ژەنی هۆرامانی و پۊشاکشان
بەشۍ چوارەمە
هۊرئەوەگېڵنای و ئاماڎەکەرڎەی: #ئەسعەد ڕەشید#
جوانی و زەریفی ژەنەو هۆرامانی
ژەنەو هۆرامانی، زەریفەی خوڎاکەردەنە، زەریفیێ سرووشتی دەسکۆتێ ژەنەو هۆرامانین، گەر پاسە نەبۊن، هەرگیز ئارایېش نمەتاوۊ ژەنەو هۆرامانی زەریفە کەرۊن، شارسانیەت دەسکۆتێش ئاردەن پەی ژەنۍ، کە دنیاو ئارایېشو ژەنان،بەڵام ئا شارسانیەتە هەڵای نەیاوابۍ ناوچەکانو هۆرامانی، ژەنەی هۆرامیە جە قەوارە کۊنەکەنە مەنېنۆو بە عەینو دەسووری وۍ ڕازنایۆشان بە ڕەویەو جاراو بە کەرەسە سرووشتیەکا وېشا ڕازناوە، ئا کەرەسېچە(سپیاو، دیمڵەشۊر، سووراو، مېخەکی، ئەڵفەنی، سمڵە، کڵە و کڵدان، مووکېش، خەنەو ۋسمە)ن.
هارە(دەسهاڕە، هارەکڕە):
دەگایەکاو هۆرامانینە، فرەو دانەوېڵەی(خەلە،یەوۍ)، بە (هارە یام دەسهاڕە) هاڕیاو کریان بە ساوەر یام ۋڵۊشە.
پاسەبۊ، (هارە) جە هۆرامانەنە دۆرێ گۆرەش جە ژیوای خەڵکەکەیشەنە بېیەن و هەن، چونکوم هەرچی دانەوېڵەن بە (هارە) هاڕاش و ۋردش کەران، گەر بڕەکەیچش فرەبۊن، ئانە بەراش پەی ئاساوی ئاوی، کە هۆرامان پەڕەن چا جۊرە ئاساوا.
سەیدی هۆرامی، جە شېعرەو(هارە)ینە، دیمەنێ زەریفش خولقنان، پی تەرزە:
یارەکېش خەریکەو هاڕای خەلەینە، گەرەکشەن(ۋڵۊشە) کەرۊن، دەسو یارەکېش بیەن بە دەسکېشو دەسو هارەکەی:
تۊ دەستی شیرین دەستە کېشتەن
ئاواتت بڕیان، ناڵەی چېشتەن
وەرە وەرە خەلە(دانە) کەرۊن گڵوەو هارەکەیرە:
شیرین بە سەڎ ناز، مەکېشۊ دەستە
(دانە) مەڎۊ پېت، چوون ئاوات وەستە
دانەش مەسانی چوون ستەمکاران
مەکەریش وە گەرد، تووتیای شاران
بە دەسە بازندار و ناسکەکاش هارەی مەسووڕنۊ:
شیرینەن نیشتەن، دانە مەڎۊ پېش
هارەش هار کەردەن، دەور مەڎۊ نە وېش
(سەیدی)چ، هەم غیرەکەرۊن، هەم خەمیچشەن هارەکە دەسو یارەکېش زامڎار کەرۊن. ئاڎ دەسهاڕەکەی عەیبدار کەرۊن پانەیە کە هەرچن دەسش ئینا دەسو(شیرېن)ېوە، کەچی سەرانەیچش(دانە)ش چەنە مستانۊ.
ئاساو:
ئاش یام ئاساوی ئاوی، دەورێ دارایی و کۊمەڵی یەکجار گەورەش گېڵنان، پەوکەی بە سەرچەمێ ژیوای تەماشەکریام، هەم بە چەمێ بەرزۆ تەماشەکریام، دلۍ شېعرەو شاعېرەکانە یاگۍ وېش گېرتەن، گۊرانی واچەکۍ باڵاشەرە هۊرشادان. چېگەنە ئا کەرەسۍ کە پەی وەشکەردەی ئاساوی بەکارئانێنۍ، نانېشان ئانێنە، ئاساو هۊنەرێ کلاسیکین، کە مېژووش جە مېژوو کلاسیکی بابانی فرە کۊنتەرەن. بەشێ جە کتېبو ئاوەڎانییەکۍ هۆرامانی، نویستەی: هیدایەت گوڵپی، فاڕای پەی سەرو زوانی هۆرامی: ئەسعەد ڕەشید.[1]