ناڤەک ژیێت خودێ خێرە
د ئێزدیاتیێ دا هەر خێرەکە هەبت بناڤێ خودێیە و دەمێ ئێزدی خێرەکێ قوربانیەکێ یان ژی نانەکێ بکەتە خێر و ناڤێ کێ لسەر بینت ئەول دێ بێژیت: بخێرا ناڤێ خودێ و لپێ دێ ناڤێ خاسەکی یان باپچاکەکی ئینت.
ژ ئەدەبێ دینێ مە ئێزدیان دەتە دیارکرن و بێژیت:
هەکە تو بەلنگازەکی ببینی
و خێرەکێ ڤێڕا بگەهینی
نەبێژیێ تویی ژ کی دینی .
هەکە تە خێرەک دابی
و ل ئاڤەکێ دا بەردا بی
ل نک خودێ هندا نابی .
راما ژڤێ سەبەقێ دەتە دیارکرن ئەو خێرا تە دایی و ناڤێ خێرێ لسەر هات و خێر ناڤەکە ژ ناڤێت خودێ لەوما ئێزدی هەموو خێرا ب دەستورا ناڤێ خودێ دکەن، و دەمێ دبێژن: خێر خودانێ خۆ دناست ئانکو خێر ناڤێ خودێ یە و خودێ خودان خێرە ژبیرناکەت و ل خێرێ دگێڕینت و خودان خێر دگەهنە مرازێ.
گەلەک جاران خێر بویە روومەت و خێرێ خۆ ژێ داقوتایە و هەر دەم ل جڤات و مەحفەل و دیوانا تێتە گۆتن خێر و روومەت ژێک جودانە.
1- خێر بۆ کەسانێت پێتڤی بۆ مرۆڤێن دانعەمر بۆ کەسانێت نەخۆش گۆتنەکە بخێ و خۆش و هەموو جۆرێن خێرخوازیێ دبێژنێ: خێر.
2- روومەت نەکونەهە و نەخێرە، روومەت ب تنێ بۆ مرۆڤێن خۆ ژ جڤاکا خۆ چێتر دبینن دبتە جوداهیەک و جوداهيی دەمێ ئەو کەسێن خێرەکێ بکەن و دێرانێ و سەر فەرازیێ بناڤێ خۆ بکەن هنگی خێر خۆ دەتە ئالی و دێ روومەت بۆڕا مینت و دبێژنێ ئەڤە بووە روومەت نەخێرە.
3- جارنا خێر و روومەت ژێک نارەڤن هەکە کەسەکی زادەک خێرەک چێکر و باکرە چەند کەسێن هەژار یان بلنگاز و دیسان دگەل دا چەند کەسێن مالدار و دەولەمەند نەژ دەردۆرێن وی و هەمو پێگڤە وێ خێرێ بخۆن ئەڤە خێرە و روومەت ژی یا دگەل هەی و د هەر حال دا ژ خێرێ بێ بەهر نابت.
4- قەنجی: هەر وەکا خێرێ تێ قەبولکرن بۆ خودان بەخت و وەژدانە ل گۆڕ ئەدەبێ دینێ مە ئێزدیان ژ قەولێ پیر هەسن دبێژیت:
هەکە ئێکی قنجیەک بتەکر ژ بیر نەکە
توی دەینداری ب هەق بکە
دا باتن ل تە حەلال بکە .
رامان ژڤێ سەبەقێ هەر کەسێ تو قەنجیێ ل گەل بکەی هەکە یی شیر حەلال بت و خودان بەخت و وەژدان بت دێ وێ قەنجێ ل بیرا خۆ ئینت و دێ خودێ بۆ هەر دوو جيیە ب خێر قەبولکەت و لەو ئەم ئێزدی قەنجيێ ژبێرناکەین دا خودێ مە خێرێ بگێرت.
ژ قەولێ سوبەیەک ژ یێت تاری یە دبێژت:
چی سوبەیەکا ژ یێت تاری یە
کارێ وان و مرنێ کری یە
کا خێر و خێراتە تە ژمەرا کری چی یە .
ژ ئەدەبێ دینێ مە ئێزدیان دبێژت:
دلێ من قرێر کر
هنجیێ نەفسەکا برسی تێر کر
ئەوی بخۆ بەهشت بەرو ژێرکر .
دیسان ژ قەولێ پیر هەسن دبێژت:
گەلەک هەینە دبێ جەوهەرن
ئە ژبەر زەواجا خۆ دشۆلکەرن
بەهشت یەب خێرە ئەو ناکڕن .
خێرەکێ بکە ژ خودێ ڕە
کرنەکێ بکە بڕێ ڕە
دا گیرۆ نەبی بنفسێ ڕە .
خودایێ مەزن خودانێ هەموو مللەتایە و ئەو خالقە و ئەم موخلقین و هەر خێرەک ئەم بکەین دڤێت ناڤێ خودێ لسەر بینین و دەمێ ناڤێ خودێ لسەر هات ئەو خێر بۆ هەمو موخلقا چێدبت چنکو خودێ هەموو مللەت وێت داین و د باوەریا ئیزدیان دا خێر بۆ هەمووانە و خودێ پێ دزانت کی خێرکارە و خودێ خودان خێرە ژ باغێ جنەتێ بێ بەهر نەکەت.
پیر خەلات [1]