هەری مەینەتی
بەشۍ: چوارەمە
مایجانە وەختێو کۆپان لارش کەردەنە دلێ گۆڕەکەی بە پەلە جە پلەکانەکانە ئاما سەر، دانە بە دانە، لێفەکەو زارۆڵەکاش لا دا و تەماشێو گردیش کەردە، هەر دوە دەسێش بەرزێ کەردێ و لاڵیاوە ئۆ خوای کە زارۆڵەکاش پارێزنۆ.
یانەکە، فرە سەرد بیەبێ، سۆبەکەش گیسنانە و کتریەکېش نېیا سەرشۆ، سەرەش نېیا سەرو زنگۆڵاشۆ، جە لا گەرماو سۆبەکەیەنە وەرمش کۆت پۊرە. سەرو سەعاتێو وتە تاکو بتاوۆ جە خیاڵو کۆپان لاریەنە تۆزێو بۍ بەر. وەختێو هایش بیۆ زاناش کە مەدرەسەو زارۆڵەکاش درەنگ کۆتەن، سابیر و برا گۆلانەکەش مەشیێ گرد ڕوێو لوێنێ پەی وانگێوی کە جە دەگێوە تەرەنە بێ.
پا جۊرە کۆپان لار ئی جارەیچە شانسش ئارد و مەتی لاڵێ بیە بە پردەو نەجاتیش، بەڵام مایجانە خاس وەرو چەماشۆ بۍ کە هەر ئا ڕوە تاڵە ئینا ڕاوە، کە کۆپان لاری جە خانەوادەیش دوور وزۆوە.
چن ڕوێو پا جۊرە وېیەرد. یەک دوە ڕوێو بۍ کە کەشو هەوا کوچېو وەشش کەردەبۍ، وەرەتاوش وسەبێوە. مایجانە بە فرسەتش زانا کە گڵێمەکێ دۊ کۊڵێشەرە و بلۆ مڵکەرە تاکو بەڵکو تۆزێو گەڵا وشکە و پوش، جە بنەو تفەکانە ماشۆوە و بارۆشۆ و تێکەڵۆ ئاڵفەکەێش کەرۊ تاکو بتاوۆ چن ڕوێوتەر لەمەو گاوە زەردێ و کۆپان لاریش پەنە سێرە کەرۊ.
جە ڕاسیەنە هۆڵو تەقالاو مایجانێ، پەی ئەوەمەنەی کۆپان لاری، هۆڵێوی ئینسانی و تەقالێوە بۍ وێنێ بێ، کە سەرەڕاو ئا گردو ڕەنجو زەحمەتا کە وېش وەرشەنە بێنێ، پا دڵو گېیانۆ، پەی ئەوەمەنەی ئاذیچێ هۆڵ دێ. بەڵام چېش کریۆ چەنی ڕۊزگاری ناباوی کە مایجانەش بە چوار زارۆڵیوە ئەسیرەو وېش کەردێ بێ، کە سەرەڕاو وەزعەو مەعیشەتو زارۆڵەکاش، مەشیێ هۊشیچش لا هەرۍویۊ بیێ کە جە ڕاسیەنە ئیسە ئیتر هیچ قازانجێوش نە پەی وېش و نە پەی زارۆڵەکاش نەبۍ. چېش کەری؛ جار جار عاتفە و ڕەحمو ئینسانی ئانذە قووڵ بۊرە، کە جیا کەردەو گېیاندارا جە یەکتری، چە ئێنسانبۊ و چە حەیوان، هەرمانۍوی پوچ و بۍ مانان. گرد گېیاندارېو حەقو ژیوایش هەن، و هیچ گېیاندارېوتەر مەتاۋۊ ئا حەقشە چەنە بسانۆ.
ڕۆ جە دماو ڕۊی، زمسان فرەتەر وېش ئەرمانێ. وەروېوەی قۆرسە دەسش پەنە کەردە بۍ کە جە جاری وەڵینی فرە فرەتەرە بێ. ئیتر تەنیا ئۆمێڎو مایجانێ کە گلېرۊ کەردەی گەڵا وشکەیو پووشوو پەڵاو دلێ مڵکەکەی بێ، نەمەن. بە هەر چەرمە سەریۆ بێ، دوە حەفتێش پا ئاڵفە کەمەیە ویارنارە. تاکو ئانذە زۊرش پەی ئاما کە مەجبوورە بیە، ڕوە وزۆ ئۆ یانەو هێوەرەکەێش تاکو بەڵکو خەرارێو گزرەش چەنە قەرز کەرۊ تاکو بتاوۆ گاوەزەردەش پەنە وەی کەرۊ تاکو بېیاونۊش وەهارێ.
