Search Options





    


Navên Kurdkî
Çıme
Video
Weynayen berşav
Survey
Derax
Afîneyen Kurdipedia
E-Mail Serkı / estertış
Spell Check
Kurdipedia extension for Google Chrome
Kurabiye
Zıwan
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Zıwan
Navên Kurdkî
Çıme
Video
Weynayen berşav
Survey
Derax
Afîneyen Kurdipedia
E-Mail Serkı / estertış
Spell Check
Kurdipedia extension for Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Derax
 
 
 Afîneyen Kurdipedia
 
 
 
  - Kurdipedia
 Destdayi
Kıtebxane
HAZAR DENGIZ Ê ZERRÊ MI DE
14-04-2024
سارا ک
Kıtebxane
Gome
14-04-2024
سارا ک
Kıtebxane
EZ BÉKES O
24-02-2024
سارا ک
Jiyaname
Burhan Beyazyıldırım
24-02-2024
سارا ک
Kıtebxane
Hêvîya Seseron ROCOBIYN
24-02-2024
سارا ک
Kıtebxane
FERHENGÊ QEWL Û VATEYÊ VERÎNON DEYİMLER VE ATASÖZLERİ SÖZLÜĞÜ
21-02-2024
سارا ک
Kıtebxane
RAYERÊ VACEYÎŞÊ YÊ MIYONÊ ROCĨ RÊBERA AXAFTINÊ YA ROJANE GÜNLÜK KONUŞMA KLAVUZU
21-02-2024
سارا ک
Kıtebxane
GRAMER Û RAŞTNUŞTIŞÊ KURDÎ
21-02-2024
سارا ک
Kıtebxane
Rastnuştişê Kirmanckî (Zazakî) Grûba Xebate ya Vateyî
10-12-2023
سارا ک
Kıtebxane
ZIFQERA BERİ
06-12-2023
سارا ک
 527,856
 106,849
 19,826
 99,880
Video 1,455
کوردیی ناوەڕاست 
301,943
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,810
هەورامی 
65,787
عربي 
29,018
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,694
فارسی 
8,746
English 
7,186
Türkçe 
3,577
Deutsch 
1,469
Pусский 
1,123
Française 
324
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
57
Հայերեն 
45
Italiano 
40
Español 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
21
日本人 
19
Norsk 
14
עברית 
14
Ελληνική 
13
中国的 
12
Hilanîna Dosyayî
MP3 
311
PDF 
30,036
MP4 
2,360
IMG 
195,167
Gêrayêne naverokê
Kıtebxane
RODI SONO PARKE
Kıtebxane
BIZA KOLE ASNAWI KENA
Kıtebxane
Adır U Asme
Jiyaname
Faruk İremet
Kıtebxane
Dalpeya Cemedyeyên
Devşirme Paşaların İşlediği İnsanlık Suçu: Kürt Soykırımı
Kom: Kilm şınasiye | : Türkçe
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Bol rind
Miyan
Xırab niya
Xırab
Metadata
RSS
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Kürt Soykırımı

Kürt Soykırımı
$Devşirme Paşaların İşlediği İnsanlık Suçu: Kürt Soykırımı$
1789 Fransız Devrimi’nin getirdiği yenilikler, bütün Avrupa’yı etkiledi. Bunun üzerine artık Avrupa’dan haraç toplayamayacağını anlayan Osmanlılar geri çekilmeye başladı. Fransız Devrimi’nin getirdiği yenilikler Osmanlıyı da içten etkilemeye başladı. 1800’lerin başında, II-Mahmud döneminde, Osmanlı’da değişim başladı. Öncelikle Yeni Çeri Ocağı kapatıldı, yerine 1826’da Asakir-i Mansure-i Muhammediyye Ordusu kuruldu. Osmanlıda devlet diye bir kurum yoktu, askeri yönetimle yönetiliyordu, ilk değişiklik de orada başladı. 1845’de Askeri İdadi (lise) kuruldu, hemen arkasında Mektebi-i Harbiye kuruldu. Askerler İslami eğilimli eğitilmeye başlandı.

