Library Library
Search

Kurdipedia is the largest multilingual sources for Kurdish information!


Search Options





Advanced Search      Keyboard


Search
Advanced Search
Library
Kurdish names
Chronology of events
Sources
History
User Favorites
Activities
Search Help?
Publication
Video
Classifications
Random item!
Send
Send Article
Send Image
Survey
Your feedback
Contact
What kind of information do we need!
Standards
Terms of Use
Item Quality
Tools
About
Kurdipedia Archivists
Articles about us!
Add Kurdipedia to your website
Add / Delete Email
Visitors statistics
Item statistics
Fonts Converter
Calendars Converter
Spell Check
Languages and dialects of the pages
Keyboard
Handy links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
Languages
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
My account
Sign In
Membership!
Forgot your password!
Search Send Tools Languages My account
Advanced Search
Library
Kurdish names
Chronology of events
Sources
History
User Favorites
Activities
Search Help?
Publication
Video
Classifications
Random item!
Send Article
Send Image
Survey
Your feedback
Contact
What kind of information do we need!
Standards
Terms of Use
Item Quality
About
Kurdipedia Archivists
Articles about us!
Add Kurdipedia to your website
Add / Delete Email
Visitors statistics
Item statistics
Fonts Converter
Calendars Converter
Spell Check
Languages and dialects of the pages
Keyboard
Handy links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Sign In
Membership!
Forgot your password!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 About
 Random item!
 Terms of Use
 Kurdipedia Archivists
 Your feedback
 User Favorites
 Chronology of events
 Activities - Kurdipedia
 Help
New Item
Library
Minorities, Cultural Practices, and Destruction by the Islamic State - Tal Keif and Hamdaniya
16-07-2024
Hazhar Kamala
Library
UNHCR Iraq Country Portfolio Evaluation
16-07-2024
Hazhar Kamala
Library
PROSPECTS FOR RESOLVING DISPLACEMENT IN AREAS OF LIMITED AND NO RETURN IN SINJAR DISTRICT AND QAHTANIYA SUBDISTRICT
15-07-2024
Hazhar Kamala
Library
POST-CONFLICT RECONSTRUCTION IN THE NINEVEH PLAINS OF IRAQ
15-07-2024
Hazhar Kamala
Library
Social and Political Perspectives of Iraqi IDPs from Ninewa and their Host Communities
15-07-2024
Hazhar Kamala
Library
PERSPECTIVES ON RETURNEES AND COEXISTENCE IN IRAQ’S NINEWA PROVINCE
15-07-2024
Hazhar Kamala
Library
Displacement-Emigration-Return: Understanding Uncertainty in the Context of Iraq
15-07-2024
Hazhar Kamala
Library
The Low Likelihood of ISIS Resurgence in Iraq
14-07-2024
Hazhar Kamala
Library
“Barriers to post-ISIS reconciliation in Iraq: Case study of Tel Afar, Ninewa”
14-07-2024
Hazhar Kamala
Library
Life after ISIS: New challenges to Christianity in Iraq
13-07-2024
Hazhar Kamala
Statistics
Articles 523,683
Images 105,939
Books 19,729
Related files 98,899
Video 1,420
Library
The Future of Kirkuk: A Roa...
Biography
Awni Yousef
Library
Social Ecology
Library
Ninewa: Initiative Mapping ...
Library
Between Dreams and Reality:...
سێرەی تفەنگێکی ڕاسپێردراو
Kurdipedia's female colleges are contemporary archiving the suffering and successes of Kurdish women in their national database.
Group: Articles | Articles language: کوردیی ناوەڕاست
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Ranking item
Excellent
Very good
Average
Poor
Bad
Add to my favorites
Write your comment about this item!
Items history
Metadata
RSS
Search in Google for images related to the selected item!
Search in Google for selected item!
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

سێرەی تفەنگێکی ڕاسپێردراو

سێرەی تفەنگێکی ڕاسپێردراو
ناونیشانی بابەت: سێرەی تفەنگێکی ڕاسپێردراو
ئامادەکردن و نووسین: #مەجید دڵنیا#

پەڕتووکی (مێژوویەک لە لوولەی تفەنگەوە) ی شەهاب کەریمم خوێندەوە. ئەم ماوەیە، یادەوەری بەشێک لە بکەرو بەشداربووانی شۆڕشم خوێندەوە.لەو نێوەندەدا بەو پەڕی ڕاشکاوییەوە دەتوانم بڵێم: ئەم پەڕتووکەی شەهاب کەریم، خراپترین وبێسەرەوبەرەترین ومەبەستدارترین پەڕتووکێکی یادەوەرییە، تا ئێستا خوێندبێتمەوە.
مێژووی شاخ و شەڕەکانی حیزبە کوردییەکان و ململانێ و ملشکاندنەکانی یەکتر وهەندێجار گەنجانێکی ڕقئەستوور لە دوژمن و دڵگەرم بۆ پێشمەرگایەتی، ساردکردنەوە و ناچارکردنیان بە ڕادەستبوونەوە بە ڕژێم و تا بە کوشتن و بەکوشتدانی هاوڕێ و هاوسەنگەرەکانیان بۆ مەرامی تایبەتی، مێژوو و ڕووداوگەلێکی هێندە ناشیرینە، مرۆڤ قێز لە شۆڕش و کوردبوونیش دەکاتەوە.مەنجەڵێکە تا سەرقاپەکەی لابەریت ، بۆگەناوی زیاتر بڵاودەبێتەوە..
ئێمە ڕۆژگارێک لە ناوەوە، هێندە بێئاگاو سەرمەستی ناوی پێشمەرگە و شۆڕش بووین، نەماندەزانی چی لەدەرەوە دەگوزەرێ، بۆیە بە چاوێکی سیحرئاسا لە پێشمەرگە و حیزبی کوردیمان دەڕوانی.پێمانوابوو ئەگەر حیزبی کوردی دەسەڵات بگرێتەدەست، داخۆ کوردستان دەبێتە چ بەهەشتێک؟ پێمانسەیربوو، کە پێشمەرگەیەک نەک هەر ڕادەست دەبوویەوە، بەڵکوو دەبوو بە پیسترین جەلادو کوردکوژ! ئێمە بە وردی نەماندەزانی لەو شاخوداخە چی لەدڵی پیاوەکانی شۆڕشدایە، چی لەنێو حیزبەکاندا دەگوزەرێت؟
ئێستا ئەوانەی یادەوەرییەکانیان بە ئەمانەتەوەو بێمەبەست وەک خۆی نوسیوەتەوە یا دەنوو#سنە#وە، کارێکی زێدەباش و پڕبایەخیان کردووە، لەو ڕووەوە بەشێک لە دیوە واقیع وهەرە ناشیرین و نەبینراوەکەی شاخییان وەک خۆی پێناساندووین..
