نزیکەی چوار ساڵ بەسەر کۆمەڵکوژی و هێرشی #داعش#دا لە ناوچەی شنگال تێدەپەڕێ کە کوژران، ونبوون و ئاوارەبوونی دەیان هەزار کوردی ئێزدی لێکەوتەوە. لە چەند مانگی ڕابردوودا کوردە ئێزدییە ئاوارەکانی هەرێمی کوردستان بەدەست زۆر کێشەوە ناڵاندوویانە، لەوانە کەمیی دەرمان و پێداویستییە سەرەتاییەکانی ژیان.
دکتۆر نەمام غەفووری، سەرۆکی ڕێکخراوی ناحکومیی هاریکاریی هاوبەش بۆ کوردستان کە سەرپەرشتی بنکەیەکی تەندروستی لە کەمپی باجید کەنداڵی دوو لە دهۆک دەکات، ستافی ئەو بنکەیە ماوەی چوار ساڵە لە کەمپەکەدا کار دەکەن و زۆر جار بۆ ماوەی چەندین مانگ بێ وەرگرتنی مووچە کاریان کردووە. لە پاڵ ئەمەدا منداڵانی کەمپەکەیان فێری زمانی ئینگلیزی کردووە.
دکتۆر نەمام بۆ ڕاگرتنی ڕێکخراو و ستافەکەی پشت بە هاریکاریی نێودەوڵەتی دەبەستێ لەڕووی دەرمان و دابینکردنی خەرجی، بەڵام وەکو خۆی دەڵێ لە چەند مانگی ڕابردوودا ئەو هاریکارییانە بەشێوەیەکی بێوێنە کەمبوونەتەوە و ئەم کەمپەی ئەوان کاری تێدا دەکەن مانگی یەکجار کەلوپەلی پزیشکی و هەفتەی یەکجار پێداویستییەکانی دیکەیان بۆ دێ.
دکتۆر نەمام لەبارەی دۆخی کەمپەکە بە (رووداو)ی گوت: دۆخەکە هیچکات هێندە خراپ نەبووە، ئەو ڕەوشە ناخۆشەش لە پایزەوە دەستیپێکرد، کاتێک خۆبەخشەکان بەهۆی قەدەغەی گەشتی نێودەوڵەتییەوە چیدی نەیاندەتوانی بێنە کوردستان. لەو ماوەیەدا هیچ هاریکارییەکمان بۆ نەهات. دکتۆر نەمام بایی 10 هەزار دۆلار دەرمانی لە دەرمانخانەیەکی زاخۆ کڕیوە و تاوەکو ئێستا پارەکەی نەداوە.
هەزاران کوردی ئێزدی تاوەکو ئێستاش لە خێوەتەکانی ئەو کەمپانەدا دەژین کە سەرەتا وەکو کەمپی کاتی دروستکرابوون. خێوەتەکان دژە- ئاگر و دژە- ئاو نین، بۆیەش ئەگەر بارانێکی زۆر ببارێ کەڵکی ئەوەیان نامێنێ لە ژێریاندا بژین. لەکاتی لێزمە بارانەکەی مانگی ئایاردا لافاوێکی زۆر لە کەمپی باجید کەنداڵ هەڵسا و دانیشتووانی کەمپەکە بە لێشاو ڕوویان لە بنکە تەندروستییەکەی دکتۆر نەمام کرد.
ئادام بۆت یەکێکە لە خۆبەخشە بیانییەکان کە هەموو هاوینێک وانەی ئینگلیزی بە دانیشتووانی کەمپەکە دەڵێتەوە. بۆت لە پۆستێکی فەیسبووکدا جەخت لەوە دەکاتەوە کە ڕووداوەکانی کاتی لێزمە بارانەکەی مانگی ئایار کارەساتێکی سروشتی نەبوو، بەڵکو ئەنجامی چاوەڕوانکراوی پشتگوێخستنی سیستەماتیکی ئاوارە ئێزدییەکان بوو کە ماوەی چوار ساڵە لە کەمپەکاندا بە کەمترین پێداویستی ژێرخانییەوە دەژین. ئەوانە لەلایەن ئەو حکومەت و ڕێکخراوە نێودەوڵەتییانەوە پشتگوێ خراون کە هەموو کات ئامادەن کوردە ئێزدییەکان بۆ پڕوپاگەندە بەکاربهێنن.
