Library Library
Search

Kurdipedia is the largest multilingual sources for Kurdish information!


Search Options





Advanced Search      Keyboard


Search
Advanced Search
Library
Kurdish names
Chronology of events
Sources
History
User Favorites
Activities
Search Help?
Publication
Video
Classifications
Random item!
Send
Send Article
Send Image
Survey
Your feedback
Contact
What kind of information do we need!
Standards
Terms of Use
Item Quality
Tools
About
Kurdipedia Archivists
Articles about us!
Add Kurdipedia to your website
Add / Delete Email
Visitors statistics
Item statistics
Fonts Converter
Calendars Converter
Spell Check
Languages and dialects of the pages
Keyboard
Handy links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
Languages
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
My account
Sign In
Membership!
Forgot your password!
Search Send Tools Languages My account
Advanced Search
Library
Kurdish names
Chronology of events
Sources
History
User Favorites
Activities
Search Help?
Publication
Video
Classifications
Random item!
Send Article
Send Image
Survey
Your feedback
Contact
What kind of information do we need!
Standards
Terms of Use
Item Quality
About
Kurdipedia Archivists
Articles about us!
Add Kurdipedia to your website
Add / Delete Email
Visitors statistics
Item statistics
Fonts Converter
Calendars Converter
Spell Check
Languages and dialects of the pages
Keyboard
Handy links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Sign In
Membership!
Forgot your password!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 About
 Random item!
 Terms of Use
 Kurdipedia Archivists
 Your feedback
 User Favorites
 Chronology of events
 Activities - Kurdipedia
 Help
New Item
Library
Kurdish aspirations and the interests of the UK
17-09-2024
Hazhar Kamala
Biography
Zehra Doğan
16-09-2024
Hazhar Kamala
Library
THE KURDS IN ERDOG˘ AN’S TURKEY
15-09-2024
Hazhar Kamala
Library
Constructing Kurdistan: Cross-Border Kurdish Relations and Ethnic IdentityEthnic Identit
11-09-2024
Hazhar Kamala
Library
“The Reality of Intra-Kurdish Rivalry Undermines the Notion of Pan- Kurdish Nationalism”
11-09-2024
Hazhar Kamala
Library
Corruption and integrity challenges In the public sector of Iraq
08-09-2024
Hazhar Kamala
Library
Kurds in China\'s Belt and Road Initiative
08-09-2024
Ziryan Serchinari
Library
Over-Stating the Unrecognised State? Reconsidering De Facto Independent Entities in the International System
07-09-2024
Hazhar Kamala
Library
Cultural Crossroads in the Middle East
07-09-2024
Hazhar Kamala
Library
Water Governance in Iraq
06-09-2024
Hazhar Kamala
Statistics
Articles
  537,188
Images
  109,709
Books
  20,248
Related files
  103,939
Video
  1,535
Language
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,764
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,947
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,998
عربي - Arabic 
30,673
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,081
فارسی - Farsi 
9,731
English - English 
7,554
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,686
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Group
English
Biography 
3,153
Articles 
1,934
Library 
1,910
Documents 
177
Image and Description 
77
Martyrs 
64
Publications 
49
Archaeological places 
44
Parties & Organizations 
36
Maps 
26
Genocide 
21
Clan - the tribe - the sect 
18
Artworks 
17
Places 
9
Statistics and Surveys 
5
Miscellaneous 
4
Video 
2
Offices 
2
Poem 
2
Womens Issues 
1
Environment of Kurdistan 
1
Dates & Events 
1
Quotes and Phrases 
1
Repository
MP3 
324
PDF 
31,323
MP4 
2,531
IMG 
201,063
∑   Total 
235,241
Content search
Biography
Hasret Gültekin
Library
Report on sexual violence a...
Biography
Lisa Calan
Library
After all, they were only c...
Library
38 Years of Armed Struggle ...
زاراوەی هەورامی و هەورامان: بەشی دووەم
Kurdipedia's contributors archive important information for their fellow speakers from all parts of Kurdistan.
