Library Library
Search

Kurdipedia is the largest multilingual sources for Kurdish information!


Search Options





Advanced Search      Keyboard


Search
Advanced Search
Library
Kurdish names
Chronology of events
Sources
History
User Favorites
Activities
Search Help?
Publication
Video
Classifications
Random item!
Send
Send Article
Send Image
Survey
Your feedback
Contact
What kind of information do we need!
Standards
Terms of Use
Item Quality
Tools
About
Kurdipedia Archivists
Articles about us!
Add Kurdipedia to your website
Add / Delete Email
Visitors statistics
Item statistics
Fonts Converter
Calendars Converter
Spell Check
Languages and dialects of the pages
Keyboard
Handy links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
Languages
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
My account
Sign In
Membership!
Forgot your password!
Search Send Tools Languages My account
Advanced Search
Library
Kurdish names
Chronology of events
Sources
History
User Favorites
Activities
Search Help?
Publication
Video
Classifications
Random item!
Send Article
Send Image
Survey
Your feedback
Contact
What kind of information do we need!
Standards
Terms of Use
Item Quality
About
Kurdipedia Archivists
Articles about us!
Add Kurdipedia to your website
Add / Delete Email
Visitors statistics
Item statistics
Fonts Converter
Calendars Converter
Spell Check
Languages and dialects of the pages
Keyboard
Handy links
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Sign In
Membership!
Forgot your password!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 About
 Random item!
 Terms of Use
 Kurdipedia Archivists
 Your feedback
 User Favorites
 Chronology of events
 Activities - Kurdipedia
 Help
New Item
Library
GEOPOLITICS, BORDERS, AND FEDERALISM: CHALLENGES FOR POST-WAR IRAQ
02-07-2024
Hazhar Kamala
Library
A Lingua Franca for Kurdish Populations
02-07-2024
Hazhar Kamala
Library
Kurdistan’s Language “Problem”
02-07-2024
Hazhar Kamala
Library
Ninewa: Initiative Mapping of Sustainable Returns & Stabilization Efforts
28-06-2024
Hazhar Kamala
Library
Decentralisation in Iraq: Process, Progress & a New Tailor-Made Model
28-06-2024
Hazhar Kamala
Library
Violent Extremism in Mosul & the Kurdistan Region: Context, Drivers, and Public Perception
28-06-2024
Hazhar Kamala
Library
Social Ecology
27-06-2024
Hazhar Kamala
Library
MARDİN CITY GUIDE 2020
26-06-2024
Hazhar Kamala
Biography
Awni Yousef
26-06-2024
Hazhar Kamala
Library
Learning from Sykes-Picot
25-06-2024
Hazhar Kamala
Statistics
Articles 520,228
Images 105,254
Books 19,560
Related files 98,153
Video 1,414
Library
The Future of Kirkuk: A Roa...
Library
Dialectics of struggle: cha...
Biography
Ismail Mohamad Hassaf
Biography
Awni Yousef
Library
Social Ecology
Hewraman, mîrata Kurdistanê ya ji bo mirovahiyê
Kurdipedia's Mega-Data is a good helper for social, political and national decisions..
Group: Articles | Articles language: Kurmancî - Kurdîy Serû
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Ranking item
Excellent
Very good
Average
Poor
Bad
Add to my favorites
Write your comment about this item!
Items history
Metadata
RSS
Search in Google for images related to the selected item!
Search in Google for selected item!
کوردیی ناوەڕاست0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Hewraman, mîrata Kurdistanê ya ji bo mirovahiyê

Hewraman, mîrata Kurdistanê ya ji bo mirovahiyê
Hewraman, mîrata Kurdistanê ya ji bo mirovahiyê
Hanî

