کتېبخانە کتېبخانە
گېڵای

کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا


ھۊرچنۍ گېڵای





ورڎ گېڵای      کیبۆردە


گېڵای
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
ئامرازۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
زۋانۍ
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
ھەژمارو من
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
گېڵای تۊمارکەرڎەی بابەتۍ ئامرازۍ زۋانۍ ھەژمارو من
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 چە بارەو ئېمە
 بابەتۍ ڕېکۆتییە!
 مەرجو بەکاربەرڎەی
 ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
 چنین دېیەی تۊ
 گلېرۆکریێ بەکاربەری
 کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
 چالاکیۍ - کوردیپێدیا
 یارڎی
تۊماری تازە
ژیواینامە
وەهمی کوردەسانی
25-10-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شایقی
23-10-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
ئاشتی هەورامی
21-10-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
مەڵڵا ئەحمەڎو خەرپانی
18-10-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەی یاقوبی ماهیدەشتی(سەی یاقۆ)
18-10-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
میرزا سەلیمی کوردەسانی
14-10-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ ئەحمەدی بستی
13-10-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ موعینەدینی کاشتەری
12-10-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
ئەڵماس خانی کوردەسانی
12-10-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
موسافیر
11-10-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ
  530,176
ۋېنۍ
  110,960
کتېبۍ PDF
  20,352
فایلی پەیوەڼیدار
  105,419
ڤیدیۆ
  1,578
زۋان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
295,471
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,587
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,151
عربي - Arabic 
31,280
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,094
فارسی - Farsi 
10,469
English - English 
7,671
Türkçe - Turkish 
3,675
Deutsch - German 
1,785
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پېڕە
هەورامی
ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ 
61,595
کوڵەباس 
2,003
ھۊنیێ 
1,389
پەندۍ و ئیدیۆمۍ 
808
ژیواینامە 
193
کتېبخانە 
94
بەڵگەنامۍ 
55
یاگۍ 
6
شەھیدۍ 
3
ۋەڵاکریێ (گۊڤارۍ و ڕۊجنامۍ و ...) 
2
نامۍ کورڎیۍ 
1
پارتیۍ و ڕېکۋزیێ 
1
ئامارۍ و ڕاپەرسیۍ 
1
کۊگاو پەرۋەڼا (فاییلا)
MP3 
324
PDF 
31,608
MP4 
2,599
IMG 
203,549
∑   سەرجەم 
238,080
گېڵای شۊنۊ دلېنارە
ژیواینامە
مەڵڵا مسەفای فاوجی
ژیواینامە
ناسر موحەمەد کەریم
ژیواینامە
شېخ عەبدولکەریمو خانەگای
ژیواینامە
مەلا عەبدوڵڵای دشەیی
کوڵەباس
پېوەڼی مەحوی و مەولەوی
ڕاستییەکانى نەورۆز
بە ڕانۋیسېۋی پوخت دلۍ ماشێنو گېڵایەنە گېڵە، بەدڵنېیاییۆ ئەنجامېۋی خاس بەدەسماری!
پېڕە: کوڵەباس | زۋانو بابەتۍ: کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
ھامبەشیکەرڎەی
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
ھۊرسەنگنای تۊماری
نایاب
فرە خاسە
خاسە
خرابە نېیەنە
خرابە
ۋزەش دلۍ ڕیزبەڼیی گلېرۆکریێکاو وېم
پەیلۋاو وېت چە بارەو ئی بابەتۍ بنۋیسە!
ۋەڵینەو دەستکاریی بابەتۍ
Metadata
RSS
چە گوگڵ پەی ۋېنە پەیۋەستا بە بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە
چە گوگڵ پەی بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە!
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

ڕاستییەکانى نەورۆز

ڕاستییەکانى نەورۆز
ناونیشانی بابەت: ڕاستییەکانى نەورۆز
نووسینی: سامان کەریم / زانکۆی #گەرمیان#

ھەموو ساڵێک لە 21ی ئاداردا کورد وەک بەشێک لە گەلانی ئاریایی جەژنی نەورۆز دەگێڕێت. قسە زۆر ئەوترێت لەسەر نەورۆز. ئایا تایبەتە بە گەلی کورد؟ ئایا چۆن و کەی سەری ھەڵداوە؟ بۆچی ئاگر دەکرێتەوە؟ پەیوەندی کاوەی ئاسنگەر و زوحاک بە نەورۆزەوە چییە؟ کاوەی ئاسنگەر کوردە یان زوحاک؟
ئەمانە کۆمەڵە پرسیارێکن و ھەتا ئێستاش رای جیاوازیان لەبارەوە ئەخرێتە ڕوو.

