بەشێ جە کتېبو ئاوەڎانییەکۍ هۆرامانی
ئاماڎەکەرڎەی و هۊرئەوەگېڵنای: #ئەسعەد ڕەشید#
بەشۍ شەسهەمە
شالیارە سیاوە:
یۊ بییەن جە پاڕەوا و پیرا ئایینو زەردەشتی، سەردەمو ئاڎینە هۆرامییەکۍ موسڵمانۍ بیېنۍ، بەپاو دەستوورەکا ئیسلامی سەرگەرمۍ خوڎاپەرەسی بیېنۍ.
پەرساشا وەنە: چی موسڵمان مەبی؟
ئاڎیچ ماچۊ:
من ئا خوڎایە مەپەرسو کە موسوڵمانەکۍ مەپەرساش، نما کەروو، ڕۊچۍ گېروو، هامکاری ئاتاجا کەروون، ماڵیات مڎەو بە گەنجینەو موسوڵمانا، شمە بە واڵە و براڵەو وېم مزانو، یانی چېشم فەرقەن چەنی شمە.
هۆرامییەکۍ باوەڕشان پاسەن کە شالیارە سیاوە، دماجار موسوڵمان بېیەنو بېیەن بە یۊ جە نەوەڎ و نۊ پیرەکا هۆرامانی.
بە مل جەرخنای پەی دمای، ئا بەڵگە و شۊنەوارە ئەوەمەنا جە دەستوور و ماریفەتو پیرشالیاری، مەوینمۍ هۆرامییەکۍ سەرو ئایینو یەکتاپەرەسی بیېنۍ، خوڎاو وېشان پەرەسان و پابەڼۍ حوکمە خوڎاییەکا بیېنۍ، بە گیسیانەی چراوەو ڕانمایی مروڤایەتی، بە زیای ڕۊجیارو ئیسلامی، جە ساڵەو (18ک)ی، یەکەمین هېرشو سوپاو ئیسلامی پەی سەرو هۆرامانی دەسش پەنەکەرد، بەڵام بېئەنجام بەرشی، چوونکوم گېرتەی قەڵا مەحکەمەکا، کارێ زەحمەت بۍ، مېیانو سالەکانو (18 – 318ک.) چڼەها جەنگۍ سەختۍ ڕوەشادێنە مېیانشانە، پېسە (دەربەڼو جیهادو دزڵیۍ، دەربەڼو جەهەی کۊ مەهدی، دەرەو ئەسحابا، پاڼزە ئەسحابۍ دزڵیۍ و دلېدەمی، زەڵم، جەنگو خورماڵی، قەڵاو زەڵمی، سەرو پیری)، ئانۍ شونهایێنۍ کە جەنگی سەختشان چەنەکریان، جە ساڵەکانو (318ک)ی پیلاوە، هۆرامییەکۍ بەبۍ زۊر، بە مەیلوو وېشان، بە ئەشناسای و شارەزابییەی جە ئیسلامی، دینەکەشان قبووڵکەرڎەن، تاکو ئیسەیچ پابەڼېنۍ پۆشۆ.
تاومۍ واچمۍ، هیچ یاگێ نېیەنە چی سەرزەمینەنە پېسە هۆرامانی، کە خەڵکەکەش بە دڵسوزی ئیسلامشان هۊرگېرتەبۊ بە دڵ پېسە وېش، ئیسلامێ مېیانڕەو و سالم، دوور جە توڼڕەوی، هەر بە ئەژنەویەی بانگی، وېشان پەی نماو جمعەی ئاماڎەکەران، گرڎشان ئەشعەری و شافیعی مەزهەبېنۍ، تەریقەتو نەقشبەڼیشان وەرگېرتەن.
هۆرامییەکۍ فرە بە گەرمی باوشیشان دینداریرە کەردېنە، جە عەقیدەشان هەتا گولانەتەرین لایەنو ژیوایشان، پابەڼېنۍ بە ئیسلامیۆ، نامۍ خوڎای سەرەمڕە ئینا سەرو زوانیشاوە، ئاگاشان جە حەراڵ و حەرامین، خزمەتو ئیسلامیشان کەرڎەن، حورمەتو زانایا و شېخ و سەیېڎاشا گېرتەن، چڼەها کەسایەتیۍ ئیسلامیېشا چەنەهۊرکۆتېنۍ، گرڎ دەگێوە هۆرامانینە مزگی و مەدرەسەو فەقیۍ بیېنۍ، خاستەرینو باخ و مڵکشان وەقفو خانەقا و مزگی کەرڎەن.
مزگی و خانەقاکېشا یاگۍ پەروەردە و پەنەیاونای چڼەها زانایا و مەڵڵا ئایینیا بیېنۍ، تاومۍ بواچمۍ: فرېشان پېسە دانشگاکا ئارۊی بیېنۍ، پېسە (پاوە، مەریوان، تەوېڵۍ، بېیارۍ، گوڵپ، باخەکۊن) کە شاهېڎۍ ئانەینۍ.
ئارۊیچ، بېڎاری تازەی ئیسلامی جە هۆرامان، سەرو شانەو هۆرامییەکاوە بە پیا و ژەن و کوڕ و کناچەشاوە، یاونا دوورتەرین یاگۍ کوردەسانی. بەشێ جە کتېبو ئاوەڎانییەکۍ هۆرامانی، نویستەی: هیدایەت گوڵپی، فاڕای پەی سەرو زوانی هۆرامی: ئەسعەد ڕەشید.[1]