Library Library
Search

Kurdipedia is the largest multilingual sources for Kurdish information!


Search Options





Advanced Search      Keyboard


Search
Advanced Search
Library
Kurdish names
Chronology of events
Sources
History
User Favorites
Activities
Search Help?
Publication
Video
Classifications
Random item!
Send
Send Article
Send Image
Survey
Your feedback
Contact
What kind of information do we need!
Standards
Terms of Use
Item Quality
Tools
About
Kurdipedia Archivists
Articles about us!
Add Kurdipedia to your website
Add / Delete Email
Visitors statistics
Item statistics
Fonts Converter
Calendars Converter
Spell Check
Languages and dialects of the pages
Keyboard
Handy links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
Languages
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
My account
Sign In
Membership!
Forgot your password!
Search Send Tools Languages My account
Advanced Search
Library
Kurdish names
Chronology of events
Sources
History
User Favorites
Activities
Search Help?
Publication
Video
Classifications
Random item!
Send Article
Send Image
Survey
Your feedback
Contact
What kind of information do we need!
Standards
Terms of Use
Item Quality
About
Kurdipedia Archivists
Articles about us!
Add Kurdipedia to your website
Add / Delete Email
Visitors statistics
Item statistics
Fonts Converter
Calendars Converter
Spell Check
Languages and dialects of the pages
Keyboard
Handy links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Sign In
Membership!
Forgot your password!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 About
 Random item!
 Terms of Use
 Kurdipedia Archivists
 Your feedback
 User Favorites
 Chronology of events
 Activities - Kurdipedia
 Help
New Item
Library
Ten Years After Genocide: The Yazidi Struggle to Recover and Overcome
07-11-2024
Hazhar Kamala
Library
Repatriated foreign terrorist fighters and their families: European experiences & lessons for P/CVE
07-11-2024
Hazhar Kamala
Library
Statelessness in Syria
06-11-2024
Hazhar Kamala
Library
From Syria to Europe: Experiences of Stateless Kurds and Palestinian Refugees from Syria Seeking Protection in Europe
06-11-2024
Hazhar Kamala
Library
The Stateless Syrians
05-11-2024
Hazhar Kamala
Library
Medical terminology
04-11-2024
Ziryan Serchinari
Library
Undemocratic Parties in a \'Democratic\' System: The Formation and Operation of Political Parties in Post-2003 Iraq
30-10-2024
Hazhar Kamala
Library
Towards Hydro-Transparency on the Euphrates-Tigris Basin: Mapping Surface Water Changes in Iraq, 1984–2015
30-10-2024
Hazhar Kamala
Library
Mapping the Unseen: Harnessing Indigenous Knowledge through Participatory Mapping to Address Displacement and Housing Challenges
30-10-2024
Hazhar Kamala
Library
The Sectarianism of the Islamic State: Ideological Roots and Political Context
22-10-2024
Hazhar Kamala
Statistics
Articles
  524,440
Images
  111,225
Books
  20,384
Related files
  105,934
Video
  1,579
Language
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
289,144
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,669
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,172
عربي - Arabic 
31,389
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,284
فارسی - Farsi 
10,610
English - English 
7,700
Türkçe - Turkish 
3,676
Deutsch - German 
1,801
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Group
English
Biography 
3,155
Articles 
2,016
Library 
1,943
Documents 
206
Image and Description 
77
Martyrs 
64
Publications 
49
Archaeological places 
44
Parties & Organizations 
36
Maps 
26
Genocide 
21
Clan - the tribe - the sect 
18
Artworks 
17
Places 
9
Statistics and Surveys 
5
Miscellaneous 
4
Video 
2
Offices 
2
Poem 
2
Womens Issues 
1
Environment of Kurdistan 
1
Dates & Events 
1
Quotes 
1
Repository
MP3 
326
PDF 
31,800
MP4 
2,613
IMG 
204,220
∑   Total 
238,959
Content search
Library
KURDISTAN: AN INTERSTATE CO...
Biography
Hasret Gültekin
Archaeological places
Hassoun Caves
Library
Mam Jalal In response to 74...
Biography
Lisa Calan
Ağrı İsyanında Öldürülen Şêx Tahar’ı 91 Yıl Sonra Hatırlamak
Kurdipedia guarantees the right to public information for every Kurdish individual!
Group: Articles | Articles language: Türkçe - Turkish
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Ranking item
Excellent
Very good
Average
Poor
Bad
Add to my favorites
Write your comment about this item!
Items history
Metadata
RSS
Search in Google for images related to the selected item!
Search in Google for selected item!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

Ağrı İsyanında Öldürülen Şêx Tahar

Ağrı İsyanında Öldürülen Şêx Tahar
$Ağrı İsyanında Öldürülen Şêx Tahar’ı 91 Yıl Sonra Hatırlamak$

1927 tarihinde Ağrı dağında yapılan Hoybun (Xoybun) ulusal kongresinden takriben iki yıl evvel Ağrı dağında ulusal bir niteliği olmayan gruplarla askeri güçler arasında sürekli çatışmalar yaşanmaktaydı. Lakin, yaşanan geniş çaplı bu çatışmaların ismi konulmamıştı.