Group: Articles | Articles language: کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Ranking item
Excellent
Very good
Average
Poor
Bad
Add to my favorites
Write your comment about this item!
Items history
Metadata
RSS
Search in Google for images related to the selected item!
Search in Google for selected item!
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

زاراوەی هەورامی و هەورامان: بەشی دووەم

زاراوەی هەورامی و هەورامان: بەشی دووەم
ناونیشانی بابەت: زاراوەی هەورامی و هەورامان: بەشی دووەم
ئەم بابەتە لە ئامادەکردنی زەهرا عەزیمی بە زمانی فارسی نووسراوە.
وەرگێڕان و ئامادەکردن: #سپێدە ساڵحی#

1- ئایین و بڕوا کۆنەکان.
لە سەرتاسەری قەواڵە سێیانەییەکانی هەورامان، کۆمەڵێک لە وشە بە تایبەت ناوی کەسەکان هەیە کە لە ئایین و بڕوا کۆنەکانی دانیشتوانی داوێنی زنجیرە کێوەکانی زاگرۆس سەرچاوەی گرتووە. تەنانەت هێندێک لە ناوی کەسایەتییەکان لە قەواڵەکاندا، ئێستە لە ناو کوردەکاندا باوە و لەسەر زمانە. لە دووتوێی وشەکانی ناو قەواڵە کۆنەکانی هەورامان، نیشانەکانی ئایینی “میترائیسم” دیارە. کۆمەڵێک لە وشە وەک؛ ڕە#شنۆ#، میرابەندەک، ئاروقت، میسراپادی، پیشاندەری چاخی میترائیسم لەنێو دانیشتوانی هەورامان، کوردەکان و خەڵکی دیکەی ئێرانە. میهر یان میترا- میسرا بە مانای هاوڕێیەتی و میهر و موحبەتە. بە بڕوای ئێرانییە کۆنەکان، میترا؛ فریشتەی پێوەندی خوڵقێنەر لەگەڵ خوڵقێندراوە. لە ئایینی زەردەشتدا، میهر بە مانای قەول و بڕیاڕ و بەڵێن هاتووە. لە ئاوێستادا “میهر” یەکێک لە خوڵقێندراوەکانی ئەهورامەزدایە. لەقەواڵەکانی هەوراماندا، بڕێک وشە وەک ئاراماست، ئاردین، ئارشتت و دادباگا باگ ئاماژەن بۆ ڕۆژگاری مەزداپەرەستی و ئایینی مەزدیسنان (ستایشکەرانی ئەهورامەزدا) لەم ناوچەیەد. ئەم ئایینە هەر لە سەردەمانی پێشوو لەنێو نەتەوە و هۆزە ئاریاییەکاندا پەرەی سەندووە و سەرتاسەری ئێران و هیندی داگیرکردووە.
2- زمان و ڕێنووس.
کۆمەڵەی قەواڵە کۆنەکانی “هەورامان” لە ڕوانگەی زمانناسییەوە؛ وەک بەڵگەیەکی مێژوویی و کۆن و ئاسەوارێکی کەلتووری کۆن لە قەڵەم دەدرێن. بە پێی قەواڵەی سێیەمی هەورامان، لە دوو هەزار و ئەوەندە ساڵ پێش ئێستە لەنێوان باوباپیرانی کوردەکانی ئەمڕۆ، شێوە ڕێنووسێکی تایبەت باو بووە، کە ئەم خەتە بە پیتی ئارامی نووسراوە و لەو چاخەدا بۆ نووسینی قەواڵە و بەڵگە فەرمییەکان بە کار براوە. زمانناسانێک کە بۆ یەکەمین جار قەواڵەی ناوبراویان خوێندۆتەوە، بە ڕوونی دانیان بەمەداناوە کە زمانی دەقی قەواڵەی سێیەم لە کوردی ئەمڕۆ نێزیکترە. بەڵام بەداخەوە بەهۆی ئەوەی کە بە سەر زمانی کوردیدا زاڵ نەبوون، زمانی قەواڵەی ناوبراویان بە ئەشکانی داناوە. لە حاڵێکدا زمانناسە کوردەکان باشتر لە هەر کەسێک دەزانن کە زۆربەی وشەکانی قەواڵەی سێیەم ئێستە لەنێو کوردەکاندا باوە و بە بەرفراوانییەوە لەسەر زاران بەکار دەبرێت.