Cografiya Hewramanê
Hewraman herêmeke çiyayî û geştiyarî ya Kurdistanê ye û dikeve navbera parêzgehên #Kirmaşan# û Sinê yên Rojhilatê Kurdistana Îranê û parêzgeha Helebce ya Başûrê Kurdistanê û xwediyê taybetmendiyên dîrokî û çandî û zimanî ye.
Herêma Hewramanê ji çend beşan pêk tê: Jawaro, Gawero, Rezaw û Kemere, Lihon, Dizlî û Hewramana Text.
Hewraman ji aliyê folklorê ve gelek dewlemend e û muzîk û kincên taybet bi xwe hene. Piraniya xelkê Hewramanê bi kurdî û devoka hewramî diaxivin. Pawe, Nodşe (Nodşa), Hewramana Text li Rojhilatê Kurdistanê û Tewêle û Biyare li Başûrê Kurdistanê navendên bajarî yên Hewramanê ne.
Hewraman herêmeke Kurdistanî ye û di nav dilê Kurdistanê de ye, tejî çiya û gelî û zozanan, deşt e û panahiyên vê pir hindik in, Hewraman beşek ji cembera çiyayên Zagrosê ye. Bilindahiya çiyayan di navbera 1270-3390 metra de ne. Xwezaya herêmê wisa kiriye ku li van çiyayan bi dijwarî erd ji bo çandiniyê û baxçeyan birêxistin bikin, ji ber wê jî baxên wan cem wan hezkirî ne û xelk jî bi keda wê naskirî ne.
Hewraman li herdu eniyên Rojhilat û Başûrê Kurdistanê nêzîkî 700-3000 m ji asta deryayê bilind e. Ew rûbera bi qasî 3.000-3.500 kîlometran çargoşe ye.
Hewraman navçeyeke di çarçoveya Kurdistana mezin de mîna herêmeke biçûk e ku ji aliyê cografiyayî li warê rewşenbîrî, aborî û hunerî ve xwediyê mohra xwe ye. Ev herêm ji ber ku di nav çiya û deverên dijwar de cih digire, teşe girtiye û di şiyanê de nine ku zêde berfireh û mezin bibe, zêdetir ya ku heye berfireh bibe, ji ber wê jî taybetiyên xwe yên cografiyayî afirandiye.
Lê, hejmareke zêde ji xelkê Hewramanê koçberî navçeyên derveyî Hewramê bûne, bi taybet bajarên Merîwan û Sine yên Rojhilatê Kurdistanê û li Başûrê Kurdistanê jî zêdetir berê xwe dane Helebce, Xurmal û Silêmaniyê.
Av û hewayê Hewramanê
1 .Di demsala Biharê de baraneke xweş û gur dibare û xwezaya xemilî û bedev heye. Di demsala Biharê de xelkê Hewramanê zêdetir mijûlî karê baxçeyên xwe ne, bi taybetî baxçevanên wan mijûlî nûjenkirina têlan in û tov û daran diçînin.
2. Hewraman di demsala Havînê de av û hewaya wê navîn û hênik e.
3 . Di demsala Payîzê de, Payîzek dirêj ji ber verîna belgên baxçan, hewayeke xweş û xemgîn dide herêmê, ji destpêkê ve xelkê deverê berhemên xwe berhev dikin û vedigerînin malên xwe.
4. Demsala Zivistanê de baran pir dibare û di mehên Befranbar û Rêbendanê de jî perçeyek herêmê bi berfê spî dibe û germahî carna dadikeve nêzî 10 pileyan di bin sifirê de. Xelkê gundên Hewramanê ji ber sir û serma û berfa zivistanê nikarin kar bikin, belkî hin caran hatinûçûn di navbera wan de jî qut dibe. Her wiha ji ber ku di vê demsalê de ji ber berfê nikarin heywanên xwe derxin derve, di demsala havînê de bi qasî debarê berhev dikin da ku ew demeke dirêj bijîn, ku têra heyama wê demsalê ya heywanên wan bike. Helbet ev ji bo xwedîkirina heywanan karekî pir dijwar e.
