کتېبخانە کتېبخانە
گېڵای

کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا


ھۊرچنۍ گېڵای





ورڎ گېڵای      کیبۆردە


گېڵای
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
ئامرازۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
زۋانۍ
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
ھەژمارو من
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
گېڵای تۊمارکەرڎەی بابەتۍ ئامرازۍ زۋانۍ ھەژمارو من
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 چە بارەو ئېمە
 بابەتۍ ڕېکۆتییە!
 مەرجو بەکاربەرڎەی
 ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
 چنین دېیەی تۊ
 گلېرۆکریێ بەکاربەری
 کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
 چالاکیۍ - کوردیپێدیا
 یارڎی
تۊماری تازە
ژیواینامە
مستەفا زەڵمی
13-07-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
ئیسماعیل سابووری
05-07-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
عەباسی کەمەندی
22-06-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
26-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
20-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
17-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەفوەت
13-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ مستەفا تەختەیی
06-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
خان ئەڵماسی لوڕستانی
03-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەدی مەلا کەریم
02-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ 524,874
ۋېنۍ 106,275
کتېبۍ PDF 19,771
فایلی پەیوەڼیدار 99,379
ڤیدیۆ 1,446
زۋانۍ
کوردیی ناوەڕاست 
300,885

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,735

هەورامی 
65,728

عربي 
28,797

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,260

فارسی 
8,377

English 
7,162

Türkçe 
3,571

Deutsch 
1,456

Pусский 
1,123

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
ژیواینامە
عەباسی کەمەندی
ژیواینامە
ئیسماعیل سابووری
عيد خدلياس (خدر لياس)
کوردیپێدیا، ڕۊ بە ڕۊو تارېخو کورڎەسانی و کورڎی منۋیسۊۋە..
پېڕە: کوڵەباس | زۋانو بابەتۍ: عربي
ھامبەشیکەرڎەی
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
ھۊرسەنگنای تۊماری
نایاب
فرە خاسە
خاسە
خرابە نېیەنە
خرابە
ۋزەش دلۍ ڕیزبەڼیی گلېرۆکریێکاو وېم
پەیلۋاو وېت چە بارەو ئی بابەتۍ بنۋیسە!
ۋەڵینەو دەستکاریی بابەتۍ
Metadata
RSS
چە گوگڵ پەی ۋېنە پەیۋەستا بە بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە
چە گوگڵ پەی بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

عيد خدلياس (خدر لياس)

عيد خدلياس (خدر لياس)
إعداد: نسيم شمو
الديانة #الأيزيدية# هي امتداد لأحد وأقدم الديانات الشمسانية الأزلية في العالم, وحسب مفهومها الميثولوجي والديني وتفسيرها للحياة خصوصاً في التراث والفلسفة وتكوين الخليقة وأيديولوجيتها, وهي تحتفل في أيام معينة من السنة حسب تقويمها الشرقي “الشمسي” وتمارس جميع طقوسها وعاداتها الدينية وهذه تختلف عن غيرها من شرائح المجتمعات الأخرى, ولكن مع الأسف خلال مسيرتها الطويلة وظهور الأديان السماوية فقد غُيِّبَ هذا التراث والعادات الاجتماعية الكردية القديمة, ومازال المجتمع الأيزيدي محافظ على نفسه في التواصل والاحتفاظ بهذه الخصوصية إلى يومنا هذا.

أبناء الديانة الإيزيدية من أكثر الملل ميلاً إلى الابتهاج والاحتفال، فالأعياد كثيرة وهي موزعة على فصول السنة الأربع ولكل واحدة من هذه الأعياد تاريخ محدد ولها معاني ومدلولات خاصة بها ولكل منها طقوس وممارسات ذات معاني ترتبط بالعيد وأسبابه ومناسبة حدوثه. العادات والتقاليد بالنسبة لأبناء الديانة الإيزيدية تعتبر كنز ورأس مال وموروث ثقافي متراكم تم جمعه منذ فجر التاريخ الحضاري الانساني وعبر سنوات مديدة من التعب والشقاء وربما الويلات، لذا فانه وأمانة للزمن والمستقبل يجب احترام تلك الكنوز والحفاظ عليها من الضياع والاندثار والتلاعب بها.

الديانة الايزيدية بأيام معلومة من السنة وتمارس طقوس ومراسيم قد تلتقي أو تختلف مع غيرها من الديانات إلا أنه هناك مراسيم وأعياد مشتركة كعيد خدر لياس، هذا العيد قديم جداً وتتميز بطقوسه ومراسيمه عند الايزيدية، يقع هذا العيد في أول خميس من شهر شباط ((شرقي)) حيث تعتبر هذه الأيام خصوبة الأرض وقدوم البركة والسعادة، ويسبقه ثلاثة أيام صيام وتتخلله عدة طقوس، حيث أن يوم الاُثنين الصوم ل#خدرلياس# ويوم الثلاثاء لخدر نبي أما يوم الأربعاء للمراد (الأمنيات) والصوم فرض على كل شخص يحمل اسم خدر أو الياس والصوم يكون صوماً اعتيادياً بالامتناع عن المأكل والمشرب من شروق الشمس حتى غيابها والابتعاد عن الملذات، أما يوم الخميس يكون عيد خدرلياس والجمعة عيد خدرنبي، والاحتفال بهذا العيد يقتصر على مراسيم اجتماعية وشعبية وليس هنالك أية مراسيم دينية خاصة في معبد لالش المقدس، المعبد الوحيد للإيزيديين في العالم.