3- پێوەندییە کۆنە ئابووری، کۆمەڵایەتی، یاساییەکان لە هەورامان.
ئەم بەڵگانە نیشان دەدات کە لەو ڕۆژگارەدا لەنێوان دانیشتوانی هەورامان پێوەندیگەلێکی یاسایی ڕێکوپێک هەبووە و بە مەبەستی کرێکردنی باخی مێوێک لە ناوچەی هەورامان، گرێبەست لەنێوان شایەتەکاندا ڕێکخراوە و نوێنەری حوکومەت پشتڕاست و مۆری کردووە. هەروەها ئەم بەڵگانە نیشان دەدات کە پێوەندییەکانی کشتوکاڵ و ئاوەدانکردنی زەوی لەو سەردەمەدا گرینگی تایبەتی پێدراوە و ئیدارەکردنی قەوارەیەک زەوی ئەوەندە گرینگ بووە، کە ئەگەر ئەو کەسەی زەوییەکەی بە کرێ گرتووه، ‌ توانایی ئەنجامی کار و چالاکی کارامەی لەسەر زەوی نەبوایە و داهاتی زەوی لەناو بچوایە، ئەبوا تاوان و زەرەرکردێکی قوورسی بۆ ئەم کەمتەرخەمی و سستییە بە خاوەنی زەوی و فەرمانڕەوا بدابا.
4- ڕەنگدانەوەیەک لە پێوەندییە کۆنەک کۆمەڵایەتییەکان و زانیارییە مێژووییەکان لە قەواڵەکاندا.
ئەم قەواڵانە؛ لەم ڕوانگەوە زۆرێک لە لێڵی و نەزانراوە مێژووییەکانی وڵاتی نەتەوەی کورد و ئێران ئاشکرا دەکەن. بۆ نموونە ئەم قەواڵانە زانیاری لەبارەی فەرمانڕەوایی یۆنانییەکان لەم سەرزەوینەدا و هەروەها کاریگەریی کەلتووری “هیلینیستی یۆنانی” لەسەر خەڵک و شێوەی دابەشکارییەکانی وڵات لەو سەردەمەی هەورامان و ناوچەکانی دەورووبەری لە خۆ ئەگرێت.
وادیارە ئایینی میتراپەرەستی لە سەرزەمینی کەونارای کوردەکاندا پێشینەیەکی دوورودرێژی هەیە و ئاسەواری ئامۆژگارییەکانی ئەم ئایینە کۆنە، لە کەلتووری کەونینەی نەتەوەی کورد و نەتەوەکانی دیکەی خۆرهەڵاتی ناوەڕاست و هەروەها نەتەوەکانی دیکە و نەتەوەکانی هیند و ئورووپایی. ڕیشەی کوتاوە. هەڵبەت کاریگەریی کەلتووری یۆنانییە دەسدرێژ و داگیرکەرەکان بە سەر کەلتوور و شارستانێتی ئێران حاشاهەڵنەگرە. بەڵام قەواڵە کۆنەکانی هەورامان زۆرتر باس لەمە دەکەن؛ کەلتووری یۆنانی لە سەردەمی نووسینی قەواڵە ناوبراوەکان، نەیتوانیووە ئاسەواری ئایینە کەونینەکانی وڵاتی کوردەکان و شوێنەکانی دیکەی “ئێران” لە ڕیشە دەربهێنێت. لە لایەکیترەوە سەردەمی نووسینەوەی قەواڵە ناوبراوەکان چاخی ترۆپکی دەسەڵات و زاڵێتی “میترائیسم” و دەسپێکی مەزداپەرەستی لەنێوان دانیشتوانی هەورامان بووە. لەو چاخەدا؛ ئایینی ستایشی مەزدا لە سەرتاسەری ئێران و هەروەها تا وڵاتی کەونارای کوردەکان پەرەی سەندووە و لە زۆربەی شوێنەکانی ئەم وڵاتە ئاتەشگای مەزدیسنان بووە و باوباپیری کوردەکانی ئەمڕۆ لەوێدا ئەهوورامەزدایان ستایش و پەرەستش کردووە. لەم قۆناغەدا بە تایبەت هەورامان لە ناوەندە سەرەکییەکانی مەزداپەرەستی بووە و ئاتەشگەی پاوە لە پەرەستگە بەناوبانگەکانی کوردەکان لە قەڵەم دراوە. بەم جۆرە، قەواڵە کۆنەکانی “هەورامان” زۆرتر لە ئەوەی کەلتووری “هیلینیستی” نیشان بدەن، پیشاندەری ئاسەوار و ئایینەکانی میهرپەرەستی و مزدیسنا دەخەنە ڕوو. کۆتایی باس ئەمەیە لە دوو هەزار و ئەوەندە ساڵ پێش ئێستا، باوباپیرانی کوردەکانی ئەمڕۆ لەپێناو زمانی فەرمی حوکوومەتیدا، زمان و پیت و ڕێنووسی تایبەت بە خۆیان هەبووە.
