Library Library
Search

Kurdipedia is the largest multilingual sources for Kurdish information!


Search Options





Advanced Search      Keyboard


Search
Advanced Search
Library
Kurdish names
Chronology of events
Sources
History
User Favorites
Activities
Search Help?
Publication
Video
Classifications
Random item!
Send
Send Article
Send Image
Survey
Your feedback
Contact
What kind of information do we need!
Standards
Terms of Use
Item Quality
Tools
About
Kurdipedia Archivists
Articles about us!
Add Kurdipedia to your website
Add / Delete Email
Visitors statistics
Item statistics
Fonts Converter
Calendars Converter
Spell Check
Languages and dialects of the pages
Keyboard
Handy links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
Languages
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
My account
Sign In
Membership!
Forgot your password!
Search Send Tools Languages My account
Advanced Search
Library
Kurdish names
Chronology of events
Sources
History
User Favorites
Activities
Search Help?
Publication
Video
Classifications
Random item!
Send Article
Send Image
Survey
Your feedback
Contact
What kind of information do we need!
Standards
Terms of Use
Item Quality
About
Kurdipedia Archivists
Articles about us!
Add Kurdipedia to your website
Add / Delete Email
Visitors statistics
Item statistics
Fonts Converter
Calendars Converter
Spell Check
Languages and dialects of the pages
Keyboard
Handy links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Sign In
Membership!
Forgot your password!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 About
 Random item!
 Terms of Use
 Kurdipedia Archivists
 Your feedback
 User Favorites
 Chronology of events
 Activities - Kurdipedia
 Help
New Item
Library
Undemocratic Parties in a \'Democratic\' System: The Formation and Operation of Political Parties in Post-2003 Iraq
30-10-2024
Hazhar Kamala
Library
Towards Hydro-Transparency on the Euphrates-Tigris Basin: Mapping Surface Water Changes in Iraq, 1984–2015
30-10-2024
Hazhar Kamala
Library
Mapping the Unseen: Harnessing Indigenous Knowledge through Participatory Mapping to Address Displacement and Housing Challenges
30-10-2024
Hazhar Kamala
Library
The Sectarianism of the Islamic State: Ideological Roots and Political Context
22-10-2024
Hazhar Kamala
Library
SYRIA, Update on Military Service, Mandatory Self Defence Duty and Recruitment to the YPG
20-10-2024
Hazhar Kamala
Library
Northern Iraq: Security situation and the situation for internally displaced persons (IDP) in the disputed areas, incl. possibil
20-10-2024
Hazhar Kamala
Library
Kurdistan Region of Iraq (KRI): Women and men in honour-related conflicts
20-10-2024
Hazhar Kamala
Library
Syria: Consequences of illegal exit, consequences of leaving a civil servant position without notice and the situation of Kurds
20-10-2024
Hazhar Kamala
Library
Iran: Issues concerning persons of ethnic minorities, including Kurds and Ahwazi Arabs
18-10-2024
Hazhar Kamala
Library
Iranian Kurds: Consequences of political activities in Iran and KRI
18-10-2024
Hazhar Kamala
Statistics
Articles
  530,176
Images
  110,960
Books
  20,352
Related files
  105,419
Video
  1,578
Language
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
295,471
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,587
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,151
عربي - Arabic 
31,280
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,094
فارسی - Farsi 
10,469
English - English 
7,671
Türkçe - Turkish 
3,675
Deutsch - German 
1,785
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Group
English
Biography 
3,155
Articles 
1,995
Library 
1,937
Documents 
204
Image and Description 
77
Martyrs 
64
Publications 
49
Archaeological places 
44
Parties & Organizations 
36
Maps 
26
Genocide 
21
Clan - the tribe - the sect 
18
Artworks 
17
Places 
9
Statistics and Surveys 
5
Miscellaneous 
4
Video 
2
Offices 
2
Poem 
2
Womens Issues 
1
Environment of Kurdistan 
1
Dates & Events 
1
Quotes and Phrases 
1
Repository
MP3 
324
PDF 
31,608
MP4 
2,599
IMG 
203,549
∑   Total 
238,080
Content search
Biography
Hasret Gültekin
Archaeological places
Hassoun Caves
Library
Mam Jalal In response to 74...
