کتېبخانە کتېبخانە
گېڵای

کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا


ھۊرچنۍ گېڵای





ورڎ گېڵای      کیبۆردە


گېڵای
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
ئامرازۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
زۋانۍ
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
ھەژمارو من
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
گېڵای تۊمارکەرڎەی بابەتۍ ئامرازۍ زۋانۍ ھەژمارو من
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 چە بارەو ئېمە
 بابەتۍ ڕېکۆتییە!
 مەرجو بەکاربەرڎەی
 ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
 چنین دېیەی تۊ
 گلېرۆکریێ بەکاربەری
 کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
 چالاکیۍ - کوردیپێدیا
 یارڎی
تۊماری تازە
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
26-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
20-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
17-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەفوەت
13-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ مستەفا تەختەیی
06-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
خان ئەڵماسی لوڕستانی
03-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەدی مەلا کەریم
02-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
ئەحمەدی خانی
26-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
12-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
حاجی عەباسی جەڕاح
05-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ 518,448
ۋېنۍ 105,226
کتېبۍ PDF 19,478
فایلی پەیوەڼیدار 97,493
ڤیدیۆ 1,394
ژیواینامە
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی
ژیواینامە
سەفوەت
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
Kela Dimdimê û Lêkirina Metnekê
کوردیپێدیا، داڎگا نېیەن، پەی پەیچۊری و بەرکۆتەی ڕاسییەکا، داتاکا ئاماڎە کەرۊ.
پېڕە: کوڵەباس | زۋانو بابەتۍ: Kurmancî - Kurdîy Serû
ھامبەشیکەرڎەی
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
ھۊرسەنگنای تۊماری
نایاب
فرە خاسە
خاسە
خرابە نېیەنە
خرابە
ۋزەش دلۍ ڕیزبەڼیی گلېرۆکریێکاو وېم
پەیلۋاو وېت چە بارەو ئی بابەتۍ بنۋیسە!
ۋەڵینەو دەستکاریی بابەتۍ
Metadata
RSS
چە گوگڵ پەی ۋېنە پەیۋەستا بە بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە
چە گوگڵ پەی بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە!
کوردیی ناوەڕاست0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Kela Dimdimê û Lêkirina Metnekê