Asker-i İdadi bu günkü imam hatip eğitimi, Mekteb-i Harbiyye’de bu günkü ilahiyat okulları eğitimi veriliyor, askeri eğitim de ağırlıktaydı. Osmanlı artık doğuya İslam dünyasına yönelmişti. Biraz zor olsa da, Sarayda yavaş yavaş İslam görünmeye başladı. Osmanlının haraca bağladığı milletler, batı ile ilişkiye geçmeye başladı. Osmanlı dağıldığında, kalan Devşirme Paşaların tamamı Mektebi Harbiye terbiyesi almış, ama tabanı olmayan ortada kalmış, bireylerden oluşuyordu.

11 Kasım 1918’de yapılan Mondros Ateşkes Antlaşmasıyla, işgal edilmemiş olan, Misak-ı Milli alanlarını, 1923 tarihine kadar 5 yıl boyunca İngiliz General Harington İstanbul’da oturuyor ve yönetiyordu, Osmanlı Ordusu dağıtılmış, silahlarına el konulmuş, vali ve kaymakamlar, İngiliz ve Fransız Subaylardan oluşuyordu. Cephe kaçkını devşirme Paşalar Yedi Kule Zindanlarına doldurulmuştu. Kısaca ortalıkta Osmanlı diye bir şey kalmamıştı.

General Harington 1923’de Cumhuriyeti kurdu, yönetimi Yedikule Zindanlarından bıraktığı, Devşirme Paşalara teslim edip gitti, ama Paşalara olan desteğini sürdürdü. Devşirme Paşaların korkulu rüyası Kürtlerdi, çünkü bunlar birçok alanda Osmanlıya karşı ayaklanmış, savaşıyorlardı. Paşalar bunlardan korkuyor, önce bunların işini bitirmeliydi. Hazırladıkları plan çerçevesinde, 1925 tarihinde Piran’da Müslüman Kürtlere saldırdılar. Plan tıkır, tıkır işliyordu, Êzidi ve Alevi Kürtler kenarda seyirci kaldı. 1926-29 Ağrı merkezli Êzidi Kürtlere saldırdılar, Alevi ve Müslüman Kürtler seyirci kaldı. 1937-38 döndü Dersim merkezli Alevi Kürtlere saldırdılar. 1939’da ikinci Dünya Savaşı başladı, Alevi Kürt Soykırımı yarım kaldı. Sağ kalan Müslüman ve Êzidi Kürtler seyirci kaldı. Bu soykırımda, İngilizler Devşirme Paşalara her türlü desteği verdiler, Ruslar en büyük destekçileriydi.

Her ne kadar Ağrı merkezli Êzidi Kürtlere karşı, zalimane bir soykırım uygulandıysa da günümüz de en çok konuşulan, Dersim Soykırımıdır. Konu ile ilgili konuşulan uydurmalar, insanların kafasını karıştırıyor. Yapılan zulüm acımasız ve korkutucu olduğu için Dersimliler bile hala doğruları, konuşmaktan çekinirler. Mesela “Yapılan zulümden Atatürk hastaydı, haberi yoktu” diyenler var. Aslında Paşalar Cumhuriyetinde, insanlara gerçeği anlatan herkes, acı çekmeye mahkûmdur. Onun için de insanlar doğruları anlatmaya çekiniyorlar.

1926-29 Ağrı soykırımı devam ederken, devşirme Paşalar Dersim Soykırımı için dört yıl boyunca, oluşturduğu bilim kuruluyla, Dersim için ortam hazırlıyordu. Konu ile ilgili yazdıkları raporlarda bunu görmek mümkün. “Aleviler Kürt’tür, Müslüman değildir, anasıyla, bacısıyla zina ederler, katledilmeleri vacip, maları helaldir”. Hazırlıklar tamamlandı General Abdullah Alpdoğan komutasında, 4 Mayıs 1937 tarihinde Dersim Soykırımı başladı.

Kürtlere karşı bütün hareketlerde, insanlar özel Şark İstiklal Mahkemelerinde yargılandı. Mahkeme heyetleri hukukçulardan oluşmuyordu, temyiz hakkı yoktu, alınan kararlar hemen uygulanıyordu. Kasım 1937’de Seyit Rıza ile görüşmek istediklerini söylediler. Seyit Rıza görüşmeye gelince, yanındaki arkadaşlarıyla birlikte yakaladı, Elazığ’da hapse attılar.