İhsan Nuri Paşa, sahip olduğu örgütçü askeri yeteneğinin yanı sıra, edindiği ulusal bilinçle, 1927’den itibaren söz konusu gruplara ulusal bir nitelik kazandırdı. Ulus bilincine erdirilen bu gücün içerisinde Şêx Tahar ile beş kardeşinin yanı sıra amcasının çocukları da yer alır. Böylece, geniş kapsamlı ulusal bir güç oluşturularak, isyan 1930 yılının sonlarına dek sürdürülür.
On binlerce sivil Kürdün ve sayısızca askerin ölümüyle sonuçlanan Ağrı isyanı, 1930 yılı Eylül’ünün 14’ünde yenilgiye uğrar. İsyan sürecinin başından sonuna kadar çatışmalara katılan Çerkez kökenli yüzbaşı Zühtü Güven, Eylül’ün 14’ünde altmış uçaktan müteşekkil bir filonun bombardımanına maruz kalan kadın, çoluk-çocuğun feryadı, vadileri nasıl inlettiği dramını, sonraki yıllarda kaleme aldığı anılarında anlatacaktı. Kan deryasına dönen Ağrı dağı etekleri, o gün adeta can pazarına döner.

Sovyetler Birliği, Kürd isyancıların Sovyet topraklarına geçmemesi için, Aras nehrinin karşı tarafına binlerce asker yığar. Sovyetler’in kendi tarafına kurduğu beyaz askeri çadırların sayıca fazla oluşu dikkatlerden kaçmaz. Nadir beyin hanımı Zerif hanımın anlatımına göre, sayısızca askeri çadırın görüntüsü tıpkı pamuk tarlalarını andırırmış. Diğer yandan İran ordusu da aynı şekilde sınıra sayısızca asker yığıp Kürd isyancıların sınırı geçmesini engellemeğe çalışır.

Görünürdeki uluslararası askeri işbirliğine karşın, İhsan Nuri Paşa, Ferzende bey, Nadir bey, Memet bey, Ahmed’ê Heci Bıro, Bıro Heskê Têli ve Hoybun örgütünün diğer birçok savaşçı üyesi 14 Eylül gecesinde askeri çemberi yararak, sağ kalan sivillerin tamamını İran topraklarına geçirirler. Sınırı geçmeden evvel öldürülen sayısızca sivil gibi, Ahmed’ê Heci Bıro’nun da tüm ailesi o gece dramatik bir şekilde katledilir.

Tendürek dağında bulunan Şêx Abdulkadir ise, aynı günlerde savaşçı grubuyla beraber İran’a doğru hareket etmeğe başlar. Savaş uçaklarıyla desteklenen askeri birliklerle çatışarak Kevır’ê Şamiya (Tendürek dağının bir mıntıkasının ismi) bölgesinden İran’a geçer.
Temır’ê Şemki ve Şêx Zahar’ın grubu ile Hoybun’un diğer birçok üst düzey üyeleri ise, Tendürek dağına çekilir. Zilan isyanının öncülerinden Reşo’yê Sılo’nun grubu da Zilan isyanının bitiminden sonra Tendürek dağına çekilmişti.

Kış mevsimini Tendürek dağının mağaralarında geçiren Şêx Zahar ve onlarca kişilik savaşçı arkadaşı, bahar mevsiminin gelmesiyle, nisan ayının sonlarına doğru, Tendürek dağını terk edip Çaldıran bölgesine geçer. Bu savaşçı grubun içinde Şêx Zahar’ın kardeşlerinden biri olan Şêx Tahar da vardır. Cesaretiyle ünlenen Şêx Tahar, çatışmalarda hayatını kaybeden üst düzey askerlerin üniformasını giyip çatışmalarda sürekli şeritli ağır makineli tüfek kullanmasıyla bilinir.

