مێژووی سەرهەڵدانی ڕۆژنامەگەری لە #کەرکووک#؛ بەشی سێیەم
شوان خورشید

وەک دەبینین ناوچەی کەرکووکیش بەوقۆناغەدا گوزەری کردووە، لە بواری ڕۆژنامەگەری و چاپ و بڵاوکردنەوە و جیهانی چاپخانە و گەرمکردنی گۆشەی پەرتووکخانەکان لەلایەن خوێنەر و هەواداری پەرتووک و ڕۆژنامە و گۆڤارەوە، بەڵام ئەوەش ئاشکرایە لەبەر ئەوەی کەرکووک فرە نەتەوە و فرە ئایین و کلتوورە، دەرکردن و شۆڕشی ڕۆژنامەگەریش بە دەردی فرەییەکەی چووە، سەرەڕای پاڵەپەستۆی دەسەڵات لە شارەکە، لەم بەشەشدا ئاماژە بەچەندین بڵاوکراوە و ڕۆژنامە و گۆڤار دەدەین، بەهیوای ئەوەی توانیبێتمان کەمێکیش بێت سوود بگەیەنین.

٭ڕۆژنامەی #چەمچەماڵ#
لەسەر دەستی شاکر فەتاح، کە جێگری قایمقامی چەمچەماڵ بووە، وەک هەفتەنامەیەکی ڕۆشنبیری گشتی لە ساڵی 1946 لە چەمچەماڵ دەرچووە، ڕۆژنامەی چەمچەماڵ حەوت ژمارەی پڕ لە زانیاری و مێژووی شارەکەی تێدا بڵاوکراوەتەوە.

٭ ڕۆژنامەی باسەڕە
شاکر فەتاح کاتێک بەڕێوەبەری شارەدێی قادرکەرەم بووە، لە ساڵی 1942 ڕۆژنامەی باسەڕەی دەرکردووە، وەک ڕۆژنامەیەکی هەفتانە، یەکەم ژمارەی لە 25-11-1942 بەچاپ گەیشتووە، تا وەستانی 24 ژمارەی لێ دەرچووە، کە پڕ بووە لە زانیاری سەبارەت بە ناوچەی قادرکەرەم و ڕووداوی ناوچەکە.

٭ گۆڤاری بابەگوڕگوڕ
مەڵبەندی ڕێکخستنی کەرکووکی #یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان# وەک بڵاوکراوەیەکی مانگانە دەریان کردووە، بە پێوانەی (نیو فول سکاب) بە زمانی کوردی لە قەڵاچوالان ژمارە یەکی لە حوزەیرانی 1991 دەرچووە، دەستەی نووسەرانی بریتی بوون لە هەریەک لە ئەدیب، ئاشتی، ڕێبوار.

٭ شۆڕشی تابوت
ڕۆژنامەیەکی تایبەتیی لقی کەرکووکی کۆمەڵەی ڕۆشنبیری کوردی بووە، ژمارە یەکی لە 01-12-1991، بە زمانی کوردی و عەرەبی و ئینگلیزی بە چاپ گەیەنراوە.

٭ ڕۆژنامەنووس
ڕۆژنامەیەک بووە بە کوردی چاپ دەکرا لە ساڵی 1991، خاوەنی ئیمتیازی شوان داودی بوو، تا وەستانی سی و پێنج ژمارەی لێ چاپ و بڵاوکرایەوە.

٭ ڕۆژنامەی کەرکووک
لقی چواری #پارتی دیموکراتی کوردستان# بە زمانی کوردی بڵاوی دەکردەوە، وەک ڕۆژنامەیەکی سیاسی و ئەدەبی مانگانە لە ساڵی 1991 تا 1992 تەنیا پێنج ژمارەی لێ دەرچووە.

٭ گۆڤاری بڵێسەی بابەگوڕگوڕ
وەک گۆڤارێکی ڕۆشنبیری سیاسی لقی کەرکووکی یەکێتی قوتابییان و لاوانی دیموکراتی کوردستان تەنیا ژمارەیەکیان لێ دەرکردووە، بە زمانی کوردی لە ساڵی 1991.

٭ ڕۆژنامەی بابەگوڕگوڕ
لەژێر ناونیشانی کەرکووک قودسی کوردستانە، مەڵبەندی دووی ڕێکخستنی کەرکووک، بە زمانی کوردی بە هەشت لاپەڕە دەری دەکرد لە ساڵی 1991.