$واتای نەورۆز$
نەورۆز بەمانای (ڕۆژی نوێ) دێت. نەو=نوێ + ڕۆز یان (روز) = ڕۆژ. ئەمە بە واتای داھاتنی ڕۆژێکی نوێ و دەستپێکردنی ژیانێکی تازە. لەخوارەوەش ھەوڵدەدەین ئەوە شی بکەینەوە، کە دەستپێکردنی ئەو ڕۆژە نوێیە پەیوەندی بە پرسێکی ئابووری، کۆمەڵایەتی، سیاسییەوە سەردەمێکی کۆنەوە ھەیە.

$سەرھەڵدانی نەورۆز$
گەلانی ئاری نەژاد وەک یەک گرنگی بە نەورۆز دەدەن. بەو پێیەی سەرھەڵدانی ئەم ڕووداوە کەوتووەتە ئەو شوێنە جوگرافییەی کە لە خۆرھەڵاتی ئەوروپاوە دەست پێدەکات بۆ باشووری ئاسیا. ھەر یەک لە ناوچەکانی جێنشینێتی ئێستای (کوردستان، ئێران، ئەفغانستان، ھیندستان، پاکستان و …ھتد) دەگرێتەوە. بۆیە، ساڵانەش ھەر یەک لەو وڵاتانە بە شێوەی جیاواز و تایبەتمەندێتی خۆیان ڕێوڕەسمی نەورۆز یاد دەکەنەوە.
شکور مستەفا لە (دەفتەری کوردەواری) دا دەڵێت: ”ئاریایی نەژادەکان حەوت جەژنی سەرەکییان ھەبوە: نەورۆز، میھرەگان، سەدە، تیرەگان، پەروەردگان و کۆسە”. نەورۆز و میھرەگان پیرۆزترین جەژنیانن.

بەپێی سەرچاوە مێژووییەکان، دوو ھۆکاری سەرەکی لە دیاریکردنی ڕۆژی نەورۆزدا ڕۆڵیان ھەیە، ئەوانیش:
-ھۆکاری سیاسی
-ھۆکاری ئابووری
ئەوەی پەیوەندی بە لایەنی سیاسییەوە ھەیە ئەوەیە، کە نەورۆز دەبەسترێتەوە کاتی ڕاگەیاندنی یەکەم چوارچێوەی حوکمڕانێتی ڕێکخراو (دەوڵەتداری) ، کە لە مێژوودا بە دەوڵەتی پێشدادی ناسراوە.
لەسەرزەمینی ئەوکاتی ئێراندا، پێشدادی یەکەم دەوڵەت بووە دامەزراوە. ھەڵبەتە دەوڵەت بەو واتا قەوارە و جیۆسیاسی و یاساییەی ئەم ڕۆژگارەی ئێستایەوە نا، بەڵکوو وەک پەیکەرێک بۆ ڕێکخستنەوەی ژیانی خەڵک لە بەرەڵایی و ھەرکەس بۆخۆ و ھەڕەمەکییەوە، بۆ ژیانێکی ڕێکخراوتر.
ئەمە ڕووداوە بەپێی گێڕانەوەی مێژوونووسان کەوتووەتە سەرەتای بەھارەوە. ڕووداوەکەش بەلای خەڵکەوە گرنگی زۆری ھەبوە و ئەوەی خواستوە کە ئەو ڕۆژە بە (رۆژێکی نوێ) ناو بنێن. ئیتر لەمەوە بوەتە نەورۆز.
ھۆکاری ئابووری پشت سەرھەڵدانی نەورۆزیش بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە، کە لەھەمانکاتی دامەزراندنی دەوڵەتی پێشدادییەوە، کۆتایی بەوەرزی زستان و قات و قڕی و سەرما ھاتوە و بەپێی گۆڕینی وەرزەکان، لەسەرەتای بەھاردا ژیانێکی نوێ ھاتوەتە کایەوە و خەڵک کە ژیانی لەسەر ڕاو و شکار و ئاژەڵداری و کشتوکاڵ بووە، ھەمیشە لەگەڵ بەھاردا باشتر ژیاون و سەرەتای ئەو وەرزەشیان بە (رۆژێکی نوێ) ناوبردووە.
ھاوکات بوونی دامەزراندنی دەوڵەتی پێشدادی و گواستنەوەی ژیانی خەڵک لە ھەڕەمەکی و نادەستوورییەوە بۆ چوارچێوەیەکی ڕێکتر، لەگەڵ دەستپێکردنی وەرزی بەھار و کۆتایی ھاتنی نەھامەتییەکانی سەرما و نەبوونیدا، بوونەتە ھۆکاری دیاریکردنی نەورۆز.