هەروەها لە ساڵی 1370ی زاینی دا لە نێزیکی شاری موان لە هورموزگان، چوار کۆپلە شیعر کە بە زمانی هەورامی نووسراوە، پەیدا بووە. ئەم شیعرە لەسەر پێستی ئاسک نووسراوە و بابەتەکەی لەبارەی هێرشی سووپای ئیسلام بە فەرماندەیی “ئەبوو عوبەیدی ئەنساری” و “عەبدوڵڵای کوڕی عومەر”ە کە دواتر لە ناوچەی هەورامان سەردەکەون و “دینی ئیسلام” بە دانیشتوانی ناوچەکە دەسەلمێنن و لەم هێرشەدا؛ ئەبوو عوبەیدی ئەنساری شەهید ئەبێت و مەزارەکەی ئێستە لە #هەڵەبجە#ی باشووری کوردستانە.
$هەورامان:$
هەورامان؛ یەکێک لە ناوچە جوانەکانی کوردستانە کە بە عاسیبوونی شاخەکان، دارستانەکان، لووتکە پڕ لە بەفرەکان و دۆڵە سەرسەوزەکان بەناوبانگە. لە داوێنی ئەم شاخە بەرزانە و دیمەنە سەرنجڕاکێشەکانی، چەندین شاعیری بەناوبانگ وەک؛ بێسارانی، سەیدی هەورامی، کاردۆخی، مەلا خدری و ڕەواری، میرزاعەبدولقادری پاوەیی … و هەروەها هونەرمەندانێکی وەک؛ عوسمان هەورامی، محەمەد حسێنی کیمنەیی، جەمیلی نەوسوودی و … لە دایکبوون و پەروەردە کراون. سنووری جوغرافییایی ناوچەی هەورامان لە ڕۆژهەڵاتەوە؛ شاری #سنە#، لە ڕۆژاواوە؛ ناوچەی #شارەزوور#ی باشوور، لە باکوورەوە، شاری #مەریوان# و لە باشوورەوە شاری جوانرۆیە.
=KTML_Bold=“مانای وشەی هەورامان”=KTML_End=
لەبارەی وشەی هەورامان مانای جۆراوجۆر هەیە و هەر خاوەن بۆچوونێک لەبارەی ڕیشە و بنەڕەتی ئەم وشەیە تا ڕادەی توانایی و تێگەیشتنی خۆی باسی لێکردووە. بڕێک لە لێکۆڵەرەکان توانیویانە لەبارەی وشەی هەورامان لێکۆڵێنەوەیەک ئەنجامبدەن و ڕیشە مێژووییەکەی بدۆزنەوە و شیکەنەوە. بۆ ئەوەی لە مانای وشەی هەورامان شتێک دەستمان کەوێت، پێویستە بڕێک لەم بیردۆزانە بە کوورتی شیکەینەوە؛
1- وشەی ( هور- ێ‌مان) کە لە زمانی #سۆران#یدا بە مانای ڕۆژ-هەڵاتن یا دەرکەوتن و هەڵاتنی خۆرە.