پەڕتووکەکەی شەهاب کەریم، گەرچی زیاتر لەسەر ئەو دیوە ناشیرینە وەستاوە، بەڵام بەداخەوە هەرزوو هەستدەکەیت، ئەو پەڕتووکە لەسەر کۆی ناشیرنییەکان نەوەستاوە، بەڵکوو مەبەستدارانە زیاتر بۆپیشاندانی ناشیرینییەکان و لێدانی کەسایەتییەک، نەک گێڕانەوەی ڕاستی ڕووداوەکان ومێژوو نووسراوە.تەنانەت هەر لەڕامانی بەرگی پەڕتووکەکەو پیشاندانی وێنەی چەند قوربانییەک ، ڕوونتر لە ماهییەتی ناوەرۆکی پەڕتووکەکە تێدەگەیت..
ئەوە لە کاتێکدا، تاوانگەلێک لە شاخ وشار ڕوویانداوە، کە زۆرێک لە بەرپرسە سیاسی و سەربازییەکانی حیزبەکان تێوەگلاوون، بەڵام شەهاب تەنیا هەدەفمەندانە زیاتر لەسەر ئەوانە وەستاوە، کە بە فەرمان یا دەستی نەوشیروانی تێدابووە و کەسانیتریش باسیانکردووە و تەنەنات گومان خستنەسەر هەندێ تاوانیتریش، گوایە دەستی ئەوی تێدابێت.
ئەوە لەکاتێکدا، بەداخەوە خەڵکانێک لەو نێوەندەدا، تەنیا لەسەر گومان وبە ناهەق و بەدەستی غدر کوژراوون، ئەوەش بەشێکە لە بێسەرەوبەرەیی و دیوە هەرە ناشیرینیەکەی خەباتی شاخ..
ئەوەی پەڕتووکی (لەبری بیرەوەری ) #مەلا بەختیار#ی خوێندبێتەوە، زۆر بە ڕوونی لە چەند بابەتێکدا، نەفەس و تارمایی وکاریگەریی ، بابەت و جۆری نووسین و ناوەرۆکی پەڕتووکەکەی مەلا بەختیار لەسەر ئەو پەڕتووکەی شەهاب کەریم هەستپێدەکات. هەرچەندە مەلا بەختیاریش پەڕتووکەکەی وەک خۆشی باسیکردووە، زیاتر وەڵامی ئەو پەڕتووک و بابەتانەیە، کە برینی قوڵ و ساڕێژنەبوویان لە دڵیدا جێهێشتووە، بەڵام وردبینانەتر ناوونیشانی لەبری بیرەوەری بۆ بەکار‌هێناوە نەک بیرەورییەکی ڕووت.
لە خوێندنەوەی پەڕتووکی (لەبری بیرەوەری ) مەلا بەختیاردا، لەمسەر تا ئەوسەر هەست بەو ڕق و بوغزە دەکەیت، کە مەلا لە #نەوشیروان مستەفا# هەیبووە و ئێستاش هەیەتی. من لەو غەدرو ڕقەی مەلا بەختیار تێدەگەم، بەڵام لەو ڕقەی شەهاب کە بە سیمای پەڕتووکەکەیی و چەندین بابەتی ناو پەڕتووکەکەیەوە دیار لە نەوشیروانی هەیە تێنەگەیشتم! لەکاتێکدا هیچ بەریەککەوتن و ڕق و گرژییەکی نێوان خۆی و نەوشیروان مستەفای باسنەکردووە.تەنیا لە شوێنێکدا، گوایە لەسەر چالاکییەکی ئەوان خەڵکێکی زۆر دەگیرێن.ڕووبەڕوو کاک نەوشیراون سەرزەنیشتی، ئەو و عومەر عەرەب وگروپەکەی دەکات و دەڵێت : گەر پێشمەرگایەتیتان پێناکرێت بۆ ئابڕووی حیزبەکەتان دەبەن، ئەوە چالاکیبوو ئێوە کردتان و سەرتان لە تەواوی خەڵکی شاری #سلێمانی# شێواند؟ لا 169
کاتێک سەرنج لە پەڕتووکەکەی شەهاب کەریم دەدەیت ، دەبینیت بە هەمان نەفەسی پەڕتووکی لەبری بیرەوەری مەلا بەختیار، لەناوهێنانی نەوشیروان مستەفادا، بەهیچ شێوەیەک و بۆ تەنیا جارێکیش لە تەواوی پەڕتووکەکەیدا، وشەی ( کاک نەوشیروان) ی بەکارنەهێناوە، گەرچی بەکارنەهێنانی (کاک) هیچ زەرورەتێک نییە، نە بۆ نەوشیروان مستەفا و نەهیچ سەرکردەیەکیتریش، بەڵام تەواوی ئەندامانی یەکێتی و کۆمەڵەش، لەشاخ و لە شاریش ، وەک ڕێزێک هەمیشە بە (کاک نەوشیروان) ناویانهێناوە و دەهێنن، تەنانەت #مام جەلال#یش هەمیشە بە ( کاکە نەوە) ناوی بردوە.
بەکارنەهێنانی وشەی کاک وەک ڕێزێک، لەناوهێنانی سەدانجارەی نەوشیروان مستەفادا، بە درێژی زیاد لە 400 لاپەڕەی پەڕتووکێکەیدا، تەنیا لەدەمی کەسانیترەوە نەبێت، چی دەگەیەنێت؟ جگەلە دەرخەری ڕقێک کە شەهاب لە نەوشیروانی هەیە وبە ئاشکرا کە نەیتوانیوە بیشارێتەوە، ئەوە لەکاتێکدا بەهەمان نەفەسی لەبری بیرەوەری، لەناوهێنانی هەرجارەی تاڵەبانیدا هەمیشە وشەی هەڤاڵ مام جەلالی بەکارهێناوە! ، کە ئەوەش زیاتر زمانی مەلا بەختیارە.
ئەم ڕقەی شەهاب لە کاراکتەرێکی دیاری یەکێتی وەک نەوشیروان مستەفا و ئیبرازکردن و زەقکردنەوەی کۆمەڵێک تاوان، کەلەسەر ئەو کەسایەتییە ماڵن، لەکوێوە سەرچاوەی گرتووە، بەمەبەست کردوویەتی یا پێیانکردووە؟یا کەسانیتر بابەتەکانی بۆ نووسیوەتەوە؟ ئەوە تەنیا وەڵامەکەی لای خۆیەتی، شەهاب ئاشکراشیکردووە کە کەسێکی نزیکە لە مەلا بەختیار و لە 2015دا ئەندامی دەستەی دامەزرێنەری بازنەی ئەڵمانیای پلاتفۆرمی دابڕان و ئەندامی کۆنفرانسی ڕێکخراوی گشتی پلاتفۆڕمی دابڕان بووە.کۆی ئەو سەرنجانە وایکردووە خوێنەری وردبین، بە گومانەوە لە ناوەرۆکی ڕاستی و ناخی نوسەرو پەڕتووکەکەی بڕوانێت، چونکە بیۆگرافی یا ئاوتۆبیۆگرافی، لەسەر بنچینەی ڕق و بۆغز نانوسرێتەوە و متمانەی، لای خوێنەر لەدەستدەدات.
