Library Library
Search

Kurdipedia is the largest multilingual sources for Kurdish information!


Search Options





Advanced Search      Keyboard


Search
Advanced Search
Library
Kurdish names
Chronology of events
Sources
History
User Favorites
Activities
Search Help?
Publication
Video
Classifications
Random item!
Send
Send Article
Send Image
Survey
Your feedback
Contact
What kind of information do we need!
Standards
Terms of Use
Item Quality
Tools
About
Kurdipedia Archivists
Articles about us!
Add Kurdipedia to your website
Add / Delete Email
Visitors statistics
Item statistics
Fonts Converter
Calendars Converter
Spell Check
Languages and dialects of the pages
Keyboard
Handy links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
Languages
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
My account
Sign In
Membership!
Forgot your password!
Search Send Tools Languages My account
Advanced Search
Library
Kurdish names
Chronology of events
Sources
History
User Favorites
Activities
Search Help?
Publication
Video
Classifications
Random item!
Send Article
Send Image
Survey
Your feedback
Contact
What kind of information do we need!
Standards
Terms of Use
Item Quality
About
Kurdipedia Archivists
Articles about us!
Add Kurdipedia to your website
Add / Delete Email
Visitors statistics
Item statistics
Fonts Converter
Calendars Converter
Spell Check
Languages and dialects of the pages
Keyboard
Handy links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Sign In
Membership!
Forgot your password!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 About
 Random item!
 Terms of Use
 Kurdipedia Archivists
 Your feedback
 User Favorites
 Chronology of events
 Activities - Kurdipedia
 Help
New Item
Library
The Subjects of Fatih Akın‘s Melodramas:A Genealogical Reading Through the Films of R.W. Fassbinder, Yılmaz Güney and Atıf Yılmz
05-07-2024
Hazhar Kamala
Library
GEOPOLITICS, BORDERS, AND FEDERALISM: CHALLENGES FOR POST-WAR IRAQ
02-07-2024
Hazhar Kamala
Library
A Lingua Franca for Kurdish Populations
02-07-2024
Hazhar Kamala
Library
Kurdistan’s Language “Problem”
02-07-2024
Hazhar Kamala
Library
Ninewa: Initiative Mapping of Sustainable Returns & Stabilization Efforts
28-06-2024
Hazhar Kamala
Library
Decentralisation in Iraq: Process, Progress & a New Tailor-Made Model
28-06-2024
Hazhar Kamala
Library
Violent Extremism in Mosul & the Kurdistan Region: Context, Drivers, and Public Perception
28-06-2024
Hazhar Kamala
Library
Social Ecology
27-06-2024
Hazhar Kamala
Library
MARDİN CITY GUIDE 2020
26-06-2024
Hazhar Kamala
Biography
Awni Yousef
26-06-2024
Hazhar Kamala
Statistics
Articles 520,737
Images 105,326
Books 19,584
Related files 98,307
Video 1,414
Library
The Future of Kirkuk: A Roa...
Library
Dialectics of struggle: cha...
Biography
Ismail Mohamad Hassaf
Biography
Awni Yousef
Library
Social Ecology
Îbrahim Haqî yê Erzirumî
Kurdipedia has made information so easy! More than half a million records in your pocket due to your cell phones!
Group: Biography | Articles language: Kurmancî - Kurdîy Serû
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Ranking item
Excellent
Very good
Average
Poor
Bad
Add to my favorites
Write your comment about this item!
Items history
Metadata
RSS
Search in Google for images related to the selected item!
Search in Google for selected item!
کوردیی ناوەڕاست0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Îbrahim Haqî yê Erzirumî

Îbrahim Haqî yê Erzirumî
Îbrahim Haqî yê Erzirumî
İkram Oguz
ikramoguzÎbrahim Haqî yê Erzirumî, di sala 1703’an da li Hesenqelê, navçeya Erzirum’e, hatîye dinê û di sala 1780’ê da jî li Tilo-Sêrtê çûye ber rihma Xwedê.