2- وشەی ( هەور- ێ‌مان) ڕستەیەکی هەواڵییە بە مانای هاتنی هەور بۆ ئاسمان و بارین.
3- وشەی ( هاواری- ێ‌مان) بە مانای خواست و داوی پەنادان هاتووە.
4- وشەی ( هەواری- ێ‌مان) بە مانای ماڵ و پەناگای پارێزراو و هێمن هاتووە. لەبەر ئەوەی هەورامان ناوچەیەکی کوێستانی و هێمنە.
5- لە ڕوانگەی محەمەد ئەمینی هەورامی، وشەی هەورامان؛ لە وشەی “نووروموون” دەرکێشراوە. سەیدی شاعیری هەورامانی لە شیعرەکانی خۆیدا لە وشەی “نووروموون” کەڵکی وەرگرتووە.
6- بڕێکیش لەسەر ئەم بڕوایەن کە وشەی هەورامان لە “نوورامەن” دەرکێشراوە کە ناوی یەکێک لە گۆرانییە کۆنە کوردییەکان لە سەردەمی پێش ئیسڵامە.
7- لە وشەدانی “بورهانی قانیع” لە بارەی ئەم وشە نووسراوە کە ” نوورامان” بە مانای ماڵ و پەناگای پتەو و قایمە. ئەم وشە لە دوو بەشی ” نوورا” بە مانای دژی قایم و پتەو و “مان” بە مانای ماڵ، جێگای نیشتەجێبوون، درووست بووە.
بڕێک لە خاوەنڕایان وشەی هەورامان دەگێڕنەوە بۆ “هوورئامای” کە بە مانای هاتنە سەرەوە و سەرکەوتنە. بۆ ئەوەی هەورامان شوێنێکی سەخت و پتەوە کە بۆ گەیشتن پێی لە هەر لایەکۆ ئەبێت لە بەرزاییەکان تێپەڕی و سەرکەوی.
=KTML_Bold=تایبەتمەندییەکانی زاراوەی هەورامی=KTML_End=
– پارێزگاری لە بنەما و ڕیشەی زمانە کۆنەکانی ئێران.
– پاراستنی نیشانەکانی مێینە و نێرینە لە ناوەکاندا.
– هاوڕیشەیی بڕێک لە وشەکانی هەورامی و فارسی.
– دەوڵەمەندبوونی ئەم زاراوەیە لە پێوەندی لەگەڵ ئامرازی ڕێزمانی سەربار و بەربار (مچاف و مچاف الیە) .
– پاراستنی بڕێک لە پیتە کۆنەکان لە زمانی کوردیدا وەک ( پ، ژ، گ و چ) .
– دەوڵەمەند بوونی ئەم زاراوە لە ڕووی دەربڕین و ناوەکان.
– پارێزگاری لە دەربڕینی کوردیی کۆنی /دە/ کە بە هەڵە /د/ی قڕۆڵ و بۆش دەردەبڕێت و بە هەڵەش /د/ دەنووسرێت. ئەم دەربڕینە زۆر کۆنە و لە وشەی” ئەدا “ (دایک) دا دەبیسترێت.