٭ ڕۆژنامەی هاواری گەرمیان
ڕۆژنامەیەکی سەربەخۆ بوو لەلایەن کۆمەڵێک ئاوارەی گەرمیانەوە، تەنیا یەک ژمارەی لێ دەرچووە، لەلایەن شوان داودی و کۆمەڵێک کەسی ترەوە لە ساڵی 1992.

٭ ڕۆژنامەی دەنگی کەرکووک
لقی کەرکووکی کۆمەڵەی ڕۆشنبیری لە #سلێمانی#، ژمارە یەکی لە 15-02-1992 بە کوردی دەرچووە.

٭ گۆڤاری پڕۆژە
کۆمەڵەی ڕۆشنبیری کوردی لقی کەرکووک لە شێوەی پەرتووک وەک گۆڤارێکی وەرزی دەریان دەکرد، تایبەت بوو بە ڕەخنەسازی، ژمارە یەکی لە 1992 دەرچووە، تا وەستانی لە هەمان ساڵ سێ ژمارەی لێ بڵاوکرایەوە.

٭ گۆڤاری پڕۆژە
گۆڤارێکی وەرزی ڕەخنەیی بوو، لە ساڵی 1992 ژمارە یەکی بڵاوکرایەوە، کۆڕی ڕۆشنبیری کورد، لقی کەرکووک دەریدەکرد بە زمانەکانی کوردی و عەرەبی، تەنیا سێ ژمارەی لێ دەرچووە.

گۆڤاری چەرموو
وەک گۆڤارێکی ڕۆشنبیری کوردی، کۆمیتەی چەمچەماڵی کۆمەڵەی خوێندکاران و لاوانی کوردستان دەریان دەکرد، ژمارەیەکی لە تەمموزی ساڵی 1992 دەرچووە، تەنیا دوو ژمارەی لێ چاپکرا، سەرنووسەری عارف قوربانی و سکرتێری نووسینیش ئەنوەر عومەر بوون.

٭ ڕۆژنامەی الابداع
تایبەت بوو بە شانۆ و ئەدەب و مۆسیقا، بەڕێوەبەرایەتی پەروەردەی کەرکووک لە کەرکووک لە چالاکی قوتابخانەکان، بە زمانی عەرەبی دەریان دەکرد، بە دوو لاپەڕەی قەبارە گەورە، ژمارە یەکی لە 1993 بەچاپ گەیشتووە، دەستەی نووسەرانی بریتی بوونە لە فازڵ محەمەد حەلاق، موئەیەد ئەحمەد، سالم مەحمود، کامل ئەلعامری.

٭ نۆبەرە
بەشی ڕاگەیاندنی لقی کەرکووکی، یەکگرتوی قوتابییانی ئیسلامی کوردستان، وەک بڵاوکراوەیەکی ڕۆشنبیری ناوخۆیی، بە زمانی کوردی دەریان دەکرد، تەنیا سێ ژمارەی لێ چاپ کراوە.

٭ ئاییندە
بڵاوکراوەیەکی سەر بە لقی کەرکووکی یەکێتی قوتابییانی کوردستان بووە، بە زمانی کوردی ژمارە (0) لە ئەیلولی 1995 دەرچووە.

٭ گۆڤاری ئاران
لە چەمچەماڵ بە زمانی کوردی دەرچووە، بە خاوەنی ئیمتیاز مەهدی بەرزنجی و سەرنووسەری عارف قوربانی، توانرا چواردە ژمارەی لێ دەرچێ، وەک گۆڤارێکی ڕۆشنبیری گشتی وەرزی سەربەخۆ، لە ساڵی 1996 تا 2000بەردەوام بووە.

٭ بڵاوکراوەی ڕابن
ڕاگەیاندنی لقی چەمچەماڵی یەکگرتوی ئیسلامی قوتابی و لاوانی کوردستانەوە دەرچووە، وەک بڵاوکراوەیەکی مانگانەی گشتی ئیسلامی، ژمارە (0) لە ئابی 1995 بە کوردی و دە لاپەڕەی قەبارەی بچوک چاپکراوە.

٭ بڵاوکراوەی ژینی نوێ
ژینی نوێ بڵاوکراوەیەکی ڕۆشنبیری مانگانەی سەربەخۆ بووە، دوو خوێندکاری شاری #کفری# بە هاوکاری کۆمیتەی خوێندکارانی کفری لە شاری کفری بە زمانی کوردی دەریان دەکرد، پێنج ژمارەی لێ دەرچووە.

٭ گۆڤاری ئۆڵەمپیک
ڕێکخراوی ئاوارەکانی کەرکووک-گەرمیان، لە سلێمانی دەریان دەکرد، تەنیا دوو ژمارەی لێ دەرچووە، ژمارە یەکی لە دوای 31ی ئابی 1996 دەرچووە، بەڕێوەبەری نووسینی ئۆڵەمپیک شوان داودی بووە.

