەی (1)
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
کتېبخانە
گیٛجاوەو ژیوای
ژیواینامە
سەفوەت
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
ژیواینامە
شێخ مستەفا تەختەیی
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
کوڵەباس
هەر جە ئەوەڵۆ گرکەس جیا بېیەن و هۆرامانیچ قوتبو زەمانەی (2)
کتېبخانە
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
کتېبخانە
مەولە

تازەکی
ژیواینامە
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی
04-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی
ژیواینامە
سەفوەت
13-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
سەفوەت
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
17-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
سەید ئەکابیری خامۆشی
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
20-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
محەمەد عارف جزیری
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
26-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
شێخ عوسمان نەقشبەندی
تۊماری تازە
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
26-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
20-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
17-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەفوەت
13-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ مستەفا تەختەیی
06-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
خان ئەڵماسی لوڕستانی
03-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەدی مەلا کەریم
02-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
ئەحمەدی خانی
26-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
12-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
حاجی عەباسی جەڕاح
05-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ 518,496
ۋېنۍ 105,194
کتېبۍ PDF 19,480
فایلی پەیوەڼیدار 97,495
ڤیدیۆ 1,394
کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا
کوڵەباس
عەبوولە (2)
کوڵەباس
ئایا چیٛوێوە هەن بەنامیٛ فەلسەفەی ئیسلامیۆ؟! (7)
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
کوڵەباس
تەنیایی
کوڵەباس
هەر جە ئەوەڵۆ گرکەس جیا بېیەن و هۆرامانیچ قوتبو زەمانەی (1)
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
کتېبخانە
گیٛجاوەو ژیوای
ژیواینامە
سەفوەت
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
ژیواینامە
شێخ مستەفا تەختەیی
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
کوڵەباس
هەر جە ئەوەڵۆ گرکەس جیا بېیەن و هۆرامانیچ قوتبو زەمانەی (2)
کتېبخانە
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
کتېبخانە
مەولە
بۊخچۍ
ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ - زۋان - بنەزۋان - ھۆرامی (کرمانجیی گۊرانی) ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ - وڵات - هەرېم - پانیشتو کورڎەسانی ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ - وڵات - هەرېم - وەرکۆتو کورڎەسانی

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| پێۋەڼی | CSS3 | HTML5

| کاتو وەشکەرڎەی لاپەڕەی: 0.25 چرکە(چرکۍ)!