Jîyana Îbrahim Haqî bi piranî li Tilo derbas bûye.
Navê bavê wî Mele Osman e. Gor hinek çavkanîyan tê gotin ku Mele Osman bi eslê xwe ji Tilo ye û hatîye li Hesenqelê meletî kirîye. Îbrahîm Haqî jî li Hesenqelê hatîye dinê.
Di hinek çavkanîyan da jî tê gotin, Mele Osman bi eslê xwe ji Hesenqelê ye û pişt ra çûyê Tiloyê û li wir ketîye xizmeta Îsmaîl Fakîrullah Tiloyî.
Mixabin koka wî ji kîderê tê bila bê. Lê rastîyek heye ku, ew jî, Îbrahîm Haqî ji Hesenqeleyîyan ne razîbûye. Ji ber vê yekê ye ku wî mirovên ji Hesenqelê wek (Kör Qalali) kor binavkirîye.
Îbrahim Haqî, di piçûktîya xwe da dîya xwe winda dike. Bi bavê xwe ra diçe Tilo, li wir ji Hazretî Îsmaîl Fakîrullah dersê digre.
Di dema Sultan Mahmûdê Yekemîn de diçe Îstenbolê û di kitêbxaneya Serayê da dest bi karê lêkolînên zanistî dike. Di warê zanistîda pirtukan dinivîsîne.
Pirtûka wî ya herî muhîm Marîfetname ye. Îbrahîm Haqî di vê kitêba xwe da li ser zanayîyên nû û kevn disekine.
Mârifetnâme, di dema xwe da wek ansiklopediyek zanistî tê binavkirin.
Îbrahîm Haqî, di Marifetnâmeyê’de ji astronomiyê hata sosyolojiye, ji biyolojiyê hata fizikê, ji ilmê psikolojiye, hata tasavvufê, bahsa her tiştî dike.
Mârifetnâme bi zimanek paqiş hatîye nivîsandin û vegotina wî jî gelek zelal û xweş e.
Marifetnâme qasî ku kitebek îlmîye, ewqas jî kitêbek gelêrî ye.
Di hebanê hemû kesan da ji Marifetnâmeyê hevokek he ye.
Mârifetnâme ji 1166 rûpelan pêk tê.
Di Marîfetnameyê da hinek temîyên ji beşa edebê ku, ew temî di jîyanê da jî sir’ên serkeftinê ne.
Rastî xilasbûne
Ey ezîz!
Heger diaxifî rast biaxife.
Rastî keramet e.
Derew tişteki xirab e.
Rastî xilasbûne.
Mirovê derewçîn û hîlekar şeytan e, lakîn di xûyakirinê da mirov e.
Mirovê ku derewan dike, xêra wî ji kesî ra tune.
Peyvên vala û henekên vala zirarê dide mirovan.
Bi derewan emrê mirov vala derbas dibe.
Ji xeyb û derewan dûr bisekine, ew mirovan ji Xwedê dûr dixîne.
Zimanê kê xweş be, dostê wî zêde dibe
Ziman terazîya mirovan e, alim û cahîlan ji hev vediqetîne.
Mirovê mumîn xwedî însaf e.
Mirovê bi exlaq, nerm diaxife.
Zimanê şêrîn û selam dibe sebebê hezkirinê.
Zimanê kê şêrîn be, dostê wî jî zêde ye.
Kî lêborîna xwe dixwaze, wan bibaxşîne.
Mirovê ku Xwedê nas dike, bibaxşînîya xwe ji mirovan dixwaze.
Kî lêborîna xwe dixwaze, tu jî wan bibaxşîne.
Hata ku ji destê te tê efukar be, kesî şermezar neke û kemasîyên wan nebîne.
Mirovê baş nexşa jîyanê ye.
Mirovên xirabî û çêhîyê dikin wan yek negre.