. نووسەر هەر لەسەرەتاوە، بێپەردە مەبەستی خۆییمان بۆ ئاشکرا دەکات و دەڵێت: نووسینەوەی ئەم مێژووە، دیوێکیتری پێچەوانەی گێڕانەوە دێرینەکانە، کە لە خەباتی پێشمەرگەوە بۆ جیهانە فراوانەکەی سیاسەت و دەسەڵات تۆماریانکردووە.ئەو مێژووەی کەبەشێک لە دەسەڵاتداری کوردی نووسیویانەتەوەو بە ئەنقەست ئەو پرسیارانەیان پشتگوێخستووە، کە وەڵامەکەی بە خراپ بەسەرخۆیاندا دەشکایەوە.ئیتر لێرەوە لوولەی تفەنگی پێشمەرگەیەکی دێرینی پڕ لە بەخشین و قوربانی دێتەدەنگ و هەندێ نهێنی ڕاستەقینە بۆ مێژوو تۆماردەکاتلا 6.
لێرەدا شەهاب مەبەستەکەی ڕوونە، کە گێڕانەوەی یادەوەرییەکەی و هاتنەدەنگەکەی، زیاتر وەڵامی کەسانێکە گوایە مێژوویان شێواندووە.ئەمەش کارێکی ئاسایی و بگرە زۆر باشیشە، بەڵام سەیرەکە ئەوەیە هێندەی لەسەر ئەو تاوانانە وەستاوە کە هەدەفمەندانە سێرەی تفەنگەکەی لێگرتوون، هێندە بیرەوەرییەک نییە کە وەک شایەدحاڵێک بۆ دەوڵەمەندکردنی مێژوو، وەک خۆی دەڵێت:چونکە دەمەوێت لە ڕاستی ڕوداو و تاوانەکان و ئەو بەسەرهاتانەی لە تەمەنی ژیانی خەباتمدا بەچاوی خۆم بینیومن و کە خۆشم بەشێکی گرینگی ئەو مێژووەم..لا 382
پرسیارەکە ئەوەیە، ئەو پەڕتووکانەی ئەو مەبەستێتی زیاد لە دوو دەیەیە چاپکراوون، چەند وەختە شەهاب لەکوێ بوو؟بۆ لە ئاستی ئەو مێژووە شێواوە تازە دێتە دەنگ؟
لەڕاستیشدا تەواوی ئەو تاوانانەی شەهاب لە پەڕتووکەکیەدا باسیاندەکات و هەدەفمەندانە بەچڕی لەسەریان وەستاوە، بۆ ئێستا نەک نهێنی نین، بگرە پێش ئەو بەڕێزە، چەندانیتر کە خۆیان لە نزیکەوە ئاگاداری ڕووداوەکان بوون، کەم تا زۆرو وردترو تەنانەت بە بەڵگەشەوە بڵاویانکردۆتەوە.نەک ئەوە بەڵکوو گەر هەڵەنەبم، گۆڤاری لڤین ژمارە 81، ، تەواوی ئەو نامەو ناوانەی کاتی خۆی نەوشیروان مستەفا بۆ وریای ناردبوو، کە دەبێت بکوژرێن بڵاویکردۆتەوە. ئەوە لەکاتێکدا شەهاب بەشێکی زۆری ئەو زانیارییانەی ناو پەڕتووکەکەی خۆش، لە پەڕتووکی ئەوانەوە وەریگرتوون، کە یادەوەرییەکانیان نووسیوەتەوە یا خەڵکانێک، وەک زانیاری پێیانداوە، نەک ڕووداوگەلێک کەخۆی ئاگاداری بووبێت.
سەیرەکە ئەوەیە چەندین بابەت و ڕووداو باسدەکات، کە نەک تەنیا هەر بەچاوی خۆی نەیبینیوون ، بەڵکوو ڕووداوگەلێکی خستۆتە ناو ئەو پەڕتووکەوە و هەدەفمەندانە زەقیکردوونەتەوە، لەکاتێکدا ڕوویانداوە، کە ئەو هەر پێشمەرگەش نەبووە، وەک ڕووداوی شەهیدکردنی ئارام و گومان خستنەسەری. جگەلەوەش بەپێیگێڕانەوەکانی خۆی، هەندێک ڕوودایتری باسکردووە ، ئەو لەوکاتانەدا لە زیندانەکانی #بەعس#دا بووە. لەهەمووی سەیرتر بابەتێکی بەناوی ( فەرمانی کوشتنی فوئادی مەجید میسری) خزاندۆتە پەڕتووکەکەیەوە، دەقاودەق لە پەڕتووکەکەی هەڤاڵ کوێستانی وەریگرتووە (خۆشی ئیشارەتی پێداوە) .
تاوانگەلێک کە چەندین کەسیتر گێڕاویانەتەوە، ئەگەر تۆ مەبەستێکی دیاریکراو و گوماناوییت نییە، چەند بارەکردنەوەی چ حیکمەت یا زەرورەتێکی هەیە، کە گێڕانەوەکەت هیچ ئیزافەیەکی تێدانەبێت؟
ئەمە هیچ نییە، جگەلە پڕکردنەوە و قەبەکردنی قەبارەی پەڕتووکەکەی ، بە بابەتگەلێکی سواوی هەزارانجار بیستراو..
=KTML_Bold=گومان لەسەر گیانلەدەستدانی ئارام=KTML_End=
یەکێتی لەدوای شەهیدبوونی کاک ئارام و زیاد لە 40 ساڵە، هەموو ساڵێکیش لەیادەکەیدا و هەموو ئەو ئەندامانەی یەکێتی و کۆمەڵە، کە یاداشتەکانیان نووسیوەتەوە، تا ئێستا من لەهیچ کەس ولەهیچ شوێنێکدا ، نەمبیستووەو نەمبینیووە، کە گومانێکیان لەسەر چۆنییەتی شەهیدکردنی ئارام هەبووبێت. چیرۆکی شەهیدکردنەکە ڕوونە، کە بەدەستی جاشێکی کورد شەهیدکراوە. بەپێیگێڕانەوی ئاوات قارەمانی، تەنانەت کاتی شەهیدکردنەکەی، جاشەکە کە چووەتەسەر لاشەکەی و چەکەکەی ئارامی بردووە، ئارامی هەرنەناسیووە. لەو ڕووەوە ئاوات قارەمانی لە پەڕتووکی ڕێگا باریکەکاندا ، بە وردی چۆنییەتی شەهیکردنەکەی گێڕاوەتەوە، چونکە چەند کاتژمێرێک، وەک خۆی دەڵێت پێش شەهیدکردنەکەی پێکەوەبوونەو ئاوات بەکارێکی خێزانی چووە بۆ گوندێکی نزیک تەنگیسەر. قسەی من لێرەدا لەسەر دروستی یا نادروستی گێڕانەوەکەی ئاوات قارەمانی نییەو ئەوە بۆ ئەوانە جێدەێڵین کە لە نزیکەوە ئاگاداری ڕووداوەکە بوون، بەڵکوو لەسەر ڕێکەوت یا بوونی هەمان گومانی شەهیدکردنەکەی ئارامە. مەلا بەختیار لە چاوپێکەوتنەکەی ڕووداودا، باسی لە گومانی شەهیدکرنی ئارام کردو و لە پەڕتووکی لەبری بیرەوەریەکەشیدا دەڵێت: بڕیاربوو ملازم عومەر ببێتە ئامر هەرێمی قەراغ، ئەویش چوار مانگێک لەگەڵ نەوشیرواندا مایەوە. سەرەنجام ئارام لە31-01-1978 دا شەهیدکرا.لەوباوەڕەدام نەوشیروان مستەفا ، بەمەرام مولازم عومەری لە چوونە قەراخ دواخستبێ. (لەبری بیرەوەری لا52) مەلا بەختیاریش هیچ بەڵگەیەکی دروستی پێنییە و تەنیا لەوباوەڕەدایە.