=KTML_Bold=“ئەنجامگیری”=KTML_End=
مینۆرسکی؛ ڕۆژهەڵاتناسی بەناوبانگی ڕووس لە پەڕتووکێکی بایەخدار کە بە ئینگلیزی لەبارەی گۆران نووسیویە، لەسەر ئەم بڕوایەیە؛ هۆزی گۆران زۆرتر لە سێ هەزار ساڵ پێشینەیان هەیە و دەبێ زیاد بکرێت کە مەبەست لە گۆران لەم وتارەدا تەنیا هۆزی گۆرانی ئەمڕۆی نیشتەجێی پارێزگای #کرماشان# نییە، ئەم ناوەیان هەڵگرتووە بەڵکوو مەبەست لە گۆران تاقمانێک لە نەتەوەی کوردە کە بە زاراوەی گۆرانی قسە دەکەن وەک خێڵەکانی ڕەشی مەنسوور و زەنگنە کە ئێستە لە ئێران و ئێراقدا پەخشووپەڵان و، هەروەها خێڵی برادۆست کە ئێستە زاراوەیان لەگەڵ زاراوەی کورمانجی تێکەڵبووە و لە دەورووبەری #ورمێ# لە ڕۆژهەڵات و دەورووبەری #ڕواندز# لە باشوور نیشتەجێن. خێڵەکانی شوانکارە و زەند و کاکایی و پاڵانی و گێژ و ڕۆژبەیانی و چگنی و پازۆکی و… بەڵام ئێستە شوێنی سەرەکی “گۆران” زمانەکان و هەروەها ئایینی یارسانییە کە هەر خێڵی قەڵخانییە کە لە کرماشان و دەورووبەری داڵاهۆ نیشتەجێن. پێویست بە باسکردنە کە “پریستی چریکۆفی” ڕووسی و “ئیبن فەقیهی” هەمەدانی، گوندی گاوارە ( گاوارە/ گابارە/ گاسوارە) لە ناوچەکانی گۆران نشین دەزانن کە پێشینەی مێژوویی زۆر کۆنی هەیە. لێرەدا پێویستە لە شاعیران و ئەدیبە ناوداروو بەناوبانگەکان، کە ئەدەبییاتی خۆیان بە زاراوەی گۆرانی وتووە ناو بووەین. بریتین؛ لە پەرێشانی دینەوەری لە سەدەی چواردەیەمی زاینی، مستەفا بێسارانی لە سەدەی شانزدەیەمی زاینی، محەمەدی کەندوولەیی لە سەدەی هەڤدەی زاینی، خوان قوبادی نیوەی دووەمی سەدەی هەڤدەیەم زاینی، سەرهەنگ ئەڵماس خان و میرزا شەرەفی دینەوەری ناوەڕاستی سەدەی هەژدەیەمی زاینی، شەیدا هەورامی سەرەتاکانی سەدەی حەڤدەیەم تا نیوەی سەدەی هەژدەیەم، محەمەد وەلی کرماشانی لە سەرەتاکانی سەدەی بیستەمی زاینی و هەروەها خێڵی بەگی، مەلا پەرێشان، خانای قوبادی، سەیدی هەورامی، شەفیعی جامڕێزی، خانی ئەڵماس خان، مەلا عەبدوڕەحیمی مەولەوی تاوگۆزی، میرنەورۆز، شاوەیس قولی، مەلا مەنووچەر و مەلا ڕۆسەمی #ئیلام#ی و ئەدیبان و بیرمەندانی دیکە. لەژێرەوە نموونەیەک لە هۆنراوەکانی شاوەیس قولی لە دایکبووی 810 کۆچی مانگی لە کوێستانی شاهۆی هەورامان دەخەینە ڕوو؛
ئەسڵمەن جە کورد بابۆم کوردنانەن: ئەسڵمەن جەکورد یانی ئەسڵ و ڕەچەڵەکم کوردە و باوباپیرانیشم. ئەم کۆپڵە شیعرە بە زمانی گۆرانی هۆنراوەتەوە و نیشاندەری باوبوون و گرینگی زمانی گۆرانی لە سەدەکانی نێوان حوکوومەتی ئیسلامی و بایەخداربوونێتی لە ناو کوردەکان.
=KTML_Bold=سەرچاوەکان:=KTML_End=
دوکتور مەحموودی فەزیلەت – مانگنامەی کوردی ڕامان، ژمارەی 63، ئاوریلی 2001، وەرگێڕانی وتاری هەورامان نووسراوەی عەفان محەمەد شەریف – ڕۆژنامەی هاوشاری ژمارەی 2189، 20 گەلاوێژی 1379، قەواڵەکانی کۆنی هەورامان نووسراوەی سۆران کوردستانی- کتێوی بەشی بایەخداریئێران لە کەلتووری جیهان بەرگی دووەم نووسراوەی عەبدولحەمیدی نێرنووری لاپەڕەکانی 809-818 ( خولی سێ بەرگی) . هەر ئەو پەڕتووکە لاپەڕەی 474- خولی یەک بەرگی – وشەدانی کەیخودا. [1]

Kurdipedia is not responsible for the content of this item. We recorded it for archival purposes.