Duayê xwe ji kesênçêhîyê dike ra kêm neke.
Yên ku çêhîyê ji bîr dikin û xirabîyê ji bîr nakîn, dost nînin, neyar in.
Hevalê baş nexşa jîyanê ye.
Mirovên mumîn sernerm in.
Mirovên mumîn sernerm û rûnerm in.
Îlim esasê xuyê baş e.
Mirovê ulumdar, bê hêrs û bi tahamul e.
Zekata hîlmê, rêvebirina baş e, zekata îlim perwerdekirina mirovên baqil e.
Nexşa îlmê hilm û riza ye, nexşa hilmê tahamûlkirina ezîyetêye.
Nexşa qudretê însaf û edalet e, nexşa nîmetê, zîyaret e.
Mirovê baş ji kêmasîyê ra jî şukir dike.
Xwemezin dîtin, esasa telefbûnê ye.
Qeneat esasê hêsanîyê, tematî jî felaketa feqîrîyê ye.
Muxalefeta dijberi mirovê baqil mirovan mehçûp dike.
Bersiva baş ewe ku nadî exmeqan.
Mirovê baş, ji kêmasîyê ra jî şukir dike, mirovê xirab ji piranîyê jî têr nabe û wî xirab bikartîne.
Mirovê baş, pirsa ku daye tîne cîh û yên di pirsa xwe da nasekine, wan efû dike.
Bi lavakirinê mirov nêzikî Xwedê dibe, bi tişt nexwestinê jî nêzikî mirovan dibe…
Bi mirovên xesîs û tirsonek ra nekeve şewrê
Şewr ji te ra rihat e, rawêj (îstîşare) merhamet e.
Bi mirovên xesîs û tirsonek ra nekeve şewrê.
Mirovê çê namûasa xwe bi malê xwe, mirovê xirab jî malê xwe bi namûsa xwe diparêze.
Alîkarîyê bike ku bila şûnda li te vegere
Alîkarîyê bike ku bila şûnda li te vegere.
Kî ji te ra xirabî kir, tu ji wî ra xirabîyê neke ku bila deyndarê te be.
Pirsa ku tu jê eciz nabî, wi ji kesên din ra bêje.
Ji mirovên mezin ra hurmetê bigre ku bila piçûk jî ji te ra bi hurmet bin.
Heger te ji mirovê çê ra ixanet kir, xwe ji wî biparêze.
Ji mirovê xirab ra çêtî kir, xwe ji wî jî biparêze.
Xizneya herî mezin, hezkirina ji dil e
Heger te ji hinek kesan xuyê xirab dît, ji wan dûrkeve.
Hezkirin ji camêrîyê te.
Camêrî jî dewlemendî û hêsanî ye.
Camêrî nexşa mirovan e.
Bi şikurkirinê rizk zêde dibe, bi zimanê xweş hertişt hêsan dibe. .
Xuyê çê nametê Xwedê ye
Xuyê çe hevaltîya çê ye.
Xuyê çê nametê Xwedê ye.
Xuyê çê mirovan bextîyar dike, dikamilîne.
Têkilîyên xwe bi mirovan ra wusa bike ku, tu çûyî derekî bila bîrîya te bikin.
Dema ku tu mirî, bila li pê te bigrîn û ji bîr bînin.
Sebebê ji hevqetandinê dûbendîtî ye.
Sebebê feqîrîyê jî îsraf e.
Danustandina kê bi mirovan ra baş be, hemû kêmasîyên wî tên veşartin
Bi malê xwe ra camêr, bi sir’ên xwe ra xesîs be ku, malê xwe bidî dibî ezîz, sir’ên xwe bidî dibî zelîl.
Kî ku bi mirovan ra xwedî têkilîya baş be, selametê dibîne.
Kî ku zilm û zordarîyê li kesî neke, kes eyarê wî dibîne.
Danustandina kê bi mirovan ra baş be, hemû kêmasîyên wî tên veşartin, kî ku li kêmasîyên mirovan bigere, yê wî tên sehkirin.
