ناونیشان: پێگە و گرنگی چیرۆکی منداڵان
ناوی نووسەر: #کاروان عەلی محەمەد#

بێگومان پێگەی چیرۆکی منداڵان لە ئەدەبی کوردی و پێگەیاندنی منداڵان، زۆر ڕوون ئاشکرا دیارە، چونکە چیرۆکی منداڵان کاریگەرییەکی زۆر ئەرێنی دروست دەکات لەسەر هزر و پێگەیاندنی منداڵان، چیرۆک لەڕووی پەروەردەییەوە هۆکارێکی زۆر سەرەکییە بۆ ئاشنا بوون و فێرکردنی منداڵان لە بەخشینی زانیاری و فێربوونی چۆنییەتی مامەڵەی نێوان کەساییەتییەکان و چۆنییەتی گفتوگۆ - دیالۆگ و تەنانەت جۆرەکانی دیالۆگیش، ئەمەش ڕەنگدانەوەی ڕاستەوخۆ لە سەر ژیانی منداڵ دروست دەکات، هەربۆیە گومانی تێدا نییە منداڵ زیاتر لە ڕێگای دیالۆگەکانی چیرۆک و کاراکتەرەکانەوە - کەسایەتی زیاتر فێر دەبێت و زیاتر زانیارییەکانی ناو چیرۆکەکە وەردەگرێت، نەک بەشێوەی ڕاستەوخۆ، ئەمەش پەیوەندی بە لایەنی سایکۆلۆژیای منداڵەوە هەیە، هەربۆیە چیرۆکی ئەکادیمی و پڕ زانیاری بۆ منداڵان، ئاڕاستەی ڕێڕەوی ژیانی منداڵ دەگۆڕێت بەدیووە ئەرێنییەکەی، چونکە منداڵ لە ڕێگای یاری و چیرۆک وێنەو جوڵەو دیالۆگەوە زیاتر فێردەبێت، هەروەها ناکرێت لە دنیای پێگەیاندنی منداڵان و گرینگی چیرۆکی منداڵان جۆری کەساییەتییەکان، شوێن و ڕەگەز و لایەنی دەروونی و باری کۆمەڵایەتی و پەیوەندی نێوان کەساییەتییەکان لەبیر بکرێت، چونکە هەموو ئەوانەی سەرەوە پەیوەندی بە چنینکاری چیرۆکەوە هەیە و چیرۆکیش ڕاستەوخۆ لە ڕووی پەروەردەو سایکولۆژییەوە پەیوەندی پتەوی لەگەڵ پێگەیاندنی منداڵدا هەیە، هەربۆیە چیرۆک هۆکارێکی فێرکاری سەردەمییە لەئێستادا، هۆکارێکە منداڵ خۆجێی لەگەڵ کەساییەتییەکانی ناو چیرۆکە کە دەکات و بەزووترین کات دیالۆگی کەسایەتییەکان ئەزربەر دەکات، ئەمەش جارێکی تر گرنگی چیرۆکمان لە ڕووی پەروەردەو سایکۆلۆژی و پێگەیاندنەوە بۆ ڕوون دەکاتەوە، چیرۆکی پەروەردەیی، وێنە لە هزری منداڵ دروست دەکات، وا لە منداڵ دەکات مێشکی فروان بێت، خۆی بتوانێت بڕیار بدات، وەکو کەساییەتییەکانی ناو چیرۆکەکان ئاریشە و کێشەکانی ڕۆژانەی چارەسەربکات، چیرۆک جگە لەوەی پەیوەندی کۆمەڵایەتی منداڵ بەهێز دەکات وا دەکات لەڕووی گفتوگۆ وە زۆر سەرکەوتووبێت و سڵ نەکاتەوە لەهەندێک کاردا، شەرمی منداڵ ناهێڵێت و هۆکارێکی بەهێزە بۆ ئاڕاستە کردنی منداڵ بەشێوەیەکی تەندروست بۆ ناو ژیانی تایبەتی و هاوتەمەنانی وەک خۆی، تەنانەت ناو کۆمەڵگاش، چیرۆک لەڕووی مێژییەوە مێژووەکەی کۆنترە لە ئۆپەرێت و هۆنراوە، چونکە پێویستی مرۆڤ بووە بۆ ژیان و گێڕانەوە، بۆ منداڵ و تەنانەت گەورەکانیش، هەربۆیە چیرۆک خاوەنی چەندین تایبەتمەندی و بنەمایە، ئەگەر هەموو بنەما و تایبەت مەندییەکانی بەشێوەیەکی زانستی دابڕێژرێت، بێگومان منداڵی بلیمەت و سەرکەوت و بەهۆی چیرۆکەوە دروست دەبێت و دەبێتە خاڵی گۆڕانکای گەورە لەسەر ژیانی منداڵ و تەنانەت ڕاستە ڕێکردنی بەڕێگایەکی پەروەرەدەیی دروست، لە پێگەیاندن و بەڕێکردنی ژیانیدا. [1]