=KTML_Bold=ئاخۆ لەوباوەڕەدایە دەبێتە بەڵگەیەکی مێژوویی؟=KTML_End=
جا بەهەمان شێوە شەهاب کەریم ، لە مێژوویەک لە لولەی تفەنگەوەکەیدا، لە مەلا بەختیاریش واوەتردەڕوات و دەڵێت:نەوشیروان مستەفا کەدێتەوە ئارام وەهالێدەکەن بە زیزی بڕوات بۆ تەنگیسەر، لەوێ چیرۆکی ئاشکراکردنی شوێنەکەی تا ئەمڕۆ نیشانەی پرسیارە و زانیاری هەیە گوایە شوێنی ئارام بە ڕێکخراوێکی فەلەستینی گوتراوەو ئەوانیش بە بەعسییان گوتووە.لا 219
لێرەدا شەهاب و مەلا بەختیار پێکەوە هاوڕان لەسەر هەمان گومان، سەرچاوەی گومانەکەش یەکەمجار مەلا
Von dir gesendet: 3. Dezember um 15:34
بەختیارەو شەهابیش، هەمان گومانی ئەوی دووبارەی کردۆتەوە، چونکە وادیارە کاری بەو گومان خستنەسەرەیە.تەنیا گومان بێئەوەی هیچ بەڵگەیەک پیشانبدەن . تیری گومانەکەش ئاشکرا دیارە ڕوو لە کوێیە؟
ئەوە خێرە لەو هەموو ئەندامەی کۆمەڵە و یەکێتی ، کەسێک تا ئێستا گومانێکی لەو چەشنەی مەلا بەختیاری لا دروستن ەبوو یا بەعەقڵیدا نەچوو جگە لەشەهاب ؟
مەلا بەختیار زیرەکانە تەنیا دەڵێت گومان هەیە زیاتر نەڕۆیشتووە، بەڵام شەهاب نەزانانە شتێک لەسەرەداوی گومانەکەی، کە پێیوتراوە ئاشکرا دەکات، گوایە ئەوە زانیارییە و سەرچاوەی زانیارییەکەش نادیارە. سەیرەکەش ئەوەیە شەهاب گوایە بیرەوری دەگێڕێتەوە، لەسەر بابەتی کوشتنی ئارام وەستاوە، ئەوە لە کاتێکدایە کە هێشتا خۆی هەرنەبووە بە پێشمەرگە! پرسیارەکە ئەوەیە شەهاب بۆ لەسەر زەقکردنەوەی هەمان ئەو گومانەی مەلا بەختیار وەستاوە و خزاندوویەتییە ناو پەڕتووکەکەیەوە، کە هەر پەیوەندی بە بیرەوەریەکانی شەهابەوە نییە؟ تۆ بڵێی ئەوە ڕێکەوتە یان مەرام؟ ئەی سەرچاوەی زانیارییەکەی شەهاب کێیە کە باسی نەکردووە؟ کەزیاتر گوماندەکرێت هەر مەلا بەختیار بێت. گومانەکەی هەردووکیان ، دەرخەری بوونی سیخوڕیکرن بووە، بۆ بەعس لەناو یەکێتیدا، لەسەر ئەندامە باڵاکان و کەسێکی وەکو ئارام. دروستکردنی گومانێکی وا بۆ ڕێکخراوێک لە قۆناغی شۆڕشی نەتەوەیەکدا، کارێکی زۆر مەترسیدارە هەڵگەی دەیان نیشانەی پرسیارە! من وایدەبینم کەسە دڵسۆزەکانی ناو یەکێتی یا کەسوکاری ئارام ، گەر بەوردی سەرنجی ئەو گومانە یا تۆمەتە بدەن، تەنیا لەسەر ئەو گومان دروستکردنە و بوونی سیخوڕیکردنە، بێ ئاشکراکردنی سەرچاوەی زانیاریەکەی وهیچ بەڵگەیەک، دەتوانن شەهاب ڕووبەڕووی لێپێچینەوە بکەنەوە!
=KTML_Bold=سێ ساڵ زیندانی شەهاب کەریم=KTML_End=
شەهاب کەریم لە چەندین شوێنی پەڕتووکەکەیدا باسی بەگرتدانی خۆی لەلایەن ئاسۆی قومرییەوە دەکات. گەرچی کاتی بەگرتدان و ئازادبوونی هەرجارەی مێژووییەکی نوسیووە کە سێ ساڵ زیندانی بووە.ڕوون نییە کەی گیراوەو کەی و بەچ بڕیارێک ئازادکراوە؟
هەندێک ڕوداو لە ژیانی مرۆڤدا هەرگیز بیرناچنەوەو هەمیشە لە زاکیرەی مرۆڤدا دەمێنەوە.مەعقولە کەسێک سێ ساڵ زیندانی بووبێت، کاتی گیران و ئازادبوونی بەتەواوی نەزانێت؟نەزانێت بە چ مادەو بڕیارو لە چ ساڵێک ئازادکراوە؟ئەی چۆن دێت یادەوەری دەنوسێتەوە؟
گومان لەوەنییە کە شەهاب زیندانی بەعس بووە، بەڵام ئەوە نیشانەی بێسەرەوبەرەیی و پەلە پڕوزێی شەهاب بووە لە چاپکردنی پەڕتووکەکەیدا کە ماوەیەکی زۆرکەم پێش پەڕتووکەی مەلا بەختیار کەوتووە، کە ئەو پێش چاپکردنەش هەر مەبەستدارانەبووە، تا هیچ گومانێک نەچێتە سەر زانیارییەکەنی شەهاب.