دکتۆر نەمام باسی ئەوەش دەکات کە بەغدا کاری ئەوان و زۆر ڕێکخراوی ناحکومیی دیکەی سەختتر کردووە و دەڵێ لە دوای گشتپرسی سەربەخۆیی کوردستان لە مانگی ئەیلولی ڕابردوو، حکومەتی عێراق ڕێکخراوە ناحکومییەکانی کوردستانی ناچار کردووە لە بەغدا ناو تۆمار بکەن. بەغدا دەیەوێ ئەو هاریکارییە داراییانەی بۆ ڕێکخراوە ناحکومییەکان دێن، لە ڕێگای بەغدا یان مووسڵەوە بێن. ئەمەش وایکردووە ڕێکخراوەکان لێرە بڕۆن.
ژمارەیەکی زۆر لە ئافرەتانی کەمپەکە بۆ وەرگرتنی چارەسەری پزیشکی و دەروونی پێویستیان بەوەیە سەردانی نەخۆشخانە و بنکەکانی دەرەوەی کەمپەکە بکەن، بەڵام ئێستا بە بڕیارێکی حکومەتی عێراق ئەو ئافرەتانە بۆ وەرگرتنی چارەسەر ڕەوانەی ئەو ناوچانە دەکرێن کە شوێنی یادەوەری هێرشەکانی 2014ی داعشن. بە گوتەی دکتۆر نەمام ئەو ئافرەتانە بۆ نەخۆشخانەکانی مووسڵ و تەلەعفەر دەنێردرێن، کاتێکیش دەگەڕێنەوە کەمپەکان ئەزموونە ترسناکەکانی هێرشی داعشیان بیردێتەوە.
کێشەیەکی دیکەی کوردە ئێزدییەکان لەڕووی دابینکردنی پێداویستیی پزیشکی لەدوای هێرشەکانی ئۆکتۆبەری 2017 وە سەریهەڵداوە. وەکو سەرۆکی ڕێکخراوی هاویکاری هاوبەش بۆ کوردستان دەڵێ سیستەمی تەندروستیی شنگال لەژێر دەسەڵاتی حکومەتی عێراقدا زۆر لاواز بووە، تێکڕای تێچوونی پشکنینی پزیشکی 3000 دینارە، لە کاتێکدا هەمان پشکنین لە کوردستان تەنیا 500 دیناری تێدەچێ.
دکتۆر نەمام لە هەوڵدایە بۆ کۆکردنەوەی پارەی کڕینی موەلیدەیەکی کارەبا کە بایی 12 هەزار دۆلارە و تاوەکو ئێستا تەنیا 2000 دۆلاری پێ کۆکراوەتەوە. ئامانج لە کڕینی ئەو موەلیدەیە دابینکردنی کارەبای بەردەوامە بۆ کەرەستە کارەباییەکانی بنکە تەندروستییەکە و دابینکردنی کارەبا و ئاو بۆ 6000 دانیشتووی کەمپەکە.
رۆژی 18ی نیسانی ئەمساڵ جەژنی سەری ساڵی ئێزدییەکان یان چوارشەممە سۆر لە کەمپی باجید کەنداڵ بەڕێوەچوو. منداڵانی کەمپ بە ڕەنگکردنی هێلکە پێشوازییان لە ساڵی نوێ کرد و دانیشتووانی دیکەی کەمپەکەش دەرفەتی ئەوەیان بۆ هەڵکەوت سەردانی لالش بکەن.
دۆخەکە هەم بۆ ستافی بنکەکە و هەمیش بۆ هەزاران ئاوارەی کەمپەکە سەختە، بەڵام دکتۆر نەمام و هاوکارەکانی هەوڵدەدەن ورەی خۆیان بەرز ڕابگرن. ئەوان تیمێکی تۆپانێی کچانیان بە جلوبەرگ و پێداویستییە وەرزشییەکانەوە دروستکردووە. تیمەکە زۆرجار لەگەڵ تیمەکانی کەمپەکانی دیکە یان یانەکانی هەرێمی کوردستان یاری دەکات.
ساڵی ڕابردوو لە کۆبوونەوەیەکی نوێنەرانی کەمپەکانی هەرێمی کوردستاندا لەگەڵ بەرپرسی تەندروستیی پارێزگای دهۆک، زۆربەی نوێنەرەکان باسی دۆخی سەختی کەمپەکانیان کرد، بەڵام دکتۆر نەمام بیرۆکەی دروستکردنی ئەو تیمەی خستەڕوو، بەبۆچوونی ئەو، تیمەکە دەتوانێ شتێکی ئەرێنی بە منداڵانی کەمپەکە ببەخشێ و دەکرێ لە داهاتووشدا بەرهەمێکی هەبێ. وەکو دکتۆر نەمام دەڵێ، هەر ئەوەش تاکە دەستکەوتی هەموو کۆبوونەوەکە بوو.[1]
#29-05-2018#