Biography
Lisa Calan
Library
38 Years of Armed Struggle ...
‘KUYRUKLU KÜRT’ AŞAĞILAMASI TUTMADI, ‘İLK GECE HAKKI’ GENELLEMESİ DENEYELİM
Due to Kurdipedia, you know; Who is who! Where is where! and what is what!
Group: Articles | Articles language: Türkçe - Turkish
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Ranking item
Excellent
Very good
Average
Poor
Bad
Add to my favorites
Write your comment about this item!
Items history
Metadata
RSS
Search in Google for images related to the selected item!
Search in Google for selected item!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

‘KUYRUKLU KÜRT’ AŞAĞILAMASI TUTMADI, ‘İLK GECE HAKKI’ GENELLEMESİ DENEYELİM

‘KUYRUKLU KÜRT’ AŞAĞILAMASI TUTMADI, ‘İLK GECE HAKKI’ GENELLEMESİ DENEYELİM
‘Öküz düşünce bıçak çeken çok olurmuş’ diye bir söz vardır. Zayıf, savunmasız ve güçsüz duruma düşüldüğü taktirde, o anki durumunuzdan faydalanmaya çalışacak ve fırsat kollayan çok kişinin var olduğu anlamına gelen bir sözdür bu anlamlı cümle. Özellikle 1915 soykırım tartışmalarının zirveye çıktığı zamanlarda, gündeme getirilen ve öne sürülen ‘Kürtler bunu bunu yapmış ve burada bu denli sorumludurlar’ tarzında yazılı ve görsel basında çıkışlar yer alır. Sanki İttihat ve Terakki Cemiyeti Kürdlerden oluşuyordu, soruluyordu ya da o cemiyetin aldığı o kararlar ve uygulamaların ardında Kürdler varmışçasına kadar giden, akıllara zarar söylemler havada uçuşur. Bu ortamı fırsat bilenler de kaynağı, doğruluğu ve hangi kontekste yazılıp söylendiği belli olmayan sözleri kullanarak ‘vurun abalıya’ misali Kürdlere yüklenirler.
Bu seneki 1915 tartışmaları da aynı geçen seneler gibi hiç şaşırtmadan gidip dolaşıp, yine gelip Kürdlere bağlandı. Daha doğrusu Kürdlere bağlanmaya çalışıldı. Zira 132 kişiden oluşan bir grup duyarlı insan, haklı olarak, geçtiğimiz hafta gündeme getirilen bir söyleme imzaları ile tepki gösterdi. Çünkü Kürdler artık eski Kürdler olmamakla birlikte, tarihlerini inceliyorlar, sorguluyorlar, araştırarak doğru veya yanlışları kendi aralarında da tartışıyorlar. Öyle başkalarının Kürdlerin tarihini çarpıtarak yazmalarına ve yorumlamalarına da artık karınları tok. Her ne kadar kendisi de bir Kürd olan ünlü tarihçi yazar Mehrdad Izady ‘Kürdlerin en az ilgilendikleri konu kendi tarihleridir’ demişse de Kürdler de yavaş yavaş kendi tarihleri ile ilgilenmeye ve araştırmaya başladıklarından, bu seneki o ithama sessiz kalmadılar. Kalmadık.
Çünkü o 132 imzacıdan birisi de benim ve sessiz de kalınamazdı.