سێ ساڵی زیندان تەمەنێکە و کەم نییە ، کەچی شەهاب زۆر بەکورتی و لاوەکی چەند شتێک دەگێڕێتەوە، پێچەوانەی ئەوەی دەڵێت: پێموایە پێویستە گێڕانەوەی مێژووی خەباتگێڕان چ لە شاخ و چ لە کونجی زیندانەکاندا بێت، بۆئەوەی داهاتووی ئەم گەلە ستەمدیدەیە بخرێتەڕوو.ئەوەش ئەرکێکی نیشتمانی و نەتەوایەتییە کەباسبکرێن.لا 98
بەپێی ئەو قسانەی خۆیبا ، دەبوو بە پەڕتووکێک نا، لایەنیکەم نیوەی پەڕتووکەکەی بۆ ئەشکەنجەو ئازارە جەستەیی و دەروونییەکانی نێو زیندان تەرخانکردبا.دەبوو بەوردی دڕندەیی و ئەشکەنجەو هەڵواسین و بێحورمەتییەکانی نێو زیندانەکانی بەعسی بگێڕایەتەوە، کە بە خۆی و هاوڕێکانی کراوە. کەچی سێ ساڵی تەمەنی نێو زیندانی، تەنیا لە یەک دوو شوێندا گوایە بۆ پێشمەرەگەکانی گێڕاوەتەوەو ، لە باسی مامۆستا پێشڕەویشدا، لە چەند لاپەڕەیەکدا بە کورتی باسیکردوە.لەکاتێکدا بۆ نمونە ژنە نوسەرێکی کۆچکردووی وەک مهاباد قەرەداخی، ساڵێکی تەمەنی نێو زیندانەکانی بەعسی، لە پەڕتووکێکی 200 لاپەڕەییدا بەوردی گێڕاوەتەوە. ئەمە جارێکیتر دەمانگەیەنێتە ئەو قەناعەتەی، شەهاب ئەو پەڕتووکەی زۆر مەبەستدارانە نوسیووە .هێندەی مەبەستی بووە، ڕاسپێردراوانە لەسەر هەندێک ڕووداو بوەستێ و زەقیبکاتەوە، هێندە سێ ساڵی تەمەنی نێوزیندانی خۆی و مێژووی خۆی بۆ گرینگ نەبووە، دەنا چ معقولە سێ ساڵی زیندانی هەروا سەرپێی و لە چەند لاپەڕەیەکدا بگێڕێتەوە، کەچی لەسەر هەندێک ڕووداو بەچڕی بووەستیت، لەکاتێکدا لەوکاتانەدا نە پێشمەرگەبووبیت، نە لە نزیکیشەوە ئاگاداربووبیت؟
شەهاب لە بابەتی ( دارای سەعدی بەگ خۆی شەهید کردووە) دا ولە زاری برایەکی شەهید دارا ، کە لەوکاتەدا لەوێ دەبێت، دەڵێت: لەودەمەدا من مناڵ بووم، ئێستەش لەیادمە، بەتەنیشت دارای برامەوە خەوتبووم.زۆرم حەز لە چەک و پێشمەرگە و ناوی شۆڕش دەکردو خەونم پێوەدەبینین.کاتێک گوێمان لە دەنگە دەنگی دانیشتوانی دێکەو هاوارهاوار. لا126….. دواتر دەڵێت:.هەرئەوەندەم لە توانادابوو، پێمکراو وتم (زۆر شەرمەزارییە بۆ ئێوە ئەو هەموو چەکدارە، بەو شێوە دڕندەیە بەربوونەتە خەڵکی دێکەو بەخوێنی سەری دوو پێشمەرگەی کوردی نیشتیمانپەرورە تینوون.ئەمان خەمخۆری گەل و نیشتیمانن.کوردی ڕاستەقینەن و ئێوەش سیخوڕو خۆفرۆشن و نیشانەی بێغیرەتییە بۆ ئێوە... لا 127
لەڕاستیدا ئەم قسانە هەرگیز لە قسەی منداڵێک ناچن، وەک خۆی دەڵێت لەودەمەدا من مناڵ بووم، تەنانەت کەسێکی گەورەش جورئەتی ئەوە ناکات، لە گەرمەی شەڕێکداو لەناو گوندێکدا، لەبەرچاوی کۆمەڵێک جاش و سەرباز ئەو قسانە بەجاش بڵێیت. ئەمە زیاتر لە حیکایەت وداڕشتنی فەنتازیایانەی ئیسراحەت دەچێت، نەک قسگەلێکی ڕاشکاوانە.
شەهاب کەریم، باسی چالاکیەکی خۆیان لەناو شاری سلێمانیدا دەکات و دەڵێت: من دەچمە بەردەمیان، ئێوەش ئەملاولای لێبگرن و هیچ مەکەن هەتا لە منەوە تەقە دروست دەبێت.کاتێک بەرەو ڕوومان هاتن، یەکسەر عومەر عەرەب چووە بەردەمیان و لوولەی دەمانچەکەی ئاڕاستەی نێوچەوانی ئەفسەرەکە کردو تەقە دروست بوو.لا 165
ڕاستە میللەتی ئێمە کوڕی بەجەرگی تێدایەو مرۆڤ هەندێ چرکەسات سڵ لە مردن ناکاتەوە، بەڵام ئەوەی ئاگاداری قڵیشانەوەکانی سلێمانی بێت لە سەردەمی بەعسدا، کاتێک سەرنجی گێڕانەوەی ئەم چالاکییەی شەهاب دەدات، زیاتر لە فیلمی هیندی دەچێت، تا ڕووداوێکی واقیعی..
شەهاب باسی چالاکییەک بۆ هەوڵی کوشتنی مولازم موحسین دەکات و دەڵێت: مولازم موحسین چەندینجار هەوڵی کوشتنی دەدراو زۆرجاریش کەوتبووە بۆسەی هێزی پیشمەرگەوە.لە هەمان ساڵدا چوار پێشمەرگەی کەرتەکەمان بڕیاری چوونەوە شارو کوشتنی (مولازم موحسین) ماندا...لا 122
من بۆ دڵنیایی، لەو چالاکیەی شەهاب باسیکردووە، من لە برای یەکێک لەوانەم پرسی کە شەهاب بۆ ئەو چالاکییە ناوی بردووە، تا چەند ئەو چالاکییە ڕاستە؟ ئەو بەڕێزە، لە وەڵامدا بۆ من دەڵێت: ( هەوڵدان بۆ کوشتنی ملازم موحسین ، لە ڕاستیا ئەگەر ڕاستی تێدابووایە ، ئەوا براکەم بۆ منی باس دەکرد، بەڵام بە شێوەیەکی گشتی شەهاب زۆر لە قەوارەی خۆی و بەشداریکردنەکانی زیاتر لە ڕوداوو و چالاکییەکان دواوە) . ئەوە لەکاتێکدایە، زانیاری هەیە کە بەعس پێش مفاوەزاتی 1983 بەساڵێک مولازم موحسینی لە سلێمانی گواستۆتەوە.