Kela Dimdimê û Lêkirina Metnekê
Kela Dimdimê û Lêkirina Metnekê
Înan Eroglu

Metn ava nabe, tê lêkirin. Her wekî malekê, û malek e jixwe. Di avabûnê de bêtevgeriyek heye, di lêkirinê de midaxeleyek, destdanek, texrîbatek hinekî – wê ji ya esil bi dûr dixe û hinekî jî lihevanîn. Herçî avakirin e, ku êdî lêkereke têper e, ne kêmî halê xwe yê têneperiyê ye: erê, me ava kir, lê ne bi destê xwe! Hêzeke din li pişt wê heye, destekî din, tevî vê jî bi “xwe”yê re li hev dike, xwe bi xwe, jixweber, ji xwe re.
Ev hêzeke xwedayî ye, destê wî yê bê ser û ber e, qada ku dide ber xwe berfireh e, li sînoran naqelibe, lê sînoran di xwe de datîne. Loma ye Xwedê dinya ava dike, lê mirov malekê lê dike. An jî wekî ku Şakiro dibêje heta ku dinya xweş ava be, an jî wekî ku em dibêjin ji roja ku dinya xweş ava bû. Nexwe avabûn an jî avakirin derveyî qeweta mirovekî ye, bêna ye, şên e, di ser adetê re ye, lê di heman demê de pir adetî ye, di nerma xwe de çêdibe, ji ava xwe vedixwe.
“metn ne xwedayî ye, destekî din li pişt wê tune ye”
Ma lêkirin wisa ye? Mal? Sînorê lêkirinê diyar e, diyar e dê malek li kû li ser çi bê lêkirin. Berevajî berfirehiya avakirinê, qada wê teng e, berteng e. Cih nagire, mitewazî ye, henûn e. Dinyayek heye lê tenê malek nîne. Metn jî wisa ne, metnên pirqatî, metnên bêçavî, metnên ku di kulekê re hildikişin, metnên li pişt pencereyê. Celeb bi celeb, reng bi reng. Serê malê metnek. Ji ber vê ye metn ne xwedayî ye, destekî din li pişt wê tune ye. Ew bi qisûr e, bi destê mirovekî hatiye lêkirin.
Lêkirin sînorekî wê heye, her wekî mal û metnê. Lê di xwe de sînoran dişikîne, azad e, dîwaran tune dike. Em nabêjin ez di malê de me, bi paşdaçekekê xwe di nav cihekî de hesarge nakin. Ez li malê me, rastiya wê eve ye, û ya tebîî jî ev e. Em dibêjin, erê, ez di nav sînorekî diyar de me lê ez ne girtî me, li vê stara xwe azad im, li her derê me. Daçeka liyê, me di berfirehiyekê de bi cih dike, her wekî ku em bibêjin ez li dinyayê me, ne ku di bertengiyê de, wekî ez di zindanê de me. Yek ji awayê spasiyê yê herî xweş li cem me ye: Mala te ava! Te mala xwe lê kir û tê de stirî, lê hêvî dikim mala te zêdeyî û firehiyê ji te re bîne, nigê te li derekê nelikume, çavê te li derekê nealiqe.
“hemû çîrok malek in di esasê xwe de”
Em vegerin ser metnê û ji malê dûr bikevin. “Hemû çîrok dûrî malê dest pê dikin,” dibêje Carlos Fonseca xwe bi xwe di Muzexaneya Ajelan de, herçend hemû çîrok malek in di esasê xwe de. Me gotibû metn tê lêkirin, baş e lê li ser çi? Di hevpeyvînekê de wisa dibêjim: Kêliya ewil a çîrokê carinan peyvek e, carinan. dîmenek e, carinan hîsek e. Eger bi çavê efsûnbazekî bibêjim – ku baweriya min jî her wekî Nabokov zêdetir bi efsûnbaziyê tê ne ku bi mamostetî û çîrokbêjiyê, ew kêliya ewil ku metn an jî çîrok li ser tê lêkirin, çermê ga ye.
Bila destana Kela Dimdimê bê bîra we, çinku encax destanek bi efsûnbaziya me
re li hev bike. Herçî kronîkên şerê Dimdimê ne û esl û feslê vê kelê ne, metnê lê nake, lê ji binî de dirûxîne. (1) Motîfa çermê ga ne tenê li ba me, em ji Ordîxanê Celîl hîn dibin ku li ba gelek miletên din jî heye. (2) Jixwe encax motîfeke weha dikarî bibe bingeh bo vegotineke li çar aliyê dinyayê, hevpar lê xweser. Tu ji xwe re lê binêre, her nivîskarek li ser çermê gayî metna xwe lê dike. Ecêb e.