Şêx Zahar ve arkadaşları nisan ayında Çaldıran’ın aşağı Tikme köyü bölgesine geçtiği sırada, kardeşi Şêx Tahar zatüre hastalığına yakalanır ve yürüyemez hale gelir. Köyün muhtarı Şêx Zahar’ın eski arkadaşıdır. O nedenle Şêx Zahar muhtara ricada bulunarak, kardeşinin birkaç gün evinde istirahat etmesini ister. Muhtar, olası her riske rağmen kadim arkadaşının ricasını kırmaz ve hasta olan Şêx Tahar’ı evine alır. Savaşçı grup, hastanın iyileşmesini beklemek üzere uzaklardaki dağlara çekilir.

O köyden ve ismi tespit edilemeyen bir kişi, ertesi gün Golesor askeri birliğine giderek, Şêx Tahar’ın hasta halde muhtarın evine sığındığını ihbar eder. Golesor askeri birliği komutanı yüzbaşı İbrahim bey, askeri bir birlikle akşama doğru köyü kuşatır. Böyle bir riski önceden kestiren muhtar, Şêx Tahar’a telkinde bulunarak; yakalanmaması için kadın kıyafeti giyip odada bulunan kilim dokuma tezgâhının başına geçip oturmasını söyler. Fakat Şêx Tahar, kadın kıyafeti giyme teklifine öfkelenip reddeder. Muhtar başka bir öneride bulunarak; tandırın içine girmesini ve tandırın üstünü sacla örtükten sonra, tandırevinin içerisine koyun sürüsünü doldurarak onu bu şekilde saklayabileceğini söyler. Ancak Şêx Tahar bu öneriyi de kabul etmez.

Çatışmaktan başka seçeneği kalmayan Şêx Tahar, silahını alıp hızla evden çıkarak, Şêx Romi köyü sınırına doğru koşmaya başlar. Takriben bir kilometre koştuktan sonra, askeri kuşatmayı fark eder ve en yakınındaki kayanın (o kaya hala “Şêx Tahar’ın çatışma kayası” olarak anılmaktadır) arakasına girip mevzi alır. Kısa bir süre sonra çatışma başlar. Yarım saat süren çatışmada altı asker hayatını kaybeder. Şêx Tahar, çökmeye başlayan alaca karanlığı fırsat bilerek, mevzisinden çıkıp tepeye doğru koşmaya başlar. Önünde bulunan geniş kar adacığının ortasından tepeye doğru koşarken, silueti kardan iyice belirdiğinden kurşun yağmuruna hedef olur. Sayısızca askerin açtığı ateş sonucu, kar adacığının ortasında vurularak feci şekilde hayatını kaybeder.

Askerler cesedin yanına gelir ve kar öbeği üzerinde yatan cansız bedenine tekrar sayısızca kurşun sıkar. Ceset adeta kıyılarak parçalanır. İbrahim yüzbaşı köylüleri tehdit ederek, cesedin vahşi hayvanlar tarafından yenmesi için defnedilmemesini söyler ve o akşam köyden ayrılır.

Kurt ve köpekler, gece boyunca ceset etrafında dolaştıkları halde cesedi yemezler. Bu durum sabah ışığında karda görülen yırtıcı hayvanların ayak izlerinden belli olur. Köylüler bu durumu onun Şeyhlik yönüne ve buna bağlı olarak ilahi bir alamete yorup, İbrahim yüzbaşının tehdidine rağmen cesedi ertesi gün defin ederler. Oysa, bedenine sıkılan sayısızca kurşundan dolayı muhtemelen bedenine sinen keskin barut kokusu nedeniyle, vahşi hayvanlar tarafından ceset yenmemişti.
Ağrı isyanının ilk başlarında yakalanan Şêx Tahar’ın abisi Şêx Yusuf’un da bedeninin birçok uzvu kesilerek katledilmişti. Diğer abisi olan Şêx Ali de, buğday çukuruna atılarak canlı şekilde üzerine toprak dökülerek katledilmişti. En küçük kardeşi Şêx Habip ise, yakalanırken canlı şekilde ateş üzerinde çevrilip yakılarak katledilmişti.

Üç kardeşinin bu şekilde öldürülmesi, zamanla Şêx Tahar’da derin bir intikam duygusuna neden olur. Şeritli makineli tüfeğiyle girdiği çatışmalarda, hayatını kaybeden yüksek rütbeli subayların üniformasını giyerek, intikam duygusunu bu şekilde tatmin eder. Girdiği her çatışmada mevzisinden yükselen toz-duman ile birlikte, makinelisinin seri gümbürtüsü her yerde kendini belli edermiş. Cüsseli olduğundan, ağır makineli silahını rahatlıkla taşıyabilirmiş. Ancak bu sefer yakalandığı ağır hastalığı nedeniyle meşakkatle taşıyabildiği bir piyade tüfeğiyle muhtarın evine sığınmıştı.