شەهاب بەس بۆ زیاتر قەبەکردنی قەبارەی پەڕتووکەکەی، کۆمەڵێک بابەتی باسکردووە، نازانم چۆن ڕێگەی بەخۆیداوە، قسە لەسەر شتێک بکات، کە ئاگای لە ڕەوتی ڕووداوەکان و وردەکارییەکان نەبووە و ئەولەو کاتانەدا تەنیا پێشمەرگەیەکی سادەبووە، بۆ نموونە ، گوایە ئەو یادەوریمان بۆ دەنوسێتەوە، کەچی هاتووە، باسی هەڵەکانی دانوستانی نێوان یەکێتی نیشتیمانی و حیزبی بەعس و هونەری دانوستاندنمان بۆ دەکات، لەکاتێکدا ئەو بابەتە، زیاتر هەڵسەنگاندنە، نەک گێڕانەوەی بیرەوەری، وەک خۆی لە پەڕتووکەکەیدا ئیشارەتیپێداوە.ئەوە لەکاتێکدایە، کە کەسێکی وەک پشکۆ نەجمەدین، لەناو یەکێتیدا، پێشمەرگەبووە و پلەو لێپرسراوێتی لە شەهاب بەرزترو ناسراوترو کۆنتریش بووە، بەڵام لە ئەزمون و یادەکەیدا، لەبابەتی گفتوگۆی نێوان یەکێتی و حیزبی بەعسدا، ڕاستگۆیانە، ڕێگە بەخۆی نادا لەوبارەوە هیچ قسەیەکبکات و دەڵێت”:باسکردن لە میکانیزمی بەڕێوەچوونی مفاوەزاتی 1983-1984 کەزیاتر لە ساڵێکی خایاند و دەیان دانیشتن و گفتوگۆی نێوان وەفدی یەکێتی و بەعسی گەرەک بوو، بۆ من کە نە ئەندامی وەفدبووم و نە لە نزیکەوە ئاگاداری باسوخواست و دانوستاندنەکان بووم، کارێکی نەشیاوە”لا 196
سەبارەت بە تاڵانی و شڕەخۆری لە کیمیابارانی #هەڵەبجە#دا، دەڵێت:”من لێرەدا وەک ویژدانی خۆم دەیڵێم، کە لێرەوە پێشمەرگەیان فێری تاڵانیکردو ئەوەی دوو ڕۆژ سیاسەت بکات، باش دەزانێت ڕێگەدان بە هەڵسوکەوتی نەشیاوی، وەک تاڵانی و کوشتنی دیل وئەشکەنجەدان، هێزی سەربازی خاوەن بیروباوە، دەگۆڕێت بۆجەردەو پیاوکوژو میلیشیا”لا216
ئەو بەڕێزە بەوەدا دیارە ئاگای ، نەک لە وردەکاری، بگرە لە ڕووداوە گەورەکانی مێژووی حیزبەکەشی نییە، دەنا دەبوو بیزانیایە ، کە شڕەخۆری و تاڵانی لێپرسراو و پێشمەرگەی حیزبەکەی، زۆر لەوە پێشتر ڕویداوە، بەتایبەت لە ساڵی 1983دا لە شەڕی بێتواتە لەدژی ئەنوەر بەگی بێتواتە دا، کە ئەوکات ئەنوەر بەگ جاش موستەشارێکی ڕژێمی بەعس بوو.دزی و شڕەخۆری هێزی پێشمەرگەی یەکێتی لەدوای سەرکەوتنی ئەو شەڕەدا ، بەجۆرێک بووە، کاربەوە گەیشتووە مام جەلال، لە کۆنفرانسی سێی کۆمەڵەدا، لەو ڕووەوە سەرزەنشتی لێپرسراوە سەربازییەکانی یەکێتی کردووە وتوویەتی (هیچ کامێکتانی لێنابوێرم….ئەمە لەشکری هۆلاکۆیە، نەک لەشکری ڕزگاریی کوردستان.من بەچاوانی خۆم سەلاجەو موجەمیدەم بە کۆڵی مەسئولەوە دیوە!من ئەم لەشکرەم هەیە، بۆیە ناچارم درێژە بە مفاوەزات بدەم) ئەزمون و یاد لا200
دزی و تاڵانی و شڕەخۆری لە دەستبەسەردا گرتنی موڵک و ماڵی ئەنوەر بەگدا، دەنگی دابووە وە، ببووە مایەی شەرمەزارییەکی گەورە بۆ یەکێتی، بۆیە دەگمەنن ئەوانەی یاداشتەکانی خۆیان لەناو یەکێتیدا نوسیوەتەوە، بازیان بەسەر ئەو کارە شەرمئامێزەدا دابێت. نەوشیروان لە پەنجەکان یەکتری دەشکێنن و برایم جەلال لە چەپکێک لە مێژووی کۆمەڵەداو، مەلا بەختیاریش لە چەندین وێستگەی جیاجیای لە بری بیرەوەرییەکەیدا باسیانکردووە.
شەهاب باس لە دیتنێکی خۆی و کۆمەڵێک پێشمەرگە، لەگەڵ نەوشیروان مستەفادا لەکاتی دانوستانی یەکێتی و بەعس لە 1983دا دەکات، کە هاتووە لەسەربارودۆخی دانوستان و دۆخی پێشمەرگە و چوونەوە ناو شار و ڕەفتاری خراپی پێشمەرگە لەناو شاردا، قسەی بۆ کردوون.دەنووسێت: من ئەوکاتە تەمەنم بیست و سێ ساڵ بوو.وتم کاک نەوشیروان یەکێتی نیشتیمانی چۆن دەبێت دزو خوێڕی تیابێت…..لا 262، کەچی لەبابەتی شەڕی بەردە سپییان کەلە نۆڤەمبەری 1986دا ڕوویداوە، گوایە لەبەرئەوەی ئەم بە درێژایی شەڕەکە بە برینداریش ماوەتەوەو ئازایانە بەرگریکردووە.لە پاداشتی ئەوەدا شۆڕش ئیسماعیل کردویەتی بە فەرماندەی کەرت، بۆیە دەنووسێت: بەڵام بۆ مێردمنداڵێکی وەکو ئێمە گەورەترینمان تەمەنی نەدەگەیشتە بیست ساڵان، کە لەو تەمەنەدا هێشتا مرۆڤ چاکەو خراپەی خۆی لێکجیاناکاتەوە، کە هێشتا من لەو تەمەنەدا شیاوی فەرماندەیی نەبووم و فەرماندەش دەبێت، هیچ نەبێت تەمەنێکی هەڵکشاوی هەبێت...لا348
چۆن لە کاتی مفاوەزاتدا تەمەنی 23 ساڵ بووە و کەچی لە 1986دا ، دەڵێت تەمەنی کەسمان نەدەگەیشتە 20 ساڵان؟
خۆ دەبوو لە 1986دا ، تەمەنی شەهاب ببوایە بە 26 ساڵ.ئەم گێڕانەوانە یا ڕاست نین یا نیشانەی بێسەرەوبەرەیی و پەلەپڕوزێیە، دەنا چۆن دەکەوێتە هەڵەی واوە؟
شەهاب وەک ئەوەی بە چڕی لەسەر زۆر تاوانی نەوشیروان و یاوەرانی وەستاوەو بە وردبین بە شوێن هەڵە یا قسەیەکی نەوشیرواندا بەتایبەتی گەڕاوە یا بیستوویەتی، تا شتێکی لەسەر بنوسێت و زەقیبکاتەوە.بۆ نمونە قسەیەکی نەوشیروانی هێناوەتەوە، بە گەورەیی کردوویەتی بە ناوونیشانی بابتێک، کە وتوویەتی ( ئێمە نەمانناردووە بەدوای کەسدا ببێتە پێشمەرگە) لا144. مرۆڤ کاتێک سەرنجی ئەو قسەیەی نەوشیروان دەدات، نازانێت چ گرنگی یا نەنگییەک لەو قسەیەدا هەیە، وا شەهاب کردوویەتی بە ناوونیاشانی بابەتێک، کەچی لە تێکڕای پەڕتووکەکەیدا لەسەر هەڵەیەکی بچوک یا قسەو بڕیارێکی نەشیاوی تاڵەبانی نەوەستاوە، ئەوە لەکاتێکدا کە مام جەلال کەسی یەکەمی ئەو حیزبە بووە و ئەوانەی یاداشتەکانیان نوسیوەتەوە، بە دەیان هەڵەی مام جەلالیان باسکردووەو ڕەخنەیان لێگرتووە، کەچی شەهاب بەهیچ کلۆجێ بەلای بچوکترین هەڵەی مام جەلالدا نەچووە.ئەوەش بۆخۆی گومان لەسەر مەسداقیەتی پەڕتووکەکەی شەهاب دروستدەکات. لەکاتێکدا مەلا بەختیار لە پەڕتووکی لەبری بیرەوەیەکەیدا لە چەندین جیگەدا، لەپاڵ ستایش و. پیاهەڵداندا، بەڵام لە هەندێ شوێندا ڕەخنەی توندی لە هەڵویست و ئەدای مام جەلالیش گرتووە.