İmzalarımız ile tepkimizi göstermemize neden olan ise, özellikle Ermeni çalışmaları konularında birçok kaliteli eseri olan Sayın Prof. Taner Akçam’ın 20 Nisan 2021 tarihli Gazete Duvar’da çıkan ‘Gönüllü katılım olmasaydı, bu kadar insan öldürülemezdi’ başlığı altında çıkan söyleşisindeki şu kısım idi:
‘Korkunç bir örnek vereyim: 19. yüzyıl feodal toplumunda örneğin Kürt bölgelerinde Kürt ağaları, evlenen Ermenilerin ilk gece hakkına sahiplerdi. Onun ötesinde Ermeniler çifte vergi veriyordu. Bir devlete normal vergi veriyorlardı, bir de “Hafir” (veya hapir; kiafir) denen yöredeki Kürt feodal yöneticilerine vergi veriyorlardı yani vatandaş sayılmıyorlardı’
Sayın Akçam’ın söyleşisinde zikr etmiş olduğu bu talihsiz genelleyici itham, ister istemez birçok Kürd tarafından tepki ile karşılandı. Zira ne yazılı arşivlerde ne de sözlü anlatımlarda, Kürd ağaları/beyleri veyahut ileri gelenleri hakkında bu söylemi onaylayan bir malumat bulunmamaktaydı. Gelen tepkilere Sayın Akçam Facebook hesabından İngilizce ve Türkçe olarak şu açıklamayı yaptı:
‘Gazete Duvar röportajımda verdiğim bazı bilgiler, bazı Kürt dostları biraz üzmüş. Ermeni Köylülerin, devletten başka Kürt ağalara ayrı bir vergi verdikleri ve bazı yörelerde, evlenen kızların “ilk gece hakkını” kendilerine sakladıkları… Aşağıda notta yazdığımı tekrar edeyim. 32 yıldır bu konuyla uğraşıyorum ve konunun hassaslığı nedeniyle 0 tolerans ile çalıştığımı biliyorum. Konuyla ilgilenen herkesi “sakin olmaya” davet etmek isterim. Hele hele 30 yıldır bana saldıran Türk milliyetçilerinin havasında bana saldırmamalarını rica edeceğim, ayıptır çünkü.
Ben bir akademisyenim ve bilmediğim bir bilgiyi paylaşmam. Hatalı bilgi aktarırsam özür dilerim. Ben, birçok kaynaktan okuyarak elde ettiğim bu bilgileri kimseyi “suçlamak” amacıyla kullanmıyorum. Bunlar, Ermeni köylülerin çektikler eziyetin ve acının sadece uç iki örneğidir. Hınçak ve Taşnak gibi sosyalist örgütleri silahlı mücadeleye iten de bu ve benzeri koşullardı.
Konu hakkında daha çok bilgi edinmek isteyenler, aşağıda verdiğim kaynaklar [Kürdolog M.S. Lazarev, Kurdistan i Kurdskaya Problem (Moscow, 1964); ve bu eserden aktaran, Charles Issawi, The Economic History of Turkey, 1800-1914 (Chicago: The University of Chicago Press, 1980), s.66] dışında, Stephan Astourian’ın çalışmalarına bakabilirler. Burada bir tanesini paylaşayım: The Silence of the Land Agrarian Relations, Ethnicity, and Power makalesi, bu makaleyi şu kitabın içinde bulabilirsiniz: Ronald Grigor Suny Fatma Müge Göçek and Norman M. Naimark (ed.) A Question of Genocide Armenians and Turks at the End of the Ottoman Empire]
Tekrar edeyim: önce sakinlik, ve amacımızın, birilerini suçlamak olmadığını ve güzel bir gelecek için tarihle yüzleşmenin şart olduğu ilkesini hatırlatmak olduğunu unutmayalım’
Burada Kürdlerin üzülmediğini, aksine onların son 100 yıldır haksız yere aşağılanmalarını, ötekileştirilmelerini, genelde yok sayılırken bazı durum ve dönemlerde varlıklarının çarpıtılarak ve onların menfaatine olmayacak şekilde hatırlanmasını, artık kabul etmediklerini belirterek devam edeyim.