Köyün karşı dağlarına çekilen Şêx Zahar ve arkadaşları, Şêx Tahar’ın öldürülme olayını üç gün sonra duyarlar. Dağda kimsenin
olmadığını çevreye inandırmak için, on gün daha dağda kamufle olma taktiği uygularlar. Böylece artık dağda kimsenin kalmadığı inancı civarda iyice hâsıl olmaktadır. Şêx Zahar ve arkadaşları, Şêx Tahar’ın intikamını almak için, on gün sonra bir gece vakti Golesor askeri birliğini kuşatıp birliği tümden imha eder. İbrahim yüzbaşı ile askerlerin tümü bu baskında hayatını kaybettiği söylenir.
Şêx Zahar ve arkadaşları askeri birlikteki cephaneye el koyduktan sonra, Başkale bölgesine geçmek üzere Çaldıran bölgesini terk eder.
Şêx Zahar ise, 1932 yılının Mayıs ayında Türkiye-İran sınırında meydana gelen bir çatışmada hayatını kaybedecekti. Böylece altı kardeşten beşi Ağrı isyanında yaşamını yitirir. Kardeşlerden sadece Şêx Abdurahman hayatta kalır. O da, 1933 yılının Ekim ayında arkadaşlarıyla beraber Çaldıran bölgesinde yakalanarak Adana istiklal mahkemesinde yargılanıp ömür boyu hapis cezasına çarptırılır.

Şêx Tahar’ın öldürüldüğü 1931 tarihinden bu bugüne değin, Şeyhlik unvanı nedeniyle mezarından umut ve şifa arayan ahalinin dışında, hiçbir yakını mezarını ziyaret edip onarımını yapmaz. Böylece, mezar giderek kaybolmaya yüz tutar. Ancak bu sıralar, ahaliden bazı kıymetli hayırseverler tarafından birçok yıkık mezar onarılınca, Şêx Tahar’ın yıkık mezarı da göze çarpar ve böylece onarılır. Fakat yeni mezar taşına yanlış bir bilginin eklendiği görülüyor. Dolayısıyla mezar taşına, babasının ismini Şêx Ömer, abisinin ismini ise Şêx Zahar olarak doğru yazan hayırseverler, bir yerlerden edindikleri ve yanlış bir bilgi olan “Seyyid” unvanını da Şêx Tahar’ın isminin önüne bilmeden eklemiş. Görüldüğü üzere, sülalesinin unvanıyla çelişir bir durum ortaya çıktığı görülüyor. Aslında, ailenin büyük dedesi olan Şêx Baba’dan evvelki kuşaklardan Şêx Tahar’a kadar olan tüm kuşaklar “Şêx” olarak anılırken, aile sosyolojisinde “Seyyid” unvanına pek rastlanmaz. Ağrı isyanında önemli bir rol üstlenen Şêx Zahar’la ilgili yazılan birçok kaynak ile onun adına yakılan kılamlara bakıldığında, Şêx Zahar’ın ve ailesinin “Seyyidlik” bağı ilintisine dair herhangi bir emare göze çarpmamaktadır. Tamamıyla kendini Kürd halkının ulusal mücadelesine adamış ve bu amaçla da kendi canını ve hatta tüm kardeşlerinin canını feda etmiş bir Kürd olarak tanınır. Dolayısıyla ailenin Seyyid oluşu söylemi, Şêx Zahar’ın ölümünden çok sonra ortaya sürülmüş temelsiz bir iddiadır. Çünkü hiçbir Kürd, Seyyid olmadığı gibi, hiçbir Seyyid de Kürd değildir. Bunu tersini iddia edenler, söylenti dışında hiçbir somut delil ortaya koyamaz. Şêx Zahar ve beş kardeşi, eğer Seyyid (Arap) olsalardı, Kürd’ler için canlarını vermeleri mümkün olabilirmiydi? Bilindiği üzere, bu aile onurlu bir Kürd ailesi olup, en büyük dedeleri dini bir ilim yaparak, Şeyhlik unvanına eriştiğinden dolayı, aile öteden beri “Şeyhlik” unvanıyla anılmıştır. Tüm çevre de, öteden beri aileyi böyle bilmektedir. Hatta bu önemli ailenin, cesur Şeyhbızıni Kürd aşiretine mensup olduğu da rivayet edilir. Diğer yandan, bu ailenin sosyolojisine bakıldığında, öteden beri Bıruki Kürd aşiretiyle de güçlü bir akrabalık bağı olup ve bu akrabalık ilintisi hala sürmektedir…
91 yıl sonra hatırlanmak ne acı! Bu ayıp kimin?[1]
Mustafa BALBAL