من لێرەدا ، تەنیا نمونەیەک بۆ بەرچاوڕوونی ، بۆ شەهاب و خوێنەران دەهێنمەوە کە د.فایەق گوڵپی لە یاداشتەکەیدا بەناوی (کە لێرەوە سەیری ژیانی خۆم دەکەم) باسیکردووە. دکتۆر فایەق لە باسی کۆنفرانسی سێی کۆمەڵەدا، ئاماژە بە وتارێکی مام جەلال دەکات و دەڵێت:دواتر باسی ئەوەیکرد کە ژمارەیەک لە مەلاکانی سلێمانی، لە مینبەری مزگەوتەکانەوە دژی ینک قسەی توند دەکەن.بۆیە ناچارین دەمکوتیان بکەین و ژمارەیەکیان لێبکوژین.هیچ کەس لەئەندامانی کۆنفرانس بەرامبەر بەو قسانەی مام جەلال، دەنگی ناڕەزایی هەڵنەبڕی….لا 280
مەعقول نییە تۆ یادەوەری بنوسیتەوە، دەیان هەڵەو تاوانی باسکراوی کەسی دووەمی حیزبێک باسبکەیت، کەچی بەلای بچوکترین هەڵەو کەموکوڕی کەسی یەکەمی هەمان حیزبدا نەچیت؟ئەمە چ یادەوەری نوسینەوەیەکە؟
دیارە هەرگیز مەبەستم لەم بابەتە بەرگریکردن لە نەوشیروان و ئەو تاوانانەی بە دەستی یا بە فەرمانی ئەو ئەنجامدراوون نییە و ئەوەش هەرگیز کاری من نییە، بەڵکوو تەنیا وەک باسکردنێکی داوەریانە..
شەهاب کەریم حەقی خۆیەتی ئەو ماوەیەی پێشمەرگە یا گوایە زیندانی سیاسیش بووە، شانازی پێوەبکات و وەک سەرورەییەک بۆخۆی بینوسێتەوە، لەمەدا باسکردنی ڕووداوگەلێکی باسنەکراو ڕاستی و دروستی بێلایەنانەی گێڕانەوەکان، بەتایبەت بەوردی گێڕانەوەی ژیانی مام ئاراس وەک هاوڕێیەکی منداڵی و وەک وەفایەک، بەدەر لەهەر مەبەستێک، جێگەی دەستخۆشییە، بەڵام لەوەدا ناهەقی و غەدرێکی گەورەی ، لە مێژووی پێشمەرگایەتی و پەڕتووکەکەی کردووە و گومانێکی زۆری بەداخەوە ( دیارە مەبەستدارانە) لەسەر کۆی پەڕتووکەکەی دروستکردووە، کە بەچڕی تەنیا لەسەر کاراکتەرێکی وەک نەوشیروان مستەفا و هەندێجاریش چەند ناوێکی نزیک لەو وەستاوە، لەوەدا هەرکەسێک پەڕتووکەکەی بە وردی بخوێنێتەوە، گومانی خراپ لە نوسینەوەی یادەوەرییەکانی دەکات. جگەلەوەش تێکەڵکردن و ڕوون نەوبوونی مێژووی گێڕانەوەکان، جارێکیتر بێمتمانەیی لای خوێنەر دروستدەکات و نیشانەو گومانی ناڕاستی ڕووداوەکان دەردەخات.ئەوە جگەلەوەی وەک لە پێشەکیدا باسمکردوە، نەفەس و تارمایی کەسانیتر، بە زۆرێک لە ناوەرۆکی بابەتەکانیەوە دیارە شەهاب دەیتوانی مێژووی پێشمەرگایەتی کە نزیکەی 4ساڵێکەو بەقەولی خۆیشی 3ساڵ لای بەعس زیندانی بووە ، گەرچی هیچ بەڵگەیەکی وردی لە چەشنی مێژوویەکی دیاریکراو و بڕیاری ئازادبوونەکەی پیشاننەداوە، کە ئەوە زۆر گرینگ بوو، بەوردی و بێلایەنانە چی بینیووە و هەتا بیستووشە بگێڕایەتەوە، بەدڵنیاییەوە مەسداقییەتی بیرەوەرییەکانی زۆر سەنگینترو بەبەهاتر دەبوو. [1]
=KTML_Bold=ئەم بابەتە بە ڕێنووسی سەرچاوەی ئاماژەپێکراو نووسراوە کوردیپێدیا دەستکاری ڕێنووسی نەکردووە=KTML_End=
This item has been written in (کوردیی ناوەڕاست) language, click on icon to open the item in the original language!
ئەم بابەتە بەزمانی (کوردیی ناوەڕاست) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
This item has been viewed 346 times
HashTag
Sources
[1] Website | کوردیی ناوەڕاست | ماڵپەڕی ئاوێنە - 04-08-2023
Linked items: 3
Group: Articles
Publication date: 03-01-2021 (3 Year)
Content category: Investigation
Content category: Book description
Country - Province: South Kurdistan
Document Type: Original language
Language - Dialect: Kurdish - Sorani
Publication Type: Born-digital
Technical Metadata
The copyright of this item has been issued to Kurdipedia by the item's owner!
Item Quality: 99%
99%
Added by ( Rozhgar Kerkuki ) on 04-08-2023
This article has been reviewed and released by ( Shadi Akoyi ) on 04-08-2023
This item recently updated by ( Shadi Akoyi ) on: 04-08-2023
URL
This item according to Kurdipedia's Standards is not finalized yet!
This item has been viewed 346 times
Kurdipedia is the largest multilingual sources for Kurdish information!