Bir Kürd ve Bir Ermeni
T. Pauly, description ethnographique des peoples de la Russie, St. Petersburg, 1862.
Sayın Akçam’ın Facebook üzeri verdiği bu kaynakların orijinal eserleri incelendiğinde, ana kaynağın Rus tarihçi yazar M. S. Lazarev’in 1964 yılında yayımladığı kitabının kaynak alındığı ortaya çıkmaktadır ki, orada da iki ayrı kaynağın varlığı yazılmakta. Biri Britanyalı seyyah yazar H.F.B Lynch’in 1901 yılında yayımlanmış olan ‘Armenia Travel and Studies’ adlı çalışması, diğeri ise 1900 – 1905 yılları arasında Rusya’nın Van konsolos yardımcılığını yapmış olan Aleksander Grigoreviç Tumansky’nin bir anlatımı.
Lynch’in iki ciltten oluşan eserinin orijinaline baktığımızda, Kürd ağalarının veyahut beylerinin böyle bir icraatlarının olduğuna dair herhangi bir ibarenin olmadığı açıkça görülmektedir. Bahsi geçen diğer kaynak olan Tumansky’nin orijinal belgesine henüz sahip olunmadığından tam olarak ve hangi kontekste bu ibare kullanılmış bilinmemektedir. Zira metnin aslına sadık kalınarak çeviri yapılması hususu çok önemlidir. Diğer taraftan bahse konu olan M. S. Lazarev’in o metninde de zaten ‘bazı beyler Ermeni köylerinde ‘gerdek gecesi hakkını’ bile kendi ellerinde tutuyor’ ibaresi mevcut ki ‘Kürt ağaları’ genellemesi ile kullanılmış da değil. ..‘Некоторые беи установили в армянских селениях даже «право
первой ночи». Крепостные армяне, отмечал Линч, назывались «зер-курри», что означало «купленные ,за золото», «…Они покупаются и продаются курдскими беями и агами совершенно так же, как овцы и скот». Купля-продажа крепостных крестьян совершалась вместе с землей, на которой они жили и работали’
Lazarev’in 1964 yılında yayımlanan baskısının Ermenistan Bilimler Akademisi tarafından yasaklandığını biliyorum. İlk ve ikinci baskılarında yer alan dipnotların da yanlış dizildikleri ve tam olarak neleri kaynak olarak gösterdikleri de belli olmadığından, bu eserin ve özellikle de ‘ilk gece hakkı’ metninin doğruluğu da ayrıca tartışılır.
Uzun sözün kısası, böyle bir uygulamanın olduğuna dair başka herhangi bir seyyah, misyoner veyahut yerli yabancı şahsiyetin ‘Kürt bölgelerinde Kürt ağaları, evlenen Ermenilerin ilk gece hakkına sahiplerdi’ şeklinde bir açıklaması bulunmamaktadır ki, özelde biz 132 imzacı, genelde ise bu ibareye tepki gösteren herkes bu asılsız ithama itiraz etmiştir. Yoksa Ermeni köylülerin Kürd beyleri/ağaları veyahut Osmanlı memurları/askerleri tarafından maruz bırakıldıkları vergilendirme/mezalimi şahsen inkar edemem. Çünkü onların maruz bırakıldıkları talan, yağma, cinayet, kız, kaçırma ve binbir türlü diğer insanlık dışı muamelelere onlarca kaynakta karşılaşmışımdır ki, bunların arasında Vital Cuinet’in 1889 yılında Osmanlı için hazırladığı Vilayetler Raporu da vardır. Ancak adli durumları veyahut kulaktan dolma asılsız söylemleri, rutin bir uygulamaymış gibi yansıtıp genelleyerek bir ulusa mal etmek kabul edilemez.
Bu bağlamda şunu da belirtmek lazımdır ki, ağaların ve beylerin sadece Ermenilere değil, kendi insanları olan Kürdlere de zalimane tutum sergilediklerine dair bilgilere, yazılı ve sözlü olarak Kürdler sahiptir. O yüzden ister ağa, ister bey, ister varlıklı bir Kürd şahsiyeti olsun, bunların icraat ve davranışlarından Kürdlerin tamamını sorumlu tutmak kabul edilebilecek bir yaklaşım da olmaz.