İhsan Sabri Çağlayangil’in hatıralarında yazdığına göre, 15 Kasım 1937 Pazartesi-Salı gecesi, sahurdan sonra hapishanede mahkeme kuruldu. Kararlar kamyonun farları ışığında yazıldı. Çünkü Atatürk İstasyonda Trenin içerisinde sonuçları bekliyordu. Savcı 72 mahkûmdan 27’si için idam istiyordu. Mahkeme 6 kişiye idam kararı verdi. Ancak bunlardan Seyit Rıza 74 yaşında, oğlu Reşık Hüseyin 16 yaşında olduğu için, yasal olarak infaz edilemiyordu. Bunun için hemen yeni bir mahkeme kuruldu, Seyit Rıza’nın yaşı 54’e düşürüldü, Oğlu Reşık Hüsen”nin de yaşı 21’e çıkarıldı. Seyit Rıza’nın yaşı düşürülürken şahit, 1902 doğumlu 35 yaşındaki, İzzettin Doğan’ın babası Başkomutan Abdullah Alpdoğan’ın danışmanı Hüseyin Doğan’dır. Bunları bana onların köylüsü Kalender Dede anlatmıştı. Hüseyin Doğan daha sonra İzzettin’in anası Elif hanımı ganimet olarak aldı getirdi. Alın size bütün Kürtleri yargılayan, Şark İstiklal Mahkemeleri. Zilan, Ağrı ve Dersim soykırımında idam ettikleri bütün Kürtlerin, cenazelerini çaldı götürdüler. Yeryüzünde böyle bir zulmü sadece Soykırıma uğrayan Kürtler yaşadı.

Atatürk Trenle Elazığ’a gelmiş, İstasyonda sonucu bekliyordu. Daha önce Dersim’e gitmiş bir köprünün açılışını yapmış. Pertek Halkevinin önünde, Dersim’i bombalayan kızı Sabiha gökçen ile çekilmiş resimleri var. Yani Atatürk hasta yatağında değil, Pertek’te açılış yapıyor, Elazığ istasyonunda özel treninde kafa çekiyordu. Dünyada hiçbir lider bu kadar heyecanla ve bu kadar yakından, idam sonucunu beklememiştir.

Sonunda şafak atarken, Seyit Rıza ve arkadaşları, Elazığ buğday pazarında kurulmuş hazır bekleyen, idam sehpalarına getirildi. Seyit Rıza’ya son isteği soruldu, o da beni oğlumdan önce asın dedi. Atatürk’ün adamları, önce Raşık Hüseyin ve diğer arkadaşlarını astılar, Seyit Rıza seyir etti, en son da Seyit Rızayı astılar. Cenazeler günlerce ibret için asılı vaziyette bekledi. Seyit Rıza asılırken yaptığı konuşmadan öte, kendi sehpasını kendisin devirmesiydi. Dünyada kendi idam sehpasını deviren ilk ve tek insandır.

Her şey böyle ayan beyan ortadayken, Atatürk’ü, İnönü’yü aklamaya çalışanlar için söylenmesi gerekenleri, söylemiyor onlara sadece zavallılar diyorum. Kemalistlerin rezilane bir şekilde işlediği insanlık suçunu, yıllar sonra hala gizlemeye çalışıyorlarsa, rezaletin boyutunu siz düşünün. Sağ kalan Dersimliler eğer hala Atatürk’ü olaydan habersiz görüyorlarsa, yaşadıkları korkuyu düşünün.

BM tarifine göre soykırım; “Bir toplumu yok etmek için kullanılan her yöntem soykırımdır” Devşirme Paşalar Kürt Milletini yok etmek için, kullandıkları yöntemler soykırımdır. Katliamlarla birlikte, sağ kalan Kürdlerin varlığını da inkar ettiler. “Kürt yoktur” dediler. Kürtçe konuşanlara ve çocuklarına Kürtçe isim verenlere para cezasının yanı sıra, hapis cezası da verdiler. Eğer Kürtler yaşadıklarını anlatamıyorlarsa, soykırım koşullarında yaşamaya çalışan Kürt Milletini anlamak gerekiyor.

Kürt Milleti her türlü zulme karışı, her şeye rağmen, direnmede son derece başarılı oldular ve bu günlere geldiler. Ama inançlarından dolayı, bir arada olmayı bir türlü beceremediler. Zalimler Kürtlerin bu zaafını, Kürtlere karşı çok kötü kullandılar, Kürtleri birbirlerinden koparıp, kimini katlederken, kimini de seyirci yaptılar. Sevindirici yanı, Kürtler artık bu rezaleti görmeye başladı.

