کتېبخانە کتېبخانە
گېڵای

کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا


ھۊرچنۍ گېڵای





ورڎ گېڵای      کیبۆردە


گېڵای
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
ئامرازۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
زۋانۍ
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
ھەژمارو من
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
گېڵای تۊمارکەرڎەی بابەتۍ ئامرازۍ زۋانۍ ھەژمارو من
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 چە بارەو ئېمە
 بابەتۍ ڕېکۆتییە!
 مەرجو بەکاربەرڎەی
 ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
 چنین دېیەی تۊ
 گلېرۆکریێ بەکاربەری
 کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
 چالاکیۍ - کوردیپێدیا
 یارڎی
تۊماری تازە
ژیواینامە
ئیسماعیل سابووری
05-07-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
عەباسی کەمەندی
22-06-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
26-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
20-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
17-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەفوەت
13-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ مستەفا تەختەیی
06-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
خان ئەڵماسی لوڕستانی
03-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەدی مەلا کەریم
02-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
ئەحمەدی خانی
26-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ 521,961
ۋېنۍ 105,580
کتېبۍ PDF 19,661
فایلی پەیوەڼیدار 98,470
ڤیدیۆ 1,420
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
کوڵەباس
هۊرگېڵنی کورڎی-هۆرامی پەی ک...
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
کوڵەباس
ئاسکێوە دلیٛو تەویلەو هەران...
رووداو تتحرى عن نمر زاغروس الذي يواجه الانقراض
چە ڕاو کوردیپێدیایۆ مزانی ھەر ڕۋېۋو ڕۊژمارەکەیمانە چېش ڕوەشدان!
پېڕە: کوڵەباس | زۋانو بابەتۍ: عربي
ھامبەشیکەرڎەی
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
ھۊرسەنگنای تۊماری
نایاب
فرە خاسە
خاسە
خرابە نېیەنە
خرابە
ۋزەش دلۍ ڕیزبەڼیی گلېرۆکریێکاو وېم
پەیلۋاو وېت چە بارەو ئی بابەتۍ بنۋیسە!
ۋەڵینەو دەستکاریی بابەتۍ
Metadata
RSS
چە گوگڵ پەی ۋېنە پەیۋەستا بە بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە
چە گوگڵ پەی بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