Rivayetler, kulaktan dolma bilgiler, etnik veyahut mezhepsel söylemler baz alınarak bir ulusun tamamını tömhet altında bırakmak, çok rencide edici bir yaklaşım olur. Yoksa 1900’lerin başında ortaya atılmış olduğu bilinen ve bir ırkçı söylem olduğu su götürmeyen ‘Kuyruklu Kürtler’in var olduğuna da inanırız, 1930’larda Cumhuriyet gazetesinde çıkan ‘Kürtler çiğ et yiyen vahşiler’dir yazıların içeriğine de.
“Bunların alelade hayvanlar gibi basit sevk-i tabiilerle işleyen his ve
dimağlarının tezahürleri, ne kadar kaba hatta abdalca düşündüklerini gösteriyor… Çiğ eti biraz bulgurla karıştırıp öylece yiyen bu adamların Afrika vahşilerinden ve Yamyamlardan hiç farkı yoktur“
-Yusuf Mazhar, “Ararat Eteklerinde”, Cumhuriyet, Temmuz – Ağustos 1930
Sayın Akçam’ın söyleşisi ile gündeme gelen bu asılsız ‘ilk gece hakkı’ ibaresine tepki gösteren bizlere, sosyal medya üzerinden bazı Ermeni aydınlar ‘Bu neyin imza kampanyası? Kürt halkının bir kesimi tarihsel özeleştirisinde bunca ileri gitmişken, geçmişte Ermeni kadınlara yönelik tecavüzleri ve ağaların muamelesini mi temize çekiyorsunuz? Çok iyi bildiğiniz Muşlu Gulizar’ın, o Gule’nin kör gözünden utanın’ şeklinde elma ve armutları karıştırırcasına ve hadsizce çıkışlar da geldi. Bu yoruma şahsen bu cevabı verdim:
‘Ortada bir kampanya olmadığı gibi, o metinde ne tarihi gerçekleri (Gulê) inkar eden ne de çarpıtan var. Aksine aslı astarı olmayan bu ‘ilk gece hakkı’ ithamı ile Kürdlere hakaret edenler var ve Kürdlerin torunlarının da somut olarak o söyleme itirazı var. Utanması gerekenler ise hedef şaşırtanlardır’.
Kürdler artık kendi tarihlerine dair arşivleri araştırabilecek, derleyip çevirebilecek birikim ve imkanlara sahiptirler. Bu imkanlar her geçen gün daha da artmaktadır. Tüm kısıtlamalara rağmen kendi tarihi gerçeklerine ulaşarak, 100 yıl boyunca inkar edilen, çarpıtılan, tahrip talan ve tarumar edilen o kadim kültür miraslarını gün yüzüne çıkartarak, iyisi ve kötüsü ile geçmişlerini gögüsleyecek erdeme de sahiptirler.
Yiğidi öldürün fakat hakkını yemeyin.[1]
Baran Zeydanlıoğlu

Kurdipedia is not responsible for the content of this item. We recorded it for archival purposes.
This item has been written in (Türkçe) language, click on icon to open the item in the original language!
Bu makale (Türkçe) dilinde yazılmıştır, makaleleri orijinal dilinde açmak için sembolüne tıklayın!
This item has been viewed 1,338 times
Write your comment about this item!
HashTag
Sources
[1] Website | کوردیی ناوەڕاست | bitlisname.com
Linked items: 1
1. Dates & Events 21-01-2022
Group: Articles
Articles language: Türkçe
Publication date: 21-01-2022 (2 Year)
Content category: Sociology
Content category: History
Country - Province: Turkey
Document Type: Original language
Language - Dialect: Turkish
Publication Type: Born-digital
Technical Metadata
Item Quality: 99%
99%
Added by ( Sara Kamela ) on 14-09-2022
This article has been reviewed and released by ( Rapar Osman Uzery ) on 14-09-2022
This item recently updated by ( Rapar Osman Uzery ) on: 14-09-2022
Title
This item according to Kurdipedia's Standards is not finalized yet!
This item has been viewed 1,338 times
Attached files - Version
Type Version Editor Name
Photo file 1.0.170 KB 14-09-2022 Sara KamelaS.K.