Paşalar Cumhuriyeti kurulduğu günden beri; Savunma Bakanlığında, Kürtler subay olamaz, General hiç olamazlar. İçişleri Bakanlığında Kürtler Komiser, Emniyet Müdürü ve Vali olamazlar. Dışişleri Bakanlığında Kürtler, Konsolos ve Büyükelçi olamazlar. Devşirme Türklere göre Kürt yoktur. Ama buna rağmen, devlet yönetiminde olamazlar. Son yıllarda seçilen Belediye Başkanlarının hepsini görevden aldı, yerine devşirme Türkler atandı. Paşalar Cumhuriyeti Kürtlere karşı bunları yaparken, hiçbir inanç ayırımı yapmadan hepsine karşı aynı davrandı, çünkü hepsi Kürt’tür.

Paşalar Cumhuriyetinin dün Kürtlerle ilgili düşüncesi ne ise, bugün de aynen devam ediyor. Mesela; Atatürk’ün Adalet Bakanı Mahmut Esat Bozkurt, Ödemişte bir konuşmasında, “Öztürk olmayanın Türk vatanında bir hakkı vardır, o da Türklere hizmetçi olmaktır, köle olmaktır” demiştir. Erdoğan Aralık 2017’de Yunanistan’ı ziyaretinde, “burada 150 bin soydaşımız var, Parlamentoda 4 Milletvekiliniz var” Yunanlılara hitaben “Benim soydaşlarımdan asimile olmasını istemeyin” “İnancına güvenen, inanç özgürlüğünden korkmaz” diye bir konuşma yapmıştı. Erdoğan inancına güvenmediği için, Alevilik ve Şafiilik yasak.

100 yıl önce Mahmut Esat Bozkurt ile 100 Yıl sonra Erdoğan’ın söyledikleri arasında hiçbir fark yoktur. Demek ki Kürtlere karşı 100 Yıl önce başlatılan inkâr ve imha aynen devam ediyor. CHP 1993 yılında bütün Kürt Milletvekillerini hapse attırdı, bazıları 10 yıl yattı. Bugün de dönmüş AKP’ye neden Kürt Milletvekillerini içeri attınız diye hesap soruyor.
Kürtler; herkes inancını yüreğinde saklasın, Kürt olarak bir araya gelin ve kucaklaşın. Dünya sizin yanınızda, aksini söyleyen yalan söylüyor, onlara güvenin. Son Halepçe’de, Şengal’de Kürtlerin yaşadıkları, hangi Kürdün yüreğini paralamadı. Her gün kaç Kürdün tecavüze uğradığını, işkence gördüğünü unutmayın. Kürde kurşun sıkarken hangi inançtasın diye sormuyorlar.

Kürt’ten yar, Kürdistan diyar olmadan, Kürt’e huzur yoktur.[1]
Ibrahim Aksoy / Temmuz 2021
Bu makale (Türkçe) dilinde yazılmıştır, makaleleri orijinal dilinde açmak için sembolüne tıklayın!
HashTag
Çıme
[1] Mallper | Türkçe | https://navkurd.net
: 8
Cureya belgeyê: Zon yewın
Kategorîya Naverokê: Doza Kurd
Kategorîya Naverokê: No specified T4 280
Kategorîya Naverokê: Çîrokên şîdetê
Kategorîya Naverokê: Mafî mirov
Publication Type: Born-digital
Xoserı : Kurdistan
Ziwan: Turkî
Technical Metadata
: 99%
99%
Attached files - Version
Version
1.0.1176 KB 28-03-2023 سارا کس.ک.
Jiyaname
Faruk İremet
Jiyaname
Burhan Beyazyıldırım
Kilm şınasiye
Şêx Ebdurehîm, Hewara Dêrsimî û Hedîseyê Serra 1937î
Kilm şınasiye
Bi wergerandina zêdetirî 1000 peyv û 300 hevokên bingehîn ji Zazakî bo Horamî
Kıtebxane
Gome
Kıtebxane
EZ BÉKES O
Kıtebxane
FERHENGÊ QEWL Û VATEYÊ VERÎNON DEYİMLER VE ATASÖZLERİ SÖZLÜĞÜ
Kilm şınasiye
ZAZAKÎ DE EDATÎ
Kıtebxane
Hêvîya Seseron ROCOBIYN
Kilm şınasiye
Zazakî World
Kilm şınasiye
BÎBLÎYOGRAFYAYA KITABÊ HÎKAYEYANÊ KURDKÎ (KURMANCKÎ-KIRMANCKÎ (ZAZAKÎ) 2000-2020
Kıtebxane
HAZAR DENGIZ Ê ZERRÊ MI DE