This item has been written in (کوردیی ناوەڕاست) language, click on icon to open the item in the original language!
ئەم بابەتە بەزمانی (کوردیی ناوەڕاست) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
This item has been viewed 544 times
Write your comment about this item!
HashTag
Sources
[1] Website | کوردیی ناوەڕاست | ماڵپەڕی چاوی کورد - 04-06-2023
Linked items: 4
Group: Articles
Cities: Biyare
Content category: Investigation
Content category: Linguistic
Country - Province: South Kurdistan
Document Type: Translation
Language - Dialect: Kurdish - Sorani
Original Language: Persian
Publication Type: Born-digital
Technical Metadata
Item Quality: 99%
99%
Added by ( Rozhgar Kerkuki ) on 04-06-2023
This article has been reviewed and released by ( Shadi Akoyi ) on 04-06-2023
This item recently updated by ( Shadi Akoyi ) on: 04-06-2023
Title
This item has been viewed 544 times
Kurdipedia is the largest multilingual sources for Kurdish information!
Biography
Issam Aziz Sharif
Biography
Jasmin Moghbeli
Image and Description
The Kurdish Quarter, which is located at the bottom of Mount Canaan in Safed, Palestine in 1946
Library
Corruption and integrity challenges In the public sector of Iraq
Articles
The Elusive Quest for a Kurdish State
Biography
Huseyin Deniz
Articles
Crisis and Agricultural Change in the Kurdistan Region of Iraq, 1980s–2010s: an Interdisciplinary Approach
Library
“The Reality of Intra-Kurdish Rivalry Undermines the Notion of Pan- Kurdish Nationalism”
Biography
Hanifi Baris
Biography
Lisa Calan
Archaeological places
The tomb of the historian Marduk Kurdistani
Library
Constructing Kurdistan: Cross-Border Kurdish Relations and Ethnic IdentityEthnic Identit
Image and Description
Kurdish Jews from Mahabad (Saujbulak), Kurdistan, 1910
Archaeological places
Cendera Bridge
Archaeological places
Mosque (Salah al-Din al-Ayyubi) in the city of Faraqin
Image and Description
AN EXAMPLE OF BAATHS SOCIALISM AND DEMOCRACY IN KURDISTAN OF IRAQ
Image and Description
A Kurdish army in Istanbul to participate in the Battle of the Dardanelles in 1918
Articles
Britain, Iraq, and the Politics of Genocide: The 1963 Ba’ath Government Campaign Against the Kurds
Articles
Erdoğan and Öcalan Begin Talks
Archaeological places
Shemzinan Bridge
Library
Kurdish aspirations and the interests of the UK
Articles
Turkey will pay damages to journalist-painter Zehra Doğan
Biography
Hafiz Akdemir
Biography
Shilan Fuad Hussain
Biography
Rez Gardi
Biography
Zeynep Kaya
Biography
Raman Salah
Archaeological places
Hassoun Caves
Library
THE KURDS IN ERDOG˘ AN’S TURKEY
Image and Description
Picture of Kurdish school children, Halabja in south Kurdistan 1965

Actual
Biography
Hasret Gültekin
07-05-2022
Hazhar Kamala
Hasret Gültekin
Library
Report on sexual violence against women and girls committed by ISIL in Iraq
06-12-2023
Hazhar Kamala
Report on sexual violence against women and girls committed by ISIL in Iraq
Biography
Lisa Calan
04-08-2024
Hazhar Kamala
Lisa Calan
Library
After all, they were only children
13-08-2024
Hazhar Kamala
After all, they were only children
Library
38 Years of Armed Struggle of the PKK in Kurdistan
05-09-2024
Hazhar Kamala
38 Years of Armed Struggle of the PKK in Kurdistan
New Item
Library
Kurdish aspirations and the interests of the UK
17-09-2024
Hazhar Kamala
Biography
Zehra Doğan
16-09-2024
Hazhar Kamala
Library
THE KURDS IN ERDOG˘ AN’S TURKEY
15-09-2024
Hazhar Kamala
Library
Constructing Kurdistan: Cross-Border Kurdish Relations and Ethnic IdentityEthnic Identit