Gelek varyantên Kela Dimdimê hene, lê min ji hemûyan varyanteke weha kurt ji xwe re çêkiriye ku êdî plota lêkirina metnekê/çîrokekê ye: Emîrxanê Çengzêrîn piştî ku di şerekî de li gel sefewiyan bi ser dikeve, Şah Ebas jê daxwaza wî dipirse. Çermê ga, dibêje Xan. Herçend ne bi dilê Şah e, erdekî bi qasî çermê ga dide wî. Hildide vî çermî ji hev dike, ji hev dike, ji hev dike û dest pê dike li ser wê keleyeke mezin û qewî lê dike. Tê de sarincek û cirnekî avê vedişêre. Piştî demekê Şah Ebas bi handana mirovên xwe êrîşê dibe ser Kela Dimdimê û dixwaze Emîrxanê Çengzêrîn têk bibe. Dike nake nikare bi Xan û kelê bi dest bixe, heta ku mirovekî Xan cihoka avê nîşanî wan dide û bi xêra vê yekê êdî rê li ber vedibe kelê bi dest bixe.
“Ti yek bêyî qisûrê metnekê xurt nakin, metn bi qisûra xwe heye”
Cihok qisûr e, û bêyî qisûrê metnek nayê lêkirin. Hemû tiştên berî qisûrê lêgerîn û xwemijûlkirin in. Bêyî çermê gayî ti yek ne mimkin e, dê hilweşe. Çermê ga dibe ku li gor her nivîskarî biguhere û bibe tiştekî din, dibe kurt be an dirêj, fireh an teng. Metna ku li ser wê tê lêkirin jî wisa ye, misteqîl, pirqatî, di nav hev de, çeloxwarî, labîrentî, dûz, gilover. Muhkem an sist, xurt an qels. Ti yek bêyî qisûrê metnekê xurt nakin,
metn bi qisûra xwe heye, ne ku bi bêqisûriya xwe. Hemû lêgerîn û xwemijûlkirin ji bo peydakirin û xwegihandina wê qisûrê ne.
Nivîskar jî Xanê me yê Çengzêrîn e. Dizane dê li kû li ser çi metna xwe lê bike. Sînorên lêgerîn û xwemijûlkirinê danîne û xetên bûyeran tê re derbas kirine. Lê di cihekî de şikestinek lazim e jê re, her çawa ku em dibêjin malava, herweha em dibêjin malxirab. Nexwe metn ne tenê ji bo lêkirinê, lê ji bo xirakirinê ne jî. Heta xira nebe, ava nabe. Erê. Dê çawa bişikê? Belkî bi deriyekî, belkî bi nameyekê, belkî bi xeberekê, bi poşmaniyekê, bi mikurhatinekê, xapandinek, hevokek, telefonek…
Ya ecêbtir jî ev e: Di destê her nivîskarî de çermê ga heye, lê her yek bi awayekî metna xwe lê dike, bi qisûreke cudatir. Êdî çi bêjim?Metna we ava be, Nivîsxanên Qelemzêrîn.
=KTML_Bold=Çavkanî:=KTML_End=
1 Bo agahiyên zêdetir bnr. Cafer Açar, Safevi Kroniklerinde Dımdım Kalesi Kuşatması Ve Emirhan
Bradosti, Avesta, 2019; Elî Teter Nêrweyî, Emîrxanê Lepzêrîn û Kela Dimdim di Navbera Mêjû û
Efsaneyê da, Avesta, 2019.
2 Bnr. Ordîxanê Celîl, Kürt Kahramanlık Destanı Dımdım, Wer. İbrahim Kale, Avesta, 2001.[1]
ئی بابەتۍ بە زۋانی (Kurmancî - Kurdîy Serû) نۋیسیێنە، پەی ئەۋەکەرڎەی بابەتەکۍ بە زۋانېۋ کە نۋیسێنە، سەرو ئایکۆنو ی کلیک کەرە!
Ev babet bi zimana (Kurmancî - Kurdîy Serû) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
ئی بابەتۍ 376 جارۍ ۋینیێنە
ھاشتاگ
سەرچەمۍ
[1] پەڕیانە | Kurmancî - Kurdîy Serû | https://botantimes.com/ - 07-07-2023
بابەتۍ پەیۋەڼدریێ: 4
پېڕە: کوڵەباس
زۋانو بابەتۍ: Kurmancî - Kurdîy Serû
ڕېکۆتو ۋەڵاکەرڎەی: 27-04-2023 (1 ساڵە)
جۊرو بەڵگەنامەی: زۋانی یەکەم
جۊرو ۋەڵاکەرڎەی: دیجیتاڵ
وڵات - هەرېم: کورڎەسان
کتېب - کوڵەباس: کولتۇر / فۆلکلۆر
کتېب - کوڵەباس: وتارە و دیمانە
تایبەتمەڼییۍ تەکنیکیۍ
چنینیی بابەتۍ: 99%
99%
ئی بابەتۍ جە لایەنو: ( ئاراس حسۆ )یۆ جە: 07-07-2023 تۊمارەکریێنە
ئی بابەتۍ چە لایەنو: ( ئەمیر سیراجەدین ) چە: 07-07-2023 پۊرەلۋای کریێنە و ئازاڎە کریێنە
لینکو بابەتۍ
ئی بابەتۍ بەپاو ستانداردۍو کوردیپێدیای ھەڵای ناتەمامە ھەنە و پەنەۋازییش بە پۊرەلۋای بابەتیی و زۋانەۋانیی فرەتەری ھەن!
ئی بابەتۍ 376 جارۍ ۋینیێنە
کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا
کوڵەباس
هەر جە ئەوەڵۆ گرکەس جیا بېیەن و هۆرامانیچ قوتبو زەمانەی (2)
ژیواینامە
شێخ مستەفا تەختەیی
کتېبخانە
گیٛجاوەو ژیوای
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
کتېبخانە
مەولە
ژیواینامە
سەفوەت
کوڵەباس
تەنیایی
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
کوڵەباس
ئایا چیٛوێوە هەن بەنامیٛ فەلسەفەی ئیسلامیۆ؟! (7)
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
کتېبخانە
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
کوڵەباس
عەبوولە (2)
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
کوڵەباس
هەر جە ئەوەڵۆ گرکەس جیا بېیەن و هۆرامانیچ قوتبو زەمانەی (1)