Xelkê Hewramanê di dirêjahiya dîrokê de li vê herêmê bi cih bûne û xwe li gel jiyana herêma xwe rêk xistine û ti demî wek eşîrên din bo navçên germ û daristan koç nakin.
Hewraman di destpêka avabûn û temenê vejîna xwe de, ji warê cil û bergên xwe ve, xwediyê cil û bergên kurdî yên resen yên kurdevarî yên taybet bi xwe ye ku heta bi cil û bergên kurdî karên rojane jî encam didin û curek pêlavên destçêkirî jî hene, ku pêlavên destçêkirî û taybet ên herêmê ne û li gel cil û bergên Kurdî guncaw in.
Aliyên hunerî yên Hewramanê
Ger em li aliyê hunerî yê Hewramanê ya Kurdî binerin, em dibînin ku muzîka wan a taybet heye, ya herî taybet Siyaçemane ye. Rêvebirên wê di wê baweriyê de ne ku mûzîk û stranên Hewramanê ji dengê ba, baran, xweşîna kanî û harîna çem û rûbar û lorîna canliberan çavkanî wergirtiye û dibe ku mîna dîroka gelê Kurd gelek guhertin bi ser de hatibin. Paşê mirovê Kurd bi teqlîdkirina wan dengan, guncanek di navbera dahênana xwe û diyardeyên xwazayî de çê kiribin û ev rewşa jî hêdî hêdî di xweşî û nexweşiyan de derketiye holê.
Kurteyek ji dîroka Hewramanê
Her kesê ku biçe Hewramanê, dizane ku dîrokeke wê ya pir kevin heye û cihê şer û pevçûn û rikberiyan bûye, bi taybetî di serdema desthilatdarên herêmê û desthilatdariya êrîşên Baban, Erdelan, êrîşa Qizilbaş, Osmanî û Sefewî de bûye meydana hevrikiyê. Tê gotin ku ji ber tengezarî û dijwariya herêmê di dema êrîşa Îskenderê Meqdûnî de, Hewraman girtîgeheke êxsîrên şer û sûcdarên li ser destê padîşah bûye.
Yek ji wan navçeyên ku bi awayên curbicur beşdarî di ragihandina Komara Kurdistanê de kir û amadeyiya xwe û piştevaniya xwe ji bo Komara Kurdistanê nîşan da, Hewraman bû.
Devera Hewramanê ti serdemî bi hêsanî xwe çemandin û himbêz vekirî nebûye an ti hegemonyayeke siyasî û baweriyeke olî nebûye û dîrokê jî ev helwesta xelkê Hewramanê nas kiriye.
Sê Hezar salan berê, li serdema Eşkaniyan û Erdevanê çarem heta hatina Îslamê bo herêmê, her çar salan carekê li her du aliyên Hewramana text û dijwar hilbijartinên parlamentoyê dihatin kirin. Ji parlementoya Hewramanê re digotin Jîhirlê û Merê, ango Encûmena aqilmendan.
Navê Hewraman
Hin lêkolîner dibêjin ku peyva Hewraman ji Uraman, ku tê wateya Ura, tê wateya dîwar an kelehek xurt û giran, ku tê wateya cih, avahî û rûniştinê. Ji ber vê yekê Hewraman tê wateya niştecihbûna dijwar û navçeya niştecihbûnê ya dijwar.
Ramaneke din jî heye ku Hewraman ji “Ahûra Mazda” tê, yanî cihê Ahûra Mazda xwedavendanê ola Zerdeştî ye.
Hin kes jî li ser wê baweriyê ne ku Hewraman ji du peyvên hewar + eman an aman pêkhatiye, ku tê wateya: Penageha ewleh û aramiyê.
Tomara Cîhanî ya Hewramanê
Civîna 44emîn a Komîteya Mîrata Cîhanî ya UNESCOyê, herêma Hewramanê ya Kurdistanê wek Mîrata Cîhanî tomar kir. Ji bo ku Hewraman ji aliyê UNESCOyê ve bê tomarkirin, xelkê herêmê ji bo civîna Komîta Mîrata Çandî ya UNESCOyê belgeyên pêwîst kom kiribûn. Civîn li bajarê Focyo yê Çînê li ser hêl hat lidarxistin û Hewraman ji bo mirovahiyê weke mîrateke bi qîmet hat naskirin.