نمر زاغروس

نمر زاغروس
جيار حكيم
الحيوانات التي تقبع على قمة هرم السلسلة الغذائية لها دور مهم في تحديد أعداد الأحياء الأخرى في منطقتها، فمثلاً تحدد النمور عدد الحيوانات التي تقتات على العشب كالغزلان والماعز الجبلي ويمنع ازديادها لتتجاوز الحد.
كما أنه ينافس آكلات اللحم الأخرى كالذئاب وبنات آوى والثعالب وغيرها ويحول دون ازدياد أعدادها بلا حدود، وهذا يهيء بيئة صحية للمنطقة.
في إقليم كوردستان، في (سَرتَكي بَمو) شاهد الأهالي النمر عدة مرات، والنمر الذي يعيش هناك هو من صنف الفهد الفارسي أو نمر زاغروس والذي يصنف عالمياً ضمن قائمة الحيوانات المهددة بالانقراض.
أفراد عائلة ترعى الغنم كانت في المكان الذي يسمى (نهالازرد) وصوروا النمر ولم يقتربوا منه كثيراً، وعندما رأته الكلاب خافت وولت هاربة.
الحيوانات البرية التي يتم رصدها في المنطقة، تأتي الخنازير بالدرجة الأولى، ومن ثم بنات آوى تأتي في المرتبة الثانية، وهكذا تباعاً، بينما توجد النمور والضباع بصورة أقل.
الفهد الفارسي أو نمر زاغروس، يقبع على قمة الهرم الغذائي في (سرتكي بَمو)، وهو حاكم المنطقة، يبلغ طوله 160 سم تقريباً ووزنه 60 كغم.
هذا النمر يصنف منذ العام 2016 ضمن قائمة الحيوانات المهددة بالانقراض، واصطياده هو السبب الرئيس في تناقص أعداده.
سجلت الكاميرات أكثر من سبعة نمور في (سرتكي بمو) بمحافظة السليمانية.
تعيش هذه النمور بعيداً عن البشر والعمران، وتقضي نهارها في مخابئها لتخرج منها ليلاً وتقطع عدة كيلومترات بحثاً عن فرائس تكون في الغالب من الماعز البري والغزلان والخنازير.
بهذه الطريقة تحدد النمور عدد الحيوانات التي تقتات على العشب، وانقراض النمور سيتسبب في زيادة آكلات العشب بصورة ستؤثر على نسب المساحات الخضراء في مناطقها.
لحماية التنوع وسلسلة الطعام أهميتها الخاصة عند الطيور أيضاً، فمثلاً تلتهم عائلة من الغربان نحو 40 ألف دودة في الموسم الواحد، وبذلك تعمل كمبيد طبيعي للحشرات في الأراضي الزراعية، ما يعني أن الغربان والطيور الأخرى تقضي على نسبة عالية من الديدان والحشرات وتمثل بديلاً عن المبيدات الحشرية التي تلحق ضرراً كبيراً بصحة الإنسان.
في أواسط القرن الماضي قررت جمهورية الصين تنمية اقتصادها على نطاق واسع ورفع مستوى إنتاج الحبوب إلى أعلى المستويات، وكانت لديها خطة طويلة المدى وكانت الخطة ماضية باتجاه النجاح تدريجياً، إلى أن اتخذت في العام 1959 قراراً قاتلاً، يقضي بالقضاء على كل العصافير في البلد، لأنها اعتقدت أن كل عصفور يستهلك كيلوغرامين من الحبوب سنوياً، فرأت أنها إذا قضت على العصافير سيزيد إنتاجها وستبلغ هدفها في وقت أقصر.
لكن الذي جرى أنه في العام 1960 اجتاحت البلد أعداد هائلة من الجراد، فهاجم الجراد كل الحقول الزراعية وتراجع الإنتاج الزراعي بشكل كلي، ما تسبب في وفاة ملايين من الصينيين بسبب المجاعة، فاضطرت الصين بعد ذلك إلى استيراد نحو 250 ألف عصفور من الاتحاد السوفييتي لرأب الصدع الذي حصل في السلسلة الغذائية.
في أواخر الثمانينيات، عملت أميركا والدول المهتمة بالبيئة كثيراً على التنوع الأحيائي، لاحظوا أن نوعاً من النسور يعيش على قمم الجبال تتراجع أعداده كثيراً، وبعد دراسة دقيقة تبين أن ذلك هو نتيجة حالة تلوث تجري على مسافة كيلومترات كثيرة في أحد السهول البعيدة، لقيام قسم من المزارعين باستخدام مادة DDT لمكافحة الحشرات والآفات الزراعية، وانتقلت هذه المادة مسافة كيلومترات كثيرة لتصل إلى جسم نسر فوق قمة الجبل.
بتلك الطريقة حملتها السيول إلى الأنهار ومنها إلى الأسماك، وكان النسر يقتات على هذه الأسماك فتناول أسماكاً مسمومة، فدخل السم جسده وعمل على سد القناة التي تنتج الكالسيوم لتغليف بيض النسر فكان يبيض بيوضاً بلا قشور لا تفقس لتنتج الأفراخ.
النباتات تمثل قاعدة الهرم الغذائي فهي تمتص الطاقة من الشمل ومن خلال عملية التركيب الضوئي وتقوم بإنتاج المواد العضوية التي تستفيد منها الكائنات الأخرى وتحولها إلى طاقة، لكن هذا لا يعني أن النباتات في غنى عن الكائنات الحية الأخرى، فمثلاً، سنجاب على شجرة البلوط يتناول بعض البلوط ويخزن البعض لوقت لاحق ثم ينسى أين خبأ البلوط، ثم بعد فترة ينبت هذا البلوط ليصبح شجرة بلوط جديدة يساهم في بناء بيئة جيدة وطبيعة جميلة لنا.[1]
ئی بابەتۍ بە زۋانی (عربي) نۋیسیێنە، پەی ئەۋەکەرڎەی بابەتەکۍ بە زۋانېۋ کە نۋیسێنە، سەرو ئایکۆنو ی کلیک کەرە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئی بابەتۍ 98 جارۍ ۋینیێنە
ھاشتاگ
سەرچەمۍ
[1] پەڕیانە | عربي | rudawarabia.net 08-02-2024
بابەتۍ پەیۋەڼدریێ: 2
پېڕە: کوڵەباس
زۋانو بابەتۍ: عربي
ڕېکۆتو ۋەڵاکەرڎەی: 08-02-2024 (0 ساڵە)
جۊرو بەڵگەنامەی: زۋانی یەکەم
جۊرو ۋەڵاکەرڎەی: دیجیتاڵ
زۋان - بنەزۋان: عەرەبی
وڵات - هەرېم: پانیشتو کورڎەسانی
کتېب - کوڵەباس: ژیۋار/ یاگۊ ژیۋای
کتېب - کوڵەباس: ھەمەجۊرە
تایبەتمەڼییۍ تەکنیکیۍ
چنینیی بابەتۍ: 99%
99%
ئی بابەتۍ جە لایەنو: ( هەژار کامەلا )یۆ جە: 09-02-2024 تۊمارەکریێنە
ئی بابەتۍ چە لایەنو: ( زریان سەرچناری ) چە: 12-02-2024 پۊرەلۋای کریێنە و ئازاڎە کریێنە
ئی بابەتۍ پەی دمایین جاری جە لایەنو:( هەژار کامەلا )یۆ جە:11-02-2024 خاستەرە کریێنە
لینکو بابەتۍ
ئی بابەتۍ بەپاو ستانداردۍو کوردیپێدیای ھەڵای ناتەمامە ھەنە و پەنەۋازییش بە پۊرەلۋای بابەتیی و زۋانەۋانیی فرەتەری ھەن!
ئی بابەتۍ 98 جارۍ ۋینیێنە
فایېلۍ پېۋەدریێ - ڤێرشن
جۊر ڤێرشن نامۊ تۊمارکەری
فایلو ۋېنەی 1.0.146 KB 09-02-2024 هەژار کامەلاهـ.ک.
کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
کتېبخانە
مەولە
کتېبخانە
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
کوڵەباس
بابا سەنعان ڕۊ جەهانی زاڕوڵاش دوور جە ماواو وېش پیروز کەرد
کتېبخانە
گیٛجاوەو ژیوای
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
کوڵەباس
شرۊڤەو ئەنەیاوای جە دەقی
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
کوڵەباس
دۋۍ ماتۊڕسوارۍ هۆرامانی کۆتۍ وەڵۍ
ژیواینامە
عەباسی کەمەندی
کوڵەباس
پڕۊژەو بەکلتوری کەرڎەی پاسکیلسواری
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ژیواینامە
ئیسماعیل سابووری
کوڵەباس
ڕۆو قەڵەمی و درەوشییایوەو یانەو حەیران هۆرامی

