عنوان: ایین مسیحیت و اثار باستانی اش در کوردستان/ بخش پنجم
نویسندە: #سارا سردار#
پس از مار توماس، مار آدای و مار ماری با او به کردستان آمدند، شخصیت مار به دلیل اعمال نیک و وفاداری او در درمان بیماران مورد ستایش قرار گرفت، او توانست مردم را به مسیحیت جذب کند و بسیاری از مردم به او ایمان آوردند و به مسیحیت گرویدند.
یکی از افرادی که در تاریخ ذکر شده و به مسیحیت گروید و اولین اسقف هادیاب شد، زنی به نام باکیدا بود، ماری را بنیانگذار رسمی مقر کلیسای شرقی در سالیق و تیسفون، بنیانگذار کلیسای مادر در کوخی در منطقه بوئیسا در نزدیکی دورە بغداد می دانند.
سپس مسیحیت به سایر مناطق کردستان مانند کرکوک، شقلاوە، اکری و مناطق کوهستانی گسترش یافت.
در بارەی منطقه حدیاب و گسترش مسیحیت در این منطقه، در شماره هشتم مجله سوبارتو در تحقیقی که رزان غفور تهیه کرده است، در مورد مسیحیت در پادشاهی حدیاب چنین آمده است: پس از آن که ملکه هلنا و خانواده سلطنتی دین شرک خود را به دین توحیدی، یهودیت تبدیل کردند، پس از گسترش یهودیت به عنوان دین خانواده سلطنتی، ملکه هلنا به فلسطین سفر کرد، از زمان تولد دوباره حضرت مسیح بود که مسیحیت ظهور کرد و تبلیغ شد، با این حال، معلوم نیست ملکه هلنا و خانواده اش چه ارتباطی با مسیحیت داشتند، آنچه مشخص است این است که تصمیم خانواده برای گرویدن به یهودیت بر منطقه هادیابین تأثیر گذاشته است،، توحید را پذیرفته و تعداد زیادی از مردم منطقه هادیابین این دین را پذیرفته اند.
راه دوم مسیحیانی بودند که به زور از سرزمین خود آواره شده بودند و در بدو ورود به کردستان باعث گسترش این دین شده بودند، این گروه در سال 67 بعد از میلاد توسط برکوکبا رهبری شد، پس از اینکه شهر آنها توسط فرمانده رومی تیتوس ویران و سوزانده شد، آنها از فلسطین به طور عام به بین النهرین و به ویژه کردستان کوچ کرده بودند که پس از استقرار و اختلاط آنها با مردم، مسیحیت به تدریج در بین مردم گسترش یافت و بر تعداد پیروان افزوده شد. یکی دیگر از رویدادهای تاریخی، که در ورود و گسترش مسیحیت در این مناطق تأثیر بسزایی داشت، این جنگ‌های امپراتور ساسانی با امپراتور روم بود که منجر به کشته شدن تعداد زیادی از مسیحیان ساکن در شهرهای تحت فرمان امپراتور روم شد، آنها به اسارت ارتش ساسانی درآمدند و بعداً به کشورهای مرزی مانند بین دو رود، انطاکیه، سوریه و شهرهای مختلف ایران منتقل شدند و این آیین را در بین النهرین و ایران باستان بیشتر گسترش دادند.[1]