[1]
This item has been written in (Kurmancî - Kurdîy Serû) language, click on icon to open the item in the original language!
Ev babet bi zimana (Kurmancî - Kurdîy Serû) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
This item has been viewed 111 times
HashTag
Sources
[1] Website | Kurmancî - Kurdîy Serû | https://kurdshop.net/ - 03-04-2024
Linked items: 11
Group: Articles
Articles language: Kurmancî - Kurdîy Serû
Publication date: 15-08-2023 (1 Year)
Content category: Geography
Content category: Articles & Interviews
Content category: Culture
Country - Province: Kurdistan
Document Type: Original language
Language - Dialect: Kurdish - Kurmanji - Latin
Publication Type: Born-digital
Technical Metadata
Item Quality: 99%
99%
Added by ( ئاراس حسۆ ) on 03-04-2024
This article has been reviewed and released by ( Sara Kamela ) on 07-04-2024
This item recently updated by ( Sara Kamela ) on: 07-04-2024
URL
This item according to Kurdipedia's Standards is not finalized yet!
This item has been viewed 111 times
Attached files - Version
Type Version Editor Name
Photo file 1.0.154 KB 03-04-2024 ئاراس حسۆئـ.ح.
Kurdipedia is the largest multilingual sources for Kurdish information!
Biography
Nurcan Baysal
Image and Description
A Kurdish army in Istanbul to participate in the Battle of the Dardanelles in 1918
Articles
Shahmaran tale to resonate through Mardin streets with the art of sculpture
Articles
Drug Trafficking Dynamics Across Iraq and the Middle East: Trends and Responses
Articles
The Nightingale of Kurdistan; Hsan Zirak the legend (01-12-1920)-(25-06-1972)
Biography
Shilan Fuad Hussain
Biography
Jasmin Moghbeli
Archaeological places
Mosque (Salah al-Din al-Ayyubi) in the city of Faraqin
Archaeological places
Hassoun Caves
Biography
Bibi Maryam Bakhtiari
Library
GEOPOLITICS, BORDERS, AND FEDERALISM: CHALLENGES FOR POST-WAR IRAQ
Archaeological places
Cendera Bridge
Image and Description
The Kurdish Quarter, which is located at the bottom of Mount Canaan in Safed, Palestine in 1946
Library
Decentralisation in Iraq: Process, Progress & a New Tailor-Made Model
Biography
Ayub Nuri
Image and Description
Kurdish Jews from Mahabad (Saujbulak), Kurdistan, 1910
Archaeological places
Shemzinan Bridge
Biography
KHAIRY ADAM
Archaeological places
The tomb of the historian Marduk Kurdistani
Articles
An Illusory Unity Understanding the Construction of Kurdish Political Identity
Biography
Abdullah Zeydan
Articles
After the Earthquake – Perpetual Victims
Image and Description
Picture of Kurdish school children, Halabja in south Kurdistan 1965
Biography
Havin Al-Sindy
Biography
HIWA SALAM KHLID
Biography
Antonio Negri
Image and Description
AN EXAMPLE OF BAATHS SOCIALISM AND DEMOCRACY IN KURDISTAN OF IRAQ
Library
A Lingua Franca for Kurdish Populations
Library
Ninewa: Initiative Mapping of Sustainable Returns & Stabilization Efforts
Library
Kurdistan’s Language “Problem”