11-09-2024
Hazhar Kamala
Library
“The Reality of Intra-Kurdish Rivalry Undermines the Notion of Pan- Kurdish Nationalism”
11-09-2024
Hazhar Kamala
Library
Corruption and integrity challenges In the public sector of Iraq
08-09-2024
Hazhar Kamala
Library
Kurds in China\'s Belt and Road Initiative
08-09-2024
Ziryan Serchinari
Library
Over-Stating the Unrecognised State? Reconsidering De Facto Independent Entities in the International System
07-09-2024
Hazhar Kamala
Library
Cultural Crossroads in the Middle East
07-09-2024
Hazhar Kamala
Library
Water Governance in Iraq
06-09-2024
Hazhar Kamala
Statistics
Articles
  537,188
Images
  109,709
Books
  20,248
Related files
  103,939
Video
  1,535
Language
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,764
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,947
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,998
عربي - Arabic 
30,673
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,081
فارسی - Farsi 
9,731
English - English 
7,554
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,686
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Group
English
Biography 
3,153
Articles 
1,934
Library 
1,910
Documents 
177
Image and Description 
77
Martyrs 
64
Publications 
49
Archaeological places 
44
Parties & Organizations 
36
Maps 
26
Genocide 
21
Clan - the tribe - the sect 
18
Artworks 
17
Places 
9
Statistics and Surveys 
5
Miscellaneous 
4
Video 
2
Offices 
2
Poem 
2
Womens Issues 
1
Environment of Kurdistan 
1
Dates & Events 
1
Quotes and Phrases 
1
Repository
MP3 
324
PDF 
31,323
MP4 
2,531
IMG 
201,063
∑   Total 
235,241
Content search
Kurdipedia is the largest multilingual sources for Kurdish information!
Biography
Issam Aziz Sharif
Biography
Jasmin Moghbeli
Image and Description
The Kurdish Quarter, which is located at the bottom of Mount Canaan in Safed, Palestine in 1946
Library
Corruption and integrity challenges In the public sector of Iraq
Articles
The Elusive Quest for a Kurdish State
Biography
Huseyin Deniz
Articles
Crisis and Agricultural Change in the Kurdistan Region of Iraq, 1980s–2010s: an Interdisciplinary Approach
Library
“The Reality of Intra-Kurdish Rivalry Undermines the Notion of Pan- Kurdish Nationalism”
Biography
Hanifi Baris
Biography
Lisa Calan
Archaeological places
The tomb of the historian Marduk Kurdistani
Library
Constructing Kurdistan: Cross-Border Kurdish Relations and Ethnic IdentityEthnic Identit
Image and Description
Kurdish Jews from Mahabad (Saujbulak), Kurdistan, 1910
Archaeological places
Cendera Bridge
Archaeological places
Mosque (Salah al-Din al-Ayyubi) in the city of Faraqin
Image and Description
AN EXAMPLE OF BAATHS SOCIALISM AND DEMOCRACY IN KURDISTAN OF IRAQ
Image and Description
A Kurdish army in Istanbul to participate in the Battle of the Dardanelles in 1918
Articles
Britain, Iraq, and the Politics of Genocide: The 1963 Ba’ath Government Campaign Against the Kurds
Articles
Erdoğan and Öcalan Begin Talks
Archaeological places
Shemzinan Bridge
Library
Kurdish aspirations and the interests of the UK
Articles
Turkey will pay damages to journalist-painter Zehra Doğan
Biography
Hafiz Akdemir
Biography
Shilan Fuad Hussain
Biography
Rez Gardi
Biography
Zeynep Kaya
Biography
Raman Salah
Archaeological places
Hassoun Caves
Library
THE KURDS IN ERDOG˘ AN’S TURKEY
Image and Description
Picture of Kurdish school children, Halabja in south Kurdistan 1965

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| Contact | CSS3 | HTML5

| Page generation time: 0.906 second(s)!