Kurdipedia is the largest multilingual sources for Kurdish information!
Library
The Sectarianism of the Islamic State: Ideological Roots and Political Context
Image and Description
The Kurdish Quarter, which is located at the bottom of Mount Canaan in Safed, Palestine in 1946
Image and Description
Kurdish Jews from Mahabad (Saujbulak), Kurdistan, 1910
Image and Description
AN EXAMPLE OF BAATHS SOCIALISM AND DEMOCRACY IN KURDISTAN OF IRAQ
Image and Description
A Kurdish army in Istanbul to participate in the Battle of the Dardanelles in 1918
Archaeological places
Mosque (Salah al-Din al-Ayyubi) in the city of Faraqin
Biography
Shilan Fuad Hussain
Articles
Reconsidering nationalism and feminism: the Kurdish political movement in Turkey
Library
Towards Hydro-Transparency on the Euphrates-Tigris Basin: Mapping Surface Water Changes in Iraq, 1984–2015
Archaeological places
The tomb of the historian Marduk Kurdistani
Articles
The myth of the Ottoman millet system: Its treatment of Kurds and a discussion of territorial and non-territorial autonomy
Library
SYRIA, Update on Military Service, Mandatory Self Defence Duty and Recruitment to the YPG
Articles
Peace Making or State Breaking? The Turkish-Kurdish Peace Processes and the Role of Diasporas
Archaeological places
Shemzinan Bridge
Library
Undemocratic Parties in a 'Democratic' System: The Formation and Operation of Political Parties in Post-2003 Iraq
Archaeological places
Cendera Bridge
Biography
Haval Hussein Saeed
Biography
Hanifi Baris
Biography
Hardawan Mahmoud Kakashekh
Biography
Raman Salah
Image and Description
Picture of Kurdish school children, Halabja in south Kurdistan 1965
Library
Mapping the Unseen: Harnessing Indigenous Knowledge through Participatory Mapping to Address Displacement and Housing Challenges
Biography
Jasmin Moghbeli
Biography
Lisa Calan
Biography
Hafiz Akdemir
Biography
Rez Gardi
Biography
Zeynep Kaya
Articles
Erdogan says far-right ally’s remarks on PKK leader should be evaluated
Archaeological places
Hassoun Caves
Articles
“War Is like a Blanket”: Feminist Convergences in Kurdish and Turkish Women’s Rights Activism for Peace

Actual
Biography
Hasret Gültekin
07-05-2022
Hazhar Kamala
Hasret Gültekin
Archaeological places
Hassoun Caves
14-06-2023
Vazhan Kshto
Hassoun Caves
Library
Mam Jalal In response to 74 questions far from politics
25-10-2023
Hazhar Kamala
Mam Jalal In response to 74 questions far from politics
Biography
Lisa Calan
04-08-2024
Hazhar Kamala
Lisa Calan
Library
38 Years of Armed Struggle of the PKK in Kurdistan
05-09-2024
Hazhar Kamala
38 Years of Armed Struggle of the PKK in Kurdistan
New Item
Library
Undemocratic Parties in a \'Democratic\' System: The Formation and Operation of Political Parties in Post-2003 Iraq
30-10-2024
Hazhar Kamala
Library
Towards Hydro-Transparency on the Euphrates-Tigris Basin: Mapping Surface Water Changes in Iraq, 1984–2015
30-10-2024
Hazhar Kamala
Library
Mapping the Unseen: Harnessing Indigenous Knowledge through Participatory Mapping to Address Displacement and Housing Challenges
30-10-2024
Hazhar Kamala
Library
The Sectarianism of the Islamic State: Ideological Roots and Political Context
22-10-2024
Hazhar Kamala
Library
SYRIA, Update on Military Service, Mandatory Self Defence Duty and Recruitment to the YPG
20-10-2024
Hazhar Kamala
Library
Northern Iraq: Security situation and the situation for internally displaced persons (IDP) in the disputed areas, incl. possibil
20-10-2024
Hazhar Kamala
Library
Kurdistan Region of Iraq (KRI): Women and men in honour-related conflicts
20-10-2024
Hazhar Kamala
Library
