خێڵی خالدا یان خەلتا ئەمڕۆ پێی دەوترێت خێڵ، بەڵام پێش سەردەمی زاینی، خەلتا نەتەوەیەکی ئێزدی و گەلێکی گەورە بوون کە ناوچەی دەریاچەی #وان# لە باکووری کوردستان و جەرگەی چیای ئارارات نیشتەجێ بوون. پایتەختەکەیان و سنوورەکانی شانشینی خالتان و حکومەتی خالتا بەرەو باکوور فراوانتر بوو بۆ دەریاچەی کۆکجە لە قەفقاز و لە ڕۆژاواوە تا ڕووباری فورات و لە باشوورەوە تا ڕەواندوز و سەر ئاوی ڕووباری زاب. لە ساڵی 772 پێش زایین و مینوا ئێزدییەکانی خالتی داگیرکرد و هەندێکجار ئاشوورییەکان سەرکەوتنیان بەدەستهێنا تا تیگلاب پلێسەری سێیەم و سەرکردەکانی سوپای زلهێزی ئاشووری دەرکەوتن و شکستیان بە حکومەتی ئارارات و خێلی خالتی هێنا، لەوێ گەلی خەلتا پەرش و بڵاو بوون و لەیەکتر جیابوونەوە ، سەرەڕای بەرگرییەکی کوشندە لەلایەن خالتیەکانەوە لە وڵاتی ڕەچەڵەکیان ئورارتو تا کۆتایی سەردەمی سەنحاریبی بەناوبانگ، نووسەر مەیجر مێلینکن لە پەڕتووکی گەڕان بەدوای نێستۆریاییەکاندا دەڵێت کە کلدانییەکان، لە ڕووی خوێن و ڕەگەزەوە، سەر بە خەڵکی خاڵتی کە باوباپیرانیان لە چیای #هەکاری#دا ژیاون، هەروەها دەڵێت کە زینۆفۆن لەگەڵ خوسرەوی دووەمدا لەسەر ئەم گەلە ڕێپێوانیان کردووە و بەم پاشایەی وتووە کە ئەم شاخانە هەکاریایەی کە دەیبینیت شاخەکانی خالتییەکانن و تەنانەت نێستۆریەکانی ئێستایە، و بۆ ئەمەش ڕۆژێک خۆیان بانگەشەی نەوەکانی خێڵی خالتی دەکەن، وەک دکتۆر شێخ خەلیل جوندی لە پەڕتووکی ئایینی ئێزیدی دا دەستی داوەتە شتێک دەربارەی مێژووی خێڵی خالتا و فەرمانڕەواکانیان و ململانێی نێوان ئەوان و ئاشوورییەکان، وەک مێژوونووس و ڕۆژهەڵاتناس لە ئۆلمستێد لە پەڕتووکەکەیدا مێژوو ئاشوور بە شێوەیەکی گونجاو دەستی خستۆتە سەر هۆزەکانی ئێزیدی خالتی، هەروەها باسی گەلی خالتی لە تەورات و پەڕتووکی پیرۆزی پەیمانی کۆن لە بەشی چوارەمدا هاتووە، ئایەتەکانی 6 و 7 ، سەبارەت بە مانای خێڵی خالتییە، ڕێژەیی بە باپیرەیان، خەلات ئادیان، کە بە واتای خاک، خاول، یان خولی دێت، و هەموو کەسێک یان ئەوەی کە خەڵکی خەلات گڵێکیان درووست کردووە پەیکەری بەتەمەنترین باپیرەیان خەلات. [1][2]
This item has been written in (کوردیی ناوەڕاست) language, click on icon
to open the item in the original language!
ئەم بابەتە بەزمانی (کوردیی ناوەڕاست) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی
بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
This item has been viewed 185 times
Write your comment about this item!