ئیتر هیچ ڕېوەش پەی نەمەنۆ، ساقە بیۆ سەرو ئانەیە کە بە تەمامی قەرارو وېش دۆ. سابیری کۊرش چریش و نیاشەرە لا وېش و گردو مۆسیبەتەکاش پەنە وات. سابیر سەرەڕاو نەوجوانیش و کەمی عۆمریش، بەڵام بە گرد چېوی زانێ و کۆڕێوی عاقڵ و فامیذە بێ. بە گۊشو ئەذێش کەردش و کۆپان لاری نەذامەت بەختش، بەرد پەی دلێ وېشيکەو دەرەو بناوچی و چا بە تاق و تەنیا ئاستش جیا.
وەختێو گېڵاوە پەی یانەی و یاوا دلێ داڵانەکەێشا، پڵمەو گرەوەی گرتەبێ. لوا سەر، وېشدا ملو مۆجەو یاگەکێرە، پڕ بە دڵ دەسش کەرد گرەوای. ئەذاش هەرچن وېش نارەحەتە بۍ بەڵام لوا دەسېوش ئارد سەرەشەرە و واتش ڕۊڵە سابیر گېیان، نارەحەت مەبە، بخوا من ئەژنېیەنم ئا دەرە ئەمن و ئەمانا و لەوەڕیچش فرەن، با چاگەبۊ تاکو وەهارێ، دمایی ملمێ مارمېشۊ! سابیر ئانذە گیریابێرە کە نەتاوێ قسێ کەرۊ تەنیا ئانەشە وات. ئاخر ئەذا وەختێو ئاستم جیا، هەر ئای ئێ شۊنیمەرە، تاکو عاقیبەت وېم شاراوە چەنەش، ئیجا تاوام گېڵوۆۆ.
پا جۊرە، کۆپان لاری ڕەنج بە وا بەردە، پەی هەمیشەی جە ژیوای دلێ یانەو وېشەنە مەحروم کریا.
یۆوەمین شەوەکێ کە کۆپان لار بەر کریا، پەی مایجانێ شەوۍوە سەختە و ویر نەبریێ بێ. هەرچی دەنگو گژەواو دلێ دەلاقەکەی ئەژنەوێ، وەرم جە چەماشەنە ڕەمێ.
هیچ نەکریێ، بە هەر شێوێو بیێ مەشیێ ئا وییرە گۆلەو کۆپان لاریشە جە ویر بەرڎۍ و گردو هۊش و ئاوەزیش، وسێ هەرمانە پەی ئانەیە کە ژیوای وېشو زارۆڵەکاش و گاوە زەردێ، تاکو ئاخرو زمسانی بەرۆ سەر.
چن حەفتێو پا جۊرە وېیەرد. زمسان هەڵای ئەوەڵش بێ. وەزعەو مایجانێ، بەبۊنەو نەبېیەی هېزماوەو، پەی گەرم کەردەو یانەکەی و هەرپاسە تەمامیای ئاڵفو گاوە زەردێ و ڕسق و واردەمەنی پەی زارۆڵەکا، ڕۊ بە ڕۊ خرابتەرە بێ. ئیسە ئیتر، مەسەلێ کۆپان لاری بە تەمامی ویر شیێ بێوە.
ۋېرەگانێو سابیر، وەختێو ئاماوە یانە فرە پەرۍشان و ناراحەت بێ. هەر دوورۆ بە ئەذێش واتش؛ ئەڎا، مزانی کە کۆپان لار ئامانۆ دلێ دگێ؟ لا زیارەتەکانە بېیەن، حەمەی ڕەفێقم واتش کە زارۆڵا بە تەوەنی تار نیان و بەرشا کەردەن، من و حەمە پێوەرە لوایمێ و سەرو زیارەتەکاما دا، بەڵام چاگە نەبۍ! زارۆڵێ زانابېشا کە بەرەڵان و ساحێبش نېیا پۆکی بە تەوەنی و تێڵێ کۆتێنێ گېیانش.
ئەذاش شکەش بەرڎۍبێ کە ئەر کۆپان لار چېوێوش وەنە نە قۆمیۆ، بۍ گۆمان هەر مێوە پەی یاگێوی کە چەنەش ژیوان. دەسېوش وس سەرو شانەو کۆڕەکەیشو واتش؛ ڕۊڵە سابیر گېیان، تۊ وېت نارەحەت مەکەرە، خۊ مزانی ئېمە ئانذە وەزعەما خرابە هەنە کە ئیتر مەتاومۍ خەفەتو چېوێوتەری بوەرمۍ، هیچ نېیا هیچش پەنە نمێ.
ڕەزا بەهمەنی.[1]