Articles
Iconoclasm and strategic thought: Islamic State and cultural heritage in Iraq and Syria
Archaeological places
Cendera Bridge
Image and Description
A Kurdish army in Istanbul to participate in the Battle of the Dardanelles in 1918
Biography
Shilan Fuad Hussain
Biography
Havin Al-Sindy
Biography
Nurcan Baysal
Articles
The Destruction of Aleppo: The Impact of the Syrian War on a World Heritage City
Articles
Performative Destruction: Da’esh (ISIS) Ideology and the War on Heritage in Iraq
Archaeological places
Hassoun Caves
Library
Minorities, Cultural Practices, and Destruction by the Islamic State - Tal Keif and Hamdaniya
Image and Description
The Kurdish Quarter, which is located at the bottom of Mount Canaan in Safed, Palestine in 1946
Articles
Everyday peace in the Ninewa Plains, Iraq: Culture, rituals, and community interactions
Biography
Jasmin Moghbeli
Image and Description
Kurdish Jews from Mahabad (Saujbulak), Kurdistan, 1910
Archaeological places
Shemzinan Bridge
Archaeological places
The tomb of the historian Marduk Kurdistani
Archaeological places
Mosque (Salah al-Din al-Ayyubi) in the city of Faraqin
Biography
HIWA SALAM KHLID
Image and Description
AN EXAMPLE OF BAATHS SOCIALISM AND DEMOCRACY IN KURDISTAN OF IRAQ
Biography
Antonio Negri
Articles
Iraq’s Yazidis: Among the World’s Most Threatened Minorities
Biography
Bibi Maryam Bakhtiari
Image and Description
Picture of Kurdish school children, Halabja in south Kurdistan 1965
Library
PROSPECTS FOR RESOLVING DISPLACEMENT IN AREAS OF LIMITED AND NO RETURN IN SINJAR DISTRICT AND QAHTANIYA SUBDISTRICT
Library
POST-CONFLICT RECONSTRUCTION IN THE NINEVEH PLAINS OF IRAQ
Biography
Ayub Nuri
Biography
Abdullah Zeydan
Library
UNHCR Iraq Country Portfolio Evaluation
Library
Social and Political Perspectives of Iraqi IDPs from Ninewa and their Host Communities
Biography
Kamaran Palani

Actual
Library
The Future of Kirkuk: A Roadmap for Resolving the Status of the Governorate
01-09-2015
Hawreh Bakhawan
The Future of Kirkuk: A Roadmap for Resolving the Status of the Governorate
Biography
Awni Yousef
26-06-2024
Hazhar Kamala
Awni Yousef
Library
Social Ecology
27-06-2024
Hazhar Kamala
Social Ecology
Library
Ninewa: Initiative Mapping of Sustainable Returns & Stabilization Efforts
28-06-2024
Hazhar Kamala
Ninewa: Initiative Mapping of Sustainable Returns & Stabilization Efforts
Library
Between Dreams and Reality: Understanding Perceptions Towards an Independent Kurdistan
08-07-2024
Hazhar Kamala
Between Dreams and Reality: Understanding Perceptions Towards an Independent Kurdistan
New Item
Library
Minorities, Cultural Practices, and Destruction by the Islamic State - Tal Keif and Hamdaniya
16-07-2024
Hazhar Kamala
Library
UNHCR Iraq Country Portfolio Evaluation
16-07-2024
Hazhar Kamala
Library
PROSPECTS FOR RESOLVING DISPLACEMENT IN AREAS OF LIMITED AND NO RETURN IN SINJAR DISTRICT AND QAHTANIYA SUBDISTRICT
15-07-2024
Hazhar Kamala
Library
POST-CONFLICT RECONSTRUCTION IN THE NINEVEH PLAINS OF IRAQ
15-07-2024
Hazhar Kamala
Library
Social and Political Perspectives of Iraqi IDPs from Ninewa and their Host Communities
15-07-2024
Hazhar Kamala
Library
PERSPECTIVES ON RETURNEES AND COEXISTENCE IN IRAQ’S NINEWA PROVINCE
15-07-2024
Hazhar Kamala
Library
Displacement-Emigration-Return: Understanding Uncertainty in the Context of Iraq
15-07-2024
Hazhar Kamala
Library
The Low Likelihood of ISIS Resurgence in Iraq
14-07-2024
Hazhar Kamala
Library
“Barriers to post-ISIS reconciliation in Iraq: Case study of Tel Afar, Ninewa”
14-07-2024
Hazhar Kamala
Library
Life after ISIS: New challenges to Christianity in Iraq
13-07-2024
Hazhar Kamala
Statistics
Articles 523,683
Images 105,939
Books 19,729
Related files 98,899
Video 1,420
Kurdipedia is the largest multilingual sources for Kurdish information!
Articles
Iconoclasm and strategic thought: Islamic State and cultural heritage in Iraq and Syria
Archaeological places
Cendera Bridge
Image and Description
A Kurdish army in Istanbul to participate in the Battle of the Dardanelles in 1918
Biography
Shilan Fuad Hussain
Biography
Havin Al-Sindy
Biography
Nurcan Baysal
Articles
The Destruction of Aleppo: The Impact of the Syrian War on a World Heritage City
Articles
Performative Destruction: Da’esh (ISIS) Ideology and the War on Heritage in Iraq
Archaeological places
Hassoun Caves
Library
Minorities, Cultural Practices, and Destruction by the Islamic State - Tal Keif and Hamdaniya
Image and Description
The Kurdish Quarter, which is located at the bottom of Mount Canaan in Safed, Palestine in 1946
Articles
Everyday peace in the Ninewa Plains, Iraq: Culture, rituals, and community interactions
Biography
Jasmin Moghbeli
Image and Description
Kurdish Jews from Mahabad (Saujbulak), Kurdistan, 1910
Archaeological places
Shemzinan Bridge
Archaeological places
The tomb of the historian Marduk Kurdistani
Archaeological places
Mosque (Salah al-Din al-Ayyubi) in the city of Faraqin
Biography
HIWA SALAM KHLID
Image and Description
AN EXAMPLE OF BAATHS SOCIALISM AND DEMOCRACY IN KURDISTAN OF IRAQ
Biography
Antonio Negri
Articles
Iraq’s Yazidis: Among the World’s Most Threatened Minorities
Biography
Bibi Maryam Bakhtiari
Image and Description
Picture of Kurdish school children, Halabja in south Kurdistan 1965
Library
PROSPECTS FOR RESOLVING DISPLACEMENT IN AREAS OF LIMITED AND NO RETURN IN SINJAR DISTRICT AND QAHTANIYA SUBDISTRICT
Library
POST-CONFLICT RECONSTRUCTION IN THE NINEVEH PLAINS OF IRAQ
Biography
Ayub Nuri
Biography
Abdullah Zeydan
Library
UNHCR Iraq Country Portfolio Evaluation
Library
Social and Political Perspectives of Iraqi IDPs from Ninewa and their Host Communities
Biography
Kamaran Palani
Folders
Biography - Gender - Male Biography - Gender - Female Biography - Nation - Kurd Library - Country - Province - Outside Biography - People type - Writer Biography - People type - Journalist Biography - People type - Academic Biography - People type - Artist Biography - People type - Parliament Member Biography - People type - Veteran Peshmerga

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Contact | CSS3 | HTML5

| Page generation time: 0.531 second(s)!