ڕېکۋزیا مەدەنیەکاو مەریوانی
نویستەی: #هەورامان ڕۆستەمی#
بە نامۍ خوڎای
ڕۊشنگەری ڕېکوزیا مەدەنیەکاو مەریوانی سەرو تن و تێژیەکاو ئی دماییەو شارەکەیما.
خەڵکی وەشەویس و ئێژاو مەریوانی، هەرپاسە کە هاگاڎارێندێ چی ڕوا ۋېیەردەینە چن کردەوێ تن و تێژیێ شارەکەمانە ڕوەشا دا کە بیێ بە هۆو شێویای و زامڎار بیەو هەستوو خەڵکی و نێگەرانی ڕاو گرڎی.
ئی هەرمانە ناشیرینێ کە بیە بە هۆو دڵەڕاوکێ و تێکشېیەی ئاشتی کۊمەڵایەتی، دلێو کۊمەڵگای و خانەوادەکا، دلێ ناخوو وېشەنە هۆرگېروو پەیامېوی خراب و ئېشارېوی مەترسیدارا پەی ژیوای ئاشتیانەی و تەبایی و پێوەرە بېیەیما.
هاموەڵایەتیە ئازیزەکا، شاروو مەریوانی ساحێبوو ۋېیەردېوی پەڕ جە شانازی پێوەرەبېیەی و ژیوای مەدەنی و ئاشتی و فرە ڕەنگی بېیەن. ئی مەحاڵە وەروو جم و جۆڵی فکری و فەرهەنگی و کۊمەڵایەتیەوە، دایېمە شارېوی زیڼە و ئەکتیڤ بېیەن. مووزایێکەو ویر و کەلتوور و ڕېکۋزیای جیاوازی بېیەن. بە درێژایی ۋېیەردەی ئی شارە باوەشیش ئەوەکریا بېیېنە پەی ڕەنگ و دەنگی جیاوازی و هیچ وەخت ئی جیاوازیە نەبېیەن بە نوونگەو گرفتی کۊمەڵایەتی و ململانێ و جەیۆی ترازیای.
بە پېچەوانەوە سەرو بنەماو پرێنسیبوو پێوەرە ژیوای دموکڕاتیک و یۆتەر قەبووڵ کەردەی و حۆرمەت ئەرەنیای پەی ڕاو یەکترینی، ژیوایشا بەردەن سەر.
ئېمە ئینایمێ چا باوەڕەنە، سەردەمو ئارۊیەنە و پی ئاستوو وەڵکەوتەیە کە خەڵک وستەنش دەسو وېش، ئێتر کەلتووروو ئەوەسڕیەی و هێرشی تن و تێژانە سەرو باوەڕوو ئێنسانی، هیچ یاگێ و پلە و پایێوش نېیا و لایەنوو ویری گردگیریەوە مایەو پەسەننی نیا.
تەرسە و تۆقنای و هەڕەشە و گۆڕەشە هیچ یاگێوەش نە ئیسە و نە ۋېیەردەو ئېمەنە نەبېیېنە و نمەبۊیچش.
پنەوازا سەرو بنەماو ئی میراتە مەدەنیە کە سەرو ڕەنج و زەحمەتوو هەزاران کەسیەوە، زیاتەر جە نیم سەدەی چی شارەنە، پەیما مەنەن جیا، فۆرموو ژیوای و شێوازوو پێوەنیەکاما ڕېک وزمێوە.
پنەوازا ئی میراتە کە ڕەنگەوەدای ڕای ئازاد و حورمەت ئەرەنیای پەی هەنترینی و ئاشتی کۊمەڵایەتیا، پەرەش پنە دەیمێ تاکو گەشە کەرۊ.
ئېمە پاسە مزانمۍ کە ئایین پارچېوی ئەوەنەبڕیاو ژیوای کۊمەڵایەتیا و پەنەوازێوی مەعنەوی کۊمەڵگایا. هیچ وەخت ۋېیەردەو دوور و نزیکوو ئېمەنە تەرس و تۆقنای ئەرکوو ئایینی نەبېیەن، پەوکەی هەر جۊر بەکاربەردەی ئایینی پېسەو کەرەستەی، پەی بەرژەوەندی کەس و چین و تاقمە و پێڕێوێ و تەنانەت دەسەڵاتیچ، ڕەڎ کەرمېوە.
گەلوو ئېمە ساحێبوو ویر و باوەڕوو وېشا، ئایین بە جۊرێو چنی ژیوای نەتەوەیی و داب و نەریتوو ئېمە وېش ڕېکش وستەن و بېیەن بەشێوی ئەوەنەبڕیاو ژیوای کۊمەڵایەتی و ئێژاو پنەزانای و حورمەتیا. بەڵام بەکار بەردەو نامۍو دینی چېروو بڕېو نامۍ نامۆی و نادیارێ، پەی بەدەس ئاوردەو هێژموونی کۊمەڵایەتی و سیاسی، یاگێو پەسەڼی نېیەنە.
چی چوارچۆنە ئېمە بەکاربەردەو تن و تێژی هەر جۊر و هەر فۆرمێوەنەبۊ، ئیدانە و شەرمەزار کەرمۍ.
یاگێو وېشا هەر چېگەنە ڕەخنە گېرمێ جە وەرپەرسە خۆجەیی و لۆکاڵیەکاو ئی شارېو، کە هەرگیز چی بوارانە ڕۊڵێوی ئیجابی و ئەرینیشا نەگېرتەن و وېشا بە وەرپەرس نەزانان و نەتاوانشا باوەڕ و متمانەو خەڵکی بەدەس بارا.
پیبۊنەوە ئېمە پېسەو ڕېکوزیا مەدەنیەکاو مەریوانی، وەروو هەستوو وەرپەرسی ویەرینی و وەروو وەرچەم گېرتەی وەزعەی ئاڵۆزەو مەحاڵەکەی، داوا جە گردو چین و لایەنەکا، چالاکاو کۊمەڵایەتی و مەدەنی، مامۊسا ئایینیەکێ، کەسانېوی ساحیب پلە و پایەی کەرمۍ کە بێدەنگێ نەبا و ئەرکی ئەخلاقی و تارێخی وېشا بەرا ڕاوە و ڕۊڵشابۊ جە یەکڕېزی و پێوەرەبېیەی و ئاشتی کۊمەڵایەتی شارەکەیما و ئەرکی تاریخی وېشا بە یاگێ بارا.
(16)و مانگەو سەوزە وەهارەو (1400ک) ڕۊجیاری
1.ئەنجومەنی فەرهەنگی، ئەدەبیو مەریوانی
2.ناوەندی فەرهەنگی، هۆنەریو ڤەژینی
3.ناوەندی زانستی فەرهەنگیو ڕۊنانی
4.ئەنجومەنوو چیای سەوزوو مەریوانی
5.ئەنجومەنوو ڤەرگیری جە مادە سڕکەرەکاو مەریوانی (ژیانەوە)
6.ئەنجومەنی فەرهەنگی ئەدەبیو ڕۊجیاری.[1]