ڕۆڵو سۆڤیەتی دەربارەو گرفتو کوردی
ڕاپورتێ نهێنییە جە ئەرشیڤو ڕووسیاینە:
چی ڕاپورتېنە چن خاڵێ ۋزیێنۍ ڕوە:
1-کوردەکۍ پېوەرە بە کۊمەڵ چی ویلێوتاو تورکیاینە جاگیرۍ بیېنۍ: ئەرزەڕۆم (ناوچەکۍ قارسی، ئۆڵت و ئیگدەر، بەتلیس، وان، موسڵ، دیاربەکر، سەرنیشتو وەرکۆتو ئالپۆی، سی واس) . جە ئێران بەشێ ئازربایجانی جە سەلماسۆ پەی گومەو ورمێ و چاگۆ بە درېژایی تەمامو سنوورو ئێران و ئێراقی شۊڕ بۊوە، بەپاو سەرئەژماری مایڤسکی تاکو قومیای جەنگی (جەنگی عالەمی یەکەم) جە ویلێوتوتو وانی (تورک 9% بیېنۍ، جە بەتلیس 5% بیېنۍ، ویلێوتەکا تەریچەنە ژمارەو تورکەکا فرە کەمۍ بیېنۍ، سەرەڕاو ئانەی سەروەختو جەنگەکەینە ژمارێ فرۍ جە کوردەکا ئاگەشا جېیا ئاستو بارشان کەرد. ویلێوتە کوردیەکۍ هەر پېسە پۆڵۆنیەکا دلۍ ئەڵمانیای چواردۆرشا چۊڵ نېیەن، بەڵکو خاک و سنوورێشا هەن کە ناوچە کوردیەکا فارسی و میزوپوتامیای مەگېرۊوە.
2-دژمەنی کەردەی سەڎان ساڵەو هیتیارە کوردەکا چەنی دام و دەزگا فشەڵەکا تورکی، کارێش کەردەن کە جېیا بېیەیۆ کوردەکا جە تورکیای هەرمانێ حەتمیەن، گېڵایۆش پەی نېیەن.
3-گرفتو کوردی جە تورکیانە سنوورش بڕیەن، بېیەن بە کېشێوە بەین دۆڵەتی.
4-پروسەو جېیابېیەیۆ کوردەکا جە تورکیای کە وەڵتەر ڕووسەکا پۊژنابېرە، ئیسە ئینگلیزەکۍ قیمەتش مڎا پەنە.
5-پېوەڼی فرە خاسو ڕووسیا و تورکیای، پاڵش نەنیان کوردەکاوە واز جە سەربەوېیۍ باران.
6-گەر ڕووسیا پەشتگیری کوردەکا نەکەرۊ، ئاڎۍ ملانە پاڵو ئینگلیزی، چوونکم دەسەلاتو ئینگلیزیشا پەنە خاستەرەن جە هینو تورکی.
7-مەنەیۊ ئینگلیزەکا چاگە، هەڕەشېنە پەی ڕووسیای، هەم دلۍ کوردەسانی و میزوپۊتامیا و ئێرانیرە ڕاو بازرگانی مەلۊوە هیندستان، کە ئانەیچە پەی ئېمە سوودێ ئابووری فرەش هەن.
8-ڕووسیا زەحمەتەن پېسە تەماشاچیێ جە سەقامگیری ئینگلیزەکا جە کوردەسانەنە مەنۊوە، ئامای ئینگلیزەکا پەی کوردەسانی پوازێن مەدریۊ ئەو قەفقازی و فارسەکا جە پاسکو تورکیای جېیا کەرۊوە.
9-گەر ڕووسیا نەتاوۊ ژووژانە ژڵېویۊ، لانی کەم مەشۊم یارمەتی بڕێ جە سەرکەردە کوردەکا بڎۊ و پېوەڼیشا چەنی وەشکەرۊن، پەی ئانەی جە دماڕۊنە خزمەتو ئېمەنە بان، پی تەرزە هامساو ئېمە ئا وەختە تورکیا نمەبۊ، بەڵکوم کوردەسان بۊن.[1]