ÇEKA VERŞATÎ YA DESTHILADARAN DIJÎ CIVAKAN: MADEYÊN HIŞBIR-4
ÎTÎRAFÊN TORA HIŞBIR: ME BELGEYÊN DESTÛRA SAZIYAN BI KAR ANÎN
#07-06-2023#
$EHMED SEMÎR-CÎHAN BÎLGÎN$

Rêveberiya Giştî ya Dijî Hişbirê ya Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê di çarçoveya têkoşîna dijî şebekeyên madeyên hişbir de, komeke ji 4 kesan pêk tê girt. Herçar kes piştî darizandina li dadgehê şandin girtîgeha Qamişlo.
Van kesan di îfadeyên xwe de rêxistinkirina tora madeyên hişbir û derbaskirin-belavkirina wan a li herêmê îtiraf kirin.
Li gorî îtirafan ev tora ku hatiye girtin, ji aliyê kesê bi navê Ebdulwehab Şerabatî ku ji xeta di navbera Tirkiye û Lubnanê de berpirsyar ve tê birêvebirin. Şerabatî li Tirkiyeyê dijî û pêwendiya wî bi çeteyên DAIŞ, dewleta Tirk û çeteyên wê yên bi navê Artêşa Azad a Suriyeyê re heye.
Me jî bi destûra rayedarên dadgeh, asayîş û girtîgehê bi kesên hatine girtin re hevdîtinek çêkir.

$‘ME DI NAVA ALÎKARIYAN DERBAS KIRIN’$
Endamên torê ku li ser daxwaza wan û rayedarên ewlekariyê em nikarin navên wan bidin, diyar kirin ku wan herêmên Rêveberiya Xweser kirin nuqeya bazirganiyê yên wergirtin û radestkirina madeyên hişbir. Her wiha bi rêya kamyonên barhilgir ên alîkariyên mirovî û bi nasnameyên fermî ku ji aliyê rêxistinên navneteweyî û herêmî ve dihatin dayîn bazirganiya madeyên hişbir kirine.
Ji kesên hatine girtin ê bi navê M.B. ji bajarê Helebê ye, zewicî ye û 4 zarokên wî hene. Beriya 20 salan dema li Erebistana Siûdî kar dikir, bi rêya hevalekî xwe dest bi karên madeyên hişbir kiriye.
Dema li Erebîstana Siûdî hebên hişbirê bi kar dianîn, li gel 300 hebên hişbirê hatiye girtin û cezayê 5 sal girtîgehê xwariye. Lê piştî du salan cezayê wî ketiye ber efûye û hatiye berdan. Piştî ji girtîgehê derket, vegeriyaye Helebê û tevlî tora madeyên hişbir bûye. Erka şandina hebên hişbir ji bo herêmên Rêveberiya Xweser dane wî.
M.B. li gorî erka jê re hatiye dayîn 2 bazirganên ku maddeyan derbasî herêmên xweser dikin, koordîne kirine. Li gorî gotinên M.B. van bazirganan bi kamyonên xwe madeyên alîkariyê dibirin herêmên xweser û paketên hişbir di nava van madeyan de dibirin.

$‘MIN HEBÊN HIŞBIR JI ŞAM Û HUMSÊ ANÎN’$
M.B. diyar kir ku wî bixwe jî li gel kamyonên alîkariyê madeyên hişbir derbasî herêmên xweser kirine û got: “Piştî min miqdarek madeyên hişbir ji Himisê wergirtin, ez ber bi herêmên Rêveberiya Xweser ve çûm. Me bi awayekî veşartî kar dikir. Em heta Til Koçerê ya li ser sînorê Iraqê çûn. Li wir me kesê bi navê Ebû Mehdî dît. Ebû Mehdî made birin û em jî vegeriyan.
M.B. got ku wî ji bajaroka Nebik ê girêdayî Şamê jî hebên captagonê wergirtine û derbasî herêmên Rêveberiya Xweser kirine. M.B. got: “Min hezar hebên hişbirê birin da ku derbasî Til Koçer bikim. Bi min re kesê bi navê H. hebû. Wî jî derbanê çêkirina heban ku ji kargeha dermanan a Asya ya li Helebê wergirtibû bi xwe re anî bû.”

$‘CIHÊ VEGUHESTINÊ TIL KOÇER E’$
M. B. destnîşan kir ku ji bo hêsankirina madeyên hişbir wan belgeyên destûrê yên saziyên alîkariyên mirovî û bazirganiyê bikar anîne û wiha dom kir: Me di kamyonên xwe de alîkariyên rêxistinên wekî UNICEF, Xaça Sor a Navneteweyî, Heyva Sor a Erebî ya Sûriyeyê dibirin. Wana jî belgeyên destûrê dabûn. Me di nava van alîkariyan de madeyên hişbir bicîh dikirin û dibirin. Bendên ewlehiyê yên rejîmê Suriyeyê kamyon baş kontrol nedkirin, lê li herêmên Rêveberiya Xweser kontrolkirin zêde bû. Li nêzî benzînxaneya Elî Axa ya li Til Koçerê cihekî radestkirina madeyên hişbirê heye. Li vir me made radestî kesê ku navê Ebû Hemze bikar tîne kirin.”
M.B. diyar kir ku piştî derbaskirina madeyên hişbir, wan bi rêya telefonê agahî dida Ebdulwehab Şerabatî, Şerabatî jî piştî piştrast dibû ku erk temam bûye, bi rêya nivîsgehên veguhestina pereyan ên Heleb û Qamişloyê pereyên wan şandine.

$H.K.: MIN 89 TORBEYÊN HEBÊN HIŞBIR DERBAS KIRIN$
Ji endamên torê H.K. jî ji Helebê ye û 5 zarokên wî hene. H.K. û M.B. bi hev re madeyên hişbir derbasî Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê dikirin. H.K. da zanîn ku wan madeyên hişbir ji Lubnanê derbasî Humsê û ji wir jî derbasî herêmên Rêveberiya Xweser dikirin.
H.K. diyar kir ku wî tenê di yek carê de ji Humsê 89 torbeyên hebên hişbir wergirtine û bi kamyonê heta Til Koçer birine, di rê de jî bendên kontrolê yên hikumeta Şamê kamyon kontrol nekiriye.
H.K. anî ziman ku wî mehekê bi Ebdulwehab Şerabatî re kar kiriye û got têkiliyên Şerabatî bi DAIŞ û çeteyên bi navê Artêşa Niştimanî ya Suriyeyê re heye.
M.B. û H.K. piştî ku derbasî herêmên Rêveberiya Xweser dibin, li ser gumanê ji aliyê Beşa Têkoşîna Dijî Madeyên Hişbir a Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê ve hatine şopandin û di encama lêkolînê de li otelek bajarê Qamişlo bi madeyên hişbir re hatine girtin.
Tora madeyên hişbir tenê made derbasî herêmên xweser nekiriye, di heman demê li nava bajarên xweseriyê jî hewl dane şebekeyan ava bikin û madeyan li nava gel belav bikin. Ev babet jî wê di beşa dosyaya me ya 5’an ku dê sibe were weşandin de bê vegotin.[1]