$پێشدادییەکان کێ بوون؟$
سەرزەمینی دامەزراندنی دەوڵەتی پێشدادی ناوچەی جوگرافی ئێستای وڵاتی ئێرانە. مێژوونووسەکان دەڵێن: پێشدادییەکان باوانی گەورەی میدییەکانن. بێگومان ئەوە ساغ بوەتەوە کە میدییەکان ڕەچەڵەکی کوردن.
لەقۆناغی دوەمی ژیانی مرۆڤایەتیدا (واتا دوای تۆفانەکەی نوح) ھەتا ھاتنی ئایینی ئیسلام بۆ ناوچەکە، مێژووی ژیان بەم جۆرە بوە: سەردەمی نوح و کوڕەکانی = پێشدادییەکان = کیانی = میدییەکان = ھەخامەنشینی = ئەشکانی = ساسانی = ئیسلام.
سەرچاوەی مێژوویی کەمە، کە شیکردنەوە بۆ مێژووی پێشدادییەکان بکات. ئەوەی ھەیە ئەو قەوارەیە توانیویەتی ژیانی خەڵک ڕێک بخاتەوە و ژمارەیەک پاشا فەرمانڕەواییان تیادا کردووە، کە (کیومەرس) یەکەم پاشایان بوە و بەیەکەم پاشای ئەفسانەیی حوکمڕانی سەرزەمین ناسراوە، دواتر (ھۆشەنگ) و پاشان (تەھموری) و دواتر (جەمشید) ی چوارەم پاشای پێشدادییەکان و دوای ئەویش (زوحاک) ھاتووە.

$پەیوەندی کاوەی ئاسنگەر و زوحاک بە نەورۆزەوە$
مێژووی نەورۆز وەک لەسەرەوە ئاماژەی بۆ کرا، کۆنترە لە مێژووی کاوەی ئاسنگەر و زوحاک. ئەگەرچی ئەم دوو کارەکتەرەش بەشێک لە مێژووەکە.
جەمشید کە چوارەم پاشای پێشدادییەکان بووە، فەرمانڕەوایەکی گونجاو بوە بۆ خەڵکەکەی. ژیانی ڕێکخستوەتەوە و خانوو و تەلار و جێی و ڕێی درووست کردووە.
دوای ئەو، فەرمانەڕەوایەکی تر ھاتوەتە سەر تەختی پێشدادی کە (زوحاک) بوە. ئەم پاشایە ستەمکار بوە بۆ خەڵکەکەی و چەوساندنەوەی لە فەرمانەڕەوێتیدا پەیڕەو کردووە. خەڵک بەدوای ئەوەدا گەڕاون لێی دەرباز بن.
کاوەی ئاسنگەر یەکێک بوە لەو کەسانەی بەرەوڕووی ستەمی زوحاک بوەتەوە. سەرکردایەتی شۆڕشێکی کردووە و توانیویەتی کۆتایی بە دەسەڵاتی زوحاک بێنێت و (فەرەیدون) ی نەوەی (جەمشید) ی لەسەر تەختی فەرمانڕەوەایی داناوە.
ڕۆژی سەرکەوتنی شۆڕشەکەی کاوە و فەرەیدون ھاوکاتی ھەمان ڕۆژی نەورۆز بوە. دوای سەرکەوتنی شۆڕش و لەناوبردنی دەسەڵاتی ستەمکارەی زوحاک، خەڵک لەسەر شاخێکی بەرز ئاگریان کردووەتەوە وەک ھێمایەک بۆ ئاگادارکردنەوەی ناوچەکانی دەوروبەر لە ڕوواوێکی گەورە و کاریگەر. کە، ئەمەش ڕاستی پەیوەندی ئاگرکردنەوەیە بە جەژنی نەورۆزەوە.