لهذا العيد طابع خاص ومميز حيث يحرَّم فيه نحر الأضاحي والقرابين ويمنع الصيد أيام الصوم والعيد ويجب تجنب السفر باعتقاد أن خدر لياس وخدر نبي يتجولان وحدهم في البراري لزيارة البيوت.
يعتبر هذا العيد مرتبط بالعملية الزراعية وطقوسها، ووفق مفاهيمنا فانه بحلول العيد ينتهي موسم نثر أو زراعة البذور، وبدء موسم الإخصاب في الطبيعة. ولدينا قول معروف بلغتنا الكردية يلخص ذلك، ومفاده (Xidirliyas sal xelas) ومعناه (بحلول عيد خدرلياس فان موسم نثر البذور انتهى).

شخصية خدرلياس سماوية أسطورية خالدة حيث عرف قديماً كإله للزراعة والمطر وإنه نبي مرسل ومُصْلِحْ يُستغاث به في المحن والمصائب وهداية البشر، ومن الملاحظ أن لشخصية خدرلياس وموسمه علاقة قوية بالزراعة والإنبات حيث بحلوله فان موسم زراعة الحبوب قد أوشك على الانتهاء وصيامه من أجل البركة وزيادة الانتاج الزراعي وإحلال الخير في الأرض.

بحسب ميثولوجيه الديانة الايزيدية فإن خدرلياس ملاك ينزل إلى الأرض في قلعة #ماردين# بشمال كوردستان كل سنة في هذا الموسم على هيئة انسان لرعاية المزروعات، حيث إن (خدر) ليس اسم شخصية معينة وإنما صفة الهية مقدسة، والجدير بالذكر بان نياشينه ومزاراته المقدسة منتشرة في أماكن تواجد الايزيديين ولا يخلوا معبد لالش المقدس من ذلك ويتم زيارته في العيد.

وفي ليلة العيد تُهيِّئ ربات البيوت الملابس الزاهية لأبنائها وتقلي كمية من البقوليات على شرط أن تتكون من سبعة مواد ” دلالة على الملائكة السبعة ” مثل( القمح, الشعير, العدس , الحمص, الذرة, بذور عباد الشمس, البطيخ, سمسم…… ) وتسمى ” قلاندك” ومن ثم يتم طحنها بعد القلي بواسطة الرحى “Destar” ثم توضع في صحن على مكان مرتفع ومعزول أي في غرفة هادئة حتى الصباح وحسب الاعتقاد بأن خدرلياس سيزور المنزل ويترك بصماته على هذا الطحين، فيزداد فرحة أفراد العائلة أكثر فرحة وبهجة بحضور هذه الشخصية لها أي بمعنى تلك السنة يتحقق كل أمنياتهم وآمالهم، ويزداد الخير والبركة في ملكهم وحالهم. في صبيحة العيد تقوم ربات البيوت بإضافة مستخلص التمر أي الدبس أو العسل إلى طحين الحبوب المقلية لصنع حلاوة العيد المسماة ” پيخوين” أي بدون دم وتكون على شكل كرات مدورة بحجم كف اليد، وكما يتم توزيعها على الجيران والاقرباء كصدقة على أرواح الأموات، كما يقوم الأهالي بأخذ بعض من البيخوين ونشرها على الحقول والمزروعات حتى تحل الخير والبركة.

كما ذكرت بان هذا العيد هو عيد لتحقيق الأمنيات حيث يتم تحضير قرص مالح جداً من خلال خلط طحين الحبوب المقلية مع كمية من الملح ويتناوله الشبان والشابات غير المتزوجين في الليلة التي تسبق العيد وينامون دون أن يشربوا الماء، باعتقاد أن الشخص سواء كان شاباً أو فتاةً إن رأى في منامه قد شرب الماء في بيت ما فيؤكد بأن نصيبه في الزواج سيكون من ذلك المنزل أو قريب منه او حتى من تلك القرية.

اتمنى من جلالة الباري أن يعيد علينا وعلى كل أرجاء العالم هذا العيد بألف خير وسلام.

