کورد دلۍ چەرخەکا تاریخینە
بەشې: یەرەسەڎ و چل و هەشتەمە
نویستەی: #هاوڕێ باخەوان#
* مانگەو (07) ئی ساڵېنە، شېخ ئەحمەڎی بارزانی فەرمانشدا بە واردەی گۊشتو بەرازی.
* تاریخو (#14-07-1931#ز.) هېرشێ خېڵو جەلالی و پېشمەرگەکا سەرنیشتی پەی سەرو ناوچەو قەرە عەینی، ئەنجامەنە (50) سەربازۍ ئێرانی کوشیێ، ئا هېرشە بی بە هۊکارو ناوەشی و بارگرژی میانو داگیرکاری تورکی و داگیرکاری ئێرانی، بەپاو ئانەی کە تورک یاردی شۆڕشگېڕەکاش دان.
* مانگەو (08) ئی دساڵېنە، کۊچپەنەکەرڎەی (2000) کوردۍ خېڵو جەلالی جە سەرنیشتۆ پەی ناوچە تورکەکان و یاگەکېشانە تورکېشان نیشتەجایۍ کەردۍ.
* تاریخو (#26-11-1931#ز.) هېرشەو هۊزو برادۆستەکا بە سەرداری شېخ ڕەشیدی لەولانی پەی سەرو بارزانییەکا، ئا هېرشەو برادۆستا بە فیتو داگیرکاری ئېراقی بۍ.
* تاریخو (#08-12-1931#ز.) هېرشەو بارزانییەکا پەی سەرو ئاکرێ، ئەنجامەنە قائیمقام و چن پۊلیسێشان دیلۍ کەردۍ.
* تاریخو (#09-12-1931#ز.) هېرشەو داگیرکاری ئېراقی پەی سەرو بارزانییەکا، ئەچی شەوېنە مەڵبەڼو بارزانییەکاشا تۊقەدا، بارزانییەکېچ دژە هېرشێشان کەرڎە سەرو هېرشەکۍ ئاڎیشا و ژمارێ فرېشان چەنە کوشتۍ و دیلۍ کەردۍ، کە قائیمقامو (بلە)ی یۊ بۍ جە دیلەکا.
* تاریخو (#10-12-1931#ز.) تەیارەکۍ ئینگلیزی جە توڵەو مەڕیای هېزەکەو داگیرکاری ئېراقینە ناوچەکانو مەڵبەڼو بارزانیشان بۊمبا واران کەرد.
ساڵەو (1932ز.):چن تۊمارێ پېوەس پی ساڵېوە ئینێ وەردەسەنە:
*بەستەی کۊنگرەو میوزیکی جە شارو قاهیرەی میسری، ئەچا کۊنگرەنە مامۊسا عەلی مەردان، یەکەم هونەرکاری کورد بېیەن کە بەشداریش چەنەکەرڎەن.
* کۊچی دمایینو شاعېر حوسێن نازم.
* ئامای دنیای هونەرمەڼی گۊرانیواچ، شەماڵ سائیب جە شارو سلېمانی.
* ئامای دنیای نویسەر نووری وەشتی.
* ئامای دنیای نویسەر عەبدوڵڵا ئەژدەر.
* کۊچی دمایینو شاعېر مستەفاو مەلا عەلی غەفوورو مەڵڵا خڎری، ئەشناسیا بە وافی.
* کۊچی دمایینو شاعېر مەلا ئەحمەڎی قەسرەت.
* ئەچی ساڵېنە، ناوچەو بارزانی (1365) یانۍ بارزانییەکا بە فەرمانو داگیرکاری ئېراقی تەختۍ کریێ.
* کۊچی دمایینو نویسەر شېخ حیسامەدینو عەوداڵانی.
* مەسعود کەیهان، ئەچی ساڵېنە ژمارەو خانەوادەکا خېڵو شوکاکیش بە (1500) نیێنېرە.
* ئامای دنیای عەزیز محەمەڎ خۆشناو، جە شارو سلېمانی.
* کۊچی دمایینو شاعېری عەرەبی زوان و بنەچە کورد، ئەحمەڎ شەوقی جە وڵاتو میسری.
* بەرشېیەی دما ژمارەو گۊڤارو زاری کرمانجی، کە ژمارە (30) بۍ.
* ئینگلیزەکۍ ڕېککۆتەنامێشان سەرو نۆتەو موسڵی مۊرە کەرڎە.
* سەروەختو سەرکوتکەرڎەی ڕاپەڕینەکانو بارزانی، (1365) یانۍ سۊچیێ.[1]