تازەکی
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
03-12-2022
ئاکۆ مارانی
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
کوڵەباس
هۊرگېڵنی کورڎی-هۆرامی پەی کورڎی-سۆرانی
14-12-2023
ئەسعەد ڕەشید
هۊرگېڵنی کورڎی-هۆرامی پەی کورڎی-سۆرانی
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
15-01-2024
ئەسعەد ڕەشید
خورشید خانمەی داواشی
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
20-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
محەمەد عارف جزیری
کوڵەباس
ئاسکێوە دلیٛو تەویلەو هەرانە (1)
18-06-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئاسکێوە دلیٛو تەویلەو هەرانە (1)
تۊماری تازە
ژیواینامە
ئیسماعیل سابووری
05-07-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
عەباسی کەمەندی
22-06-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
26-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
20-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
17-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
سەفوەت
13-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ مستەفا تەختەیی
06-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
خان ئەڵماسی لوڕستانی
03-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
محەمەدی مەلا کەریم
02-05-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
ئەحمەدی خانی
26-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ 521,961
ۋېنۍ 105,580
کتېبۍ PDF 19,661
فایلی پەیوەڼیدار 98,470
ڤیدیۆ 1,420
کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
کتېبخانە
مەولە
کتېبخانە
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
ژیواینامە
محەمەد عارف جزیری
کوڵەباس
بابا سەنعان ڕۊ جەهانی زاڕوڵاش دوور جە ماواو وېش پیروز کەرد
کتېبخانە
گیٛجاوەو ژیوای
ژیواینامە
شێخ عوسمان نەقشبەندی
کوڵەباس
شرۊڤەو ئەنەیاوای جە دەقی
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
کوڵەباس
دۋۍ ماتۊڕسوارۍ هۆرامانی کۆتۍ وەڵۍ
ژیواینامە
عەباسی کەمەندی
کوڵەباس
پڕۊژەو بەکلتوری کەرڎەی پاسکیلسواری
ژیواینامە
سەید ئەکابیری خامۆشی
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ژیواینامە
ئیسماعیل سابووری
کوڵەباس
ڕۆو قەڵەمی و درەوشییایوەو یانەو حەیران هۆرامی
بۊخچۍ
ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ - وڵات - هەرېم - پانیشتو کورڎەسانی ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ - وڵات - هەرېم - وەرنیشتو کورڎەسانی ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ - زۋان - بنەزۋان - ھۆرامی (کرمانجیی گۊرانی) ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ - وڵات - هەرېم - وەرکۆتو کورڎەسانی

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| پێۋەڼی | CSS3 | HTML5

| کاتو وەشکەرڎەی لاپەڕەی: 0.703 چرکە(چرکۍ)!