Ji aliman ra hurmet, mezinahî ye
Kî ku temîyan qebûl bike, ji rûreşîyê xilas dibe.
Ji aliman ra hurmet mezinahî ye.
Kî ku ji mirovan ra dafikê bikole, bi xwe dikev dafikê.
Kî ku ji mirovan ra qencîyê bike, ji Xwedê jî qencîyê dibîne.
Kî ku ji mirovan ra spasîyê neke, ji Xwedê ra jî şukir nake
Mrovên ji te razî ra spasîya xwe bikî, camêrîya te zêde dibe.
Mirovên ji te nerazîne, spasîya ji bo wan jî wek hezkirin li te vedigere.
Kî ku ji mirovan ra spasîyê neke, ji Xwedê ra jî şukir nake.
Kî ku li tiştên nemehrem nanêre, dilê wî rihat e
Kî ku ji mirovan fêdî nake, ji Xwedî jî fêdî nake.
Kî ku li tiştên nemehrem nanêre, dilê wî rihat e.
Kî ji te ra pirsan bîne, ji te jî dibe.
Ki ku ji dê û bavê xwe ra îtaet kiribe, ji zarokên xwe jî îtiatê dibîne.
Tiştê ku gel naecibîne neke ku, di derheqê te da îftira neyê kirin.
Jina berbihêr ji du hêsanan yek e.
Jin rihan e, ne egît e, wî neke binê bar û lê nebe bar .
Di cemaatê da tu carî li jorî kesî rûnenê.
Hata ku cemaat te li jor ne de rûnişkandinê, xwe nede jorê.
Bi kurtayî jîyana wî:
Îbrahîm Haqî yê Erzurumî roja 18ê Mayisê sala 1703’an da li Hesenqelê hatîyê dinê. Di piçuktîya xwe da ji Miftîyê Erzurumê Muhammed Hazik dersên Erebî û Farisî digre.
Di sala 1728’an diçe Tiloyê û ew jî wek bavê xwe dikeve xizmeta Îsmaîl Fakîrullah. Sala 1735’an da dema ku Şêxê wî Îsmaîl Fakîrullah wefat dike, ew jî vedigere Erzurumê û di Mizgefta Habib Efendî da dest bi meletîyê dike.
Bi qabîliyet û îlimdarîya xwe bala ulumdaran dikişîne û ji alî Sultan Mahmûd’e Yekemîn va tê dawetkirin û diçe Îstenbolê. Sala 1775’an da carek din vedigere Hesenqelê û dest bi karê nivîsandinê dike. Kitêba xwe ya bi nav û deng, Marîfetnameyê wê demê dinivîsîne.
Roja 22 Tirmehê di sala 1780’yî da li Tilo wefat dike. Li ser wesîyetê wî di tirbeya ku ji bo Îsmaîl Fakîrullah çêkiribu, li war da tê defînkirin.
Îbrahîm Haqî tam 40 kitêb nîvîsandîye. Ji wan yê herî zêde tên zanîn ev in;
Dîwan a Îbrahîm Haqi
Îrfanîye
Mecmuatu’l Meanî
Marîfetname
27-04-2011
ikramoguz@navkurd.net
Têbinî: Min ev nivîs tam 5 sal berê nivîsandibû. Îro di arşiva xwe da li nivîsek digerîyam, ev nivîs derkete pêşîya min. Min careke din xwend û gotinên Îbrahîm Haqî bala min kişand. Sedem vê yekê ez careke din diweşînim û ez bawerim gotinên wî yên bêhempa wê bala we jî bikişîne…[1]
This item has been written in (Kurmancî - Kurdîy Serû) language, click on icon to open the item in the original language!