$ڕاستی کوردبوون لەنێوان (کاوەی ئاسنگەر) و (زوحاک) دا$
ئەو دێڕانەوەی سەرەوە ئاماژەیەک بەو ڕاستییە دەدات، کە کاوەی ئاسنگەر یەکێک بوە لەو سەرکردانەی شۆڕش کە دژی ستەمکاری زوحاک بەرپاکراوە.
ھەندێک بەو جۆرە خوێندنەوە بۆ ئەو مێژووە دەکەن، کە (زوحاک) ھەمان کەسایەتی (ئاستیاگ) بێت، کە ئەمەی دوایین کۆتا پاشای میدییەکان بوە. ئەمەش ئەو بابەتەی ھێناوەتە کایەوە کە بوترێت (زوحاک) کورد بوە و کاوە فارسێک بوە و دەسەڵاتی کوردی لەناوبردووە.
مێژوونووسەکانی مێژووی کۆن و نوێی ئێرانی و مێژووی پێشدادی و ئەشکانی و میدی و ھەخامەنشی و فارسیش نەیانوتوە (ئاستیاگ) ھەمان کەسایەتی (زوحاک) ە. بەڵکوو ئەوەی ھەیە لێچونێک لەناوەکانیاندا ھەیە.
بەڵگەکان بۆ یەکلاکردنەوەی ئەم ڕاستییە کەم نین. بۆ نموونە:
1-ئەوە دەزانرێت کە زوحاک یەکێک بوە لە پاشاکانی دەوڵەتی پێشدادی و دوای جەمشیدی چوارەم فەرمانڕەوا، دەسەڵاتی گرتووەتە دەست. (ئاستیاگ) یش دوا فەرمانڕەوای میدییەکان بوە.
ھەڵبەتە، سەردەمی حوکمداری پێشدادی و میدی زۆر لەیەکەوە دوورن. ڕاستە، شوێنی جوگرافی ھەردوو دەوڵەت لەیەکەوە نزیکن، بەڵام سەردەمەکەیان جیاوازە.
2-سەردەمی پێشدادی، نووسین بوونی نەبووە، بەڵام بۆ سەردەمی میدی جیاواز بوە و مێژوونووسان لە توێژینەوەکانیاندا ئەوەیان سەلماندوە کە میدییەکان ساڵی 700 پ.ز ھەتا 550 پ.ز فەرمانڕەواییان کردووە.
3-لە ئەدەبیاتی بابلییەکاندا ناوی (ئاستیاگ) ی کۆتا پاشای میدی بە (ئیختوویکۆ) ھاتوە، کە تا ئێستا ھیچ نووسینێک ئەوەی نەسەلماندوە ئەو ناوە بە بەر (زوحاک) یشدا بڕا بێت.
4-لەبارەی ڕەچەڵەکی زوحاکەوە دوو ڕا ھەیە:
یەکەمیان ئەوەیە کە شازادەیەکی پێشدادی بوە. دوەمیشیان ڕەچەڵەکی ئەبەستێتەوە ڕەگەزی (سامی) ەوە بەتایبەت ئەوترێت لە ناوچەی (یەمەن) ەوە گەورە بووبێت و ئامادە کرابێت بۆ گرتنە دەستی دەسەڵاتی پێشدادی.
ئەبوحەنیفەی دینەوەری لای وایە زوحاک دەبێتە برازای (شەدید کوڕی عەملیق کوڕی عاد کوڕی ئەرم کوڕی سام کوڕی نوح) ی پاشای یەمەن.
شەھابەدین کوڕە ئەحمەدیش لەپەڕتووکی (مسالک الأبصار في ممالک الأمصار) دا زەحاک بە پاشایەکی بەڕەچەڵەک عەرەب ناساندوە.
بەم جۆرە ئەو ڕاستییە زیاتر ڕوون دەبێتەوە، کە زوحاک ھیچ پەیوەندییەکی بە کەسایەتی (ئاستیاگ) ی دوا فەرمانڕەوای میدییەوە نییە. لەمەشەوە، بەپێی سەرچاوە مێژووییەکان ئەو ڕاستییە دەسەلمێنرێت، کە کاوەی ئاسنگەر شۆڕشگێڕێکی کورد بوە و دژی پاشایەکی ستەمکار شۆڕشی کردووە.[1]