٭ گۆڤاری باوەشاسوار
گۆڤارێکی ڕۆشنبیری گشتی سەربەخۆ بوو، لە کفری بە زمانی کوردی دەردەچوو لە ساڵی 1997، سەرنووسەری سامان کەریم و بەڕێوەبەری نووسینی هیوا عەلی بووە.

٭ گۆڤاری فیدڕاڵی
یەکێتی قوتابییانی کوردستان لقی کەرکووک، لە کەرکووک بە زمانی کوردی، وەک گۆڤارێکی ڕۆشنبیری، فیکری، سیاسی دەریان دەکرد، ژمارەیەکی لە ساڵی 1997 بە چاپ گەیشتووە، کە بیست و شەش لاپەڕە بووە.

٭ گۆڤاری هاواری کەرکووک
لەلایەن ناوەندی ڕۆشنبیری کەرکووکەوە دەردەچوو، وەک گۆڤارێکی سیاسی و ڕۆشنبیری گشتی، خاوەنی ئیمتیازی سڵاح دەلۆ و سەرنووسەری زاهیر ڕۆژبەیانی بووە، لە چاپخانەی ڕۆشنبیری لە #هەولێر# بە زمانی کوردی و عەرەبی دەردەچوو. تەنیا چوار ژمارەی لێ چاپکرا، ژمارە یەکی لە ئەیلولی ‌1998 بڵاوکرایەوە.

گۆڤاری المجلە
بە زمانی کوردی لە شارۆچکەی #کەلار# لەلایەن کۆمەڵێک گەنجەوە بڵاوکراوەتەوە، تەنیا پێنج ژمارەی لێ چاپکراو، ژمارە یەکی لە کانونی دووەمی 1998 بڵاوکرایەوە.

٭ گۆڤاری پەح
لە ئۆردوگای شۆڕشی شارۆچکەی چەمچەماڵ وەک بڵاوکراوەیەکی ئەهلی گاڵتە ئامێزی کۆمێدی لە ساڵی 1998 دەرچووە.

٭ گۆڤاری حەمرین
مەڵبەندی دووی ڕێکخستنی کەرکووک، وەک گۆڤارێکی فیکری سیاسی وەرزی دەری دەکرد، سەرنووسەری ڕەنج عەبدولحەمید و بەڕێوەبەری نووسینی عادل عەلی بوو، دوو ژمارەی لە ساڵی 1999 کەوتۆتە بەر دیدی خوێنەران.

٭ گۆڤاری کەرکووک
گۆڤارێکی گشتی وەرزی بوو، کۆمەڵەی ڕووناکبیری و کۆمەڵایەتی کەرکووک دەری کردووە، خاوەنی ئیمتیازی شێخ محەمەد شاکەلی و سەرنووسەری جەلال جەوهەر و بەڕێوەبەری نووسینی کەمال ڕەشید بوو، پاشان سمکۆ بەهرۆز وەک بەڕێوەبەری نووسین دەرکەوت و بە کوردی و عەرەبی بڵاو دەبێتەوە، ژمارە یەکی لە هاوینی 1999 دەرچووە و تا ئێستا 2023 بیست و هەشت ژمارەی لێ چاپکراوە.

٭ گۆڤاری ئەنفال
کۆمەڵەی ڕووناکبیری و کۆمەڵایەتی کەرکووک وەک بڵاوکراوەیەکی تایبەت دەری دەکرد، دەستەی نووسەرانی مەلا شاخی، عارف قوربانی، ڕاپەڕ عارف، تەنیا یەک ژمارەی لە ساڵی 2000 لێ چاپکراوە.

٭ گۆڤاری داستان
بزووتنەوەی دیموکراتی کفری بە کوردی دەریان کردووە لە ساڵی 1998 وەک گۆڤارێکی سیاسی حیزبی.

٭ گۆڤاری ڕووناکی
بڵاوکراوەیەکی سیاسی ڕووناکیی گشتی بووە، مەڵبەندی ڕێکخستنی کەرکووک دەری دەکرد، خاوەنی ئیمتیازی ڕاپەڕ عارف و سەرنووسەری عادل عەلی، بەهجەت ڕەئوف بووە، بەڕێوەبەری نووسینی حەسەن ئەحمەد، عارف قوربانی بووە، لە حوزەیرانی 2000ەوە تا حوزەیرانی 2001 ، 10 ژمارەی لێ دەرچووە.[1]