Kurdipedia is not responsible for the content of this item. We recorded it for archival purposes.
This item has been written in (Türkçe) language, click on icon to open the item in the original language!
Bu makale (Türkçe) dilinde yazılmıştır, makaleleri orijinal dilinde açmak için sembolüne tıklayın!
This item has been viewed 901 times
Write your comment about this item!
HashTag
Sources
[1] Website | Türkçe | https://candname.com
Linked items: 4
Group: Articles
Articles language: Türkçe
Publication date: 20-10-2022 (2 Year)
Cities: Agirî
Content category: History
Content category: Kurdish Issue
Content category: Investigation
Country - Province: North Kurdistan
Document Type: Original language
Language - Dialect: Turkish
Publication Type: Born-digital
Technical Metadata
Item Quality: 99%
99%
Added by ( Sara Kamela ) on 28-12-2022
This article has been reviewed and released by ( Rapar Osman Uzery ) on 28-12-2022
This item recently updated by ( Rapar Osman Uzery ) on: 28-12-2022
Title
This item according to Kurdipedia's Standards is not finalized yet!
This item has been viewed 901 times
Attached files - Version
Type Version Editor Name
Photo file 1.0.1108 KB 28-12-2022 Sara KamelaS.K.
Kurdipedia is the largest multilingual sources for Kurdish information!
Archaeological places
Cendera Bridge
Biography
Jasmin Moghbeli
Library
Statelessness in Syria
Library
Repatriated foreign terrorist fighters and their families: European experiences & lessons for P/CVE
Articles
Eight Years of Displacement: Syria’s Statelessness Still Unidentified
Biography
Shilan Fuad Hussain
Biography
Haval Hussein Saeed
Archaeological places
Mosque (Salah al-Din al-Ayyubi) in the city of Faraqin
Image and Description
Kurdish Jews from Mahabad (Saujbulak), Kurdistan, 1910
Biography
Raman Salah
Image and Description
AN EXAMPLE OF BAATHS SOCIALISM AND DEMOCRACY IN KURDISTAN OF IRAQ
Articles
Implications of legal identity documentation issued by the Kurdish-led Self Administration in Northern Syria: competition and co
Library
From Syria to Europe: Experiences of Stateless Kurds and Palestinian Refugees from Syria Seeking Protection in Europe
Biography
Hanifi Baris
Biography
Zeynep Kaya
Articles
The Children of ISIS: Statelessness and Eligibility for Asylum under International Law
Image and Description
A Kurdish army in Istanbul to participate in the Battle of the Dardanelles in 1918
Library
The Stateless Syrians
Biography
Hafiz Akdemir
Biography
Rez Gardi
Articles
PROSECUTING GENOCIDE: European Union Obligations in the Age of Daesh
Archaeological places
Hassoun Caves
Biography
Lisa Calan
Archaeological places
The tomb of the historian Marduk Kurdistani
Articles
Trauma and perceived social rejection among Yazidi women and girls who survived enslavement and genocide
Biography
Hardawan Mahmoud Kakashekh
Archaeological places
Shemzinan Bridge
Image and Description
The Kurdish Quarter, which is located at the bottom of Mount Canaan in Safed, Palestine in 1946
Library
Ten Years After Genocide: The Yazidi Struggle to Recover and Overcome
Image and Description
Picture of Kurdish school children, Halabja in south Kurdistan 1965