Ev babet bi zimana (Kurmancî - Kurdîy Serû) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
This item has been viewed 144 times
HashTag
Sources
[1] Website | Kurmancî - Kurdîy Serû | https://navkurd.ne - 11-06-2023
Linked items: 2
Dates & Events
Group: Biography
Articles language: Kurmancî - Kurdîy Serû
Date of Birth: 00-00-1707
Date of Death: 00-00-1780 (73 Year)
Alive?: No
Country of birth: North Kurdistan
Country of death: North Kurdistan
Gender: Male
Nation: Kurd
People type: Figure
People type: Poet
Place of birth: Arzurom
Place of death: Sêrt
Place of Residence: Kurdistan
Technical Metadata
Item Quality: 99%
99%
Added by ( ئاراس حسۆ ) on 11-06-2023
This article has been reviewed and released by ( Sara Kamela ) on 12-06-2023
This item recently updated by ( ئاراس حسۆ ) on: 21-07-2023
URL
This item according to Kurdipedia's Standards is not finalized yet!
This item has been viewed 144 times
Attached files - Version
Type Version Editor Name
Photo file 1.0.15 KB 11-06-2023 ئاراس حسۆئـ.ح.
Kurdipedia is the largest multilingual sources for Kurdish information!
Library
Kurdistan’s Language “Problem”
Library
A Lingua Franca for Kurdish Populations
Articles
An Illusory Unity Understanding the Construction of Kurdish Political Identity
Biography
Havin Al-Sindy
Biography
KHAIRY ADAM
Biography
Bibi Maryam Bakhtiari
Biography
HIWA SALAM KHLID
Biography
Shilan Fuad Hussain
Image and Description
Kurdish Jews from Mahabad (Saujbulak), Kurdistan, 1910
Library
The Subjects of Fatih Akın‘s Melodramas:A Genealogical Reading Through the Films of R.W. Fassbinder, Yılmaz Güney and Atıf Yılmz
Biography
Jasmin Moghbeli
Biography
Nurcan Baysal
Archaeological places
Hassoun Caves
Biography
Antonio Negri
Library
Ninewa: Initiative Mapping of Sustainable Returns & Stabilization Efforts
Image and Description
A Kurdish army in Istanbul to participate in the Battle of the Dardanelles in 1918
Image and Description
The Kurdish Quarter, which is located at the bottom of Mount Canaan in Safed, Palestine in 1946
Biography
Ayub Nuri
Archaeological places
Mosque (Salah al-Din al-Ayyubi) in the city of Faraqin
Articles
The Nightingale of Kurdistan; Hsan Zirak the legend (01-12-1920)-(25-06-1972)
Archaeological places
Shemzinan Bridge
Articles
Drug Trafficking Dynamics Across Iraq and the Middle East: Trends and Responses
Archaeological places
The tomb of the historian Marduk Kurdistani
Image and Description
Picture of Kurdish school children, Halabja in south Kurdistan 1965
Articles
Shahmaran tale to resonate through Mardin streets with the art of sculpture
Archaeological places
Cendera Bridge
Image and Description
AN EXAMPLE OF BAATHS SOCIALISM AND DEMOCRACY IN KURDISTAN OF IRAQ
Articles
After the Earthquake – Perpetual Victims
Library
GEOPOLITICS, BORDERS, AND FEDERALISM: CHALLENGES FOR POST-WAR IRAQ
Biography
Abdullah Zeydan

Actual
Library
The Future of Kirkuk: A Roadmap for Resolving the Status of the Governorate
01-09-2015
Hawreh Bakhawan
The Future of Kirkuk: A Roadmap for Resolving the Status of the Governorate
Library
Dialectics of struggle: challenges to the Kurdish women\'s movement
26-05-2024
Hazhar Kamala
Dialectics of struggle: challenges to the Kurdish women\'s movement
Biography
Ismail Mohamad Hassaf
22-06-2024
Rapar Osman Uzery
Ismail Mohamad Hassaf
Biography
Awni Yousef
26-06-2024
Hazhar Kamala
Awni Yousef
Library
