نووسەر: هۆشمەن جەلال
توێژینەوەکەمان بەسەر سێ بەشدا دەبەش دەبێت. لە بەشی یەکەمدا (مانا و گرفتەکانی ئیمان) ئه و مانایەی ئیمانمان خستووەتەڕوو کە بە شێوەیەکی گشتی و باو بەم چەمکە دراوە و دەدرێت، پاشان ئه و گرفتانەمان بەرباس خستووە کە لەم مانایەوە بەرهەم دێت، ئەوانیش: گرفتی ئیبستمۆلۆژی و ئەقڵی و خوداپەرستییە، بە ئاماژەکردن بۆ ئەم گرفتانەش هەوڵ دەدەین ناکامی و نەگونجاوی و نادروستیی ئه و مانایە دەربخەین، چونکە گەر چەمکێک له و سێ ڕووەوە دوچاری گرفت بێتەوە، دەتوانرێت لێیەوە حوکمی (ناکامی و نەگونجاوی و نادروستی)، یاخودی حوکمی مانای هەڵەی لەبارەوە وەک دەرئەنجام لێ هەڵهێنجین، یاخود بردنی ئه و مانا باوەی ئیمان به و سێ لایەنەدا و خوێندنەوەی له و ڕەهەندانەوە و تاقیکردنەوەی بەربنەمای ئەوان، بۆمان ڕوون دەکاتەوە کە ئیمان لە چ دۆخێکدا دەژی. پاشان لە بەشی دووەمدا (پاڵنەرەکانی ئیمان)، سێ پاڵنەر کە وەک پاڵنەری سەرەکی بەدیمان کردووە، دەخەینە ڕوو، ئەوانیش: چێژ و ئازار، خوو و دابونەریتی کۆمەڵ، بازدان بەره و پانتایی نەزانراوە، بەمەش ویستی ئەوەمان هەیە کە جارێکی دی مانای ڕواڵەتیی ئیمان وەدەربخەین و لە ئیمانی ڕاستەقینە، ئیمان بە خودا، جیابکەینەوە، بەتایبەت لە پاڵنەری یەکەم و دووەمدا. لە بەشی سێهەمدا (ئیمان و مانای نوێ)، مانایەکی دیکە بۆ ئیمان دەخەینە ڕوو کە دوورە لە هەموو ئه و گرفتانەی مانا باوەکەی ئیمان ڕووبەڕووی دەبێتەوە، لەم بەشەدا ئه و مانا نوێیە دووبارە لە ڕووی ئەبستمۆلۆژی و ئەقڵ و سەلماندنی ئەقڵی و خوداپەرستییەوە تاقی دەکەینەوە و حوکمی دروستی و کامڵی بۆ ئه و مانایە بەربنەمای ئەوان بەئەنجام دەگرین، پاشان باسێک لە (گومان و ئیمان) دەکەین، تا ببینین ئاخۆ ئەم مانا نوێیە وەک مانا باوەکە، لەگەڵ یەکێک لە گرنگترین هەڵوێستەکانی مرۆڤ بەرامبەر مەعریفە و هەقیقەت کە گومانە، ناتەبایی هەیە؟ وەک دوا تەوەری ئەم توێژینەوەیە و دەرهاویشتەی ئەم مانا نوێیەیە، لە کۆتاییدا (زمانی ئیمان) گفتوگۆ دەکەین، لەم گفتوگۆیەشماندا ئاماژە بە باسێکی گرنگی پەیوەندیدار بە ئیمان دەکەین، گرنگ له و ڕووەوە کە تێنەگەیشتن لە زمانی ئیمان، خۆی لە خۆیدا یەکێکە لە سەرچاوەکانی ئه و مانا نادروستانەی کە بە ئیمان دەدرێت، پاشان سەرچاوەیەکی سەرەکی هەموو ئه و ناتەبایی و دژایەتی و بەدبەختییانەیە کە لە نێوان ئیماندارانی سەر بە ئایینە جیاوازەکاندا ڕووی داوە و ڕوو دەدات.