ئایېر و ئاوی ئولفەت نمەگېران
مەولانا خالیدی نەقشبەندی چەنی پایە دینی و عیرفانیەکەیش خاوەن پلێوە بەرزی ئەدەبین، مەولانا جە شېعرە(فارسی، هۆرامی)ەکاشەنە تەوانایی وېش بەرمەوزۊن. دیارەن چا سەردەمەنە نویستەی شېعری بە زوانەکا(هۆرامی، فارسی، عەرەبی) بیەن و مەولانا خالیدیچ پېسە کەسایەتیێ کوردی کە یەکەم کەس بیەن ڕاو ڕەسمو نەقشبەندیش بە میللەت و کوردی ئاشناکەردەن. دمای گېڵایۆش جە وەڵات و هیندستانی پەی شارو سلېمانی، دەسش بە پاگەندەو تەریقەتەکەیش کەردەن. جە عەزەلێشەنە کە سەرەتا شان و دەسەڵات و خوڎای نیشانە مڎۊ، نزاکەرۊن پەی بەخشای گوناحەکاش.
بینای بۍ دیده، شنەوای بێ گۊش!
جە ئەسرار غەیب، واقیف و خامۊش
(ئایېر) و (ئاوی) هەرگیز پېوەرە ئولفەت نمەگېران، یانی ئاوی ئایېر خامۊش کەرۊن، دیسان ئایېر ئاوی مەکەرۊن بە هەڵمی و گمەش کەرۊن. بەڵام مەولانا خالید نیشانەما مڎۊ کە ئولفەت و (ئاوۍ و ئایېر)ی ئەستەم نیەن.
فروزندەی بەرق نە سینەی سەحاب
ئولفەت دەهەندەی (ئاتەش) چەنی (ئاب)
دیارەن هەور و ئاسمانی بارێ ئاوینەو دماتەر وارۊرە زەمین، هەورە برووسکەیچ ئایېرێ بە شددەتەن کە دلۍ هەورینە بەرمشۊن. وینمۍ مەولاناخاید باس جە دەسەڵات و خوڎای کەرۊن کە ئاوی(هەور) چەنی ئایېری(هەورە برووسکە) کە چن زددۍ یۊترینېنۍ، کەچی چاگەنە ئولفەتشان گېرتەن!.
یا فەرد ئەعزەم، یا فەرد ئەعزەم!
یا حەییی قەییووم، یا فەرد ئەعزەم!
یا شنەوەندەی ناڵەی سوبحدەم!
پەنای بەندییان بەندیخانەی غەم
تەئلیف دەهندەی چار عونسور بە هەم
زاهیر کونندەی وجوود نە عەدەم!
فرۆزندەی بەرق نە سینەی سەحاب
ئولفەت دەهندەی (ئاتەش) چەنی (ئاب)!
شوعلە بەخش نار، پوڕتەو ئەفزای نوور
ڕۆزی دەهندەی مەل و مار و موور
نیزام دەهەندەی ئەرواح نە ئەجسام!
تەرکیب کونندەی ئەعزا نە ئەندام!
بە ماه و خورشید خەلعەت بەخش نوور!
نومایندەی سوبح نە داج دەیجوور!
بەرپا کونندەی خەیمەی بێستوون
دەوران دەهەندەی باد بێ سکوون
هامڕاز یووسف نە چاهی کەنعان
ئەنیس یەعقووب نە بەیتولئەحزان!
ڕەهبەر مووسا بە نار شەجەر!
بە دەمی عیسا، مەردە زیڼەکەر!
ناقە بەرئاوەر جە سەنگ خارا!
ئەسکەندەر جادەر نە تەخت دارا!
جام جەم نە دەس جەمشید بەرئاوەر!
کەللەی کەیکاووس وە تووتیا کەر
مەششاتەی توغرای زوڵف دێز لەیل!
ڕەهنومای مەجنون نە هەردەی دوجەیل!
پەی خوسرەو شیرین نە ئەرمەن ئاوەر!
پەی شیرین فەرهاد وە بێستون بەر
ڕەنگ ڕێز کاڵای گوڵناریی گوڵان
نەغمەی نەوای دەنگ ناڵەی بوڵبوڵان
جورمم بۍ حەددەن، گونام بۍ شومار
ربي نجيني من عذاب النار
نیازم ئېدەن یا حەی، یا قەییوم
(خالید) جە دەرگات نەکەری مەحرووم.[1]