Social Ecology
27-06-2024
Hazhar Kamala
Social Ecology
New Item
Library
The Subjects of Fatih Akın‘s Melodramas:A Genealogical Reading Through the Films of R.W. Fassbinder, Yılmaz Güney and Atıf Yılmz
05-07-2024
Hazhar Kamala
Library
GEOPOLITICS, BORDERS, AND FEDERALISM: CHALLENGES FOR POST-WAR IRAQ
02-07-2024
Hazhar Kamala
Library
A Lingua Franca for Kurdish Populations
02-07-2024
Hazhar Kamala
Library
Kurdistan’s Language “Problem”
02-07-2024
Hazhar Kamala
Library
Ninewa: Initiative Mapping of Sustainable Returns & Stabilization Efforts
28-06-2024
Hazhar Kamala
Library
Decentralisation in Iraq: Process, Progress & a New Tailor-Made Model
28-06-2024
Hazhar Kamala
Library
Violent Extremism in Mosul & the Kurdistan Region: Context, Drivers, and Public Perception
28-06-2024
Hazhar Kamala
Library
Social Ecology
27-06-2024
Hazhar Kamala
Library
MARDİN CITY GUIDE 2020
26-06-2024
Hazhar Kamala
Biography
Awni Yousef
26-06-2024
Hazhar Kamala
Statistics
Articles 520,737
Images 105,326
Books 19,584
Related files 98,307
Video 1,414
Kurdipedia is the largest multilingual sources for Kurdish information!
Library
Kurdistan’s Language “Problem”
Library
A Lingua Franca for Kurdish Populations
Articles
An Illusory Unity Understanding the Construction of Kurdish Political Identity
Biography
Havin Al-Sindy
Biography
KHAIRY ADAM
Biography
Bibi Maryam Bakhtiari
Biography
HIWA SALAM KHLID
Biography
Shilan Fuad Hussain
Image and Description
Kurdish Jews from Mahabad (Saujbulak), Kurdistan, 1910
Library
The Subjects of Fatih Akın‘s Melodramas:A Genealogical Reading Through the Films of R.W. Fassbinder, Yılmaz Güney and Atıf Yılmz
Biography
Jasmin Moghbeli
Biography
Nurcan Baysal
Archaeological places
Hassoun Caves
Biography
Antonio Negri
Library
Ninewa: Initiative Mapping of Sustainable Returns & Stabilization Efforts
Image and Description
A Kurdish army in Istanbul to participate in the Battle of the Dardanelles in 1918
Image and Description
The Kurdish Quarter, which is located at the bottom of Mount Canaan in Safed, Palestine in 1946
Biography
Ayub Nuri
Archaeological places
Mosque (Salah al-Din al-Ayyubi) in the city of Faraqin
Articles
The Nightingale of Kurdistan; Hsan Zirak the legend (01-12-1920)-(25-06-1972)
Archaeological places
Shemzinan Bridge
Articles
Drug Trafficking Dynamics Across Iraq and the Middle East: Trends and Responses
Archaeological places
The tomb of the historian Marduk Kurdistani
Image and Description
Picture of Kurdish school children, Halabja in south Kurdistan 1965
Articles
Shahmaran tale to resonate through Mardin streets with the art of sculpture
Archaeological places
Cendera Bridge
Image and Description
AN EXAMPLE OF BAATHS SOCIALISM AND DEMOCRACY IN KURDISTAN OF IRAQ
Articles
After the Earthquake – Perpetual Victims
Library
GEOPOLITICS, BORDERS, AND FEDERALISM: CHALLENGES FOR POST-WAR IRAQ
Biography
Abdullah Zeydan
Folders
Library - Content category - Report Library - Country - Province - Outside Library - Language - Dialect - English Library - PDF - Yes Library - Content category - Human Right Library - Content category - Violence stories Library - Content category - Women Library - Publication Type - Printed Library - Content category - Kurdish Issue Library - PDF - No

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Contact | CSS3 | HTML5

| Page generation time: 0.766 second(s)!