يصادف العيد هذا العام بحسب التقويم الميلادي يوم الخميس20 /2/2020
[1]
ئی بابەتۍ بە زۋانی (عربي) نۋیسیێنە، پەی ئەۋەکەرڎەی بابەتەکۍ بە زۋانېۋ کە نۋیسێنە، سەرو ئایکۆنو ی کلیک کەرە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئی بابەتۍ 672 جارۍ ۋینیێنە
ھاشتاگ
سەرچەمۍ
[1] پەڕیانە | کوردیی ناوەڕاست | موقع https://pydrojava.org/- 08-12-2022
بابەتۍ پەیۋەڼدریێ: 8
پېڕە: کوڵەباس
زۋانو بابەتۍ: عربي
ڕېکۆتو ۋەڵاکەرڎەی: 20-02-2020 (4 ساڵە)
جۊرو بەڵگەنامەی: زۋانی یەکەم
جۊرو ۋەڵاکەرڎەی: دیجیتاڵ
زۋان - بنەزۋان: عەرەبی
وڵات - هەرېم: کورڎەسان
کتېب - کوڵەباس: ئایین و ئاتەئیزم
کتېب - کوڵەباس: وتارە و دیمانە
تایبەتمەڼییۍ تەکنیکیۍ
چنینیی بابەتۍ: 99%
99%
ئی بابەتۍ جە لایەنو: ( ئاراس حسۆ )یۆ جە: 08-12-2022 تۊمارەکریێنە
ئی بابەتۍ چە لایەنو: ( هاوڕێ باخەوان ) چە: 10-12-2022 پۊرەلۋای کریێنە و ئازاڎە کریێنە
لینکو بابەتۍ
ئی بابەتۍ بەپاو ستانداردۍو کوردیپێدیای ھەڵای ناتەمامە ھەنە و پەنەۋازییش بە پۊرەلۋای بابەتیی و زۋانەۋانیی فرەتەری ھەن!
ئی بابەتۍ 672 جارۍ ۋینیێنە
کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا
کوڵەباس
زیارەتێ دوەبارە
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
ژیواینامە
مستەفا زەڵمی
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
کتېبخانە
گیٛجاوەو ژیوای
کتېبخانە
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
کوڵەباس
دنیاو وېیەردەو و هونەر و کەلتووری پەڕ ڕاز و ئەفسانەی و پەڕ جە جوانیما
کوڵەباس
پرۊژەو ژیللای
کوڵەباس
لاچەمێوی گولانە سەرو ڕۊمانو دێڕ بە دێڕ حەسەرەت (1)
ژیواینامە
عەباسی کەمەندی
کوڵەباس
زوانى هۆرامى جە زوانى سۆمەرى خەتى بزمارى کۊنتەرا
کتېبخانە
مەولە
ژیواینامە
ئیسماعیل سابووری

تازەکی
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
15-01-2024
ئەسعەد ڕەشید
خورشید خانمەی داواشی
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
17-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
سەید ئەکابیری خامۆشی
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
26-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
شێخ عوسمان نەقشبەندی
ژیواینامە
عەباسی کەمەندی
22-06-2024
ئەسعەد ڕەشید
عەباسی کەمەندی
ژیواینامە
ئیسماعیل سابووری
05-07-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئیسماعیل سابووری
تۊماری تازە
ژیواینامە
مستەفا زەڵمی
13-07-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
ئیسماعیل سابووری
05-07-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
عەباسی کەمەندی
22-06-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
26-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
20-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
17-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەفوەت
13-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ مستەفا تەختەیی
06-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
خان ئەڵماسی لوڕستانی
03-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەدی مەلا کەریم
02-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ 524,874
ۋېنۍ 106,275
کتېبۍ PDF 19,771
فایلی پەیوەڼیدار 99,379
ڤیدیۆ 1,446
زۋانۍ
کوردیی ناوەڕاست 
300,885

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,735

هەورامی 
65,728

عربي 
28,797

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,260

فارسی 
8,377

English 
7,162

Türkçe 
3,571

Deutsch 
1,456

Pусский 
1,123

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا
کوڵەباس
زیارەتێ دوەبارە
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
ژیواینامە
مستەفا زەڵمی
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
کتېبخانە
گیٛجاوەو ژیوای
کتېبخانە
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
کوڵەباس
دنیاو وېیەردەو و هونەر و کەلتووری پەڕ ڕاز و ئەفسانەی و پەڕ جە جوانیما
کوڵەباس
پرۊژەو ژیللای
کوڵەباس
لاچەمێوی گولانە سەرو ڕۊمانو دێڕ بە دێڕ حەسەرەت (1)
ژیواینامە
عەباسی کەمەندی
کوڵەباس
زوانى هۆرامى جە زوانى سۆمەرى خەتى بزمارى کۊنتەرا
کتېبخانە
مەولە
ژیواینامە
ئیسماعیل سابووری
بۊخچۍ
ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ - زۋان - بنەزۋان - ھۆرامی (کرمانجیی گۊرانی) ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ - وڵات - هەرېم - پانیشتو کورڎەسانی ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ - وڵات - هەرېم - وەرکۆتو کورڎەسانی

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| پێۋەڼی | CSS3 | HTML5

| کاتو وەشکەرڎەی لاپەڕەی: 1 چرکە(چرکۍ)!