Actual
Kıtebxane
RODI SONO PARKE
25-06-2023
سارا ک
RODI SONO PARKE
Kıtebxane
BIZA KOLE ASNAWI KENA
26-06-2023
سارا ک
BIZA KOLE ASNAWI KENA
Kıtebxane
Adır U Asme
29-06-2023
سارا ک
Adır U Asme
Jiyaname
Faruk İremet
01-07-2023
سارا ک
Faruk İremet
Kıtebxane
Dalpeya Cemedyeyên
04-07-2023
سارا ک
Dalpeya Cemedyeyên
Kıtebxane
HAZAR DENGIZ Ê ZERRÊ MI DE
14-04-2024
سارا ک
Kıtebxane
Gome
14-04-2024
سارا ک
Kıtebxane
EZ BÉKES O
24-02-2024
سارا ک
Jiyaname
Burhan Beyazyıldırım
24-02-2024
سارا ک
Kıtebxane
Hêvîya Seseron ROCOBIYN
24-02-2024
سارا ک
Kıtebxane
FERHENGÊ QEWL Û VATEYÊ VERÎNON DEYİMLER VE ATASÖZLERİ SÖZLÜĞÜ
21-02-2024
سارا ک
Kıtebxane
RAYERÊ VACEYÎŞÊ YÊ MIYONÊ ROCĨ RÊBERA AXAFTINÊ YA ROJANE GÜNLÜK KONUŞMA KLAVUZU
21-02-2024
سارا ک
Kıtebxane
GRAMER Û RAŞTNUŞTIŞÊ KURDÎ
21-02-2024
سارا ک
Kıtebxane
Rastnuştişê Kirmanckî (Zazakî) Grûba Xebate ya Vateyî
10-12-2023
سارا ک
Kıtebxane
ZIFQERA BERİ
06-12-2023
سارا ک
 527,856
 106,849
 19,826
 99,880
Video 1,455
کوردیی ناوەڕاست 
301,943
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,810
هەورامی 
65,787
عربي 
29,018
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,694
فارسی 
8,746
English 
7,186
Türkçe 
3,577
Deutsch 
1,469
Pусский 
1,123
Française 
324
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
57
Հայերեն 
45
Italiano 
40
Español 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
21
日本人 
19
Norsk 
14
עברית 
14
Ελληνική 
13
中国的 
12
Hilanîna Dosyayî
MP3 
311
PDF 
30,036
MP4 
2,360
IMG 
195,167
Gêrayêne naverokê
Jiyaname
Faruk İremet
Jiyaname
Burhan Beyazyıldırım
Kilm şınasiye
Şêx Ebdurehîm, Hewara Dêrsimî û Hedîseyê Serra 1937î
Kilm şınasiye
Bi wergerandina zêdetirî 1000 peyv û 300 hevokên bingehîn ji Zazakî bo Horamî
Kıtebxane
Gome
Kıtebxane
EZ BÉKES O
Kıtebxane
FERHENGÊ QEWL Û VATEYÊ VERÎNON DEYİMLER VE ATASÖZLERİ SÖZLÜĞÜ
Kilm şınasiye
ZAZAKÎ DE EDATÎ
Kıtebxane
Hêvîya Seseron ROCOBIYN
Kilm şınasiye
Zazakî World
Kilm şınasiye
BÎBLÎYOGRAFYAYA KITABÊ HÎKAYEYANÊ KURDKÎ (KURMANCKÎ-KIRMANCKÎ (ZAZAKÎ) 2000-2020
Kıtebxane
HAZAR DENGIZ Ê ZERRÊ MI DE
Folders
Kıtebxane - Xoserı - Bakûrê Kurdistan Kıtebxane - Xoserı - Tirkiya Kıtebxane - Cureya belgeyê - Zon yewın Kıtebxane - Bajar - Amed Kıtebxane - Bajar - Stembol Kıtebxane - Kategorîya Naverokê - Helbest Kıtebxane - Kategorîya Naverokê - Perwerde Kıtebxane - Kategorîya Naverokê - Roman Kıtebxane - Kategorîya Naverokê - Zanistî ziwan Kıtebxane - Kategorîya Naverokê - Estanık

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.75
| | CSS3 | HTML5

|