$سەرچاوەکان:$
1-شھاب الدین احمد بن یحیی: مسالک الابصار فی ممالک الامصار، الجزء الثالث.
2-حلمی عەلی شەریف: داستانی نەورۆز و نەورۆزی کوردستان، بەغدا، 1991.
3-محمد معین: فرھنگ برھان قاطع.
4-عەبدولڕەحمان زەبیحی: با تەپوتۆزی ساڵان لە نەورۆز بتەکێنین، ڕۆژنامەی ھاوکاری، ژمارە 159، ڕۆژی 23-3-1973
5-حەسەن مەحمود حمەکەریم: کاوە و نەورۆز لەنێوان ئەفسانە و ئاییندا، چاپی یەکەم، #سلێمانی#، 1997.

کوردیپێدیا جە دلېنەو ئی بابەتۍ ۋەرپەرس نېیەن، خاۋەنو/خاۋەنۊ بابەتەکۍ ۋەرپەرسیارەن. کوردیپێدیا بە مەبەسو ئەرشیڤکەرڎەی ئی بابەتېشە تۊمارە کەرڎېنە.
ئی بابەتۍ بە زۋانی (کوردیی ناوەڕاست) نۋیسیێنە، پەی ئەۋەکەرڎەی بابەتەکۍ بە زۋانېۋ کە نۋیسێنە، سەرو ئایکۆنو ی کلیک کەرە!
ئەم بابەتە بەزمانی (کوردیی ناوەڕاست) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
ئی بابەتۍ 1,001 جارۍ ۋینیێنە
پەیلۋاو وېت چە بارەو ئی بابەتۍ بنۋیسە!
ھاشتاگ
سەرچەمۍ
[1] پەڕیانە | کوردیی ناوەڕاست | ماڵپەڕی زانکۆی گەرمیان
بابەتۍ پەیۋەڼدریێ: 36
1. ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ نەورۆز
3. کتېبخانە نەورۆزنامە
7. کتېبخانە نەورۆزی دارستان
10. کتېبخانە ئاڤێستای نەورۆز
1. کوڵەباس نەورۆز
8. کوڵەباس پیرۆزیی نەورۆز
13. کوڵەباس Навруз
1. فەرمانگێ زانکۆی گەرمیان
پېڕە: کوڵەباس
زۋانو بابەتۍ: کوردیی ناوەڕاست
جۊرو بەڵگەنامەی: زۋانی یەکەم
جۊرو ۋەڵاکەرڎەی: دیجیتاڵ
شار و شارەکڵۍ: کەلار (گەرمیان)
وڵات - هەرېم: پانیشتو کورڎەسانی
کتېب - کوڵەباس: ۋەڵینە، تارېخ
کتېب - کوڵەباس: پەیجۊری
تایبەتمەڼییۍ تەکنیکیۍ
چنینیی بابەتۍ: 99%
99%
ئی بابەتۍ جە لایەنو: ( زریان عەلی )یۆ جە: 19-03-2023 تۊمارەکریێنە
ئی بابەتۍ چە لایەنو: ( شادی ئاکۆیی ) چە: 19-03-2023 پۊرەلۋای کریێنە و ئازاڎە کریێنە
ئی بابەتۍ پەی دمایین جاری جە لایەنو:( شادی ئاکۆیی )یۆ جە:19-03-2023 خاستەرە کریێنە
لینکو بابەتۍ
ئی بابەتۍ 1,001 جارۍ ۋینیێنە
فایېلۍ پېۋەدریێ - ڤێرشن
جۊر ڤێرشن نامۊ تۊمارکەری
فایلو ۋېنەی 1.0.130 KB 19-03-2023 زریان عەلیز.ع.
کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
کتېبخانە
مەولە
کوڵەباس
زوانی یۊگیری هۆرامی و چن خاڵێ پەی وەرچەم گېرتەی (1)
کوڵەباس
ڕؤمان و ۉیرەۉەریې
کتېبخانە
گیٛجاوەو ژیوای
کوڵەباس
شارستانیەت و موحافزە‌کاری (1)
کوڵەباس
خەڵاتې نوبلی و داخې تازې
ژیواینامە
جەلال تاڵەبانی
ژیواینامە
مەڵڵا ئەحمەڎو خەرپانی
کتېبخانە
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
ژیواینامە
فەتانەی وەلیدی
ژیواینامە
ئاشتی هەورامی
کوڵەباس
هۊرگېڵنای پەی کوردی، یام بە کوردیکەردەیۆ
ژیواینامە
ڕێبوار هەورامی
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی

تازەکی
ژیواینامە
مەڵڵا مسەفای فاوجی
11-08-2024
ئەسعەد ڕەشید
مەڵڵا مسەفای فاوجی
ژیواینامە
ناسر موحەمەد کەریم
11-08-2024
ئەسعەد ڕەشید
ناسر موحەمەد کەریم
ژیواینامە
شېخ عەبدولکەریمو خانەگای
12-08-2024
ئەسعەد ڕەشید
شېخ عەبدولکەریمو خانەگای
ژیواینامە
مەلا عەبدوڵڵای دشەیی
15-08-2024
ئەسعەد ڕەشید
مەلا عەبدوڵڵای دشەیی
کوڵەباس
پېوەڼی مەحوی و مەولەوی
08-09-2024
ئەسعەد ڕەشید
پېوەڼی مەحوی و مەولەوی
تۊماری تازە
ژیواینامە
وەهمی کوردەسانی
25-10-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شایقی
23-10-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
ئاشتی هەورامی
21-10-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
مەڵڵا ئەحمەڎو خەرپانی
18-10-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەی یاقوبی ماهیدەشتی(سەی یاقۆ)
18-10-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
میرزا سەلیمی کوردەسانی
14-10-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ ئەحمەدی بستی
13-10-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ موعینەدینی کاشتەری
12-10-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
ئەڵماس خانی کوردەسانی
12-10-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
موسافیر
11-10-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ
  530,176
ۋېنۍ
  110,960
کتېبۍ PDF
  20,352
فایلی پەیوەڼیدار
  105,419
ڤیدیۆ
  1,578
زۋان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
295,471
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,587
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,151
عربي - Arabic 
31,280
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,094
فارسی - Farsi 
10,469
English - English 
7,671
Türkçe - Turkish 
3,675
Deutsch - German 
1,785
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پېڕە
هەورامی
ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ 
61,595
کوڵەباس 
2,003
ھۊنیێ 
1,389
پەندۍ و ئیدیۆمۍ 
808
ژیواینامە 
193
کتېبخانە 
94
بەڵگەنامۍ 
55
یاگۍ 
6
شەھیدۍ 
3
ۋەڵاکریێ (گۊڤارۍ و ڕۊجنامۍ و ...) 
2
نامۍ کورڎیۍ 
1
پارتیۍ و ڕېکۋزیێ 
1
ئامارۍ و ڕاپەرسیۍ 
1
کۊگاو پەرۋەڼا (فاییلا)
MP3 
324
PDF 
31,608
MP4 
2,599
IMG 
203,549
∑   سەرجەم 
238,080
گېڵای شۊنۊ دلېنارە
کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
کتېبخانە
مەولە
کوڵەباس
زوانی یۊگیری هۆرامی و چن خاڵێ پەی وەرچەم گېرتەی (1)
کوڵەباس
ڕؤمان و ۉیرەۉەریې
کتېبخانە
گیٛجاوەو ژیوای
کوڵەباس
شارستانیەت و موحافزە‌کاری (1)
کوڵەباس
خەڵاتې نوبلی و داخې تازې
ژیواینامە
جەلال تاڵەبانی
ژیواینامە
مەڵڵا ئەحمەڎو خەرپانی
کتېبخانە
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
ژیواینامە
فەتانەی وەلیدی
ژیواینامە
ئاشتی هەورامی
کوڵەباس
هۊرگېڵنای پەی کوردی، یام بە کوردیکەردەیۆ
ژیواینامە
ڕێبوار هەورامی
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 16
| پێۋەڼی | CSS3 | HTML5

| کاتو وەشکەرڎەی لاپەڕەی: 2.297 چرکە(چرکۍ)!