کورد دلۍ چەرخەکا تاریخینە
بەشۍ یەرەسەڎ و ویس و هەشتەمە
نویستەی: هاوڕێ باخەوان
ساڵەو (1926ز.):
* ئەرمانای دۋۍ شانۊناما بە نامەکانو (نەتیجەو سەفاحەتی و زوڵم و ئیستیبدادو حوجرەی)، یانەو خاتوو بەهیۍ ئەڎاو شېخ بابا عەلی شېخ مەحمووڎی جە سلېمانی.
* وەڵاکەرڎەیۆ چن تێکستۍ کورڎیۍ کە پېکئامێبېنۍ جە ڕازا و داستانا و واتە وەڵینا ناوچەو ماردینی بە زوانی ئەڵمانی بە دەسو هوگۆ مەکەسی.
* دەسگیرکەرڎەی عەباس خانی، سەرخېڵو هۊزو کەلهوڕی بە دەسو داگیرکاری ئێرانی.
* ئەچی ساڵېوە تاکو ساڵەو (1927ز.) ڕاپەڕینەکانو (وارتو، سوڵحان، بینگۆل، گەنج)ی، جە سەرنیشتو کوردەسانی خېزیێ.
* یەکەمین فېرگاو کناچا دلۍ شارو سلېمانینە کریاوە.
* ئەچی ساڵېوە تاکو ساڵەو (1927ز.) نزیکەو یەک ملیۊن کوردا سەرنیشتی بە بەفەرمانو داگیرکاری تورکی پەی ناوچە جیاجیاکانو تورکیای کۊچپەنەکریێ، گرڎو دەگایەکاشا وڕنێ و ژمارێ فرېشان ڕانە مەردۍ.
* هونەرکار، حەمدی ئەفەڼی ئەمین ئاغا، یەکەم کەس بۍ کە جە سلېمانی گۊرانیېش سەرو (گرام)یۆ تۊمارۍ کەردۍ.
* کۊتاو هامنو ئی ساڵۍ، هېزەکانو ئێرانی ناوچەکانو بانە و سەردەشتیشان گېرتێ.
* خېزیای هۊزەکانو پانیشتو وەرکۆتو وەڵاتی، کە هەر زوو سەکوتکریێ.
* ئەچی ساڵېنە، ئێرنست کلیپلی ئەڵمانی، گەشتێش دلۍ یەزیدیەکارە و کوردەکا تەریرە کەرڎەو سەرنجۍ وېش ئەچا بارۆ دلۍ نامیلێوەنە وەڵێ کەردێ.
* کوهلەری ئەڵمانی، نامێوە دکتورایش سەرو شارو بەدلیسی سەرنیشتو کوردەسانی پېشکەشو زانکۊ (میونیخ)ی کەرڎە.
* دلېنەبەردەی کۊمەڵەو وەڵکۆتەو کوردەسانی بە دەسو ئینگلیزەکا.
* بەرشییەی یەکەمین ژمارەو گۊڤارو زاری کرمانجی.
* کۊچی دمایینو ئەمین عالی بەدرخانی.
* کۊچی دمایینو شاعېر فەقی عەبدولڕەحمان فەقی هۆمەری جوانڕۊیی.[1]