پەراوېزو ڕۊمانو (ئەلەپەشە)ینە
بەشەی یەکەمە
سەرەتا سوپاس و دەس وەشیم هەن پەی نوسەرو ڕۊمانەکەی مامۊسا ئیبراهیم میکەی کە منش پەسەنا پەی وانایۆ بەشو ئیستاتیکاو دلې ڕۊمانەکەی:
یەرێ دیمەنێ دلې ڕۊمانەکەی منشا ناچار کەرد گنو دلې خېیاڵی و وەسفشا کەرو، هیوادارنا زېیاتەر چێژش دابۆ بە ڕۊمانەکە.
دوې چا دیمەنامە چا باس کەرڎې، پەنەم وەشا ئیسە هەر یەری چێنە بنیەورە
1-فەرەنجی:
سۆفی ئازیر هەر کات هەرمانێ گرنگەش بییێ وەڵێنە فەرەنجیەکەیش کەرېنە و کېشە هۆرامیلەکېش بینێ، ئا ڕوەیچە زاڕۆڵەکېش چېرو هەرەزیلەکېنە کۊ کەرڎېوە، وەڵتەر فەرەنجی و کېشەکېش بینێبێ، پەوکای ئا هەرمانێ بېنېش گرڎ پېسەو وېشا لوێ ڕاوە.
وەشەسیایا فەرەنجی جل و بەرگێ نییا پەی جوانی پۊشیۆ، وە ڕاسیت گەرەکا هۊکارېچ نییا پەی پارېزنای جەسەیما جە سەردای، بەڵکو فەرەنجی ئا جلەنە کە سروشتیما ورچنیەنو هەماهەنگا چەنیما کاتێ پۊشمێش هەماهەنگێ بیمێ چەنی وېما و دماجار چەنی سروشتیچ گنمێ پەیوەندی و گنمێ دلې هارمۆنیای، ئیتر سروشت هېزو وېش وزۆ دلېما.
ئېمە چێوە فەرەنجی پۊشمێ، ئەمان نەکەرڎې دەسبەردارش بیدێ و نەکەرڎېچ پەی جوانی پەی پارېزنایتا جە سەردای کەرڎېشنە. چوون پا جۊرە سروشت وېش مەکەرۊوە پەیتا.
ڕۆڵەکام شمە مەزاندێ فەرەنجی هېزێ تەلیسماوی چانەش هەن هەر کات یۊ جە ئېمە پۊشابۆش هیچ مەجلیسێنە قسېش ڕەدە نەکریێنۆ، هیچ سوڵحێ نەبییێنە نەکریێبۆ، هیچ کېشێوە نییا گۆرەکېما فەرەنجیشا پۊرە بییەبۆو حەلشا نەکەرڎەبۆ، تەنانەت میلەتە هامسایەکاو دەوریما کە ئیسە زاڕوە کاڵفامەکېشا گاڵتەشا مێ بە فەرەنجی کېشی گەورێشا بېنی و خەریک بې یۊترینی دلېنە بەرا، ژیرەکېشا خەبەر کیانېنێ و یەرێ چوارێما بە فەرەنجی و کڵاشۆ لوێنێ گرفتەکاشا وەشێ کەرېنێ، تەنانەت باباتا سەرە نارێ ڕاسەو نازارێ نەڵێ بە من، تاکو ئا کات مامۆم بە فەرەنجی و کېش و کڵاشە عەبوبەکریەکاشۆ لوا داواو ئەیێتا و ئەرېش کەرڎە.
ڕۊڵەکام کە من ماچو فەرەنجی تەنها پۊشاک نییا هەر وېمۆ مەواچوش، ئېمە قەیمیەکېما هامنێچنە لاش نەبەرێنێ و پەی کەش و کۆی و پەی دلې باخیچ کەرېنېشەنە، زاندێ چی، نا مەزاندێ ڕەنگای گاڵتەتا وەنەبێ، چوون هېزە سێحراویەکەش پاسە کەرې سروشتی ڕام کەرۊ پەیت و هیچ دڕندێوە زەفەرەت پەنە نەبەرۆ.
ڕۆڵە گییان ئانەی ئیسەی بەنامې مسەقەفیوە پانتۊڵې تەسکېشا کەرڎېنێنەو دژو فەرەنجی و کڵاشی و ڕەمزەکای تەریما بییێنێ، هیچ نییا کۊمەڵێ زاڕۆ بازاڕا و گۊششا مەداردێنە، ئنە نەزانېنې ئەجۊشا فەرەنجی هەر ئینەنە پۊشانما، ڕۊڵەکام فەرنجی ئا فەرهەنگ و کلتورەنە هەنما، فەرەنجی ئا شێوە دینداری و ئا شێوە ژیانەنە کەرمېش، فەرەنجی ئا شێعرێنێ منویسمېشا.
پەوکای خېیاڵتا ئاسودە بۊ، ئی فەرەنجیە گەر نەمەنۆیچ هېزەکەش فۆڕمێ تەرەنە دلېمانە بەرگنۊ گەر بە ڕاسی هۆرامیێ بیمێ.
میقداد محەمەد ئەمین.[1]