تازەکی
ژیواینامە
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی
04-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی
ژیواینامە
سەفوەت
13-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
سەفوەت
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
17-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
سەید ئەکابیری خامۆشی
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
20-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
محەمەد عارف جزیری
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
26-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
شێخ عوسمان نەقشبەندی
تۊماری تازە
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
26-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
20-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
17-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەفوەت
13-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ مستەفا تەختەیی
06-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
خان ئەڵماسی لوڕستانی
03-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەدی مەلا کەریم
02-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
ئەحمەدی خانی
26-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
12-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
حاجی عەباسی جەڕاح
05-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ 518,448
ۋېنۍ 105,226
کتېبۍ PDF 19,478
فایلی پەیوەڼیدار 97,493
ڤیدیۆ 1,394
کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا
کوڵەباس
هەر جە ئەوەڵۆ گرکەس جیا بېیەن و هۆرامانیچ قوتبو زەمانەی (2)
ژیواینامە
شێخ مستەفا تەختەیی
کتېبخانە
گیٛجاوەو ژیوای
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
کتېبخانە
مەولە
ژیواینامە
سەفوەت
کوڵەباس
تەنیایی
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
کوڵەباس
ئایا چیٛوێوە هەن بەنامیٛ فەلسەفەی ئیسلامیۆ؟! (7)
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
کتېبخانە
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
کوڵەباس
عەبوولە (2)
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
کوڵەباس
هەر جە ئەوەڵۆ گرکەس جیا بېیەن و هۆرامانیچ قوتبو زەمانەی (1)
بۊخچۍ
ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ - زۋان - بنەزۋان - ھۆرامی (کرمانجیی گۊرانی) ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ - وڵات - هەرېم - پانیشتو کورڎەسانی ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ - وڵات - هەرېم - وەرکۆتو کورڎەسانی ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ - وڵات - هەرېم - وەرنیشتو کورڎەسانی ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ - ۋاچۍ - نامۍ - ساڎۍ ، ئەرەنریێ و یۊدریێ

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| پێۋەڼی | CSS3 | HTML5

| کاتو وەشکەرڎەی لاپەڕەی: 0.469 چرکە(چرکۍ)!