Actual
Library
KURDISTAN: AN INTERSTATE COLONY
01-04-2022
Zryan Ali
KURDISTAN: AN INTERSTATE COLONY
Biography
Hasret Gültekin
07-05-2022
Hazhar Kamala
Hasret Gültekin
Archaeological places
Hassoun Caves
14-06-2023
Vazhan Kshto
Hassoun Caves
Library
Mam Jalal In response to 74 questions far from politics
25-10-2023
Hazhar Kamala
Mam Jalal In response to 74 questions far from politics
Biography
Lisa Calan
04-08-2024
Hazhar Kamala
Lisa Calan
New Item
Library
Ten Years After Genocide: The Yazidi Struggle to Recover and Overcome
07-11-2024
Hazhar Kamala
Library
Repatriated foreign terrorist fighters and their families: European experiences & lessons for P/CVE
07-11-2024
Hazhar Kamala
Library
Statelessness in Syria
06-11-2024
Hazhar Kamala
Library
From Syria to Europe: Experiences of Stateless Kurds and Palestinian Refugees from Syria Seeking Protection in Europe
06-11-2024
Hazhar Kamala
Library
The Stateless Syrians
05-11-2024
Hazhar Kamala
Library
Medical terminology
04-11-2024
Ziryan Serchinari
Library
Undemocratic Parties in a \'Democratic\' System: The Formation and Operation of Political Parties in Post-2003 Iraq
30-10-2024
Hazhar Kamala
Library
Towards Hydro-Transparency on the Euphrates-Tigris Basin: Mapping Surface Water Changes in Iraq, 1984–2015
30-10-2024
Hazhar Kamala
Library
Mapping the Unseen: Harnessing Indigenous Knowledge through Participatory Mapping to Address Displacement and Housing Challenges
30-10-2024
Hazhar Kamala
Library
The Sectarianism of the Islamic State: Ideological Roots and Political Context
22-10-2024
Hazhar Kamala
Statistics
Articles
  524,440
Images
  111,225
Books
  20,384
Related files
  105,934
Video
  1,579
Language
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
289,144
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,669
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,172
عربي - Arabic 
31,389
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,284
فارسی - Farsi 
10,610
English - English 
7,700
Türkçe - Turkish 
3,676
Deutsch - German 
1,801
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Group
English
Biography 
3,155
Articles 
2,016
Library 
1,943
Documents 
206
Image and Description 
77
Martyrs 
64
Publications 
49
Archaeological places 
44
Parties & Organizations 
36
Maps 
26
Genocide 
21
Clan - the tribe - the sect 
18
Artworks 
17
Places 
9
Statistics and Surveys 
5
Miscellaneous 
4
Video 
2
Offices 
2
Poem 
2
Womens Issues 
1
Environment of Kurdistan 
1
Dates & Events 
1
Quotes 
1
Repository
MP3 
326
PDF 
31,800
MP4 
2,613
IMG 
204,220
∑   Total 
238,959
Content search
Kurdipedia is the largest multilingual sources for Kurdish information!
Archaeological places
Cendera Bridge
Biography
Jasmin Moghbeli
Library
Statelessness in Syria
Library
Repatriated foreign terrorist fighters and their families: European experiences & lessons for P/CVE
Articles
Eight Years of Displacement: Syria’s Statelessness Still Unidentified
Biography
Shilan Fuad Hussain
Biography
Haval Hussein Saeed
Archaeological places
Mosque (Salah al-Din al-Ayyubi) in the city of Faraqin
Image and Description
Kurdish Jews from Mahabad (Saujbulak), Kurdistan, 1910
Biography
Raman Salah
Image and Description
AN EXAMPLE OF BAATHS SOCIALISM AND DEMOCRACY IN KURDISTAN OF IRAQ
Articles
Implications of legal identity documentation issued by the Kurdish-led Self Administration in Northern Syria: competition and co
Library
From Syria to Europe: Experiences of Stateless Kurds and Palestinian Refugees from Syria Seeking Protection in Europe
Biography
Hanifi Baris
Biography
Zeynep Kaya
Articles
The Children of ISIS: Statelessness and Eligibility for Asylum under International Law
Image and Description
A Kurdish army in Istanbul to participate in the Battle of the Dardanelles in 1918
Library
The Stateless Syrians
Biography
Hafiz Akdemir
Biography
Rez Gardi
Articles
PROSECUTING GENOCIDE: European Union Obligations in the Age of Daesh
Archaeological places
Hassoun Caves
Biography
Lisa Calan
Archaeological places
The tomb of the historian Marduk Kurdistani
Articles
Trauma and perceived social rejection among Yazidi women and girls who survived enslavement and genocide
Biography
Hardawan Mahmoud Kakashekh
Archaeological places
Shemzinan Bridge
Image and Description
The Kurdish Quarter, which is located at the bottom of Mount Canaan in Safed, Palestine in 1946
Library
Ten Years After Genocide: The Yazidi Struggle to Recover and Overcome
Image and Description
Picture of Kurdish school children, Halabja in south Kurdistan 1965

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 16
| Contact | CSS3 | HTML5

| Page generation time: 0.437 second(s)!