Syria: Consequences of illegal exit, consequences of leaving a civil servant position without notice and the situation of Kurds
20-10-2024
Hazhar Kamala
Library
Iran: Issues concerning persons of ethnic minorities, including Kurds and Ahwazi Arabs
18-10-2024
Hazhar Kamala
Library
Iranian Kurds: Consequences of political activities in Iran and KRI
18-10-2024
Hazhar Kamala
Statistics
Articles
  530,176
Images
  110,960
Books
  20,352
Related files
  105,419
Video
  1,578
Language
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
295,471
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,587
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,151
عربي - Arabic 
31,280
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,094
فارسی - Farsi 
10,469
English - English 
7,671
Türkçe - Turkish 
3,675
Deutsch - German 
1,785
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Group
English
Biography 
3,155
Articles 
1,995
Library 
1,937
Documents 
204
Image and Description 
77
Martyrs 
64
Publications 
49
Archaeological places 
44
Parties & Organizations 
36
Maps 
26
Genocide 
21
Clan - the tribe - the sect 
18
Artworks 
17
Places 
9
Statistics and Surveys 
5
Miscellaneous 
4
Video 
2
Offices 
2
Poem 
2
Womens Issues 
1
Environment of Kurdistan 
1
Dates & Events 
1
Quotes and Phrases 
1
Repository
MP3 
324
PDF 
31,608
MP4 
2,599
IMG 
203,549
∑   Total 
238,080
Content search
Kurdipedia is the largest multilingual sources for Kurdish information!
Library
The Sectarianism of the Islamic State: Ideological Roots and Political Context
Image and Description
The Kurdish Quarter, which is located at the bottom of Mount Canaan in Safed, Palestine in 1946
Image and Description
Kurdish Jews from Mahabad (Saujbulak), Kurdistan, 1910
Image and Description
AN EXAMPLE OF BAATHS SOCIALISM AND DEMOCRACY IN KURDISTAN OF IRAQ
Image and Description
A Kurdish army in Istanbul to participate in the Battle of the Dardanelles in 1918
Archaeological places
Mosque (Salah al-Din al-Ayyubi) in the city of Faraqin
Biography
Shilan Fuad Hussain
Articles
Reconsidering nationalism and feminism: the Kurdish political movement in Turkey
Library
Towards Hydro-Transparency on the Euphrates-Tigris Basin: Mapping Surface Water Changes in Iraq, 1984–2015
Archaeological places
The tomb of the historian Marduk Kurdistani
Articles
The myth of the Ottoman millet system: Its treatment of Kurds and a discussion of territorial and non-territorial autonomy
Library
SYRIA, Update on Military Service, Mandatory Self Defence Duty and Recruitment to the YPG
Articles
Peace Making or State Breaking? The Turkish-Kurdish Peace Processes and the Role of Diasporas
Archaeological places
Shemzinan Bridge
Library
Undemocratic Parties in a 'Democratic' System: The Formation and Operation of Political Parties in Post-2003 Iraq
Archaeological places
Cendera Bridge
Biography
Haval Hussein Saeed
Biography
Hanifi Baris
Biography
Hardawan Mahmoud Kakashekh
Biography
Raman Salah
Image and Description
Picture of Kurdish school children, Halabja in south Kurdistan 1965
Library
Mapping the Unseen: Harnessing Indigenous Knowledge through Participatory Mapping to Address Displacement and Housing Challenges
Biography
Jasmin Moghbeli
Biography
Lisa Calan
Biography
Hafiz Akdemir
Biography
Rez Gardi
Biography
Zeynep Kaya
Articles
Erdogan says far-right ally’s remarks on PKK leader should be evaluated
Archaeological places
Hassoun Caves
Articles
“War Is like a Blanket”: Feminist Convergences in Kurdish and Turkish Women’s Rights Activism for Peace

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 16
| Contact | CSS3 | HTML5

| Page generation time: 1.422 second(s)!