Actual
Library
The Future of Kirkuk: A Roadmap for Resolving the Status of the Governorate
01-09-2015
Hawreh Bakhawan
The Future of Kirkuk: A Roadmap for Resolving the Status of the Governorate
Library
Dialectics of struggle: challenges to the Kurdish women\'s movement
26-05-2024
Hazhar Kamala
Dialectics of struggle: challenges to the Kurdish women\'s movement
Biography
Ismail Mohamad Hassaf
22-06-2024
Rapar Osman Uzery
Ismail Mohamad Hassaf
Biography
Awni Yousef
26-06-2024
Hazhar Kamala
Awni Yousef
Library
Social Ecology
27-06-2024
Hazhar Kamala
Social Ecology
New Item
Library
GEOPOLITICS, BORDERS, AND FEDERALISM: CHALLENGES FOR POST-WAR IRAQ
02-07-2024
Hazhar Kamala
Library
A Lingua Franca for Kurdish Populations
02-07-2024
Hazhar Kamala
Library
Kurdistan’s Language “Problem”
02-07-2024
Hazhar Kamala
Library
Ninewa: Initiative Mapping of Sustainable Returns & Stabilization Efforts
28-06-2024
Hazhar Kamala
Library
Decentralisation in Iraq: Process, Progress & a New Tailor-Made Model
28-06-2024
Hazhar Kamala
Library
Violent Extremism in Mosul & the Kurdistan Region: Context, Drivers, and Public Perception
28-06-2024
Hazhar Kamala
Library
Social Ecology
27-06-2024
Hazhar Kamala
Library
MARDİN CITY GUIDE 2020
26-06-2024
Hazhar Kamala
Biography
Awni Yousef
26-06-2024
Hazhar Kamala
Library
Learning from Sykes-Picot
25-06-2024
Hazhar Kamala
Statistics
Articles 520,228
Images 105,254
Books 19,560
Related files 98,153
Video 1,414
Kurdipedia is the largest multilingual sources for Kurdish information!
Biography
Nurcan Baysal
Image and Description
A Kurdish army in Istanbul to participate in the Battle of the Dardanelles in 1918
Articles
Shahmaran tale to resonate through Mardin streets with the art of sculpture
Articles
Drug Trafficking Dynamics Across Iraq and the Middle East: Trends and Responses
Articles
The Nightingale of Kurdistan; Hsan Zirak the legend (01-12-1920)-(25-06-1972)
Biography
Shilan Fuad Hussain
Biography
Jasmin Moghbeli
Archaeological places
Mosque (Salah al-Din al-Ayyubi) in the city of Faraqin
Archaeological places
Hassoun Caves
Biography
Bibi Maryam Bakhtiari
Library
GEOPOLITICS, BORDERS, AND FEDERALISM: CHALLENGES FOR POST-WAR IRAQ
Archaeological places
Cendera Bridge
Image and Description
The Kurdish Quarter, which is located at the bottom of Mount Canaan in Safed, Palestine in 1946
Library
Decentralisation in Iraq: Process, Progress & a New Tailor-Made Model
Biography
Ayub Nuri
Image and Description
Kurdish Jews from Mahabad (Saujbulak), Kurdistan, 1910
Archaeological places
Shemzinan Bridge
Biography
KHAIRY ADAM
Archaeological places
The tomb of the historian Marduk Kurdistani
Articles
An Illusory Unity Understanding the Construction of Kurdish Political Identity
Biography
Abdullah Zeydan
Articles
After the Earthquake – Perpetual Victims
Image and Description
Picture of Kurdish school children, Halabja in south Kurdistan 1965
Biography
Havin Al-Sindy
Biography
HIWA SALAM KHLID
Biography
Antonio Negri
Image and Description
AN EXAMPLE OF BAATHS SOCIALISM AND DEMOCRACY IN KURDISTAN OF IRAQ
Library
A Lingua Franca for Kurdish Populations
Library
Ninewa: Initiative Mapping of Sustainable Returns & Stabilization Efforts
Library
Kurdistan’s Language “Problem”
Folders
Articles - Content category - Articles & Interviews Articles - Content category - Culture Articles - Country - Province - Kurdistan Articles - Language - Dialect - English Articles - Original Language - English Articles - Publication Type - Born-digital Biography - Gender - Male Biography - Nation - Foreigner Biography - Country of birth - Outside Biography - People type - Military

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Contact | CSS3 | HTML5

| Page generation time: 0.594 second(s)!